John 12 in Carapana

1 Jĩcã wãmo peti jĩcã pẽnirõ cãnacã rʉ̃mʉ Pascua bose rʉ̃mʉ caetaparo jʉ̃goye, Jesús Betania macãpʉ jãã jʉ̃goámí. Ti macãpʉ cariayasiricʉre cʉ̃ cacatioricʉ Lázaro tʉpʉ jãã jʉ̃goámí.

2 Topʉ, cʉ̃ cacatioricʉ Lázarojãã ya wiipʉ jãã jʉ̃go ʉgarique ʉgawã, Jesure bʉtioro qũĩroarã. Mai, Marta pʉame jããrẽ ʉgarique batoo ámo. Lázaro pʉamea jãã menarẽ mesapʉ ʉgarui ámi.

3 Bairo jãã caʉgaruiro, María pʉame nardo caroa cajʉtiñurĩjẽ cawapa pacarije pairo trescientos gramos majũrẽ jeamó. Bairo jeatíri, Jesús rʉporire piopeowõ. Bairo áti yaparo, cõ poañapõ mena pare bopowõ. Bairo cõ caáto, nipetiro ti wii pupeapʉ jʉtiñu bijapeticoapʉ yua.

4 Bairo Jesure cõ caátiere ĩña, Judas Iscariote, jãã mena macããcʉ̃, Jesure cabero cabʉsʉjãbuitirocapaʉ pʉame bairo ĩwĩ:

5 —¿Dopẽĩõ tie cawapa pacarijere trescientos denario moneda tiiri majũ nuniwapatari, cabopacarãrẽ na cõ jʉápeyupari? —ĩwĩ Judas jãã mena macããcʉ̃ pʉame.

6 Mai, Judas pʉame cabopacarãrẽ caĩñamai ũcʉ̃ meena, tore bairo ĩ bʉsʉwĩ. Cajeruti jeyanucũrĩ majõcʉ ãnirĩ bairo ĩwĩ. Mai, cʉ̃, Judas pʉame jãã yaye dinero cajãñarĩ poare caĩñarĩcãnʉgõbojaʉ ãmi. Bairo caácʉ nimicʉ̃ã, ti poa macããjẽrẽ jericawori cʉ̃ majũ cʉ̃ caborijere cawapatinucũʉ̃ ãnirĩ, tore bairo ĩwĩ.

7 Bairo Judas cʉ̃ caĩrõ, Jesús pʉame qũĩwĩ: —Patowãcõrõ cõ ĩ bʉsʉpajʉ̃goeticõãña. Atio carõmio pʉame yʉ rupaʉri caãnipeere caroaro átijʉ̃goyeticũõ átiyamo tie cajʉtiñurĩjẽ mena.

8 Cabopacarã roquere tocãnacãnia na mʉjãã ĩñacõã ninucũgarã, mʉjãã watoa na caãno. Yʉ pʉame roque tocãnacãnia mʉjãã mena yʉ ãmerĩgʉ —qũĩwĩ Jesús Judare yua.

9 Capããrã judío majã mena macããna masĩñupã Betania macãpʉ Jesús jãã cʉ̃ cajʉ̃goãnierẽ. Torena, bʉtioro Jesure caĩñagarã ãnirĩ, ti macãpʉ jãã ĩñarã etawã. Bairi Jesús jeto meerẽ caĩñagarã ãnirĩ etawã. Lázaro cariayasiricʉ ãnacʉ̃rẽ Jesús cʉ̃ cacatioricʉ cʉ̃ãrẽ ĩñagarã, topʉ etawã.

10 Mai, sacerdote majã quetiuparã pʉame, “Cʉ̃, cariaricʉre Jesús cʉ̃ cacatio ĩñorĩqũẽrẽ caĩñarĩcãrã ãnirĩ capããrã judío majã marĩrẽ ricawatiri, Jesús pʉamerẽ cʉ̃ tʉ̃goʉsarã átiyama,” ãmeo ĩñuparã. Bairo ĩrĩ yua, Lázaro cʉ̃ãrẽ cʉ̃ pajĩã rocacõãgayuparã.

12 Mai, ti watoa caãno, capããrã camasã Jerusalẽpʉ ásúpa, Pascua bose rʉ̃mʉ netõrána. Bairi ti rʉ̃mʉ busuri rʉ̃mʉ caãno merẽ masĩñupã Jesús ti macãrẽ cʉ̃ caetapeere.

