Matthew 13 in Ignaciano

1 Te jena sache, tiyana­varepa ema Jesús, macaijuhe te tachausi eta cáquiure. Téjaca­varepa eta ánaqui eta máimitu­re­si­ra­yarehi.

2 Tásiha, camuria­na­pa­hivare ena achaneana títeca­pau­chanahi éma. Eta navayu­chi­raripa ena achaneana, tiyanapa ema Jesús tiávacuhapa tayehe eta pacure. Ena achaneana nanasipa te tachausi tiájipahi.

3 Tásiha, camurihi eta máimicu­ti­cha­que­neanahi eta máimitu­si­ra­vacahi. Ánipa macahe: —Matiarihi ema émana achane. Tévapanahi te máesane.

4 Eta mapaisi­rapahi, témiri­capaipa eta evaraqui te achene. Táimahapa eta cáyure, tanicapa.

5 Eta mayeherepi éma eta máevasira, máevaja­japaica eta apaquehe. Tásiha, eta apamuri evaraqui témiricapa te váhirichu tamitu­tuhini eta máteji taicha máripahi eta apaquehe. Tímaru­ca­va­ne­paneni táicha.

6 Téhesera te tíjurepa eta sache, tacapa­jicapa; taicha váhirichu táupare­va­cahíni.

7 Tacahe, eta apana evaraqui témiri­capaipa te tataracu eta itapepaire. Tiúrina­hinéni eta táimaru­sirahi, étasera eta itape tacachu­ricapa eta tajuru­sirahi. Táemuriachapa eta sucureca.

8 Tacahe, eta apamuri evaraqui témiri­capaipa te tiúrina máteji. Tiúrina­panahi eta tajurusira. Eta étana, ticahipa tétupi­ca­va­panapa. Eta apanavare, ticahipa ánimuríchu. Eta apanavare, ticahivare apaesa­sa­jiruichu.

9 Esama­ra­racanu emutu éti. Te evara­hapuca ecaicutiara, tavaraha eta epane­re­chi­na­vayare.

10 Tacahe, viti mayeheana apostóleana vémeña­havapa eta mayehe ema Jesús. Viyase­recapa tájahapuca tacayemahi eta máimicu­tia­ra­chi­ra­va­caichucha eta máimitu­si­ra­vacahi ena achaneana.

11 Tásiha, ema Jesús tijica­pa­havipa: —Ema Tata titupa­ra­canuhi nítame­ta­ca­heyare éti eta juca táequene­reruana mapane­reruana. Mavaraha ímatie­que­nehaya éti. Énasera ena apamuriana achaneana vahi nítame­ta­ca­va­caimahi, náimaina­vainepa éna.

12 Éti, te esuapa yátupihi eta nímitu­rapiana, ema Espíritu Santo tímitu­caheya tamutu eta tacaye­ma­que­neanahi. Énasera nácani vahi návara­hahini nasuapa, énaji­vayare tíchavana ticave­re­ji­ca­sianaya eta nasama­que­neanahi.

13 Eta tacahehi eta nímitu­si­ra­vacahi, nímicu­tia­ra­chi­na­va­caichucha. Te apaesarichu eta navarairahi náituca, vahi nacaicu­tia­rahini eta juca nímecha­que­neanahi. Nasamahi eta néchaji­ri­ruvana, váhisera nacaicu­tia­rahini eta nímitu­sirahi.

14 Puiti ena nani achaneana nacuti ena achaneana acane, vahi nasuapahini ema víyarahaini profeta Isaías. Ánipa macahe: “Nímatihe éti. Esama­ya­re­né­nipuca, váhisera ecaicu­tia­raimahi. Ímaha­ya­re­hi­né­nipuca, váhiva­resera ímatie­que­ne­haimahi.

15 Taicha eta esamureana eti achaneana, tétavi­cavahi eta tamuracava. Vahi evaraha esama. Épiya­ca­va­hivare púchuquihe, emava­rairahi esuapahini te esamureana. Tájinapa táichahíni vicucha­pahini eta éneuchi­ra­vai­nahíni, evarai­ra­pucaini ecasi­ña­vahini me Viya, apaesa macana­ra­ca­hehini” macahepa ema víyarahaini Isaías.

16 Étisera eti nímitureana, tétavi­cavahi eta iúrica­ca­revahi, taicha esuapahi eta juca ímaha­que­neanahi étapa eta esama­que­neanahi.

17 Nutupiruva numetacahe: Acane ichape­muriana ena achaneana tiúriana énapa ena víyara­hanaini profetana, tétavi­cavahi eta navarairahi tímatinuana, náimahavare eta juca níchaque­neanahi ímaha­que­neanahi. Navara­ha­varepa nasama eta nímitu­re­sirahi. Váipasera nacapa­ya­cahini.

