Luke 6 in Cerma

1 *Yitĩɛnaŋgu naŋgu-na, Yesubaa-ba taa ba karnu sonni nanni ba cor. U *hãalãbiemba ta ba kar bile‑i ba hu-yo ba natiɛŋa-na ba wuo.

2 *Farisĩɛbaa-ba namba ta ba waŋ baa-ba wuɔ: «Bige‑i ciɛ na ta na ce kumaŋ saa saaya cemma yitĩɛnaŋgu-na?»

3 Yesu wuɔ gbɛ̃-ba wuɔ: «Nyulmu naŋ bilaa *Davidi‑i wuɔ ce kumaŋ baa u nuɔmba‑i, ma sĩ na kalaaŋ-ku kɛ?

4 U naŋ suurii Diiloŋ-dũŋgu-na dumaa a biɛ Diiloŋ-buruo‑i ba wuo. A ne da a saa baa miɛ Diiloŋ-hũmelle‑i, bamaŋ si dii *Diilojigãntaamba, ba saa saaya ba wuo buruo faŋo‑i.»

5 Uŋ waaŋ mafamma‑i, wuɔ cira: «*Moloŋ-Biɛŋo yaa yitĩɛnaŋgu tieŋo‑i.»

6 *Yitĩɛnaŋgu bi naŋgu-na, Yesu wuɔ suurii *Diilonelhãalãdũŋgu-na tuɔ waŋ Diiloŋ-nelma‑i. A ne da naacolŋo naŋo waa ba hɔlma-na, u nadienaŋga naa minaŋ.

7 *Ãnjĩnamma pigãataamba‑i baa *Farisĩɛbaa-ba kã ka tĩɛna ta ba ne Yesu‑i wuɔ duɔ sire jɛiŋo yitĩɛnaŋgu-na ba da ãntãalãmma haa-yuɔ.

8 Yesu wuɔ suɔ baa-ba. Wuɔ gbɛ̃ naacolŋo‑i wuɔ: «Sire ŋ jo ŋ ji yiɛra nuɔmba yaaŋga-na.» Naacolŋ wuɔ sire jo ji yiɛra.

9 Yesu wuɔ cira: «Yaaŋ mi yuu-na nelma diei: A saa baa miɛ Diiloŋ-hũmelle‑i, bige‑i faa cemma yitĩɛnaŋgu-na? Ãnfafamma'i faa cemma waa ãmbabalma? Da ŋ da molo yii duɔ ku, ku saaya ŋ kor-o waa ku saaya ŋ yaŋ u ku?»

10 Aa naa wuɔra ne ba yammu‑i hiere aa waŋ baa naacolŋo‑i wuɔ: «Fara ŋ naŋga‑i.» Naacolŋ wuɔ bi fara u naŋga‑i, kaa bir ka temma‑i.

11 Ba hɔmmu gbuu pãŋ du hiere; baa ta ba yuu ba-naa wuɔ: «I ka ce Yesu daayo‑i niɛ?»

12 Yibieŋa faŋga-na, Yesu wuɔ kã tãnuŋgu naŋgu-na ka cãrã Diiloŋo‑i cɔ u yufieŋ-na.

13 Cuoŋ juɔ kaal, wuɔ bĩ u *hãalãbiemba‑i a fiɛl cĩncieluo ba hãi bɛi, a tuɔ bĩ-ba *pɔpuɔrbiemba.

14 Uŋ fiɛlaa bamaŋ ba yirɛiŋa yaa daaya: Simɔ, (Yesu wuɔ bĩ Simɔ faŋo yaa Piɛr‑i,) baa u hãaŋo‑i Ãndere, baa Sake, baa Nsãa, baa Filipu, baa Batelemi,

15 a naara Matie, baa Toma, baa Alfe biɛŋo‑i Sake, baa Simɔ maŋ taa u kuye u nelle maama‑i,

16 a naara Sake biɛŋo‑i *Yuda, baa *Yuda‑Isikaro maŋ juɔ hel Yesu huoŋgu-na.

17 Yesuŋ juɔ fiɛl u *pɔpuɔrbiemba‑i tĩ, wuɔ hiire baa-ba tãnuŋgu-na ka yiɛra baa-ba kpaŋkpataaŋgu naŋgu-na. U *hãalãbiemba namba waa terieŋgu faŋgu-na, baa sa waa dɛi baa yuliiŋgu‑i a naara nelpũŋgu naŋgu. Banamba taa ba hel *Yude, banamba *Yerusalɛmu, banamba Tiir, banamba Sidɔ̃ dii dãmmaŋ-nuoraaŋgu caaŋ-nu.

18 Baa juɔ da ba ji nu Yesu nelma yaa‑i aa u duɔ sire jaamba‑i ba jarma-na. Wuɔ bi donya *jĩnabaa-ba‑i u hiel-ba nuɔmba yunni-na.

