Matthew 26 in Guarayu

1 Ipare Jesús aipo ehi oreu:

2 —Pe peicua ñuvɨrío arɨ tẽi ipane vɨte co Pascua pieta yepota ãgua yandeu. Ahese che, Ava Rɨquehɨr, imondoprɨ aicora che atɨca ãgua curusu rese yuvɨreco —ehi.

3 Ahe pɨpeve avei Jerusalén ve, co pahi rerecuareta, iyavei judío rerecuareta oñemonuha yuvɨreco pahi rerecuar ɨvate catu vahe Caifás rẽtave.

4 Aheve oñemoñeta: ‘Yambopa ipɨsɨ yuca ãgua’ ehi yuvɨreco oyeupe.

5 Ahe rumo: —Ndiyai pieta pɨpe ité yaipɨsɨ ava rehɨi yemondɨi guasuẽhɨ ãgua yandeu —ehi.

6 Jesús tecua Betania ve secoi, Simón lepra vɨreco vahecuer rẽtave.

7 Aheve mesave chiniseve, cuña vɨreco vahe mbahe sɨ̃acuá vahe sɨru reseve vɨroyepota chupe. Ahe oipɨyere Jesús ãca rese.

8 Orosepiase rumo oroñemoɨro aipo orohe oreyeupe: —¡Mahera vo co omocañɨ tẽi!

9 Omondo vahe ité tie co setá guarepochi rupi ava iparaɨsu vahe pɨ̃tɨvɨi ãgua viña —orohe tẽi chupe.

10 Jesús rumo oicua ore pɨhañemoñetasa. Sese aipo ehi oreu: —¡Mahera vo co cuña pemañeco tẽi! Esepia, co mbahe oyapo vahe avɨye ité cheu.

11 Ava iparaɨsu vahe niha yuvɨrecoiño itera pe pãhuve. Che rumo ẽgüe ndahe vɨteñoi chira vichico pe pãhuve.

12 Esepia, co cuña oipɨyere mbahe sɨ̃acuá vahe che rese che tɨ̃ ãgua renondeve.

13 Supi eté aipo ahe pẽu: co ñehesa pɨ̃sɨrosa resendar mombehuse opacatu tecua rupi, imombehusa aveira co cuña rembiapo sese mahenduha ãgua —ehi.

14 Ipare ñepei ore pãhu pendar, Judas Iscariote, oso, oñehe pahi eta rerecuar yuvɨrecoi vahe upe

15 aipo ehi: —¿Mbovɨ rupi vo pemboepɨra cheu amondose Jesús pẽu viña? —ehi. “Treinta guarepochi rupi” ehi yuvɨreco chupe.

16 Ahesa reseve voi oseca Jesús mondo ãgua yamotarẽhɨmbar upe.

17 Arɨ yɨpɨndar vahe pieta resendar, pan ndayapepoi vahe husa pɨpe, ahese ore Jesús remimbohe oroico vahe oroyemboya sese aipo orohe: —¿Que vo ereipota oromoingatura carusa Pascua pieta resendar yandeu? —orohe chupe.

18 Evocoiyase, —Peso tecua guasuve che cua vahe rẽtave aipo peyera chupe: ‘Ore Mbohesar aipo ehi: Cõimi che mano ãgua, sese ayapo potami sẽtave Pascua pieta che remimbohe reseve, ehi ndeu’ peyera chupe —ehi.

19 Evocoiyase oyapo semimombehu rupi tuprɨ ité yuvɨreco, omoingatu carusa Pascua pieta resendar yuvɨreco aheve.

20 Pɨ̃tu ramomise, opacatu oroguapɨ mesave Jesús pɨri ore caru ãgua.

21 Ore carusave aipo ehi oreu: —Supi eté aipo ahe pẽu: ñepei pe pãhu pendar che mondora che amotarẽhɨsar upe —ehi.

22 —Che Yar, ¿che pĩha? —orohe-rohe tẽi ñepei-pei ore yacatu ore vɨharẽhɨsa pɨpe chupe.

23 —Omondo vahe opo che caro pɨpe, ahe che mondora che amotarẽhɨsar upe —ehi—.

