Luke 11 in Epena
1 Ewari aba Jesús ɨt'aa t'ɨ̃ aupak'ãri, k'õp'ãyo abaapa mãgaji: —Tachi Waibɨa, jaratéeji taipa ɨt'aa t'ɨ̃ k'awaadamerã, Juan Bautistapa chi k'õp'ãyoorãmaa jarateedak'a.
2 Mãpai Jesupa mãgaji: —Parã ɨt'aa t'ɨ̃dak'ãri, nãga jarátɨ: Tachi Ak'õre ɨt'ari bɨ, pɨ t'ɨ̃ awaraa t'ɨ̃ k'ãyaara pipɨara bɨ. Eperãarã bɨ́ji pɨchi jua ek'ari pɨchideerã p'aneedamerã. Óoji pɨchia k'inia bɨk'a na p'ek'au eujãde, ɨt'ari ooparik'a.
3 Tai-it'ee chik'o téeji ewari chaa k'odait'ee.
4 Taipa p'ek'au k'achia oopata chupɨria k'awáaji mãik'aapa perdonáaji taipa perdonaapatak'a, awaraarãpa taimaa ne-inaa k'achia oodak'ãri. Tai k'achiade baaipináaji. Tai k'aripa atáji Netuara Poro Waibɨa juadeepa.
5 Ichiaba Jesupa mãgaji: —K'ĩsiadáma nãgɨde. Parãdepemapa k'õp'ãyo iru bai. Esapɨte pɨ wãi iru temaa mãik'aapa jarai: “K'õp'ãyo, mɨ-it'ee pan õpee téeji,
6 k'õp'ãyo aba et'ewapai t'ɨmɨɨpa pacheda perã mɨ temãi. Maarepida wẽe bɨ teeit'ee k'omerã.”
7 Mãga p'asada paara, irua jara-e pai: “Mɨ ichiak'au bɨ́ji. Puerta jɨ̃a iru bɨ. Mɨ warrarã mɨ ome nama k'ãi p'anɨpɨ. Mapa p'irabai-eda a-e pai, pɨmaa ne-inaa teede.”
8 Mɨa jara bɨ: Mãgɨ́ k'õp'ãyo p'irabai-e pɨrã ne-inaa teeit'ee pɨ ichi k'õp'ãyo perã, mãgara p'irabaiit'ee waa iidi nɨ̃banaamerã. Teeit'ee ne-inaa jõma pɨa falta bɨ.
9 Maperã mɨa nãga jara bɨ. Iidipatáatɨ Tachi Ak'õremaa. Irua teeit'eepɨ. Jɨrɨpatáatɨ. Irua k'awapiit'eepɨ. Eperãpa puerta t'aide t'ɨ̃parik'a, Ak'õremaa t'ɨ̃patáatɨ. Irua parã k'aripait'eepɨ.
10 Chi iidi bɨmaa Tachi Ak'õrepa teepari; chi jɨrɨ bɨmaa Tachi Ak'õrepa k'awapipari mãik'aapa chi t'ɨ̃ bɨmaa ewapari.
11 ’¿Parãdepema ak'õrepa taama teeik'ã ichi warramaa, irua chik'o iidik'ãri?
12 Maa-e pɨrã, ¿tusõre teeik'ã irumaa, ne-ɨmɨ iidik'ãri?
13 ¡Mãga-epɨ! Parã, ne-inaa k'achia oopataarã mĩda, pãchi warrarãmaa net'aa pia tee k'awa p'anɨ. Parãpa mãga ooruta pɨrã, ¡audupɨara pãchi ɨt'aripema Ak'õre Waibɨa ichi Jaure teeit'ee chi iidirutaarãmaa!
14 Ewari aba Jesupa netuara uchiapimaa baji eperã pedee atua bɨ k'ap'ɨadeepa. Ma netuara uchiak'ãri, ma eperã pedee beeji. Mãga unudak'ãri, arii p'anadap'edaarã ak'ɨtrua para beeji.
15 Mamĩda ũk'uruurãpa mãgajida: —Beelzebú, Netuara Poro Waibɨa juapata jãgá netuaraarã uchiapiparida ajida.
16 Mãpai awaraarãpa Jesús ɨmɨatee k'inia p'anadap'edaa perã, iidijida ne-inaa oomerã Tachi Ak'õrepapai oopari. Mãga ooru pɨrã, k'awadayada ajida, Tachi Ak'õre juapa ooda.