13 Bairo cʉ̃ caetapeere camasĩrã ãnirĩ yua, peepũ ũnie carupaño querire pajure jeri, Jesure cʉ̃ bocáwã. Bairo cʉ̃ bocárána, atore bairo ĩ basa awajabʉsʉ ʉseanipeowã: —¡Nocãrõ to ñumajũcõãñati! ¡Nocãrõ cañuʉ majũrẽ Dios cʉ̃ catutuarije mena marĩ cʉ̃ cajoʉre cʉ̃ marĩ basapeoto! ¡Nocarõ cañuʉ Israel macããna Quetiupaʉ Rey majũrẽ cʉ̃ marĩ basapeoto!

14 Jesús pʉame burrore bocáetari cʉ̃ buipʉ pesari ámí Jerusalẽpʉ. Mai, Dios ya tutipʉ cʉ̃ãrẽ torea bairo cʉ̃ cabaipeere ĩ quetibʉjʉyupa:

15 “Tʉ̃goña uwieticõãña mʉjãã Sión macã macããna. Ĩñañijate. Mʉjãã Quetiupaʉ Rey burro buipʉ pesari atíyami,” ĩ quetibʉjʉ woatuyupa Dios ya tutipʉ.

16 Mai, caãnijʉ̃goro jãã, cʉ̃ cabuerã, jãã tʉ̃gomasĩẽpʉ̃ tore bairo ĩ quetibʉjʉriquere. Cabero, Jesús riari bero ʉmʉrecóopʉ cʉ̃ cawãmʉátó beropʉ roque, nipetirije Jesús cʉ̃ cabaipeere na cawoatujʉ̃goyetiriquere jãã masĩwʉ̃. “Jesús cʉ̃ cabaipeere ĩ quetibʉjʉrã bairo ĩ woatuyupa,” jãã ĩ tʉ̃goñamasĩwʉ̃.

17 Mai, Jesús Lázarore masã opepʉ caãcʉ̃rẽ cʉ̃ cacatioro caĩñarĩcãrã pʉame tie nipetiro na caĩñarĩqũẽrẽ na quetibʉjʉ netõrã áma camasãrẽ.

18 Bairi nipetiro camasã Jesure cʉ̃ bócarásúpa. Jesús, ti wãme catiorique caroare cʉ̃ caáti ĩñorĩqũẽrẽ na caquetibʉjʉro jʉ̃gori cʉ̃ bócarásúpa.

19 Aperã fariseo majã pʉame atore bairo ãmeo ĩñuparã: —Merẽ mʉjãã masĩña: Tore bairo na caĩrĩjẽrẽ marĩ caẽñotaeticõãta, dope marĩ áti masĩẽtĩgarã. Ĩñañijate. ¡Nipetiro camasã cʉ̃ jetore tʉ̃goʉsarã átiyama! —ãmeo ĩñuparã fariseo majã.

20 Jerusalẽpʉ cabose rʉ̃mʉ netõrátana mena macããna cʉ̃ã ãñupã jĩcããrã griego majã. Bairi na cʉ̃ã ti bose rʉ̃mʉ caãno Diore caĩroaratána ãñupã.

21 Bairi na pʉame Jesure caĩñagarã ãnirĩ, Felipe tʉpʉ etawã. Mai, Felipe pʉame Galilea yepa jĩcã macã Betsaida macããcʉ̃ ãmi. Bairi na pʉame bʉtioro atore bairo Felipere qũĩwã: —Jesure bʉtioro cʉ̃ jãã ĩñagaya.

22 Bairo cʉ̃ na caĩrõ tʉ̃go, Felipe, Andrés pʉamerẽ cʉ̃ quetibʉjʉámí. Bairi na pʉgarãpʉa Jesure cʉ̃ quetibʉjʉra etawã.

23 Bairo cʉ̃ na caĩquetibʉjʉro tʉ̃go, Jesús pʉame atore bairo jãã ĩwĩ: —Merẽ petoaca cõñacoatíya yʉ, Camasã Jʉ̃gocʉre yʉ na capajĩãrocaro bero caãnimiatacʉ̃ãrẽ yʉ cacatitunu wãmʉápáro ʉmʉrecóo buipʉ nocãrõ caroaro caãnopʉ.

24 Cariape majũ mʉjãã yʉ quetibʉjʉya: Trigo apea ũnorẽ ñerĩ pupeapʉ marĩ caotero bero, tie oterique boaweri caputieticõãta, bairica majũ ríca jomasĩẽtĩgaro. Bairopʉa, ñerĩ pupeapʉ marĩ caotero bero, tie oterique boaweri caputiata roquere, caroa capee majũ rícacʉtinucũña.

