Matthew 23 in Guahibo
1 Jesús jumaitsi jivi ayaibitsaëtojavabelia, pijajivijavabelia ata:
2 —Judíovi pecujarubivi, fariseovi ata, Dioso tocopatatsi jivi xaniavaetsia peyapëtaeyaexanaponaenexa pajamatabëcuenelivaisi xaina Dioso Moiséspijinëta penajumecopatsilivaisimi.
3 Nexata pajumecovënëtsianame daxita pacuenia bajarapamonae pacatsipaebapona. Itsiata baitsi jane pëtsa paexaname pacuenia bajarapamonae exanavanapa. Tsipaji xua bajarapamonae pacaitaveta paxamë paneexanaeyaniva, bajaraxua itsiata bajarapamonae exanabiaba.
4 Palivaisianë ayapëbeje itsajivi ata pejumecovënëtsinexa, bajarapalivaisianë pacatsipaebabiaba panejumecovënëtsinexa. Pamonae bajarapacuenia pacatsipaeba, itsanë ata bajarapamonaeyajuvënënë apo jamatabënajinae pexanaenexa bajarapacuenia.
5 Daxita xua bajarapamonae exana, exanabiaba saya jivi petaenexatsi. Bajarapamonae jamatabëjumai tsabiabi: “Bajaraxua itsa exanaenatsi, jivi nacayaiyataena,” jamatabëjai tsabiabi. Bajarapamonae pitapata, pecofiata ata, becajonixicuenia pexanaejavaxita yacajonia cëbarubejebabiaba Diosojumelivaisi peyaquinaebaxutoxi. Bajarapamonae itsamonae matatoxenetsia piajumanavaitabënexa, piapiafleco pijanavatabuyalia cëbarubabiaba. Bajarapacuenia bitso jitsipabiaba pexanabiabinexa.
6 Bajarapamonae itsa najunatatsi fiestajavabelia penanabaninexa, nexata jitsipabiaba penaenexa pexaniaviriajavanëta. Nexata natsiitapetabiaba penaenexa peyaiyataevitsi penaenexa petsinubijavanëta. Bajarapamonae itsa najoneyabiaba judíovi penacaetuatabiabibota, jitsipabiaba penaenexa peyaiyataevitsi penaenexa petsinubijavanëta.
7 Bajarapamonae bitso jitsipabiaba jivi pebajacobinexatsi yaiyataeya callejava ata. “Patanecujarubinë,” pejaijavatsi ata, bitso jitsipabiaba, jai Jesús mapacueniaje fariseovi yabara, judíovi pecujarubivi ata yabara.
8 Icatsia Jesús jumaitsi jivi ayaibitsaëtoxanetojavabelia, pijajivijavabelia ata: —Pëtsa paxamë pajitsipame jivi papecajumaitsinexa paxamëjavabelia: “Patanecujarubinë,” papecajainexa. Tsipaji daxita paxamë bepanacaemonaemë Dioso panejumecovënëtsivixae. Xanë, caenënë Cristonë, athëbëvetsica Dioso taneitorobinëtsica jivi tacapanepaenexa, panexainame patacacujarubinënexa.
9 Itsanë itsa pacacujaruba, “Axa,” pajamë pëtsa bajaraponëjavabelia. Tsipaji caenë paneaxa paxainame, ponë eca athëbëtatsia.
10 Pëtsa pajitsipame itsamonae papecajumaitsinexa: “Jivi pevetsinë,” papecajainexa. Tsipaji xanë, caenënë Cristonë, patacaevetsinë.
11 Ponë paxamëyajuvënënë pacavecuaayaijamatabëcuenenë, bajaraponë pacayavenonabiaba padaxitamë.
12 Pajivi daxitajivi matatoxenetsia pijacuata ayaijamatabëcuenejivi natane, bajarapajivi itsamatacabi daxitajivivecua beveliajamatabëcuenejivi Dioso exanaenatsi. Pajivi pijinia daxitajivivecua pijacuata beveliajamatabëcuenejivi natane, bajarapajivi itsamatacabi daxitajivi matatoxenetsia ayaijamatabëcuenejivi Dioso exanaenatsi, jai Jesús jivi ayaibitsaëtoxanetojavabelia, pijajivijavabelia ata.