24 Imboavɨyesa itera che, Ava Rɨquehɨr, rese ñehesa icuachiaprɨ. ¡Iparaɨsu catura rumo acoi mbɨa che mondosar! Avɨye catura ndoyesuise viña —ehi.

25 Ahese Judas imondosavɨ oporandu: —Ore Mbohesar, ¿che tie? —ehi. —Taa, ¡nde ité niha ẽgüe erera! —ehi chupe.

26 Ore caru vɨteseve, Jesús oipɨsɨ pan, “Avɨye ndeu” ehi Vu upe. Aipo ohe pare, ombohi-mbohi oreu imondo, aipo ehi: —Ndo co, pehu co che rete —ehi.

27 Ipare oipɨsɨ ɨgua rɨru, “Avɨye ndeu” ehi Vu upe. Aipo ohe pare ombou oreu aipo ehi: —Peɨhu peyacatu co sui.

28 Esepia, co che ruvɨ, ahe omoimera che Ru remimbotar ipɨasu vahe pẽu, ahe oyepɨyerera ava rehɨi angaipa rese ñero ãgua.

29 Ndaɨhu iri chira uva rɨcuer cheu arɨ oyepotase voi che Ru mborerecuasave aɨhura pe rese ambuae uva rɨcuer ipɨasu vahe —ehi oreu.

30 Ore sapucaire, oroso ɨvɨtrɨ Olivo ve.

31 Evocoiyase Jesús aipo ehi oreu: —Opara pemocañɨ che rese yeroyasa peyesui co pɨ̃tu pɨpe. Esepia, acoi icuachiaprɨ pɨpe aipo ehi: ‘Ayucara ovesa rãrosar, ahese oñemosai tẽira ovesa opacatu rupi yuvɨreco’ ehi vahe.

32 Che cuerayevɨre rumo, aso voi etera pe renonera Galilea ve —ehi.

33 Pedro rumo, —Yepe ambuae opacatu nande reroya iri chira yuvɨreco, che rumo ndayepepɨi chietera nde sui —ehi chupe.

34 —Che rumo supi eté aipo ahe ndeu: co pɨ̃tu pɨpeve voi eté tacura ñehe renondeve, “Ndaicuai vahe ité aipo mbɨa” erera mbosapɨ oyupagüer rupi cheu —ehi Pedro upe.

35 Pedro rumo, —Yepe amanora nde rupi viña, che rumo, “Ndaicuai vahe aipo mbɨa” ndahei chietera —ehi-ehi catuño ité chupe. Aipo orohe pãve tuprɨ tẽi chupe.

36 Ipare Jesús rupi orosoño Getsemaní ve. Aheve aipo ehi oreu: —Peguapɨ cohave; che aso ranera peve catumi, ayeroquɨ —ehi.

37 Aheve vɨraso Pedro oyeupi iyavei ñuvɨrío Zebedeo rahɨr. Ahese oyandu ovɨharẽhɨsa oico.

38 Evocoiyase ahe aipo ehi chupe: —Ndavɨhai eté. Esepia, che hã oyandu ité manosa. Pepɨta rane cohave iyavei pemahemohara pe yeroquɨ pɨpe che rese —ehi.

39 Evocoiyase oso tenonde catumi. Aheve oñenopɨha ovapɨ ɨvɨ rese oyeroquɨ Vu upe aipo ehi: “Che Ru, iyase ndeu che renose mbahe-mbahe tẽi sui eve; tayapo eme ru che remimbotar tẽi, nde remimbotar rupi catu tayapo” ehi.

40 Ipare oyevɨ güemimbohe upe. Ahe rumo opaño yuvɨroque yuvɨrocua. Ahese aipo ehi Pedro upe: —¡Ndapeñemosai eté vo pe ropesɨi upe che rãro ãgua que ñepei hora che mondugüe ãgua peye!

41 Pemahemoha, peyeroquɨ mbahe tẽi pɨpe pe vɨapiẽhɨ ãgua. Supi eté pequerẽhɨ ité viña, pe retecuer tẽi niha nipiratai pẽu —ehi.

