Acts 13 in Yucuna

1 Jesucristo ja'apiyá jema'ajeño, Antioquía e i'imacaño, naquiyana ja'apátaño Tupana puráca'alo ajopana naquiyánajlo. Ajopana naquiyana caja jehuíña'ataño necá Tupana puráca'alo nacú. Marí quele nanaquiyana i'imacá: Bernabé, Simón Negro, Lucio, Cirene te'eré eyaje ri'imacá. Apú nanaquiyana i'imari Manaén. Ricá tahuá'aro ne'emacánami, Heródesmi chu hua'até i'imacá. Eyá apú i'imari, Saulo rií i'imacá. Nanaquiyana caja ri'imacá.

2 Eyá apú huacajé nahuacó piño, ne'ejnatácaloje napéchuhua Tupana nacú pajhua'atéchaca penaje. Hua'até ne'etacó na'ajné liyá, Tupana nacuja napechu i'imacáloje penaje. Ehuá Tupana Pechu quemacá najló: —Ihuacára'a Bernabé, Saulo hua'até e'iyayó, na'apátachi Jesucristo yucuna ajopánajlo, ajopánajlo que. Ricá no'ó najló nasápaca'ala penaje me'etení —que rimacá najló.

3 Napura'acó Tupana hua'até, ne'etacó caja na'ajné liyá. Ejomi nato'otá Bernabé, Saulo, quele nacojé nayáte'ela, Tupana a'acáloje nañaté penaje. Ejomi nahuacára'a necá reyá Jesucristo yucuna i'imajé ajopánajlo, ajopánajlo que.

4 Caja Tupana Pechu huacára'ari ne'ejnacá. E na'apá Seleucia pajimila ejé. Reyá nacuhuá'a huapuru chu Chipre te'eré ejo.

5 E caja narúca'o napunuma chojé. Pajimila Salamina ejo nephá. Re naqueño'ó Tupana puráca'alo yucuna i'imacana judíonajlo nahuacáca'alo ñacarelana chu. Apú i'ijnari caja najhua'até, nañaté a'ajeri penaje. Rií i'imari Juan Marcos.

6 Reyá na'apá piño. Apú eyá, apú eyá que ne'ejnajica Jesucristo yucuna i'imacana nacú. Ají que ne'ejnacá piyuque nate'eré nacuhuá. E caja nephá Pafos ejo. Apú pajimila ií Pafos. Re apú i'imari, Barjesús rií i'imacá. Apú rií i'imari Elimas. Judíona ja'á ri'imacá, mari'ichú ri'imacá. Majopeja ripajlájica ina'uqué hua'até rinacuhuá; rimaqué najló marí que: —Tupana puráca'alo ja'apátajeri nucá —que rimájica rinacuhuá.

7 Ne'emacana hua'ateje ri'imacá. Ne'emacana ií i'imari Sergio Paulo. Capechuni huani ri'imacá. E ne'emacana huá'ari Bernabé, Saulo, quele maná, ne'emacáloje Jesucristo yucuna rijló penaje.

8 Aú ne'ejná rejo riyucuna i'imajé rijló. E'iyonaja ricá mari'ichú cahuíla'ari Bernabé, Saulo, quele nacú. Ricahuíla'a nanacu ne'emacana pechu i'imacá piyá Jesucristo chojé caphí.

9 Saulo, apú rií Pablo, i'imari Bernabé huáque'ehue. Tupana Pechu huacára'ajica ricá que rila'ajica nacaje. Ne'emajla Jesucristo yucuna ne'emacánajlo. E'iyonaja mari'ichú cahuíla'ari nanacu. Aú Pablo yacá'aro richaje.

10 E rimá rijló: —Pajlácachi huani picá ta; chapújne'equeni huani caja picá; Jiñá Chi'ináricana hua'ateje caja picá. Ñaquele chapú pipechu nacaje palani nacú. Tupana puráca'alo, palani ricá. E'iyonaja picá ta jehuíña'atari ina'uqué majopeja pajlácaje nacú, nema'acá piyá Tupana puráca'alo ja'apiyá penaje. ¿Naje chi uncá piyurila piliyó ilé caje? —que rimacá rijló—.