17 Mamĩda Jesupa k'awaji ãchia k'ĩsia p'anɨ. Mapa mãgaji: —P'uuru pidaarãpa ãchi auk'aarã jëreruta pɨrã, waa araa p'anapataada-e pai. Ãchi itu jõdaridait'ee mãik'aapa ãchi te ãri baibeeit'ee.
18 Mãga pɨk'a Netuara Poro Waibɨapa ichi auk'aarã jëreru pɨrã, ãchi itu jõdaridai. Parãpa jara p'anɨk'a mɨ Beelzebú eere bada paara, ichideerã jëre-e pak'aji.
19 Ma awara mãga pada paara ¿k'ai juapa parã eere p'anɨɨrãpa netuaraarã uchiapipatama? ¡Netuara juapa-epɨ! Ãchiata ak'ɨpipata parã pia k'ĩsiada-e p'anɨ.
20 Jõdee mɨa netuaraarã uchiapipari pɨrã Tachi Ak'õre Waibɨa juapa, jara k'inia bɨ ɨ̃rá Tachi Ak'õredeerã poro waibɨa nama bɨ.
21 ’Eperã juataura bɨpa ichi te jɨ̃ak'ãri espada ome, k'ĩsia bɨ apida t'ĩuda-e pai ichi net'aa chɨade.
22 Mamĩda eperã iru k'ãyaara juataura bɨ cheru pɨrã mãik'aapa iru p'oyaaru pɨrã, iru espada jãri atai mãik'aapa iru net'aa p'e atadari. Mɨ waibɨara bɨ Netuara Poro Waibɨa k'ãyaara. Mapa netuaraarã mɨ jua choodak'aa.
23 ’Eperã mɨ eere bɨ-e pɨrã, mɨ k'ĩra unuamaa iru bɨ. Ichiaba mɨ k'aripa-e bɨ pɨrã awaraarã Tachi Ak'õre jua ek'ari p'anapataadamerã, eperãarã ãyaa pëipari mɨ ik'aawaapa.
24 —Eperã k'ap'ɨadeepa netuara uchiapidak'ãri, mãgɨpa jɨrɨ nipapari eujã p'ũasaa sãma ɨ̃iit'ee. Mamĩda unu-e pak'ãri, k'ĩsiapari: “Waya merãtɨanait'ee ma eperã k'ap'ɨade, mɨ naaweda badamãi.”
25 Chek'ãri, unu chepari ma eperã k'ap'ɨa pi-ia bɨ; te barrep'eda, sɨɨp'eda pi-ia bɨk'a.
26 Mãga unuk'ãri, jɨrɨnapari awaraa netuara siete k'achiara ichi k'ãyaara mãik'aapa ma eperã k'ap'ɨade merãtɨa chepata. Mãgá ma eperã audupɨara k'achiade beeit'ee naaweda bada k'ãyaara.
27 Jesupa mãgá pedeemaa bɨde arii p'anadap'edaarãdepema wẽrapa mãgaji: —¡T'ãri o-ĩa bapari pɨ nawe, chi pɨ t'oda mãik'aapa warida!
28 Jesupa p'anauji: —¡Ma k'ãyaara t'ãri o-ĩara bapari chi Tachi Ak'õre pedee ũrip'eda, ooparipa ma jara bɨk'a!
29 Mãgá pedee bɨde eperãarã cho-k'ara chepachida iru ik'aawa seedarutamaa. Mãpai ichia jaramaa beeji ãramaa: —Parã ɨ̃rapemaarã t'ãri k'achia-idaa p'anɨda aji. Iidipata mɨa oomerã ne-inaa eperãarãpa p'oyaa oodak'aa ãchi juadoopa. Mamĩda Tachi Ak'õrepa ooit'ee chonaarãweda Jonás ome oodak'a.
30 Tachi Ak'õrepa Jonás pëidak'a Nínive p'uurudepemaarãmaa ichi pedee jaramerã, mãga pɨk'a mɨ, chi Eperã Ak'õre Truadepema pëiji ichi pedee jaramerã parã ɨ̃rapemaarãmaa.