25 Bairi tunu Diore caboena ãnirĩ, ati yepa macããjẽ jetore bʉtioro mʉjãã caʉgaripea ĩñacõãninucũata, cayasiparãrẽ bairo mʉjãã tuagarã. Bairi ati yepa macããjẽ carorijere mʉjãã caboeticõãta roque, Dios mena caãnicõãninucũparã mʉjãã ãnigarã.

26 Bairi noo caborã yʉ caquetibʉjʉrijere catʉ̃goʉsagarã na tʉ̃gopaje ʉsaáto yʉ yayere, yʉ paabojari majãrẽ bairo na caãnigaata. Tore bairo na caápata, na cʉ̃ã yʉ caãnopʉre ãnigarãma. Bairi yʉ caquetibʉjʉrore bairo tʉ̃goʉsari caroaro caáticõãnarẽ yʉ Pacʉ Dios pʉame na ĩñamairĩ caroare na jogʉmi —jãã ĩ quetibʉjʉwĩ Jesús.

27 Bairo jãã ĩ quetibʉjʉ yaparo, bairo jãã ĩwĩ Jesús: “¡Ãmea bʉtioro majũ yʉ yeripʉ yʉ tʉ̃goña yapapuaya! ¿Bairi, nopẽ bairo Diore cʉ̃ ñi jẽnicʉti? ‘Caacʉ popiye yʉ baio joroque cabaipee to baieticõãto,’ cʉ̃ ñi jẽnietigʉ. Bairo Diore cʉ̃ ñi jẽnietigʉ, ¡torecʉna popiye yʉ catãmʉorĩjẽ jʉ̃gori ati yepa macããna na carorije wapare netõʉ̃ acʉ́ yʉ apʉ́!” jãã ĩwĩ Jesús.

28 Ĩ yaparo, atore bairo qũĩ jẽniwĩ Diopʉre: “Caacʉ, ãmerẽ mʉ catutuarije pʉamerẽ camasãrẽ na ĩñoña,” qũĩ jẽniwĩ Jesús. Bairo cʉ̃ caĩjẽnirõ, ʉmʉrecóopʉ atore bairo ĩ bʉsʉocajowʉ: “Merẽ yʉ catutuarije caroa áti ĩñorĩqũẽrẽ camasãrẽ na yʉ áti ĩñonucũña. Bairi tunu yʉ catutuarije caroa mena camasãrẽ na yʉ áti ĩñonemogʉ tunu,” ĩ bʉsʉocajowʉ jõbuipʉ.

29 Camasã, cʉ̃tʉ catʉ̃goãna pʉame bairo caĩbʉsʉocajorijere tʉ̃gori, bairo ĩwã: —Bʉpore bairo ocajoapʉ. Aperã camasã jĩcããrã bairo ĩwã: —Diotʉ macããcʉ̃ ángel Jesús mena bʉsʉroyaami —ĩwã.

30 Bairo na caĩrõ tʉ̃go, Jesús pʉame bairo na ĩwĩ: —Yʉ yaye macããjẽ rotie meerẽ bairo ĩ bʉsʉami Dios. Mʉjãã yaye macããjẽ rotie majũ roquere bairo ĩ bʉsʉami.

31 Bairi tunu merẽ ãmea niña Dios ati yepa macããna nipetiro camasãrẽ cʉ̃ caĩñabeseri rʉ̃mʉ. Bairi wãtĩ ati yepa quetiupaʉ cʉ̃ãrẽ ãmea Dios cʉ̃ rocacõãgʉmi yua.

32 Bairi tunu yucʉpãĩpʉ yʉ papuaturi yʉ na canemʉgõnʉcõrõ jʉ̃gori, ati yepa macããna capããrã na carorije wapare netõrĩ, yʉ yarã jeto na ãnio joroque na yʉ átigʉ —jãã ĩ quetibʉjʉwĩ Jesús.

33 Bairo Jesús cʉ̃ caĩrĩjẽrẽ cʉ̃ tʉ̃gomasĩata, bairo yucʉpãĩpʉ cʉ̃ na capapuaro cʉ̃ cariápeere quetibʉjʉgʉ ĩmiwĩ.

34 Camasã pʉame bairo cʉ̃ caĩquetibʉjʉrijere tʉ̃gorã, atore bairo qũĩwã Jesure: —Dios ya tutipʉ na cawoaturiquere camasã jãã na caquetibʉjʉro atore bairo jeto jãã tʉ̃gonucũña: Mesías Dios cʉ̃ cajoʉ tocãnacã rʉ̃mʉ cacaticõãninucũʉ̃ nigʉmi. ¿Nopẽ mʉ pʉame, “Dios cʉ̃ cajoʉ Camasã Jʉ̃gocʉ pʉame yucʉpãĩpʉ yʉ na capapuarocaro yʉ riacoagʉ,” miñati? ¿Bairi ni pʉame cʉ̃ ãnicʉti cʉ̃, camasã Jʉ̃gocʉre bairo caãcʉ̃? —qũĩ jẽniñawã camasã Jesure.