13 Jesús icatsia jumaitsi fariseovijavabelia, judíovi pecujarubivijavabelia ata: —¡Paxamë saya jivi paneyamaxëitojorobivi! ¡Paxamë judíovi panecujarubivi, pafariseovimënua, ayaineconi panatsixainame Diosojavabelia! Pacuenia bo babaupaxatata jivi pejoneyaniva, bajara bepacuenia paxamë paexaname. Itsamonae jitsipae ata pejonenexa Dioso pijanacuayabetsia, apo pacopatsimë pejonenexa saicayalivaisi panecujarubixae. Paxamë ata apo pajitsipaemë panejonenexa Dioso pijanacuayabetsia.
14 ’¡Paxamë saya jivi paneyamaxëitojorobivi! ¡Paxamë judíovi panecujarubivi, pafariseovimënua, ayaineconi panatsixainame Diosojavabelia! Yamaxëitojorobiaya pavecuanotabiabame pamonajivi pevecuatëpaevanëtsi pecobecovëjavaximi. Bajaraxuacujinae pinijicuenia itajara Diosojavabelia pavajëcabiabame. Itsiata pepo panexaniajaijamatabëcueneta apo pavajëcabiabimë Diosojavabelia. Bajarapacuenia pavajëcabiabame saya jivi papecataenexa Dioso itajara bitso bepanejumecovënëtsivi. Bajaraxuata bitso ayaicuenia Dioso pacananeconitsiaexanaena pamatacabi Dioso naneconitsiaexanaena daxita pamonae Dioso apo pejumecovënëtsivi.
15 ’¡Paxamë saya jivi paneyamaxëitojorobivi! ¡Paxamë judíovi panecujarubivi, pafariseovimënua, ayaineconi panatsixainame Diosojavabelia! Palivaisi pacajinavanapame, caejivi ata panejumecovënëtsiaexanaenexa, papecacuenejëpaenexanua, ayaicuenia daxitajava jivi patsipaebarutame. Nexata pajivi pacajumecovënëta, bajarapajivi pevajënaeyabelia bitso naneconitapona Diosojavabelia. Nexata paxamë panejamatabëcueneta bajarapajivi paxamë matatoxenetsia bitso Dioso naneconitsiaexanaenatsi pexuabinexatsi infiernojavabelia.
16 ’¡Paxamë apo payapëtae atamë, Dioso pejumelivaisi jamatabëcuenenavëxaniabiaya pacujarubabiabame itsamonae! Nexata paxamë panecujarubijamatabëcueneta bajarapamonae pananeconitsiaexaname Diosojavabelia. ¡Bajaraxuata ayaineconi panatsixainame Diosojavabelia! Paxamë jivijavabelia jamatabëcuenenavëxaniabiaya pajumaitsimë tsabiabi: “Pajivi itsanëjavabelia najumecapanepaeya jumaitsi pejumexaniataenexatsi: ‘Catoexanaenatsi pepacuene. Cajumaitsitsi cajena templobo pevënëta,’ jai, apo itsacuene. Bajarapajivi pejumaitsicovëya apo exanae ata, itsiata apo naneconitsi Diosojavabelia,” pajamë tsabiabi. “Pajivi rajane itsanëjavabelia jumaitsi pejumexaniataenexatsi: ‘Catoexanaenatsi pepacuene. Cajumaitsitsi cajena templobopijiorojavanë pevënëta,’ jai, bajara jane xua abeje. Nexata bajarapajivi exanae pejumaitsicovëya penaneconitsiyaniva Diosojavabelia,” pajamë tsabiabi jivijavabelia.
17 Pajamatabëcuenenavëxaniabame raja saya bajarapacuenia itsa pajumaitsimë. Biji rajane templobo beyaiyatanetsi bajarapatemplobopijiorojavanë matatoxenetsia. Bajarapaorojavanë ata yaiyatanetsi. Tsipaji bajarapaorojavanë templobopijiorojavanë.