19 Fɔ̃ŋgũɔ naŋo taa u hel Yesu‑i-na u sire-bɛi ba jarma-na, a ce dumaaŋo-na, baa ta ba taara ba yiɛya-yuɔ hiere.

20 Nuɔmbaŋ nii Yesu‑i-na da ba yiɛya-yuɔ, wuɔ wuɔra ne u *hãalãbiemba‑i aa naa cira: «Sũntaaŋ namaaŋo‑i, na yunni dɔlaa; *Diiloŋ-nelle‑i namaa diele‑i.

21 Nyulmuŋ yeŋ namaa namaŋ nuɔ‑i fiɛfiɛ‑i-na, na yunni dɔlaa; niiwuoni kaa haaya baa-na. Namaa namaŋ kaalaaŋ fiɛfiɛ‑i-na, na yunni dɔlaa; na kaa waa nyɛmbĩnniŋ.

22 Nuɔŋ da ba bigãaŋ-na, da ba nanna-nɛi, da ba ta ba tuora-nɛi, sisɔ da ba ta ba bĩɛna na yirɛiŋa‑i *Moloŋ-Biɛŋo maama-na, na yunni dɔlaa.

23 Taa na gbu na nyɛ yiiŋgu faŋgu-na, aa na ta na muora na gbugbanni‑i; Diiloŋo kaa pã-na bɔi dɔrɔ‑i-na. Na saa da, ba bĩncuɔmba ciɛ karaaŋgu faŋgu temma yaa‑i baa *Diilopɔpuɔrbiemba‑i.

24 Ŋga waaŋ namaaŋo‑i, sũlma haraa-nɛi; na ciɛ na bãaŋgu‑i tĩ.

25 Niiwuoniŋ haaya baa namaa namaŋ fiɛfiɛ‑i-na, sũlma haraa-nɛi; na kaa waa nyulmu-na. Namaa namaŋ dii nyɛmbĩnni-na fiɛfiɛ‑i-na, sũlma haraa-nɛi; na kaa waa kuliiŋ-kaaluŋ-nu.

26 Nuɔmba‑i hiere da ba ta ba bĩ na yefafalle, ŋaa ba bĩncuɔmba naŋ bĩŋ coikartaamba maŋ naa ciɛ ba fɛrɛ Diilopɔpuɔrbiemba ba yefafalle‑i dumaa, sũlma haraa-nɛi.»

27 «Namaa namaŋ karaa na tũnni‑i ta na nu mi nelma‑i, yaaŋ mi tũnu-nɛi: Taa na dɔl na bigãarãamba‑i, taa na ce ãnfafamma bamaŋ diyaaŋ luŋgu nɛi.

28 Umaŋ duɔ haa u nubabalaaŋgu nuɔni maŋ nuɔ‑i, baa waasa kutieŋo-na, yaŋ aa ŋ ta ŋ jɔguɔŋ kuufafaaŋgu baa-yo. Taa na cãrã Diiloŋo‑i na hã bamaŋ ciɛŋ-naŋ kuujaŋgu‑i.

29 Umaŋ duɔ caa ŋ tũŋ daaku‑i, bir daaku‑i ŋ hã-yo. Umaŋ duɔ biɛ ŋ joŋgorbuɔ‑i, baa cie-yo ŋ joŋgoryelle-na.

30 Umaŋ duɔ cãrã ŋ wulaa, hã-yo. Aa umaŋ duɔ biɛ bĩŋkũŋgu ŋ wulaa, baa yuu-yo ku maama.

31 Naŋ taaraŋ nuɔmba ta ba ce kumaŋ ba hã-na, taa na ce ku temma na bi hã-ba.

32 Da na ta na dɔl na dɔdɔltaamba yoŋ, na jaaluŋgu sĩ Diiloŋo wulaa. Na saa da, halle bamaŋ sa wuɔyaaŋ Diiloŋ-hũmelle‑i ba dɔl ba dɔdɔltaamba‑i.

33 Da na ta na bi ce ãnfafamma‑i bamaŋ ciɛŋ ãnfafamma‑i nɛi yoŋ, na jaaluŋgu sĩ Diiloŋo wulaa. Halle bamaŋ sa wuɔyaaŋ Diiloŋ-hũmelle‑i ba ce kufaŋgu‑i.

34 Aa da na ta na dii cɛ̃miɛŋa‑i naŋ suyaa wuɔ bamaŋ ka gbãa suu-ya, na jaaluŋgu sĩ Diiloŋo wulaa. Halle bamaŋ sa wuɔyaaŋ Diiloŋ-hũmelle‑i, da ba suɔ wuɔ umaŋ ka gbãa suu cɛ̃mɛlle‑i ba dii-de u'i nuɔ‑i.

