Acts 13 in Akawaio

1 Antiyo' po so'si tau te'san koro'tau, pu'kena' ton mɨrɨ awonsi'kɨ enupanin nan esi'pʉ. Kamoro si esi'pʉ Panapas; Simiyan, Mekoro tukai' to' nesakʉnʉ; Rusiyas, Sairini itese' pata winon; Manayen, kopʉna Era' isakon pe isemo'kasa' rʉ'pʉ; mɨrɨ awonsi'kɨ Saarʉ.

2 Papa apurɨ pɨ' to' esi koro'tau, mɨrɨ awonsi'kɨ tʉuta're'tɨi' pʉra to' useruma koro'tau, Papa A'kwarʉ uya to' auro'ka'pʉ, “Inke pʉra serɨ pe Panapas mɨrɨ awonsi'kɨ Saarʉ pokon anʉntɨ', uyapiyo' ton pe, mɨrɨ awonsi'kɨ tʉkɨ'ma'pʉ uya 'nokon ya' ku'se'na to' utɨto' pe,” ta'pʉ iya.

3 Mɨrɨpan tenta'nai' pʉra tʉuseruma kon tʉpo, mɨrɨ awonsi'kɨ tʉwɨpʉrema kon tʉpo, to' pona'ne temiyatʉ kon nonkapɨtʉ'pʉ to' uya to' pʉrema pe, mɨrɨpan kon ennoko'pʉ to' uya.

4 Papa A'kwarʉ uya Panapas mɨrɨ awonsi'kɨ Saarʉ pokon ennoko'pʉ tu'kan pata yau'ne tʉnekamanʉ kon ekama pɨ'. To' utɨ'pʉ Antiyo' ponsi'kɨ Seru'siya pona, mɨrɨpan kon ekanwa'tɨ'pʉ, Saramis pona tʉutɨto' kon pe, Sai'pʉras opa'wʉri pon.

5 Saramis po si tesi kon koro'tau, Esuwerʉ amʉ' usenupato' iwʉ' ta' to' utɨ'pʉ, Papa Maimu ekama'pʉ to' uya. Isaan Ma' esi'pʉ mɨrɨ to' a'kɨrɨ to' pika'tɨ pɨ'.

6 Tanporo mɨrɨ opa'wʉ ti'ma'kai' to' usarɨ'pʉ, Pa'pos itese' pata eporo tʉuya'nokon pona rɨ. Mɨrɨ pata yau, Esuwerʉ enwoke' pe esii'ma akono pe te'sen esi'pʉ Parʉ-Sises itese'.

7 Mɨrɨ opa'wʉ epuru pe te'sen, Sɨsiyas Paaros itese' a'kɨrɨ inke itɨpɨtʉ'pʉ. Kʉrɨ rɨ kopʉna esi'pʉ i'tunin kuru. Tikin nan ka'pon ennoko'pʉ iya Panapas mɨrɨ awonsi'kɨ Saarʉ kɨ'mase'na to' uye'to' pe tʉpiya', apʉne pʉra Papa Maimu ɨnetapai tesi pɨ'. Mɨrɨ a'tai, Panapas mɨrɨ awonsi'kɨ Saarʉ pokon utɨ'pʉ ipɨ' ekamase'na.

8 E'tane pʉse rɨ ka'pon, Erimas tato' ipɨ' Kiri' amʉ' maimu yau, enwoke' ta e'kwa pe esi'pʉ to' i'se pʉra, kopʉna auro'ka'pʉ iya Sises apurɨ iya namai'.

9 Mɨrɨ a'tai Saarʉ, Paarʉ tukai' to' nesakʉnʉ uta'kwarʉ'tɨ'pʉ Wakʉ A'kwarʉ ke uya to'sa rɨ Erimas ene'pʉ,

10 mɨrɨpan uya, “Makoi kasa kuru me'ai'! Wakʉ pe te'sen ewaruma'tɨ auya! Kasi pe rɨ ka'pon amʉ' auro'ka auya, mɨrɨ awonsi'kɨ tʉron nɨ ton nɨ ɨri ton nɨ kupʉ auya to' pɨ'. I'napairon nɨ Papa eseru ensima i'se ɨwe'to' ereutanʉ'kɨ!