18 Ácaicu­tiaraicha eta juca nímicu­tia­ra­cha­quenehi mayehe ema tévacarahi.

19 Núti níchuhavaca ena achaneana, machane­ra­nayare ema Viya ena téhica­nua­nayare. Tásiha, natiarihi ena achaneana nasama­ri­pa­hinéni eta nímitu­ra­pianahi, émasera ema Váinaraji vahi máisapahini tánasihini te nasamureana. Enevanehi macami­ti­si­cavaca eta náimitu­ca­si­va­nainihi. Éna nacutihi eta máteji muraca­pa­hi­quenehi te achene.

20 Natiari­hivare ena apamuriana achaneana, nacutihi eta máteji máripahi. Te nasama­raraca eta nímitu­rapiana, natupi­ru­vanehi nasuapa, tiúrisa­mu­rea­nainehi.

21 Váhisera nárata­hahini nacara­va­huhini yátupi­nahíni. Vahi nácutihíni eta evaraqui tiúparehi. Ánipirichu eta náehisirahi, taicha vahi nacami­chahini jácani nacata­ji­vai­ranahi. Váhivare túmesa­mu­rea­nai­nahíni te tatiarihipa eta jácani nacatichaira ena achaneana táichavenehi eta náehisi­ranuhi.

22 Natiari­hivare ena apamuriana achaneana nacuti eta máteji te távihahi eta itape­quijiana. Éneri­chuvare nasama­ra­ra­ca­hinéni eta nímitu­rapiana. Napane­ré­que­ne­ha­hinéni, tahapa­pi­ri­ca­va­ca­hisera eta jácani táichara­ra­ca­va­yarehi eta náitaresira. Tavayua­ca­va­cavare eta tájipa­racana, étapa eta navarairahi tirrico­chavana. Tamutu eta juca táemeta­vícahi eta navarairahi téhicanuana. Tamapu­ru­ji­yarehi eta najaca­pirahi eta nímitu­rapiana.

23 Natiari­hisera ena apamuriana achaneana nacutihi eta tiúrina máteji. Éna, tisama­nuanahi. Náunacahi yátupi eta nímitu­rapiana, náimatie­que­ne­hairahi. Tájinavare náichira­vai­nahíni eta náehisi­ranuhi. Ichape eta nacaema­ta­nea­sirahi ema Viya. Nararihi ena apaesarichu eta nacaema­ta­nea­sirahi. Narari­hivare ena apamuriana, nativa­re­re­ha­panapa eta nacaema­ta­nea­sirahi. Tásiha, ena apamuriana, ichape­mu­ri­panapa eta nacaema­ta­nea­sirahi ema Viya —macahepa ema Jesús.

24 Ema Jesús máimicu­tia­ra­chavare ena achaneana eta máimitu­si­ra­vacahi: —Puiti nuvaraha nímitucahe tatiari­hiyare eta sácheyare te táitecapapa eta nacaye­se­re­hiraya me Viya ena achaneana. Tacutihi eta máichava­queneva mácani achane tévacarahi eta tiúrina evaraqui tayehe eta tiúrina máteji.

25 Étasera te tímacapa ema ticayehe eta sucureca, macahepaipa ema macatianaru. Máimisi­ri­qui­chinapa eta táiñema­hi­queneana ejare. Tásiha, tiyanapa.

26 Tacahe, te tímaru­cainipa eta evaraqui trigo, tiúchuca­varepa eta ejare, tacacha­nepaipa eta evaraqui.

27 Náraminehi ena machane­ranahi ema achane tévacarahi. Tiyananapa nametapana ema náejaháruhi. Ánipa náicha: “Tata, eta jena pévaraquihi, tájina tacasi­ri­quihini eta táiñema­hi­queneana ejare. Puítisera tiúchucapa tacacha­ne­paipahi eta pévaraquihi” náichapa.

28 Ema náejaháruhi majicapapa: “Matiarihi mácani ticatia­na­canuhi. Éma tíchahi eta juca, tímisi­ri­qui­chi­nanuhi”. Tásiha, ema machanerana náichapa: “¿Pivara­hapuca, tata, viyana víti vivepuriha eta jena ejareana?”

29 Éma majicapapa: “Vahi tiúririne, taicha machu táimive­purica eta névaraqui trigo.

