Proverbs 24 in Yalunka
1 I nama mila muxu ɲaxine fe xɔn. E yɛ lu xɔnla nama i suxu.
2 Amasɔtɔ e gbalo feen nan yitɔnma e bɔɲɛni, fe ɲaxin nan minima e dɛ.
3 Banxin tima fe kolonna nan xɔn, a sabatima xaxinla nan xɔn.
4 Banxin nafema hɛrisigɛ kɛndɛne nun se faɲine ra fe kolonna sabun nin.
5 Fe kolonne sɛnbɛn gbo han! Kolonna muxun naxan yi, na fangan xun masama nɛn.
6 Amasɔtɔ fɔ muxun xa a miri ki faɲi benun a xa mini yɛngɛ sodeni. Nɔɔn sɔtɔma maxadi muxu wuyaxi nan baraka yi.
7 Xaxilimayaan gbo xaxilitaren ma, a mi falan tiyɛ taan fonne malanni.
8 Naxan fe ɲaxini tɔnma, na xilima nɛn a kɔtɛ ɲaxin kanna.
9 Xaxilitareyana miriyane findixi yulubin nan na. Magele tiin naɲaxuma nɛn muxune tagi.
10 Xa wɛkilɛn ɲan i yi gbalon lɔxɔni, sese mi i fangan na.
11 Muxune xunba naxanye xalima e faxadeni, i yi muxune rakisi naxanye faxamatɔ a ra.
12 Xa i a fala, i naxa, “Nxu mi yi a kolon,” naxan bɔɲɛne fɛsɛfɛsɛma, na mi ɲɔndin kolonɲɛ ba? Naxan i niin kantanma, na mi a kolon ba?
13 N ma diina, kumina nde kɔn bayo a fan. Kumi dɛngbɛn ɲaxun i dɛ.
14 Fe kolonna fan na kii nin i niin xa. Xa i a sɔtɔ, i hɛrin sɔtɔma nɛn yɛɛn na, i mi yigitɛgɛma.
15 Muxu ɲaxine, ɛ nama dɔxɔ muxune yɛɛ ra e suxu xinla ma tinxin muxun konni, ɛ fu a dɔxɔden ma.
16 Bayo tinxin muxun nɔɛ birɛ nɛn dɔxɔɲa ma solofere a mɔn yi keli. Koni muxu ɲaxine birama nɛn gbaloni keden na.
17 I nama ɲaxan xa i yaxun bira. Xa a dagalanɲɛ ayi, i nama sɛwa i bɔɲɛni
18 alogo Alatala nama na to, na yi raɲaxu a ma, a yi ba xɔlɔxi i yaxun ma.
19 I nama xɔlɔ muxu ɲaxine fe ra, i nama mila e seene xɔn.
20 Amasɔtɔ fe ɲaxi rabaan mi hɛrin lima a yɛɛ ra. Muxu ɲaxine lɛnpun tuma nɛn.
21 N ma diina, gaxu Alatala yɛɛ ra e nun mangana, i nama lu muxu murutɛxine yɛ.
22 Amasɔtɔ e tɔrɔn kelima nɛn sanɲa ma kedenni. Nde nɔɛ a kolonɲɛ Ala nun mangan halagin naxan nagidima?
23 Fekolonne mɔn ito nan falaxi: A mi lan muxune xa rafisa e bode xa kiti sadeni.
24 Naxan na a fala muxu ɲaxin ma, a naxa, “I tinxin,” yamaan nan na kanna dangama, siyane yi xɔlɔ a xili ma.
25 Koni naxan na muxu ɲaxin yalagi, na lanxi. Duba gbeen nan na kanna xa.
26 Yabi tinxinxin ɲaxun alo marafan sunbuna.
27 I ya wanle rakamali tanden ma, i yi i ya xɛɛne yitɔn, na xanbi ra i fa i ya banxin ti.
28 I nama i adamadi boden tɔɲɛgɛ, i wulen nan sama a xun ma ba?
29 I nama a fala, i naxa, “A to bata a liga n na, n fan xa a ɲɔxɔn liga a ra, n muxun birin saren fima a wanla nan na.”
30 N dangu nɛn muxu narixina nde a xɛɛn dɛxɔn ma, xaxilitarena nde nakɔ yirena.
31 Xalone bata yi mini yirena ngaani, sɛxɛ ɲaxine yi xɛɛn birin ma, a gɛmɛ sansanna bata yi bira.
32 N to na to, n yi a rakɔrɔsi, n yi na feen sa n bɔɲɛni, n yi xurun sɔtɔ.
33 I na i sa, yeriyerinna yi dangu i ma ndedi, i xi ndedi, i yi i yiine filin e bode ma ndedi,
34 yiigelitɔyaan yi baga i ma alo mafu tiina, e nun setareyana alo muɲadena.