31 Tachi Ak'õre ewari waibɨa ewate irua parã ɨ̃rapemaarãpa oopatap'edaa ak'ɨk'ãri jarait'ee pia wa k'achia, Reina Sur Eerepemapa parã ɨmɨateeit'ee Tachi Ak'õrepa k'achiadee pëimerã. Chonaarãweda ma reina t'ɨmɨɨpa cheji Rey Salomón k'ĩsia k'awaa bɨ pedee ũride. Mamĩda nama bɨ aba waibɨara bɨ Salomón k'ãyaara.
32 Ma ewate ichiaba Nínive p'uuru pidaarãpa parã ɨ̃rapemaarã ɨmɨateedait'ee, Tachi Ak'õrepa parã k'achiadee pëimerã. Chonaarãweda Tachi Ak'õrepa Jonás pëik'ãri Nínive pidaarãmaa, ãrapa p'ek'au k'achia oopatap'edaa oo amaa wãjida. Mamĩda parã ɨ̃rapemaarãpa p'ek'au k'achia oopata oo amaada-e, aba Jonás k'ãyaara waibɨara bɨpa jara cheji mĩda mãga oodamerã.
33 —Lámpara k'oodak'aa mera bɨdait'ee ne-inaa ek'ari. Ma k'ãyaara k'oodak'ãri, ne-inaa ɨ̃rɨ ɨt'ɨ́ ata bɨpata, jõma te jãde p'anɨɨrãpa ɨ̃daa unudamerã.
34 Tachi tau lamparak'a ɨ̃daa pɨk'a bɨ tachi k'ap'ɨa-it'ee. Pɨchi tau pia bak'ãri, k'ap'ɨa jõmaweda ɨ̃daa pɨk'a bɨde bait'ee. Mamĩda pɨchi tau k'achia bɨ pɨrã, k'ap'ɨa jõmaweda p'ãriu pɨk'a bɨde bait'ee.
35 K'ĩrak'aupai pɨ ɨ̃daa pɨk'a bɨ p'ãriu pɨk'a padarii. Pia jarait'eera, k'ĩrak'aupai k'ĩsiai pɨa Tachi Ak'õre wãara k'awa bɨ, mɨ ũraade ijãa-e bɨ mĩda.
36 Mɨ ũraade ijãa bɨ k'aurepa pɨ k'ap'ɨa jõmaweda ɨ̃daa pɨk'a bɨde bɨ pɨrã, Tachi Ak'õre wãara k'await'ee, lámpara uruade ne-inaa pia unupatak'a.
37 Jesús pedee aupak'ãri, fariseo abaapa jaraji ichi ome wãmerã ichi temaa nek'ode. Ma tede t'ĩup'eda, Jesús mesade su-ak'ɨ beeji.
38 Ma fariseo p'era pɨk'a baji Jesupa ichi jua sɨɨ-e pada perã nek'oi naaweda, fariseorãpa oopatak'a.
39 Mamĩda Jesupa mãgaji: —Parã fariseorãpa vaso mãik'aapa p'arat'u taawaik'a eere pi-ia sɨɨpatada aji. Mamĩda mãgɨ́ edajãde ipuru bɨ ne-inaa k'achiapa, parã t'ãri k'achia p'anadairã. Chĩara net'aa chɨapata mãik'aapa chĩara k'ũrapata.
40 ¡Parã k'ĩsia k'awada-ee p'anɨ! ¿K'awada-e p'anɨk'ã chi parã k'ap'ɨa oodapa parã t'ãri ichiaba ooda?
41 Eperãarã chupɨria k'awáatɨ mãik'aapa t'ãripa ãchimaa ne-inaa téetɨ. Mãpaipɨ Tachi Ak'õrepa parã pia ak'ɨpariit'ee.
42 ’¡Aai, Tachi Ak'õrepa parã fariseorã k'achiadee pëiit'ee! Tachi Ak'õre-it'ee nãgee aliño awara bɨpata: menta, ruda, awaraa ne-inaa k'arra ome; mãgɨ́ diezdepema chaa, aba. Mamĩda parã-it'ee p'ua-e bɨ ne-inaa oodait'ee Ak'õrepa oopi bɨk'a, iru k'inia iru p'anadairã. Mãgata oodaipia bɨ parãpa ne-inaa oopata ome.