30 Tácuti­ca­ca­richaha eta tajuru­si­rayare. Tiámainucava te tacaecha­tijipa, nuvane­ca­hénapa éti nuchanerana tativayare evepurica eta ejarejiana, ítiji­cainapa eta tacaijui­rayare. Tásiha, evehai­na­sarepa eta trigo, ticaunainapa te tacaunairare”.

31 Ema Jesús máimicu­tia­ra­chavare eta taqui eta mostaza eta máimitu­re­sirahi. Ánipa macahe: —Puiti nuvaraha nímitu­caheya eta apana tayehe eta evaraqui ánichi­chaquene, étasera te tijurucapa, tíñeji­yarehi. Tacaheyare eta tajuru­si­rayare eta nímitu­rapiana nayehe nácani tijaca­pa­nayare. Ímatichuhi éti eta taqui eta mostaza, eta ánichi­cha­panahi tayehe eta apamuriana evaraquiana. Tásihasera te tímarucapa, tiúnayarehi eta táenaqui, tacuti­yarehi eta yucuqui eta táichapeva. Tacachu­ri­ca­yarehi eta apamuriana evaraquiana. Járaja­painapa eta cáyureana. Táepiya­cainapa eta tamacajiana te tatava­vajiana. Ene tacaheyare eta tajuru­si­rayare eta nímitu­rapiana núti Manere­ji­ru­nuhi ema Viya.

33 Éneri­chuvare máimicu­tichina eta juca apana máimitu­re­sirahi. Ánipa macahe: —Tacutiquene, eta juca nímitu­rapiana tímicu­ti­ji­ri­cavahi eta levadura. Esu súcani esena tiúrihi eta tasisi­jisira eta suyehe levadura te tamutu eta suépiyaruhi masa, tayanapane apina­pucaini arroba eta suyehe jarina, tasiha­ji­ca­hisera. Jéhesare, tiápuca­yarehi tiuri.

34 Ema Jesús tamutu máimicu­tia­ra­chi­napahi eta máimitu­re­sirahi. Tájina étahena te tímitureca, vahi macuna­cahini eta máimicu­ti­chi­na­queneana.

35 Títauchavahi eta juca máechaji­ri­ru­vanahi ema émana profeta. Ani macahehi: “Tamutu eta nímitu­ra­pia­nayare nímicu­ti­chi­na­ya­repahi. Nímicae­che­ra­chainapa eta táeñaure­va­quenehi te tépana­vainapa máepiya­cainapa ema Viya eta apaquehe” macahepa.

36 Tacahe, ema Jesús mavane­ca­vacapa ena achaneana nayanapa te napenana. Éma apanava tiyana­varepa tichava te mapena, vítipa viti mayeheanahi apóstoleana. Tacahe, te véjacapa vimutu, viyase­recapa máimicae­che­ra­chahini eta máimitu­rapihi máimicu­ti­cha­quenehi eta ejare tacacha­ne­quenehi eta trigo.

37 Tacahe, ema Jesús máichahavipa: —Nuti Manere­ji­ru­nuhi ema Viya nucutihi ema achane tévacahi eta tiúrina evaraqui.

38 Eta apaquehe tacaevaiyahi eta trigo, énahi ena achaneana te juca apaquehe. Eta tiúrina evaraqui, étihi eti nuchane­ranahi núti. Tásiha, eta ejare énahi ena machane­ranahi ema Váinaraji.

39 Taicha ema ticatia­na­canuhi, manacahi eta ejare, mavarairahi máepacu­cha­yarehi eta névaruhi núti. Eta tacaecha­ti­jirapa eta trigo, étahi eta táitavi­rayare eta apaquehe. Náraja­pa­yarepa ena ángeleana, ticuru­ji­ri­ca­na­yarehi.

40 Tásiha, te jena sácheyare, nuti Manere­ji­ru­nuhi ema Viya nuvane­cainapa ena nuyeheana ángeleana nacavehasi ena tíchanahi eta máepera­ji­queneana énapa ena tímiaqui­paicana ena apamuriana achaneana. Tásiha, náquiji­ca­va­cainapa eta te táijure­quenehi yucu. Ticapi­ti­quia­he­cha­va­nainapa eta tacati­vayare nasama. Tíyaha­nainapa.

43 Tásiha, nácani títauchanahi eta mavanai­ri­pianahi ema Viya, tétavi­ca­vayare eta najarai­vayare tacutiyare eta tajaraiva eta sache. Téjaca­nainapa tayehe eta macatu­pa­ra­haiyahi ema Vicaiyaquene. Te evara­hapuca ecaicutiara, tavaraha eta epane­re­chi­navaya.