42 Ichui imoñuvɨriosa rupi oso iri oyeroquɨ aipo ehi: “Che Ru, ereipotase che reique ãgua co mbahe tẽi pɨpe, eyapo nde remimbotar che rese” ehi.

43 Ipare oyevɨse, osesapɨha iri iqueseve ou. Esepia, sopesɨi nomboyeroyai eté yuvɨreco.

44 Evocoiyase oseyapa iri oso oyeroquɨ ãgua imombosapɨsa rupi. Aipo ehi tuprɨño avei oyeroquɨ Vu upe.

45 Ipare oyevɨ iri güemimbohe upe aipo ehi chupe no: —¡Pequeño vɨte vo peyu! Osupitɨ che, Ava Rɨquehɨr, mondo ãgua ava yangaipa vahe povrɨve.

46 Pepũha, yaso. Esepia, cõimi eté che amotarẽhɨsar upe che mondo vaherã secoi —ehi.

47 Jesús ñehe vɨteseve, Judas oyepota oso chupe. Ahe ñepei semimbohe ore pãhu pendar, iyavei setá iteanga ava yugüeru quɨse pucu, ɨvɨra reseve-seve supi. Ahe pahi eta rerecuar yuvɨrecoi vahe judío rerecuareta porocuaita rupi oyapo yuvɨreco.

48 Yɨpɨndar rumo imondosar Judas aipo ehi: “Asovaupɨtese, ahese peicuara; ahe peipɨsɨra” ehi.

49 Ipare oyemboya voi oso sese. —¡Avɨrave, Porombohesar! —ehi sovaupɨte.

50 —Che mborɨpar —ehi Jesús—, eyapoño mbahe nde remimbotar cheu —ehi. Aheseve voi oipɨsɨ yuvɨreco.

51 Evocoiyase semimbohe secoi vahe supi vɨnose oquɨse pucu, oyasɨa pahi rerecuar ɨvate catu vahe rembiguai nambi.

52 —¡Aní! —ehi güemimbohe upe—. Emoingue sɨru pɨpe nde quɨse pucu. Esepia, acoi ava opacatu ovava vahe oquɨse pɨpe yuvɨreco, ipɨpe avei opara yucasa yuvɨreco.

53 ¿Ndereicuai vo aporanduse che Ru uve viña, ahe evocoiyase cũritei voi omboura doce mil sui setá catu vahe güembiguai che repɨ ãgua viña?

54 Ẽgüe ehise rumo Tũpa Ñehengagüer icuachiaprɨ ndayavɨyei chietera viña, ahe co cũritei osupitɨ —ehi.

55 Ahese aipo ehi ava rehɨi upe: —Pe quɨse pucu, ɨvɨra reseve-seve rutei co peyu che ropeña che pɨsɨ ãgua imonda rai vahe nungar che rereco peye. Che arɨ yacatu rupi aguapɨse pe pãhuve pe mbohe ãgua tũparo pɨpe, ndapeyapoi eté co nungar cheu.

56 Co rumo opacatu ẽgüe peye Tũpa ñehe mombehusar rembicuachiagüer mboavɨye ãgua cute —ehi ava rehɨi upe. Ahese voi opacatu oroñemosaipa, oroseya ahe aetemi Jesús ava rehɨi upe imoha.

57 Ahese Jesús pɨsɨsar vɨraso Caifás rẽtave yuvɨreco, ahe pahi rerecuar ɨvate catu vahe secoi. Aheve oñemonuha Moisés porocuaita rese oporombohe vahe, judío rerecuar yuvɨrecoi vahe avei no.

58 Pedro rumo amombrɨ rupive tẽi osaquɨcue moña oso. Ẽgüe ehi oyepota pahi rerecuar ɨvate catu vahe rẽta rocar ãchisave. Aheve oique ipɨpe, iyavei oguapɨ oĩ sundao pãhuve ‘¿mara ehi etera pĩha sereco yuvɨreco?’ oya.

