Matthew 5 in Yucuna

1 Jesús amari cajrú ina'uqué jahuacaco rinacojé. Aú rácho'o yenuri i'ihuátaje. Re riyá'o. Ejomi rijhua'até jehuíña'ajeño i'ijnaño rápumi chu. Rejé nahuacó rinacojé.

2 E riqueño'ó nehuíña'atacana marí que:

3 —Re ina'uqué nemá Tupánajlo: “Pa'á huañaté, huala'acáloje pihuátaca que penaje. Uncá meño'ojó huala'alá huecó pihuátaca que”. Marí que quemacáñojlo ri'imajé palá, Tupana i'imacale Nahuacára'ajeri.

4 ’Palani huani inajlo, camu'ují iná pechu i'imacachu pu'uhuaré iná la'acare nacú. Palani inajlo, Tupana pala'atájicale inajlo iná pechu.

5 ’Palani huani ina'uquejlo, uncachu nala'alá necó hue'epiño que. Necá caja i'imajeño rijhua'até je'echú chu rimacá nanacu que.

6 ’Palani huani inajlo, huechi iná huátacachu Tupana huátaca que la'acana. Aú Tupana a'ajeri iná ñaté rila'acana aú.

7 ’Palani huani inajlo, iná hue'epícachu ajopana ina'uqué mu'ují. Ñaqué caja Tupana hue'epíjica iná mu'ují.

8 ’Palani huani ina'uquejlo, nahue'epícachu Tupana huátaca que la'acana natucumó. Necá caja amájeño Tupana.

9 ’Palani huani ina'uquejlo, napala'atácachu ajopana ina'uqué pechu, napechu i'imacá piyá chapú panacuhuácaca. Raú Tupana quemájeri nanacu: “Nuyani necá” que.

10 ’Palani huani ina'uquejlo, ajopana la'acachu necá chapú, nala'acale Tupana huacára'aca que. Nahuacára'ajeri Tupana.

11 ’Apala ajopana ca'ajná quemájeño inacu: “Uncá ina'uquélaruna necá” que. Apala nala'ajica icá chapú. Apala majopeja napajlájica inacu. Palani huani ijló, marí que nala'acachu chapú icá, no'opiyá jema'ajeño i'imacale.

12 Ipechu i'imá pu'ují raú, palani huani nacaje i'imajícale ijló je'echú chu. Ñaqué caja a'ajútayami chuna naquiyana la'ajica chapú Tupana puráca'alo ja'apátajeñomi chuna i'imajica.

13 ’Icá, no'opiyá jema'ajeño, la'añó palá marí eja'ahuá chu, ina'uqué i'imacáloje palá pajhua'atéchaca raú penaje. Yuquira i'imacá a'ajnejijlo que caja icá ajopana ina'uquejlo, ila'acachu necá palá. Yuquira, palani rica'acana a'ajnejí e'iyajé. E'iyonaja rila'acochu uhui'ichí, uncá meño'ojó iná pa'atala rapumí chuhuá ricá, ri'imacáloje ca'ajipareni penaje. Uncá na penaje calé ricá uhui'ichini. Iná cupá ricá te'erí e'iyajé, ina'uqué ja'apácaloje re'iyohuá penaje.

14 ’Icá, no'opiyá jema'ajeño, la'añó Tupana huátaca que. Raú caja amata ajopana ñaqué la'acana aú. Iná camaré ja'apí nacaje amaro palá. Pu'uhuacá caja iná amaca pajimila yenuri i'ihuata nacú yá'aco.

15 Iná lucúna'acachu iná camaró, uncá iná yá'atala ricá i'ichí lájma'ataqueja ja'apejé. Yenú iná yá'ata ricá, piyuque pachu i'imacaño amácaloje palá ricamaré chojé penaje.

16 Icá, no'opiyá jema'ajeño, la'ajeño caja palá. Raú ajopana ina'uqué amájeño palá ila'acare Tupana ja'apiyá jema'acana aú. Palá napura'ajico Tupana, je'echú churí, nacú raú.