35 Ŋga, taa na dɔl na bigãarãamba‑i, taa na ce ãnfafamma bɛi, taa na hã aa na baa ta na cie ku sɔlaaŋgu huoŋgu-na. Ku yaa Diiloŋo ka pã-na bɔi. Aa na ka waa Dɔrwuoŋo bɛŋ namaa. U yaa faa. U faa baa nuɔmba‑i hiere ka hel baa bamaŋ sa suyaaŋ ãnfafamma‑i baa nelbabalaamba‑i hiere.

36 Na saaya na waa hujantaaŋ namaa, ŋaa na Toŋ yeŋ hujantieŋo dumaa.»

37 «Baa na ta na cãl na-naa, ku yaa Diiloŋo siɛ ka cãl-na. Baa na ta na haa cãlmuɔ-cãŋkuɔle na-naa nuɔ, ku yaa Diiloŋo siɛ ka haa cãlmuɔ-cãŋkuɔle nɛi. Umaŋ duɔ cãl nuɔni maŋ, ce jande aa ŋ yaŋ-yo, ku yaa nuɔ da ŋ bi cãl Diiloŋo‑i u ka ce jande aa yaŋ-ni.

38 Niŋ fiŋ baa kekerieŋgu maŋ ŋ hã nuɔmba‑i, ba ka fi baa ku yaa hã-ni, terieŋgu faŋgu-na, yaŋ ŋ naŋga ta ka fara, ku yaa ba ka fi naŋ kũŋgu‑i aa fɛ̃l-ku ku yu kũnna hã-ni.»

39 Yesu wuɔ naŋ gbãnalãaŋgu baa-ba wuɔ: «Namaa daa yiro gbãa bel u nayiroŋ nagãŋ-na ba kã terieŋgu aa ba siɛ ka par suur fuoŋ-nu wɛi?

40 *Hãalãbiloŋo sa suɔ u yaŋ u hãalãtieŋo‑i, ŋga hãalãbiloŋo maŋ duɔ hãalã ka hi u fuoŋgu‑i, u ka tuɔ suɔ ŋaa u hãalãtieŋ uŋ suɔ dumaa.

41 «Naŋ ciɛ niɛ da hũyãŋo‑i unaŋ yufelleŋ aa daabolma‑i naŋ yufelle-na ŋ saa da-ma?

42 Daabolma‑i naŋ fɛrɛŋ yufelle-na jũnnu dumandɛ‑i ŋ bir ŋ gbɛ̃ ŋ nabentieŋo‑i wuɔ: ‹Yaŋ mi hiel hũyãŋo‑i ŋ yufelle-na hã-ni.› Ãŋgbãŋgbãama! Hiel daabolma‑i ŋ yufelle-na igɛ̃na, ku yaa ŋ ka ta ŋ da dɛi a gbãa hiel hũyãŋo maŋ ŋ nabentieŋo yufelle-na.»

43 «Tibifafaaŋgu sa maŋ biebabalɛiŋa, tibibabalaaŋgu sa bi maŋ biefɛfɛiŋa.

44 Ba suɔ tibinni‑i ni bieŋa'i nuɔ‑i. Ba sa yagal musĩɛŋa kaapugammu-na, aa ba sa bi biɛra hãlɛ̃iŋa caaterreŋ-yuŋ-nu.

45 Nɛliɛŋ nuɔ ŋ huɔŋgaŋ yuu baa mamaŋ, ma yaa hilaaŋ ŋ nuŋgu-na. Nelfɛfɛiŋo‑i u ãnfafamma hel u hɔfafaŋga'i nuɔ‑i aa nelbabalaŋo‑i u maacembabalamma hel u hɔbabalaŋga'i nuɔ‑i.»

46 «Bige‑i ciɛ na ta na bĩ-mi ‹Itie, Itie›, aa da mi waŋ mamaŋ baa-na, na siɛ ce-ma?

47 Umaŋ duɔ jo ji nu mi nelma‑i aa ce-ma, mi ka pigãaŋ-na kutieŋ uŋ saa baa umaŋ:

48 U saa baa nɛliɛŋo maŋ wuɔ u ma dũŋgu, aa hĩŋ ka hi tãmpɛ̃lle‑i jĩna ku tuole‑i. Ku tuoleŋ jĩɛna fafamma aa u ma-ku, diiloŋoŋ juɔ tã, kanni gbar, hũmma bũŋ ka naŋ-ku, ma saa gbãa naara-kuɔ.

49 Ŋga umaŋ juɔŋ u nu mi nelma‑i aa u sa ce-ma, u saa baa umaŋ wuɔ u ma dũŋgu aa u saa hĩŋ jĩna ku tuole‑i aa ma-ku. Diiloŋoŋ juɔ tã, hũmma bũŋ ka naŋ-ku, ku pãŋ cii hiere, bĩŋkũŋgu saa tĩɛ.»