11 Chuhuata Tupana huajájica picá ta. Pijlú yacájeri; uncá pamálaje mejáma'atani; meque cálaja pi'imajica mejlurú —que rimacá rijló. Ejéchami caja huani rijlú yacaca. Majopeja ripijátaca ají ño'ojó, ají ño'ojó que, apú paco'otácaloje ricá penaje.

12 Marí que ne'emacana amaca aú ripechu i'imá: “¡Meque palani huani Tupana puráca'alo!” Ejéchami rila'acá quehuaca Tupana puráca'alo. Rihuata Tupana ja'apiyá jema'acana, ri'imacáloje Ri'imatájeri penaje.

13 E Pablo, rijhuáque'ena, quele huitúca'año huapuru chojé. E nácho'o Pafos eyá; i'ijnaño ají que a'ajná ño'ojó pajimila Perge ejo. Panfilia te'eré nacú ricá pajimila. Rejé nephá. Re najhuáque'ehue, Juan Marcos, ja'apáñari necá, ripa'acóloje ají que Jerusalén ejo penaje.

14 Ejomi na'apá piño. Nácho'o Perge eyá; i'ijnaño ají que Antioquía ejo. Pisidia te'eré nacú Antioquía. E nale'ejé huatána'acaje huacajé namujlúca'a nahuacáca'alo ñacarelana chojé. E nayá'o.

15 E apú pura'aró Tupana puráca'alo lana'aquéjami hua'até najló. Tupana puráca'alo ja'apátajeñomi chuna lana'acare, hua'até ripura'ó najló. Riñapata najló rijhua'até pura'acano. Rejomi nahuacáca'alo ñacarelana chiyá huacára'ajeño quemaño apujlo: —Chuhua pimá Pablo, Bernabé hua'atejlo, nemachi huajló nahuátacare nacú quemacana. —Je —que rimacá najló. E rimá najló nemacá que.

16 Raú Pablo tára'aro. Rica'á najló riyáte'ela namanúma'acoloje raú penaje. E rimá najló:

17 —Israélmi chu laquénami, Tupana ja'apí iphájeño, jema'á numájica ijló me'etení. Israélmi chu laquénami huecá. Huapechu nacuja Tupana. Tupana huá'ari hua'ajútayami chuna ajopana ina'uqué e'iyayá i'imacá. Palá rila'ajica ne'emajica. Aú cajrú namoto'ojica Egipto te'eré nacú. Ajopana te'eré nacú ne'emaqué rihuacajé. Tupana la'aqueri ne'iyohuá cajrú nacaje uncá meño'ojó iná la'alare caje. Marí caje aú ja rihuá'a reyá ne'emacá.

18 Iyamá ina'uqué le'ejé quele jarechí quetana ne'emacá pu'uteni meñaru e'iyohuá. Pu'uhuaré nala'acare rehuá rihuacajé, Tupana ña'arí panacu.

19 Tupana capichátari Canaan te'eré ehuájena i'imacá. Iyamá cuhuá'ata quele nanámana i'imacá. Necá piyuque i'imacá, ricapichata ra'acáloje nate'eremi hua'ajútayami chúnajlo penaje.

20 Cuatrocientos cincuenta jarechí e'iyohuá ra'aqueno ne'iyajena nahuacára'ajeño penaje. Ilé que nahuacára'ajeño i'imacá Samuelmi chu i'imacá ejená. Samuelmi chu i'imari Tupana puráca'alo ja'apátajeri i'imacá.

21 Rihuacajé ina'uqué huátaño Tupana a'acá najló pajluhuaja ne'emacánahua penaje, rihuacára'acaloje necá piyuqueja penaje. Aú Tupana a'arí Saulmi chu ne'emacana penaje. Cismi chu i'irimi Saulmi chu i'imacá. Benjaminmi chu yanimínami naquiyana ri'imacá. Iyamá ina'uqué le'ejé quele jarechí quetana Saulmi chu i'imacá nahuacára'ajeri.