17 ’Ipechu i'imaniya marí que nunacu: “Ricá quemájeri huajló, hue'emacá piyá reyá a'ajná ño'ojó Tupana puráca'alo ja'apiyá, ricá Moisesmi chu lana'acare i'imacá. Ripuráca'alo ra'apátajeñomi chuna lana'acare hua'ató rimaje nacú huajló, hue'emacá piyá ra'apiyá”, que ca'ajná ipechu nunacu. Uncá ricá penaje calé nu'ujná majó. Nacaje numacare nacú, ina'uqué hue'epéjeño meque quemacánaca ricá nemacare nacú i'imacá. Nacaje nula'acare aú caja nahue'epeje ricá.

18 Jema'á marí: Tupana puráca'alo, Moisesmi chu lana'acare, re caja jo'ó riyuríjica ijló. Piyuque nacaje rimacare nacú, i'imacáloje ñaqué caja penaje, quetánaja ri'imajica ijló.

19 Iná la'acáloje piyuqueja nacaje rimacá que penaje ricá. Ajopana ca'ajná uncá a'alaño nanacojó rinaquiyánaja, majopéjari. Nehuíña'ata caja ajopana, na'acá piyá nanacojó ricá. Ilé cajena i'imajeño majopéjaruna queja je'echú chu. Rehuájena huacára'ajeri Tupana. Ajopana ca'ajná a'añó nanacojó ripuráca'alo. Nehuíña'ata caja ajopana, nala'acáloje rimacá que penaje. Ilé cajena i'imajeño ajopana chaje je'echú chu. Rehuájena huacára'ajeri Tupana.

20 Palá numacá ijló: Re e'iyá Tupana puráca'alo nacú jehuíña'atajeño, fariséona quele. Uncá huani i'ijnalaje je'echú chojé, uncachu ichá'atala necá Tupana huátaca que la'acana aú —que Jesús jehuíña'ataca necá.

21 ’Marí que puráca'aloji quemacá Tupana yurícare peñahuilánami chúnajlo i'imacá: “Inóniya ina'uqué. Nójeri apú, najña'ajé ricá nahuacára'ajeño ejo, nahuajácaloje ricá penaje”.

22 Eyá nucá quemari marí que rinacu: Yúcha'ajero apú inaquiyana cha, ilé najña'ajé ihuacára'ajeri ejo, nahuajácaloje ricá penaje. Pura'ajero pu'uhuaré inaquiyana nacú, ilé najña'ajé ihuacára'ajeño, peñahuilana, quele ejo, nahuajácaloje ricá penaje. Quemájeri apú inaquiyana nacú: “Mapéchuru huani ta ricá” que, ilé amájeri quera'atani yajhué uncá yacálare.

23 ’Apala pi'ijná Tupana ñacaré ejo, pa'acáloje Tupánajlo pirajina naquiyana, nenócarena pu'uhuaré iná la'acare chaya penaje. Marí que la'acana nacú ca'ajná picá Tupana ñacaré chu. E riphá pipechu nacú: “Re nunaquiyana, chapú ripechu nunacu”.

24 Marí que ri'imajica ee pijló, rejeja piyurí nacaje pihuátacare a'acana Tupánajlo. Pamineco pi'ijnajé chapú péchuri pinacu chaje, ilamá'atacaloje ricá pajhua'atéchaca penaje. Quéchami pipa'ajico piño nacaje a'ajé Tupánajlo.

25 ’Apú ca'ajná arucátari picá, uncá pachá pa'alá pilehuérica rijló huemí. Raú ca'ajná rihuata pihuá'acana ihuacára'ajeri chaje, rilamá'atacaloje pijhua'até ricá penaje. Pilamá'ata ricá rijhua'até iñe'epú chuhuá ja'apácana nacú, rihuá'aca piyá picá ihuacára'ajeri ejo. Ricá ca'ajná a'ajeri picá policíajlo. Eyá ricá ca'ajeri picá ra'apiyá ina'uqué huajáquelana chojé.