11 Serɨ pe kuru Papa uya ɨkota'ma mɨrɨ, tenku'ne ɨyena mɨrɨ, mɨrɨpan inke kuru pʉra rɨ wʉi enu tense pʉra ɨuko'mamʉ mɨrɨ,” ta'pʉ Paarʉ uya ipɨ'. Inke pʉra rɨ, tenku'ne iyena'pʉ kapuru' mɨrɨ awonsi'kɨ ewarupɨ uyee'pʉ ipona, mɨrɨpan usarɨ'pʉ te'ma a'pɨtʉ i'se, ka'pon nɨ i'se iyesi'pʉ temiyatʉ pɨ' tanin oton.

12 Paarʉ uya enwoke' auro'ka'pʉ iye'ku'sa' ipɨ' tense, kopʉna uya, “i'napairon,” ta'pʉ Sises ekareei pɨ'. Paarʉ mɨrɨ awonsi'kɨ Panapas nekamanʉ Sises ekareei pɨ' isewansiuka'pʉ.

13 Mɨrɨ tʉpo, Paarʉ mɨrɨ awonsi'kɨ iya'kɨrɨ te'san itonpa ton utɨ'pʉ kanau yai Pa'pos ponsi'kɨ Pɨrʉka, Panperiya awon pona. Mɨrɨ yau, Isaan Ma' uya to' nɨmɨ'pʉ. Surusiran pona iyenna'po'pʉ.

14 Pɨrʉka ponsi'kɨ to' utɨ'pʉ Antiyo', Pi'sitiya yawon pona. Sapa' a'tai, to' utɨ'pʉ Esuwerʉ amʉ' usenupato' iwʉ' ta', mɨrɨpan kon ereuta'pʉ.

15 Mosi' nʉmenuka'pʉ mɨrɨ awonsi'kɨ pu'kena' amʉ' nʉmenuka'pʉ usekama'pʉ tʉpo, Esuwerʉ amʉ' usenupato' iwʉ' epuru ton uya ka'pon ennoko'pʉ Paarʉ mɨrɨ awonsi'kɨ Panapas piya' tʉmaimu kon pe, mɨrɨpan uya, “Ina tonpa ton, ɨnʉ' rɨ esi a'tai asauro'pai tɨwɨ ka'pon amʉ' auro'kai' to' pori'ma pe,” ta'pʉ iya to' pɨ'.

16 Mɨrɨ yau, Paarʉ e'mʉ'sa'ka'pʉ, temiyatʉ ari'ma'pʉ iya, e'pana to' e'to' pe, mɨrɨpan uya, “Utonpa ton, Esuwerʉ amʉ', mɨrɨ awonsi'kɨ Esuwerʉ amʉ' pen, Papa namanin nan, umaimu etatɨ'!

17 Papa, urɨ'nokon Esuwerʉ amʉ' napurɨnʉ uya utamokori kon anʉmʉ'pʉ, mɨrɨpan kon epankasa' tʉuya, ka'kʉran pe to' esi koro'tau Isi' po. Inke rɨ tʉuko'mamʉ tʉpo, Papa uya tʉmeruntɨrʉ ke to' enpa'ka'pʉ mɨrɨ pata apai.

18 Tʉmaimu awɨrɨ pʉra rɨ to' e'tane, to' nʉkupʉnʉ moronka pɨ' iyesi'pʉ 40 kaisa rɨ wʉipiya rɨmono' tau to' uko'mamʉ koro'tau.

19 Papa uya to' pika'tɨ'pʉ 7 kaisaron kon tʉpataron kon Kenan pon kon ka'pon amʉ' enpa'kato' pe to' uya, mɨrɨpan uya to' nono tʉsa' uiwano' kon pe.