22 Rejomi Tupana jácho'otari ricá. Ra'á Davidmi chu ne'emacana rapumí chojé. Marí que Tupana quemacá Davidmi chu nacú i'imacá: “Marí Isaí i'irí, David, palá nupechu rinacu, rila'acale piyuque nacaje nuhuátacare caje”.

23 Pajluhuaja Davidmi chu laquemi Jesús. Tupana a'arí Jesús Israelmi chu laquénami i'imatájeri penaje. Tupana arucari ina'uquejlo pajluhuaja, ri'imacáloje Ne'ematájeri penaje. Jesús nacú rimá najló i'imacá.

24 Uncá chiyó Jesús queño'ó ina'uqué jehuíña'atacana Tupana nacú, Juanmi chu i'imari Tupana puráca'alo yucuna najló pamineco. Rimaqué najló, napala'atácoloje napéchuhua pu'uhuaré nala'acare liyá penaje. Ejomi rila'ajica necá bautizar.

25 Uncá chiyó Juanmi chu ñapata risápaca'ala, rimá najló marí que: “Marí que ca'ajná ipechu nunacu: ‘Ricá Tupana huacára'acare majó, ina'uqué i'imatájeri penaje ricá’. Uncá ricá calé nucá. Nopumí chojé apú ina'uqué iphájeri. Ricá Tupana huacára'acare majó ina'uqué i'imatájeri penaje ricá. Iqui'i huani nuphácare ja'apí ricá. Majopéjari huani nucá nujluhua, nuchaje huani ri'imacale”, que Juanmi chu quemacá najló.

26 Reyá Pablo quemari piño najló: —Abrahami chu laquénami icá. Tupana ja'apí iphájeño e'iyajena maare. Tupana i'imatari iná capichácajo liyá. Riyucuna yuriro caja ijlojé penaje.

27 Jerusalén eruna, nahuacára'ajeño hua'até, uncá hue'epílaño na ina'uqueca Jesús i'imacá. Uncá caja nahue'epila meque quemacánaca Tupana puráca'alo lana'aquéjami. Uncá caja nahue'epila meque quemacánaca Tupana puráca'alo, ra'apátajeñomi chuna lana'acare i'imacá. Huatána'acaje huacajé queja nahuacaco, napura'acóloje ripuráca'alo lana'aquéjami hua'até penaje. E'iyonaja calé uncá nahue'epila rinacojé. Ñaqué i'imacale nahuacára'a surárana noca Jesús. Rinócana aú nala'á Tupana puráca'alo ja'apátajeñomi chuna quemacá que nanacu.

28 Uncá na calé Jesús la'arí pu'uhuaré i'imacá, nenócaloje ricá richona penaje. E'iyonaja calé nemá Pilátojlo, rihuacára'acaloje rinócana penaje.

29 Tupana puráca'alo lana'aquéjami quemacá que nenoca ri'imacá. Nacúhua'ata ricá a'ahuaná apiyácacanami nacojé. Re ritaca'á i'imacá. Ejomi nahuitúca'ata ritami rinaquiyá. Quéchami najña'á ritami támijimina to'otaquelana ejo. Richojé nato'otá ritami. Marí que nala'acá ri'imacá.

30 E'iyonaja Tupana macápo'ori Jesús rapumí chuhuá.

31 Ejomi ne'iyajena amaño piño Jesús. Ri'imá najhua'até júpija. Ri'ijnacá Galilea eyá Jerusalén ejo huacajé cajrú rijhuáque'ena i'imacá. Necá penájenami amaño ricá rimacápo'oco ejomi. Chuhuaca necá penájenami caja i'imaño riyucuna ajopánajlo, ajopánajlo que.