59 Ahese pahi eta rerecuar iyavei opacatu porandusa ɨvate catu vahe pendar, ahe oñehengapo-ngapo uca tẽi ava Jesús amotarẽhɨsave yuca uca ãgua yuvɨreco,

60 yepe oyemboyecua setá iteanga yamotarẽhɨsar semira-mira tẽi vahe yuvɨreco viña, ndoyosui eté rumo mbahe sembiapo naporai vahe yuca uca ãgua yuvɨreco. Aheseve yugüeru ñuvɨrío yamotarẽhɨsar oporombopa-mbopa tẽi vahe yuvɨreco cute.

61 —Co mbɨa aipo ehi: ‘Che aicatu co tũparo monduru; aicatu aveira imopuha iri mbosapɨ arɨ rupi’ ehi —ehi tẽi yuvɨreco chupe.

62 Ahese pahi rerecuar ɨvate catu vahe opũha, oporandu Jesús upe: —¿Mahera vo nderemboyevɨi eté iñehe yuvɨreco chupe? ¿Mbahe ehi vo aipo nde amotarẽhɨsar nde rese oñehe? —ehi.

63 Noñehei eté rumo. Ahese, —Che orocuai Tũpa supi eté vahe rer pɨpe emombehu oreu: ¿Poropɨ̃sɨrosar ité nde ereico, Tũpa Rahɨr? —ehi pahi rerecuar ɨvate catu vahe chupe.

64 —Taa, supi eté niha aipo aipo ere cheu, co catu amombehura pẽu, che repiara niha peye che, Ava Rɨquehɨr, aguapɨse Tũpa mbahe mboavaisarẽhɨ acato cotɨ, ayevɨse avei ɨva quɨha rese curi —ehi.

65 Evocoiyase pahi rerecuar ɨvate catu vahe imboasɨpave omondoro oturucuar aipo ehi: —¡Indó, mbahe tẽi eté iñehe Tũpa upe! ¡Mbahe iri vo yaipota vɨte yaico! Yasendupa niha aipo Tũpa upe iñehe-ñehe tẽisa cũritei.

66 ¿Mara ehi aipo pe pɨhave? —ehi. —Supi eté, oyavɨ mbahe. ¡Tomanoño ité! —ehiño ivoya eta yuvɨreco chupe.

67 Ahese ondɨvɨ-ndɨvɨ sova rese iyavei yuvɨrocua-rocua yuvɨreco sese. Ambuae osovapete-pete,

68 aipo ehi yuvɨreco chupe: —Nde niha aipo ereico Tũpa remimbou Poropɨ̃sɨrosar, ¿eicua ité ru, ava evocoi ocua nde rese? —ehi yoyai catu-catu yuvɨreco.

69 Pedro evocoiyase oguapɨ sãro ocarve ñachimbrɨ pɨpe oĩ. Aheve oyemboya cuña mbiguai oso sese aipo ehi chupe: —Nde avei Jesús Galilea pendar rupindar ereico —ehi.

70 Ahe rumo aipo ehiño opacatu ava rovaque: —Ndaicuai aipo nde ñehesa —ehiño cuña mbiguai upe.

71 Ichui oso oquendɨpɨve. Aheve omahe ambuae cuña sese. Ahe sepiase aipo ehi ava ahe pendar yuvɨrecoi vahe upe imombehu: —Co ava avei acoi secoi Jesús Nazaret pendar rupi yepi —ehi ava upe.

72 —¡Aní! —ehi iri ahe cuña upe—. ¡Tũpa oicua, supi eté ndaicuai aipo mbɨa! —ehi angahu tẽi.

73 Iparemi tẽi aheve yuvɨrecoi vahe, oyemboya sese aipo ehi yuvɨreco chupe: —Nde avei eté niha supindar ereico. Esepia, nde ñehe pãrigüer rese nde cuasaño —ehi yuvɨreco.

74 Ahe evocoiyase, ¡Tũpa niha oicua ndopombopai eté niha! ¡Che ndaicuai vahe ité evocoi mbɨa, ahe mo aipo pẽu! —ehi angahu tẽi chupe. Aipo iheseve, tacura oñehe.

75 Ahese Pedro oyemomahenduha Jesús oyeupe, ‘Acoi tacura ñehe renondeve mbosapɨ oyupagüer rupi: Ndaicuai vahe ité aipo mbɨa, erera cheu’ ihe agüer rese. Ahese osẽ, oyasehó iteanga oso.