26 Numá pijló, uncá pácho'olajo richiyá a'ajná pa'atájica pilehuéricare huemí rijló ejená.

27 ’Marí que puráca'aloji quemacá, Tupana yurícare peñahuilánami chúnajlo i'imacá: “Uncá achiñana, inaana quele la'alájeño namanaicho pajhua'atéchaca”.

28 Eyá nucá quemari: Yacá'aro inanaru chaje riñujure aú, la'arí rimanaicho. Rujhua'até la'acana que caja rijló ricá.

29 ’Pila'acachu pu'uhuaré nacaje pamácare pachá, piyurí piliyó ricá. Palani pijló riyurícana piliyó, pi'ijnacá piyá richona quera'atani yajhué amaje. Picahuícha'aquela pijlú majó, pica'acáloje pinaquiyó ricá penaje, palani ri'imacajla pijló. Pila'aquela marí que, pi'ijnacá piyá quera'atani chojé, palani ri'imacajla pijló. Iná napona naquiyánaja calé capichácojla raú. Chapú huani inajlo ri'imacajla, piyuque iná napona capicháquelo.

30 Pila'acachu pu'uhuaré nacaje pila'acare piyáte'ela aú pachá, piyurí piliyó rila'acana. Palani pijló piliyó riyurícana, pi'ijnacá piyá richona quera'atani yajhué amaje. Pimata'aquela pinaquiyó piyáte'ela ca'aña chojori pila'acare aú pu'uhuaré, pica'acáloje huichá ricá a'ajná ño'ojó que penaje, palani ri'imacajla pijló. Pila'aquela marí que, pi'ijnacá piyá quera'atani chojé, palani ri'imacajla pijló. Iná napona naquiyánaja calé capichácojla raú. Chapú huani inajlo ri'imacajla, piyuque iná napona capicháquelo.

31 ’Marí que Tupana puráca'alo lana'aquéjami quemacá iná yajalo yurícana nacú: “Iná huátacachu iná yajalo yurícana caja penaje, iná a'á rojló papera lana'aquéjami, ruhue'epícaloje na pachaca iná yurica rucá penaje. Raú iná yurí rucá” que rimacá.

32 Eyá nucá quemari marí que: Yuriri riyajalo, uncá la'alayo rumanaicho apú hua'até, la'arí rimanaicho raú. Apa'ahuelo hua'até la'acana queja caja ricá. Apú huá'acaro riyajalo penájerumi hua'até, la'arí caja rimanaicho. Apa'ahuelo hua'até la'acana queja caja Tupánajlo ricá. Ñaqué caja rula'acá rumanaicho raú. Tupana pechu i'imacale runacu: “Apú yajalo jo'ó rucá”.

33 ’Marí que caja puráca'aloji quemacá, Tupana yurícare peñahuilánami chúnajlo i'imacá: “Pimacachu ‘quehuaca’ que Tupana nacú, ajopana hue'epícaloje raú pimacá que pila'ajica ricá, pila'á richuhuaja ricá”, que rimacá.

34 Eyá nucá quemari ijló marí que: Uncá na penaje calé imaje apú nacaje nacú, ajopana hue'epícaloje imacá que ila'ajica raú penaje. Imániya caja ‘quehuaca’ que je'echú nacú, richiyá Tupana huacára'acale rijhua'atéjena.

35 Imániya caja ‘quehuaca’ que eja'ahuá nacú, camu'ují huani Tupánajlo eja'ahuá i'imacale. Nacaje nacú iná to'otá iná i'imá, que caja rijló eja'ahuá. Imániya caja ‘quehuaca’ que pajimila Jerusalén nacú, I'imacana huani le'ejé pajimila ri'imacale.

36 Imaniya caja ‘quehuaca’ que ihuíla'aru nacú, uncale ihue'epila pajluhuélano ihuilá lajnere apiyácacana cameni aú, jareni aú.