32 Ñaquele huecá piño ja'apátaño riyucuna ijló me'etení. Palani riyucuna hue'emacare ijló me'etení. Ricá yucuna Tupana i'imari hua'ajútayami chúnajlo i'imacá. Uncá chiyó Tupana huacára'a Jesús majó marí eja'ahuá nacojé i'imacá, piyá ri'imá riyucuna najló i'imacá.

33 Eyá huecá nalaquénamijlo ri'imacá pu'uhuacá. Tupana i'imari méqueca nenójica ricá yucuna najló i'imacá. Rihuacajé rimá Jesús nacú: “Numacápo'oje piño ricá rapumí chuhuá”. Caja richuhuá ri'imá huajhua'até. Júpimi que rimacare nacú najló que rimacápo'oca ricá. Papera Salmo iyamá chu iná iphata riyucuna. Marí que rimacá rinacu: “Chuhua ina'uqué hue'epíjica picá, Nu'urí picá. Nahue'epeje caja nucá Para'apá”.

34 Tupana quemari Jesús nacú i'imacá. “Uncá rinapona apichálajo; rimacápo'ojo piño”. Marí que rimacá piño rijló i'imacá: “Palá huani nula'ajica picá. Numacá que David nacú, queja nula'ajica picá”, que rimacá rijló i'imacá.

35 Apa'amá papera Salmo quemari méqueca Jesús quemacá Rara'apajlo i'imacá. Rimá marí que: “Uncá piyurílaje nunapona apichaco. Pijhua'até sápajeri nucá, íqui'ija pihuátacare, nucá”, que rimacá rijló i'imacá.

36 Uncá ñaqué calé rimacá Davidmi chu nacú. Davidmi chu i'imacá ne'emacana huacajé, rila'aqué Tupana huátaca que. Caja penaje ritajnó. Nato'otá ritami richi'inami chuna tami ahua'ajé. Rejé ritami apicharo.

37 Eyá Jesús napona uncá apichalo, Tupana macápo'ocale ri'imacá —que Pablo quemacá najló.

38 Rimá piño najló: —Nojena, ihue'epí marí: Jesucristo chojé Tupana amaro iná chaje pu'uhuaré iná la'acare liyá.

39 Eyá Tupana puráca'alo lana'aquéjami, Moisesmi chu lana'acare i'imacá, uncá meño'ojó ri'imatala iná capichácajo liyá Tupánajlo. Chuhuaca Tupana i'imatari iná capichácajo liyá, caphí iná pechu i'imacachu Ri'irí Jesucristo chojé. Raú ja calé ramó iná chaje pu'uhuaré iná la'acare liyá.

40 Ri'imaniya ijló Tupana puráca'alo ja'apátajeñomi chuna quemacá que ne'iyajena ina'uqué nacú. Marí que nalana'acá riyucuna papera chojé i'imacá. Tupana quemari najló marí que i'imacá:

41 Jema'á, icá uncá jema'alaño no'opiyajlo numá. I'ichajeño nunácujlo hua'ató numá: Capichájeño penájena icá, uncale jema'alá no'opiyá. Nucá, Tupana, la'ajeri nacaje palani huani e'iyayá. E'iyonaja uncá jema'alaje no'opiyá. Ne'emajica riyucuna ijló. E'iyonaja uncá huani jema'alaje quehuácaje puráca'aloji na'apiyá, que Tupana quemacá ne'iyajena nacú. Marí que Pablo i'imacá riyucuna najló i'imacá.

42 Ejomi Pablo jácho'oro rijhuáque'ena hua'até nahuacáca'alo ñacarelana chiyá. E ajopana, uncá judíona calé ne'emacá, quemaño najló: —Ja'apata piño huajló riyucuna apú huatána'acaje huacajé. —Je —que nemacá najló.

43 E caja ajopana jácho'oño nahuacáca'alo ñacarelana chiyá. Cajrú judíona ja'apaño Pablo, Bernabé, quele ápumi chu. Ñaqué caja ajopana, uncá judíona calé ne'emacá, ja'apaca caja nápumi chu. Uncá judíona calé ne'emacá, e'iyonaja judíona puráca'alo ja'apiyá ne'emá najhua'até. E Pablo, Bernabé, quele pura'añó piño najhua'até nayurica piyá Jesucristo ja'apiyá jema'acana. Nemá caja najló nayurica piyá Tupana palamane ja'apiyá i'imacana.