35 Bairo camasã cʉ̃ na caĩrõ tʉ̃go, Jesús pʉame atore bairo na ĩwĩ: —Mʉjãã mena mai ati yepapʉ ãcʉ̃, yʉa, yʉ ãniña ati yepa macããna canaitĩãrõpʉ caãnarẽ bairo caãnarẽ cajĩñawoaʉre bairo caácʉ majũ. Baipʉa, yoaro majũ mʉjãã mena yʉ ãmerĩgʉ. Bairi mʉjãã mena yʉ caãno mai, yʉ caquetibʉjʉrijere caroaro yʉ tʉ̃goʉsaya, roro jãã tãmʉore, ĩrã. Bairi merẽ mʉjãã masĩña: Camasã ñami canaitĩãrõpʉ jĩñawoena áná, “Cariape jãã áná,” ĩ masĩẽtĩñama.

36 Bairi yʉ, cajĩñawoʉre bairo caãcʉ̃, mʉjãã mena mai yʉ caãno ĩñarĩ, caroaro majũ yʉ tʉ̃goʉsaya. Canaitĩãrõpʉ caãnarẽ bairo mʉjãã caãmerĩparore bairo ĩrã, caroaro cariape yʉ caquetibʉjʉrijere yʉ tʉ̃goʉsaya —na ĩwĩ Jesús camasãrẽ. Bairo na ĩ quetibʉjʉ yaparo, aperopʉ na rutiweyocoámí Jesús yua.

37 Bairo Jesús pʉame nocãrõ caroa Dios yaye áti ĩñorĩqũẽrẽ na caĩñarõ, na cʉ̃ caáti ĩñomiatacʉ̃ãrẽ, judío majã pʉame, “Cariape caroare marĩ áti ĩñoʉ átiyami,” qũĩ tʉ̃goʉsaema Jesure.

38 Bairi profeta Isaías ãnacʉ̃ Dios ya tutipʉ cʉ̃ cawoaquetibʉjʉcũrĩcãrõrẽ bairo bai etawʉ yua. Mai, profeta Isaías ãnacʉ̃ pʉame Dios ya tutipʉ atore bairo ĩ woatujʉ̃goyeticũñupĩ: “Dios, jãã Quetiupaʉ, jãã caquetibʉjʉrijere, noa ũna tiere tʉ̃goʉsaetiyama. Bairi tunu mʉ yaye caroa áti ĩñorĩqũẽrẽ ĩñamajũcõãmirãcʉ̃ã, cariape jãã tʉ̃goʉsaetiyama,” ĩ woatuyupi.

39 Bairi camasã profeta Isaías ãnacʉ̃ cʉ̃ caĩwoaquetibʉjʉricarore bairo Jesús cʉ̃ caquetibʉjʉrijere cʉ̃ tʉ̃goʉsagaema. Tunu profeta Isaías ãnacʉ̃ apepaʉpʉ cʉ̃ãrẽ atore bairo ĩ woatu quetibʉjʉcũñañupĩ:

40 “Cacaapee cʉ̃gorã nimirãcʉ̃ã, di rʉ̃mʉ ũno caroa Dios cʉ̃ caáti ĩñorĩjẽrẽ na ĩñamasĩẽtĩõ joroque na átigʉmi. Ati poa macããna na yeripʉ catʉ̃goñamasĩgaetoi, cacaapee cʉ̃gorã nimirãcʉ̃ã, cʉ̃ caátiere na ĩñamasĩẽtĩõ joroque na átigʉmi. Tunu bairoa caãmoo cʉ̃gorã nimirãcʉ̃ã, cʉ̃ yaye quetire na tʉ̃gomasĩẽtĩõ joroque na átigʉmi. Na yeripʉre tʉ̃goñamasĩẽtĩñama na cʉ̃ caquetibʉjʉgamirĩjẽrẽ. Bairi, ‘Jãã mʉ netõwã,’ ĩẽtĩnucũñama Diore,” ĩ quetibʉjʉyupi Isaías ãnacʉ̃.

41 Mai, Isaías ãnacʉ̃ pʉame tore bairo cʉ̃ caĩwoaturijere merẽ ĩñañupĩ Dios cʉ̃ catutuarije mena ati yepapʉ Jesús cʉ̃ cabaipeere. Bairo Jesús cʉ̃ cabaipeere caĩñarĩcʉ̃ ãnirĩ tore bairo quetibʉjʉyupi.