18 Jamatabëcuenenavëxaniabiaya pajumaitsimë tsabiabinua: “Pajivi itsanëjavabelia najumecapanepaeya jumaitsi pejumexaniataenexatsi: ‘Catoexanaenatsi pepacuene. Cajumaitsitsi altarvënëjava pevënëta,’ jai, apo itsacuene. Bajarapajivi pejumaitsicovëya apo exanae ata, itsiata apo naneconitsi Diosojavabelia,” pajamë tsabiabi. “Pajivi rajane pejumexaniataenexatsi itsanëjavabelia jumaitsi: ‘Catoexanaenatsi pepacuene. Cajumaitsitsi altarvënëjavajumata pebuatsiofrenda pevënëta,’ jai, bajara jane xua abeje. Nexata bajarapajivi pepacuene exanae pejumaitsicovëya penaneconitsiyaniva Diosojavabelia,” pajamë tsabiabinua jivijavabelia.
19 Paneamatabocotajavi, bepaneitatsëcënavanapaevinua panejamatabëëthëtota. Biji rajane beyaiyatanetsi altarvënëjava, bajarapaaltarvënëjavajumata pebuatsiofrenda matatoxenetsia. Bajarapaofrenda ata yaiyatanetsi. Tsipaji altarvënëjavajumata boca.
20 Pajivi jumaitsi: “Cajumaitsitsi altarvënëjava pevënëta,” jai, caecuenia yajavavënëjona bajarapaaltarvënëjavajumata pebocaeofrenda.
21 Pajivi pijinia najumecapanepaeya jumaitsi pejumexaniataenexatsi: “Cajumaitsitsi templobo pevënëta,” jai, caecuenia yajavavënëjona bajarapatemplobota peponaponaenë Dioso.
22 Pajivi pijinia najumecapanepaeya jumaitsi pejumexaniataenexatsi: “Cajumaitsitsi athëbëtatsia panacua pevënëta,” jai, caecuenia yajavavënëjona Dioso pijatrono. Caecuenia yajavavënëjonanua Dioso, ponë ecabiaba bajarapatronota pitorobabiabinexa pijajivi.
23 ’¡Paxamë jivi paneyamaxëitojorobivi! ¡Paxamë judíovi panecujarubivi, pafariseovimënua, ayaineconi panatsixainame Diosojavabelia! Panenacanabijava diez xuabejeyajuvënëjava, caejavayo, parajutabiabame ofrendacuenia Diosojavabelia. Daxitaviria paneubijavaxi ata, diez xuabejeyajuvënëjava, caejavayo, parajutabiabame ofrendacuenia Diosojavabelia. Bajarapacuenia parajutabiabi atamë, apo pajumecovënëtsimë itsalivaisianë, Dioso papecatonajumecopatsilivaisianë, palivaisianë picani bitso Dioso pacatojitsipa panejumecovënëtsinexa. Bajarapalivaisianë picani pacaitoroba itsamonaejavabelia pexaniacuene panetoexanabiabinexa. Pacaitorobanua picani paneitaxutotsoniataeyabiabinexa itsamonae ata. Pacaitorobanua picani xaniavaetsia panenajamatabëcuenecopatsinexa Diosojavabelia. Bajarapacuenia picani bepaexanavanapame pacopatsinejevamë bajaraxua, ofrendacuenia panerajutabiabijava Diosojavabelia.
24 ¡Paxamë apo payapëtae atamë Dioso pejumelivaisi, jamatabëcuenenavëxaniabiaya pacujarubabiabame itsamonae! Palivaisianë Dioso najumecopata panejumecovënëtsinexa, bajarapalivaisianë yajuvënëlivaisixi, saya beveliajamatabëcuenelivaisixi, pacaasaëmë tsavanapae. Palivaisianë picani Dioso bitso pacatojitsipa panejumecovënëtsinexa, caranata panamuxujematame. Nexata panecujarubivi panecujarubicuenia pexanavanapaexae, panecujarubivi ata naneconita Diosojavabelia pacuenia paxamë pananeconitame Diosojavabelia.