44 E apú huatána'acaje huacajé nahuacó piño. Piyuque pajimila eruna jahuacaño richojé najhua'até, nema'acáloje Tupana puráca'alo yucuna penaje. Mequeleja i'imaño uncá jahuacálaño najhua'até.

45 Eyá ajopana judíona amaño cajrú huani ina'uqué jahuacaco i'imacá. Aú chapú nahuó i'imacá Pablo cha. Ñaquele nemá najló rinacu: “Majopeja ta ripajlaca ta.” Napura'ó caja pu'uhuaré rinacu.

46 E Pablo, Bernabé, quele i'ijnaño najhua'até pura'ajó. Caphí napechu i'imacá najhua'até pura'acano nacú. Pablo quemari najló: —Palani hue'emajla Tupana puráca'alo yucuna ijló pamineco, judíona i'imacale. E'iyonaja calé uncá huani ihuátala ra'apiyá jema'acana. Ñaqué i'imacale uncá i'imalaje Tupana hua'até matajnaco. Ñaquele chuhuaca hua'apíchaca iliyá, hue'emacáloje Tupana puráca'alo yucuna ajopánajlo penaje. Uncá judíona calé naquiyánajlo hue'emajé riyucuna chuhua.

47 Marí que huala'ajica, Tupana huacára'acale hue'emacá riyucuna ajopánajlo penaje. Marí que rimacá nojló i'imacá: No'ó picá, pi'imacáloje nupuráca'alo yucuna piyuque ajopana te'eré ehuájenajlo penaje. Nu'umataje nupuráca'alo ja'apiyá i'imacaño nujluhua capichácajo liyá, que Tupana quemacá nojló —que Pablo quemacá najló.

48 Ne'iyajena, uncá judíona calé ne'emacá, jema'añó Pablo puráca'alo. Pu'ují napechu la'acó raú, nemá najló: —Palani huani huajló Tupana puráca'alo. Rihuacajé íqui'iruna ina'uqué pechu i'imacá Jesucristo chojé caphí, ri'imatácaloje necá capichácajo liyá Tupánajlo penaje. Caja Tupana hue'epiri ricá penájena ne'emacá, ne'emacáloje matajnaco rijhua'até je'echú chu penaje.

49 Ne'emaqué riyucuna i'imacana nacuja. Piyuque nate'eré e'iyohuá ne'ejnajica riyucuna i'imacana nacú cajrú ina'uquejlo.

50 E'iyonaja judíona naquiyana pura'añó Pablo, Bernabé, quele nacú pu'uhuaré. Peñahuilana, inaana, quele hua'até napura'ó nanacu pu'uhuaré. Palá rehuájena pechu i'imajica ileruna inaana nacú. Cajrú napechu i'imajica judíona puráca'alo nacú. E caja judíona naquiyana ca'átaño ne'iyajé, nayúcha'acoloje najhua'até Pablo, Bernabé, quele cha penaje. Ñaqué caja naca'átaca nahuacára'ajeño e'iyajé najhua'até. Aú rehuájena la'añó chapú necá. Caja ehuaja nácho'ota necá nate'eré eyá.

51 Ne'ejnacá reyá yámona, Pablo, Bernabé, quele ñaca'añó mu'upé ne'ema'ulá naquiyá najimaje. Nahue'epéjona penaje nala'á ilé que. Raú pajimila eruna hue'epí uncá huani paala nala'acá necá, uncale nahuátala ne'emacá rehuá. E caja ne'ejná reyá ají que apú pajimila ejo. Pajimila ií i'imari Iconio. Rejo ne'ejná.

52 Pu'ují huani Jesucristo ja'apiyá jema'ajeño pechu i'imajica rehuá. Tupana Péchuja calé i'imaqueri Nahuacára'ajeri rehuá.