20 Serɨ e'kupʉ'pʉ 450 kaisa rɨ wʉipiya yau iwa'ne rɨ. “Mɨrɨ tʉpo, Papa uya to' usewa'noma epuru pe te'ton kon anʉnpɨtʉ'pʉ, Sanwerʉ, pu'kena' pe te'sen ena to' epuru pe pona rɨ.

21 Mɨrɨ a'tai, tepuru kon pe kin i'se ka'pon amʉ' esi'pʉ. Mɨrɨpan Saarʉ, Kisi mu anʉmʉ'pʉ Papa uya kin pe, mɨrɨpan uko'mamʉ'pʉ 40 kaisa rɨ wʉipiya to' epuru pe.

22 Kin pe iye'to' yapai Saarʉ mo'ka tʉuya tʉpo, Papa uya Tepi' anʉmʉ'pʉ kin pe. Wakʉ pe kuru Papa usaurokʉ'pʉ ipɨ', ‘Eposa' uya man warawo' Tepi', Ise'si mu upori'manin pe te'sen ku'nin, i'se e'to' ku'to' iya oton mɨrɨ,’ ta'pʉ Papa uya.

23 “Papa uya Tepi' pa rʉ'pʉ, Sises ennoko'pʉ Esuwerʉ amʉ' pika'tɨse'na. Mɨrɨ kupʉ uya ta'pʉ tʉuya utamokori ton pɨ' awɨrɨ.

24 Sises e'sara'tɨ e'tʉrawasoman pɨ' rawɨrɨ, Isaan uya itekare ekama'pʉ tanporon kon Esuwerʉ awon kon pɨ', ɨri tʉnkupʉnʉ kon apai to' era'tɨto' pe, mɨrɨpan kon epa'taisimato' pe.

25 Tʉtʉrawasooi i'ma'ka tʉuya winɨkʉi', Isaan uya to' ekama'popɨtʉ'pʉ, ‘Ɨnʉ' pe uku'atʉu? Ka'pon ennoko uya mɨrɨ, tasa' rʉ'pʉ Papa uya ipɨ' pe, uyekama auya'nokon serɨ, e'tane etatɨ', serɨ pe rɨ iyepʉ mɨrɨ e'tane isapatooi mʉ' ara'ka poken pʉra rɨ esi,’ ta'pʉ iya.

26 “Utonpa ton Esuwerʉ amʉ', Epʉra'an payan nʉ'san, Esuwerʉ amʉ' pen nɨ nɨrɨ Papa namanin nan, etatɨ'! Urɨ'nokon iwano' pe kuru Papa uya epika'tɨn nɨto' eseru ennoko'pʉ.

27 Surusiran pon kon ka'pon amʉ' mɨrɨ awonsi'kɨ to' epuru ton uya i'tu pʉra iyesi'pʉ pʉse rɨ Sises esi pika'tɨnin pe tukai', mɨrɨ awonsi'kɨ pu'kena' amʉ' maimu Sapa' kaisa rɨ tʉusekamasen to'ka'nʉkʉ to' uya pʉra iyesi'pʉ, e'tane pu'kena' amʉ' uya ekama'pʉ awɨrɨ to' uya iwɨnɨ'pʉ.

28 Tu'kan kon nɨ ka'pon amʉ' usaurokʉ'pʉ, ‘Ɨri kupʉ Sises uya,’ tukai', e'tane iwɨto' ipɨkɨrɨ oton eporo to' uya pʉra iyesi'pʉ. Mɨrɨ rɨ e'tane, itepuru Paire' ekama'po'pʉ to' uya ima'tanʉ'to' pe iya.