44 Eta nímitu­rapiana nuti násiha­quenehi te anuma tacuti eta tayumu­ru­re­va­quenehi entierro. Te máichimavahi mácani achane eta entierro, tiúrisa­mu­re­yarehi. Tásiha, máimicha­va­yarehi mayumuruca tayehe eta apaquehe távihahi. Mavacha­re­ca­yarepa eta apaquehe, mavarai­ra­yarehi eta entierro. Tayanapane táimija­ra­re­ca­yarepa tamutu eta macaye­he­que­nea­nainihi.

45 Éneri­chuvare eta najaca­pirahi ena achaneana eta nímitu­rapiana nuti násiha­quenehi te anuma tacuti eta macaema­ta­nerahi mácani achane comercia­ntepahi. Matanu­capahi eta tasiva­cha­que­neanahi perla.

46 Te máichimavapa eta perla matanu­repahi, tétavi­cavahi eta tasiva­chavahi. Mavara­hasera mavachareca eta perla, tayanapane táimija­ra­re­ca­yarehi tamutu eta macaye­he­que­nea­nainihi.

47 Éneri­chuvare nuvaraha nímitucahe tayehe eta sácheyare eta táiteca­pi­ra­yarehi eta ecuñaraqui. Tacutihi eta ichape nayutahe. Te náechipaecapa te cáquiure, tamutu taveha­yarehi eta tasimu­tu­queneana jímana.

48 Te náimahapa tínica eta nayutahe, naveha­yarepa nachuru­paicapa te tiájipahi tachausi. Nanere­ji­ca­yarepa eta jímana tiúrinana. Nanaca­cu­ha­yarepa te ichape maha. Tásiha, náquiji­ca­yarepa eta apamuri máurira­hanahi.

49 Ene tacaheyare eta táitavi­rayare eta apaquehe. Náraja­payare ena ángeleana, nanere­ji­cainapa ena achaneana tíchanahi eta tamauri­que­neanahi.

50 Náijuchainapa te yucu, táetaviuchahi eta táijureva. Ticapi­ti­quia­he­cha­va­nainapa eta tacati­vayare nasama. Tíyaha­nainapa —macahepa ema Jesús.

51 Tacahe, ema Jesús tiyase­re­ca­havipa. Ánipa macahe: —¿Ecaicu­tia­rapuca éti tamutu eta juca nímitu­ra­pianahi? —máichahavipa. Tásiha, víti vijicapapa: —Vicaicutiara, tata —vicahepa.

52 Tácahe, máichahavipa: —Eta yátupirapa eta ímatie­que­ne­hairapa eta nímitu­rapiana, éti apanavare máestrohénapa. Puiti nutupa­racahe ímitu­ca­vacaya ena achaneana. Tétavi­cavaya eta ítamu­tu­ru­si­rayare eta ímitu­re­si­rayare eta mapane­reruana ema Viya —máichapa.

53 Te tamutupa eta máimicu­ti­chirahi ema Jesús eta juca máimitu­rapiana, viyanapa.

54 Vichavapa tayehe eta mávasa. Te sávaru­mu­hu­quenepa, viyana­varepa tayehe eta náuruji­si­rareva eta nayuja­rau­chirahi ena achaneana. Tímitu­recapa ema Jesús. Ichape eta tahapa­sa­mu­re­chi­ra­vacahi ena achaneana. Váhisera návara­hahini nasuapahini. Náepuru­richucha éma. Ánipa nacahe: —Témuna­hi­ricava eta máitupa­ji­jia­si­ra­vapahi ema maca. ¿Távihasica macara­va­huinehi eta máichirayare eta tiárami­careana? Vivaraha vímaha víti apanava eta jácani máichaque­nea­nahiji visamai­ri­ri­ruanahi. Taicha vímatihi ema maca. Carpintérohi éma. Vímativare ema máiyaini, ésupa esu maena María, énapa ena mapara­pe­naveana ema Jacobo, ema José, ema Simón, émapa ema Judas. Vímativare ena esenana mapara­pe­na­vea­na­hivare, ticava­sanahi eta ani. ¿Távihasica máitusiavahi eta juca máituca­que­nea­na­hicacha? —nacahepa. Émasera máichavacapa: —Tatuparaca epicau­cha­haviya vimutu viti mavaneruana ema Viya. Étisera éti nujanea­nanahi ecava­sanahi eta te juca viávasa, étipa eti nupara­pe­naveana, vahi epicau­cha­nuimahi —máichavacapa.

58 Tásiha, tájina máimere­ca­hichaini eta tiárami­careana táichavenehi eta namasua­pa­ji­rai­vanahi, váhivare nacasi­ña­vahini eta mayehe.