37 Marí que imájica: “Nula'ajé ricá”, que ca'ajná, “Uncá nula'alaje ricá”, que ca'ajná imájica. Rejeja calé imaje rinacu. Ila'á imacá que. Jiñá Chi'ináricana liyaje ricá richaje nacú quemacana.

38 ’Marí que puráca'aloji quemacá, Tupana yurícare peñahuilánami chúnajlo i'imacá: “Apú ca'ajná la'ajeri picá chapú. Ñaqué caja pila'ajica piño ricá chapú. Apala apú apichátajeri apú pijlú. Ñaqué caja papichátajica rijlú. Apala apú apichátajeri apú paí naquiyana. Ñaqué caja papichájica caja raí naquiyana”, que rimacá.

39 Eyá nucá quemari marí que: Ipura'aniyo ile'ejé jacumi nacú, nala'acachu icá chapú. Marí que ila'ajica: Apú ña'ajica ee icá pajimaya majó ca'ajná, ipajno'otá rijló apojó pitari ijimá, riña'acáloje icá reyá ñaqué caja penaje.

40 Apú ca'ajná arucátajeri picá majopeja. Aú rihuá'aje picá ihuacára'ajeño ejo, nalamá'atacaloje pijhua'até ricá penaje. E ca'ajná najña'ajé picamichare pinaquiyá multa huemí penaje. Pa'á rijló ricá. Richaje pa'ajé rijló ricá. Apú pa'arumacá naquiyana hua'até pa'ajé rijló.

41 Ajopana te'eré le'ejena surárana naquiyana ca'ajná huacára'ari pijña'acá rijló nacaje. Rihuacára'ajica ee pijña'acá ricá iyajmela eja'ahuá jená quetana, rihuátajica ee, pijña'á rijló ricá richaje jucaca, pa'u quele eja'ahuá jená quetana ca'ajná.

42 Apú quemájica ee pijló, pa'acáloje rijló nacaje rila'ajícare camu'ují nacú penaje, pa'ája rijló ricá. Apú quemájica ee pijló, piya'atácaloje rijló nacaje penaje, piyurija rijló ricá.

43 ’Marí que puráca'aloji quemacá, Tupana yurícare peñahuilánami chúnajlo i'imacá: “Ihuata íqui'ija palá péchuruna inacu. Eyá chapú péchuruna inacu, ñaqué caja amaca necá chapú”, que rimacá.

44 Eyá nucá quemari marí que: Ihuata íqui'ija chapú péchuruna inacu. “Uncá ina'uquélaruna necá”, que ca'ajná nemájica inacu. Ipura'ó Tupana hua'até marí que inacu quemajeño nacú. Ipura'ó Tupana hua'até la'añó icá chapú nacú.

45 Marí que la'acana aú icá i'imaño Tupana yaní. Jara'apá, je'echú chu i'imacare, la'acá que caja ila'acá raú. Ricá huacára'ari camú camaré patacá ina'uquejlo pajimato. Palá la'acáñojlo, pu'uhuaré la'acáñojlo hua'até rihuacára'a camú patacá. Rihuacára'a caja juni ja'acó palá la'acáñojlo, pu'uhuaré la'acáñojlo hua'até. Palá rila'acá ina'uqué pajñacani.

46 Ihuátacachu íqui'ija necaja calé, huátaño caja icá íqui'ija, uncá Tupana a'alaje ijló rihuemí, uncale ila'alá palá raú. Liñeru ña'ajeño ne'emacánajlo, uncá ina'uqué huátalarena necá. Necá caja huátaño íqui'ija palá péchuruna nanacu.

47 Ajalácachu ejénaja calé, uncá ila'alá palá raú. Uncá hue'epílaño Tupana nacojé ajalácaño ñaqué caja pecohuácaca.

48 Jara'apá, je'echú chu i'imacare, uncá pu'uhuaré la'ajeri calé ricá. I'imá ricá que caja.