29 Pena rɨ pu'kena' ton nekama'pʉ kupʉ'pʉ ka'pon amʉ' uya mɨrɨ Sises pɨ'. To' uya iwɨnɨ'pʉ. Kurusu' pona to' uya ipokapɨtʉ'pʉ, mɨrɨpan mo'ka'pʉ tʉron kon uya kurusu' poi, mɨrɨpan emaika'pʉ to' uya tɨ' akasa' uruwai' pe ya'.

30 E'tane Papa uya i'mʉ'sa'ka'pʉ eri'nɨto' apai.

31 Inke rɨ isenpoikapɨtʉ'pʉ ta'kɨrɨ Kiyarari ponsi'kɨ Surusiran pona itɨsa' kon enu ya', ka'pon amʉ' si ennin nʉ'san esi mɨrɨ tʉron kon ka'pon amʉ' pana ya' ekama pɨ'.

32 “Ina uya kanan si serɨ wakʉ kuru itekare ekama serɨ ɨpɨ'nokon. ‘Mɨrɨ kupʉ uya,’ ta'pʉ Papa uya utamokori kon pɨ' uta'ku'tɨsa' rʉ'pʉ

33 urɨ'nokon, to' payan non pɨ'. Mɨrɨ si ku'sa' iya Sises ti'mʉ'sa'kase Eren apon yau isakon pe te'sen Eren uya ekamasa' kasa, “‘Serɨ pe umu, tikin nan pe kuru ɨwesi mɨrɨ, ɨkʉipʉnʉ pe enasa' serɨ.’

34 Papa uya tʉmu i'mʉ'sa'ka'pʉ iyeri'sa' apai, mɨrɨpan eri'to' oton pen nɨ mɨrɨ enta'. Mɨrɨ pɨ', Papa uya utamokori kon amʉ' auro'ka'pʉ, “‘Ɨpika'tɨ uya 'nokon kuru mɨrɨ, umunkɨ amʉ', Tepi' auro'ka'pʉ uya awɨrɨ rɨ.’

35 Tepi' uya Kʉrai pɨ' Papa auro'kasa' tʉron nɨ Eren yau, “‘Ikɨtato' pe uyekepu nonka auya pen, apʉne pʉra wakʉ urɨ, ɨpoitorʉ ukɨta i'se pʉra ɨwesi.’

36 “Tʉuko'mamʉ koro'tau, Tepi' uya, ikupʉ iya i'se Papa e'to' ku'pɨtʉ'pʉ. E'tane iyerikʉ'pʉ, ka'pon uya iu'na'tɨ'pʉ, itamokori ton esi'pʉ kasa rɨ, mɨrɨpan pun ukɨta'pʉ.

37 E'tane kʉrɨ Papa nʉ'mʉ'sa'ka'pʉ iyerikʉ'pʉ yapai ukɨta'pʉ pen.

38 “Mɨrɨ pe iyesi pɨ', utonpa ton, i'tu auya'nokon i'se esi Sises poro makoi pɨ' usentu'man, usekama ɨpɨ'nokon.

39 Kʉrɨ rɨ poro tanporon kon apurɨnin nan ekoneka, tanporon nɨ ekonekan pokena' pen nɨ ipiyapai, Mosi' nʉmenuka'pʉ winɨ.

40 Mɨrɨ pe iyesi pɨ', ti'tui' e'tɨ', pu'kena' amʉ' nekama'pʉ e'kupʉ namai' ɨpɨ'nokon:

41 “‘Etatɨ' ɨmiyamoro, Papa sapemanin nan! Ɨusewansiuka kon mɨrɨ Papa nʉkupʉnʉ tense mɨrɨ awonsi'kɨ ɨyeri'to' oton kon. Iku'to' uya oton aya'tai'nokon anapurɨnʉ ton kon pen nɨ ka'pon uya ekama tane ɨpɨ'nokon,’ tawon,” ta'pʉ iya.

42 Paarʉ mɨrɨ awonsi'kɨ Panapas uya Esuwerʉ amʉ' usenupato' iwʉ' nɨmɨ koro'tau, ka'pon amʉ' uya to' kɨ'ma'pʉ Sapa' a'tai to' uye'to' pe miyarɨ parɨ serɨ ton ekamase'na.