25 ¡Paxamë jivi paneyamaxëtojorobivi! ¡Paxamë judíovi panecujarubivi, pafariseovimënua, ayaineconi panatsixainame Diosojavabelia! “Najamatabëcuenebijianaejitsipajë Diosojavabelia,” panejamatabëjaitsabiabixae, panecaxaevajënae panecaxaenëanë, taza ata, naniavelia paquiatabiabame xaniavaetsia panijasalinaicuenia. Tsipaji jamatabëcuenenavëxaniabiaya pajamatabëjumaitsimë tsabiabi: “Itsa caxaejitsipajë xaniavaetsia quiatsinejevanë, Diosojavabelia naneconitsipajë,” pajamatabëjamë tsabiabi. Itsiata baitsi jane panejamatabëëthëtota bëpënëa panajamatabëxainabiabame pibisiacuene. Panajamatabëxainabiabame itsanë pecobecovë paneyacajërëtsinexa. Panajamatabëxainabiabamenua panexainaenexa ayaijava ëpaxamënexa.
26 Paxamë pafariseovimë, bepaneitaxutotsëcënaevi panejamatabëëthëtota. Pajivi quiata pecaxaenë, taza yajava, piaxuirajibinexa, copiaya xaniavaetsia quiata pënëvelia. Bajaraxuacujinae xaniavaetsia quiata pejumavelia. Bajara pijinia pacuenia paxamë ata copiaya Dioso pacajamatabëcuenequiatsi paneajamatabëcuenexuirajibinexa. Nexata bajaraxuacujinae pacajamatabëcuenecaëjëpaena paneexanaenexa ëpexaniacuene pacuenia Dioso pacaitoroba.
27 ’¡Paxamë saya jivi paneyamaxëitojorobivi! ¡Paxamë judíovi panecujarubivi, pafariseovimënua, ayaineconi panatsixainame Diosojavabelia! Itsajota jivimëthëanë bobena, jivimëthëanëjumavereca itsamonae caiquina peniojairata bajarapacuenia pitabëtsinexa. Itsiata baitsi jane bëpënëareca petëpaevimi petsabanaejava, pesi yajava, abeje. Bajaraxua apo jitsipaetsi vajajayatsinexa. Bajara pijinia paxamë ata Dioso patsitajamatabëcueneitsimë.
28 Itsamonae naniavelia itsa pacatane, pacatane bepapexaniajamatabëcuenevimë itajara. Itsiata baitsi jane panejamatabëëthëtota bëpënëa panajamatabëxainabiabame jivi paneyamaxëitojorobinexa. Itsajava ata pematatsënëa pibisiacuene paneexanaenexa, panajamatabëxainabiabame.
29 ’¡Paxamë saya jivi paneyamaxëitojorobivi! ¡Paxamë judíovi panecujarubivi, paxamë ata pijinia pafariseovimë, ayaineconi panatsixainame Diosojavabelia! Bajayata panijasalinaivi Diosojumepaebivimi profetavi beyejeba. Nexata mëthëca. Nexata mapamatacabitaje bajarapaprofetavimi pemëthëanëjumavereca bo paexanabiabame itabëtsiaya, jivi itsa tane, penajamatabënapitabiabinexa bajarapaprofetavimi. Pamonaemi ata bajayata tëpa, pamonae aneconijibia pejinavanapaevimi Dioso pitabarata, pemëthëanëjumavereca aeconoxae mapamatacabitaje itabëtsiaya parubabiabame itsacuenejavaxi.
30 Bajarapacuenia itabëtsiaya paneexanaecujinae, jivijavabelia pajumaitsimë tsabiabi mapacueniaje: “Vajasalinaivimi bajayata pibisiacuene exana. Beyaxuababiaba profetavimi. Paxanë bajarapamatacabi pajinavanapae atanë tsipae, apo payavenonaenë tsipae bajarapamonaemi pebeyabiabijava profetavimi,” pajamë tsabiabi.
31 “Vajasalinaivimi beyaxuababiaba profetavimi,” panejaixae, panavajunupaebame papemomoxicuenemë bajayata pamonaemi beyaxuababiaba profetavimi. Bajarapamonaemi papemomoxixaemë, pacuenia bajarapamonaemi jamatabëcueneitsi, bajara paxamë ata pajamatabëcueneitsimë.