43 ’¡Aai, Tachi Ak'õrepa parã fariseorã k'achiadee pëiit'ee! Tachi Ak'õre Ũraa jarateepata tede p'anadak'ãri, su-ak'ɨ beepari pipɨara bɨde su-ak'ɨ p'aneepata, k'inia p'anapata perã eperãarãpa parã ak'ɨdamerã ãchi waibɨarãk'a. Ma awara calle jãde nipadak'ãri, k'inia p'anapata jõmaarãpa parãmaa saludaadamerã, ãchi poro waibɨarã ome oopatak'a.
44 ’¡Aai, Tachi Ak'õrepa parã k'achiadee pëiit'ee! Eperãarã pariatua jãɨra ɨ̃rɨ t'ɨapata, k'awada-ee aɨde eperã piuda bɨ. Parã ma jãɨrák'ata p'anɨ, pãchi t'ãride k'ĩsia k'achia iru p'anadairã.
45 Mãpai Moisepa p'ãda jarateeparipa mãgaji: —Tachi Jarateepari, pɨa ma pedee jarak'ãri, ichiaba taimaa ik'achia jara bɨda aji.
46 Mamĩda Jesupa mãgaji: —¡Aai, Tachi Ak'õrepa parã Moisepa p'ãda jarateepataarã ichiaba k'achiadee pëiit'ee! Eperãarãmaa audú ne-inaa chok'ara oopipata tachi chonaarãpa chonaarãweda oopatap'edaak'a. Mamĩda ãrapa ma jõma p'oyaa ooda-e pak'ãri parãpa jarapatak'a, maarepida k'aripada-e.
47 ’¡Aai, Tachi Ak'õrepa parã k'achiadee pëiit'ee! Pi-ia oopata chonaarãwedapema Ak'õre pedee jarapataarã ɨadap'edaamãi, eperãarãpa ãra k'irãpadamerã. ¡Mamĩda parã chonaarã́pata ãra peek'oojida!
48 Parãpa mãga oodak'ãri, ak'ɨpipata auk'a ook'ajida pãchi chonaarãpa oodap'edaak'a, parã ɨ̃rapemaarãpa auk'a ũridaamaa p'anapata perã Ak'õre pedee jarapataarãpa jara p'anɨ. Ãchia ma Ak'õre pedee jarapataarã peek'oojida mãik'aapa parãpa mãgɨɨrã ɨadap'edaamãi pi-ia oopata.
49 ’Mapa Tachi Ak'õrepa na k'ĩsia k'awaa pedee jaraji: “Mɨ pedee jarapataarã pëiit'eeda aji, mɨ ũraa jarateepataarã ome. Mamĩda ũk'uru peedait'ee; jõdee awaraarã jɨrɨdait'ee miapidait'ee.”
50 Parã chonaarãpa mãga oopachida. Ak'õre pedee jarapataarã peepachida. Maperã ɨ̃rá Tachi Ak'õrepa parã k'achia ooit'ee.
51 Na eujã oodak'ãriipa iru pedee jarapataarã peepata; Abeldeepa Zacarías parumaa. Ma Zacarías peejida Tachi Ak'õre tede, te t'ĩupata altarmãi esajĩak'a. Maperãpɨ mɨa jara bɨ: Tachi Ak'õrepa ɨ̃rapemaarã k'achia ooit'ee ma oopatap'edaa pari.
52 ’¡Aai, Tachi Ak'õrepa parã Moisepa p'ãda jarateepataarã k'achiadee pëiit'ee! Eperãarãpa llave iru p'anapatak'a puerta ewadait'ee, mãga pɨk'a parãpa Tachi Ak'õre Ũraa iru p'anapata. Mamĩda ma ũraade jara bɨ awaraarãmaa k'awapidaamaa p'anɨ. K'iniadak'aa awaraarãpa ma pedee ũridamerã mãik'aapa oodamerã irua jara bɨk'a.
53 Jesupa ma jõma jarap'eda, ma Moisepa p'ãda jarateepataarã mãik'aapa fariseorã k'ĩraudachida. Iidida chok'ara iidi p'aneejida iru k'achiade baaipidai jĩak'aapa irua p'anauda k'aurepa. Mamĩda p'oyaa ɨmɨateeda-e paji.