42 Bairo Jesure cʉ̃ na catʉ̃goʉsaetimiatacʉ̃ãrẽ, capããrãpʉa judío majã mena macããna cʉ̃ caquetibʉjʉrijere tʉ̃goʉsawã. Bairi tunu jĩcããrã judío majã quetiuparã caãnimajũrã cʉ̃ã Jesús cʉ̃ caquetibʉjʉrijere cʉ̃ tʉ̃goʉsawã. Bairo Jesure cʉ̃ tʉ̃goʉsamirãcʉ̃ã, fariseo majãrẽ uwiri, baujaro, “Jesure catʉ̃goʉsarã jãã ãniña,” ĩẽma. “Bairo marĩ caĩata, sinagoga ñubuerica wiiripʉ marĩ caãno fariseo majã marĩ acuwiyorema,” ĩrã, baujaro Jesure cʉ̃ na catʉ̃goʉsarijere bai ĩñogaema.

43 Mai, na pʉame Dios bʉtioro na cʉ̃ caĩñajesopee ũnorẽã, bʉtioro camasã pʉame narẽ na caĩroaro bowã. Bairi Jesús pʉamerẽ baujaro tʉ̃goʉsagaema.

44 Bairo jãã ĩ quetibʉjʉ yaparo, Jesús pʉame bʉsʉrique tutuaro mena atore bairo ĩwĩ: “Ni jĩcãʉ̃ ũcʉ̃ yʉ caquetibʉjʉrijere catʉ̃goʉsaʉ pʉame, yʉ jeto merẽ tʉ̃goʉsaʉ átiyami. Yʉre cajoricʉ yʉ Pacʉ Dios cʉ̃ãrẽ cʉ̃ tʉ̃goʉsaʉ átiyami.

45 Bairi tunu ni jĩcãʉ̃ ũcʉ̃ yʉre caĩñanʉcʉ̃bʉgoʉ yʉ jeto meerẽ ĩñanʉcʉ̃bʉgoʉ átiyami. Bairi yʉre cajoricʉ yʉ Pacʉ Dios cʉ̃ãrẽ caĩñanʉcʉ̃bʉgoʉre bairo ácʉ baiyami.

46 Yʉa, yʉ ãniña camasãrẽ canaitĩãrõpʉ caãnarẽ cajĩñawoʉre bairo caátiatácʉ ati yepapʉre. Bairi yʉ caquetibʉjʉrijere catʉ̃goʉsarã pʉame canaitĩãrõpʉ caãnarẽ bairo roro átiãmerĩgarãma.

47 Bairi yʉ caquetibʉjʉrijere tʉ̃gocõãmirãcʉ̃ã, yʉ caquetibʉjʉrore bairo caáperãrẽ popiye na baio joroque na átiacʉ́ mee yʉ apʉ́. Bairi tunu ati yepa macããna camasãrẽ yʉ majũã na átirei acʉ́ mee yʉ baiwʉ. Na carorije wapa roquere ati yepa macããna camasãrẽ na netõʉ̃ ácʉ yʉ baiwʉ.

48 Bairo yʉre boetiri, yʉ caquetibʉjʉrijere catʉ̃goʉsagaenarẽ carepaʉ merẽ nicõãñami. Bairi atie mʉjãã yʉ caquetibʉjʉrijere na catʉ̃goʉsagaetie wapa jʉ̃gori popiye na baio joroque na átigʉmi camasãrẽ Dios, cʉ̃ caĩñabeseri rʉ̃mʉ catʉsari rʉ̃mʉ caãno yua.

49 Yʉ pʉame yʉ majũã yʉ catʉ̃goñarĩjẽ mena mee bʉsʉri mʉjãã yʉ quetibʉjʉnucũña. Yʉ Pacʉ Dios yʉre ati yepapʉ cajoricʉ pʉame roque yʉ caĩpeere, yʉ caátipee cʉ̃ãrẽ yʉ átiroticũwĩ.

50 Bairi yʉ masĩña baipʉa yʉ Pacʉ Dios yʉ cʉ̃ caátiroticũrĩqũẽrẽ: Camasã yeri capetietiere na cacʉ̃gomasĩparore bairo ĩ, tore bairo yʉ quetibʉjʉ rotijowĩ. Bairi yʉ caĩrĩjẽ pʉame yʉ majũã yʉ caĩrĩjẽ mee niña. Yʉ Pacʉ cʉ̃ caĩquetibʉjʉrotijoricarore bairo jeto roque cariape ñi quetibʉjʉnucũña,” jãã ĩ quetibʉjʉwĩ Jesús.