32 Paxamë ata papibisiajamatabëcuenevixaemë, xanë ata jamatabëpanebeyaxuabame. ¡Panebeyaxuare paneveretsinexa xua panijasalinaivimi taxuxuaba!
33 ¡Paxamë bitso pibisiacuene paneexanaevi! Pacuenia jomo rëcëpeca itsa tane petajuenajetarucaejava isoto, bajara paitsimë. Itsiata apo papanepaemë tsane infiernovecua panijaneconi yabara.
34 Paxamë picani pacatoitorobianatsi Diosojumepaebivi profetavi. Pacatoitorobianatsinua picani bitso Dioso pijacuene peyapëtaeyaexanaevitsi. Pacatoitorobianatsinua picani xanë talivaisi papecatsipaebivinexa. Itsiata baitsi jane bajarapamonaeyajuvënëvi itsamonae pabeyaxuabaponaename. Itsamonae cruzajavabelia pacobematabiaxuababiabianame. Itsamonae pajumatitibabeyabiabianame penaneconitsivi panejumaconitabiabimacata judíovi penacaetuatabiabibonëjava. Itsamonae pabaraponabiabianame itsa tomaranëjavabelia ata panebejiobiaexanaenexa.
35 Bajarapacuenia nexata paxamë ayaineconi panatsixainaename Diosojavabelia. Daxita pamonae aneconijibia pejinavanapaevimi Dioso pitabarata, bajayata panijasalinaivimi beyaxuababiaba. Nexata bajarapaneconimi yajava paxamë pacatsijumajopaena. Dioso pitabarata aneconijibia pejinavanapaevimi, panijasalinaivimi pebeyaxuabaponaejava, taxuxuaba Abelpijinëta. Bajaraxuacujinae icatsia pevajënaeyabelia beyaxuabapona itsamonae ata, Dioso pitabarata aneconijibia pejinavanapaevimi. Nexata bexëajavaberena ata Berequíaspijinë pexënatomi, Zacaríaspijinë, panijasalinaivi beyaxuaba. Zacaríaspijinëmi panijasalinaivimi beyaxuaba templobopanabota, templobobeje altarvënëjavabeje tuatuajëta.
36 Xaniajanë pacuenia pacatsipaebijitsiatsi. Daxita pamonaemi Dioso pitabarata aneconijibia pejinavanapaevimi, panijasalinaivimi beyaxuababiaba. Bajarapaneconimi yajava, paxamë aeconoxae panejinavanapaevi, pacatsijumajopaena Dioso papecananeconitsiaexanaenexa, jai Jesús judíovi pecujarubivijavabelia, fariseovijavabelianua.
37 Jesús najamatabëxainaeya sivanua Jerusalén tomarapijivi. Jumaitsi pesivanuejavata mapacueniaje: —¡PaJerusalén tomarapijivimë, pabeyabiabame Diosojumepaebivimi profetavi! ¡Ibotonëta ata patseconabiabame bajarapacuenia panebeyaxuababiabinexa Diosojumelivaisi pecaponaevi paxamëjavaberena! ¡Pacuenia vacara banacoxicaetuata pecorofetobëxëpanaberena, bajara pijinia pacuenia xanë ata picani bitso jitsipabiabajë patacaetuatsinexa, patacacapanepaenexa picani panijaneconivecua! ¡Itsiata baitsi jane paxamë apo pajejamë cajena!
38 Panejumetaema. Dioso rabaja pacacopata papecaevetabiabijavami. Nexata baja panijatemplobota Dioso apo ponaponae.
39 Xaniajanë pacuenia pacatsipaebijitsiatsi. Paxamë rabaja apo panetaemë tsane matavëjëa. Matapania itsa panejumecovënëtsianame Cristonëcuenenë, Dioso taneitorobinëtsica, icatsia panetaename. Itsa panesivajamatabëjumaitsimënua tsane: “Dioso, bitso yavenonare maponë najetarucaje, nejamatabëcueneta penajetarucaenë,” itsa panesivajamatabëjamë tsane xanë yabara, nexata jane baja icatsia panetaename itsa patsianicajë, jai Jesús mapacueniaje najamatabëxainaeya pesivanuejavata Jerusalén tomarapijivi.