43 Ka'pon amʉ' e'nonkasa' a'tai, anpisin pe Esuwerʉ amʉ' mɨrɨ awonsi'kɨ Esuwerʉ amʉ' pen e'tane Papa namanin nan uya Paarʉ mɨrɨ awonsi'kɨ Panapas e'ma'pʉka'pʉ. Paarʉ mɨrɨ awonsi'kɨ Panapas uya to' auro'ka'pʉ, Papa uya wakʉ nonkasa' tʉpona'nokon awɨrɨ to' uko'manto' pe.

44 Tʉron nɨ Sapa' a'tai, tu'ke rɨ anpisin pe Antiyo' pon kon amʉra'pʉ Esuwerʉ amʉ' usenupato' iwʉ' ta' Paarʉ mɨrɨ awonsi'kɨ Panapas usaurokʉ etase'na Itepuru Sises pɨ'.

45 Esuwerʉ amʉ' ɨkɨnta'pʉ anpisin pe ka'pon amʉ' ene tʉuya'nokon a'tai, mɨrɨpan kon usaurokʉ'pʉ ɨri pe Paarʉ pa'nʉkʉ pe.

46 Mɨrɨpan kon maimu eikʉ'pʉ Paarʉ mɨrɨ awonsi'kɨ Panapas uya te'namai' pʉra, “Sises ekareei, Papa winon ekamato' ina uya pe iyesi wapiya Esuwerʉ amʉ' pɨ', e'tane Papa Maimu ewaruma'tɨ auya'nokon, mɨrɨ uya ekama wakʉ tɨwɨrɨ uko'man nɨto' eponin nan pe pʉra rɨ tukai' ɨye'kupʉ kon.

47 Apʉne pʉra Papa uya ina apiyontɨsa' ina uya iku'to' pe, “‘To' weyu pe ɨyennoko uya serɨ non emʉ' kaisaron kon ka'pon amʉ' pana'tɨse'na, to' pika'tɨnin pe urɨ esi pɨ',’ tukai',” ta'pʉ Paarʉ uya.

48 Mɨrɨ eta Esuwerʉ amʉ' pen uya a'tai, to' epori'ma'pʉ. Papa Maimu inamato' uya. Esuwerʉ amʉ' pen, Papa nanʉmʉ'san tʉpiyau to' e'to' pe uya Sises ekareei apurɨ'pʉ.

49 Mɨrɨ a'tai, Itepuru maimu utɨ'pʉ tanporo mɨrɨ nono awɨrɨ.

50 Mɨrɨ e'tane tʉron kon Esuwerʉ amʉ' epuru ton uya, eke ton pe te'san ka'pon amʉ', mɨrɨ awonsi'kɨ Papa namanin nan uri'sami'si amʉ' uya Paarʉ mɨrɨ awonsi'kɨ Panapas ewaruma'tɨto' pe ikupʉ'pʉ. Kamoro Esuwerʉ amʉ' uya tʉron kon ka'pon amʉ' auro'ka'pʉ Paarʉ mɨrɨ awonsi'kɨ Panapas kota'mato' pe to' uya. Mɨrɨpan kon uya Paarʉ mɨrɨ awonsi'kɨ Panapas enpa'ka'pʉ tʉnono kon apai.

51 Mɨrɨpan Paarʉ mɨrɨ awonsi'kɨ Panapas uya ti'ta kon poi non tɨutɨ'pʉ pata nɨmɨi'ma, Papa uya to' nonkasa' ekamanin pe, mɨrɨpan kon utɨ'pʉ Ai'koniyan pona, Antiyo' ponsi'kɨ.

52 Mɨrɨ koro'tau, Sises apurɨnin nan uta'kwarʉ'tɨ'pʉ pori' ke mɨrɨ awonsi'kɨ Wakʉ A'kwarʉ ke.