Luke 20 in Waimaha

1 Jĩcã rʉmʉ Jesús, Ʉmʉreco Pacʉ yaa wiipʉ bojocare bue, añurije quetire wede, cʉ̃ ca tii niiro, paia ʉparã, doti cũuriquere ca jʉo buerã, bojocare ca jʉo niirã mena eari, o biro cʉ̃re ĩi jãiñaupa:

2 —Jãare wedeya: ¿Ñee doti majirique cʉocãri, to biro mʉ tii niiti? ¿Tee doti majiriquere ñiru mʉre cʉ̃ tiicojojãri? —cʉ̃re ĩiupa.

3 To biro cʉ̃re cʉ̃ja ca ĩiro, Jesús pee cãa o biro cʉ̃jare ĩi yʉʉupi: —Yʉ cãa, jĩcã wãme mʉjare yʉ jãiñarucu. Mʉja cãa yʉre yʉʉya.

4 ¿Ñiru Juan're, cʉ̃ uwo coe doti cojoupari? ¿Ʉmʉreco Pacʉ, bojoca pee cʉ̃re cʉ̃ja doti cojoupari? —ĩiupi.

5 To biro cʉ̃ ca ĩiro cʉ̃ja pea, cʉ̃ja majurope o biro ameri ĩiupa: —“Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃re doti cojoupi,” mani ca ĩi yʉʉjata, “¿Ñee tiirã cʉ̃ ca wederijere díámacʉ̃ mʉja tʉo nʉnʉjeetiri?” manire ĩirucumi.

6 Ñucã, “Bojoca cʉ̃re doti cojoupa,” mani ca ĩijata, bojoca ʉ̃tã mena manire dee jĩa cõacãrucuma. Mee niipetirã, “Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ ca doti cojoricʉ niiwi Juan,” ca ĩirã wado niima —ĩiupa.

7 To biri o biro cʉ̃re ĩi yʉʉupa Jesús're: —Baa. Jãa majiti. Ñiru cʉ̃re doti cojojacupi doca —ĩiupa.

8 To biro cʉ̃ja ca ĩiro, Jesús pea: —To docare yʉ cãa, “Tee doti majirique mena to biro yʉ tii,” mʉjare yʉ ĩiticu —cʉ̃jare ĩi yʉʉupi Jesús.

9 Jiro bojocare ati wãme ĩi cõoñari cʉ̃jare wedeupi Jesús: —Jĩcʉ̃, jĩcã weje, ʉje weje ote, paderi majare pade doti cũu, yoaro bii yujugʉ waagʉ, waacoaupʉ.

10 Ʉje ca dica cʉtiri cuu ca earo, jĩcʉ̃ cʉ̃re pade coteri majʉre, paderi maja pʉtopʉ cʉ̃re tiicojoupʉ cʉ̃ yee ca niirijere cʉ̃ja dica woo cojojato ĩigʉ. Cʉ̃ ca earo, paderi maja pea cʉ̃re paa, ñee jãa manigʉ cʉ̃re tii ãcũ tuenecã cojouparã.

11 Jiro tii weje ʉpʉ apĩre tiicojomiupʉ ñucã. Cʉ̃ cãare cʉ̃re paa, ñañaro cʉ̃re ĩi tuti, ñee jãa manigʉ cʉ̃re tii ãcũ tuenecã cojouparã.

12 Apĩre tiicojo nemomiupʉ ñucã. Cʉ̃ cãare to birora, cʉ̃re cami tuu, tii weje tʉjaropʉ cʉ̃re tii ãcũ wooenecã cojouparã.

13 ”To biro tii ñami waagʉ, ʉje weje ʉpʉ o biro ĩi tʉgoeñaupʉ: “¿Do biro yʉ tiigʉti? Jaʉ. Yʉ macʉ̃, yʉ ca maigʉre, yʉ tiicojorucu. Ape tabera cʉ̃re nʉcʉ̃ bʉocãbocuma,” ĩi tʉgoeñaupʉ. To biro ĩi, cʉ̃re tiicojoupʉ.

14 ”Paderi maja pea cʉ̃re ĩacãrãpʉa, o biro ameri ĩiuparã: “Ani niimi, ati wejere ca cʉo nʉnʉjeepʉ, cʉ̃re mani jĩa cõacãco, ati weje mani yaa weje ca tuapere biro ĩirã,” ĩiuparã.

15 To biri ʉje weje tʉjaropʉ cʉ̃re ami witi waa, cʉ̃re jĩa cõacãuparã. ”¿“Mʉja, ʉje weje ʉpʉ do biro cʉ̃jare tiirucumi,” mʉja ĩi tʉgoeñati?

16 Cʉ̃ majuropeera waa, paderi majare jĩa bate, aperã peere tii wejere cʉ̃jare tiicojorucumi —ĩiupi. To biro cʉ̃ ca ĩirijere tʉorã, bojoca pea o biro ĩiupa: —Biiticu tea —ĩiupa.

17 To biro cʉ̃ja ca ĩiro, Jesús pea cʉ̃jare ĩari, o biro ĩiupi: —To docare ¿do biro ĩirʉgaro to ĩiti, Ʉmʉreco Pacʉ wederique: “Wii bʉari maja ʉ̃tãga cʉ̃ja ca beje cõamiricagara ca nii majuropeerica tua,” ca ĩirijea?

18 Tiiga ʉ̃tãga jotoare ca ñaapearã cõrora, doca jude batecã yai waarucuma. Ñucã tiiga pee no ca boogʉre to ca ñaapeajata, doca abo yaiocãrucu —ĩiupi.

19 Paia ʉparã, doti cũuriquere ca jʉo buerã pea, ĩi cõoñari cʉ̃ ca wederijere, “Manirena ĩigʉ ĩimi,” ĩi tʉo majiri, jĩcãtora cʉ̃re ñeerʉgamiupa. Bii pacarã, bojocare uwi jañuupa.

20 To biri jĩcãrã ca bojoca añurãre biro bii ditori, Jesús jĩcã wãme cʉ̃ ca ĩi maa wijiaro cʉ̃ja tiijato ĩirã, ca ĩa duti coterãre tiicojoupa: “No ca booro cʉ̃ ca ĩijata, wiogʉpʉre mani wedejãajaco,” ĩirã.

21 To biri cʉ̃ja pea o biro cʉ̃re ĩi jãiñaupa: —Buegʉ, mʉ ca ĩirijere, mʉ ca buerijere, ca niirore biro díámacʉ̃ra mʉ ca ĩirijere jãa maji. Bojocare mʉ ĩa dica wooti. Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ ca boorore biro niiriquere díámacʉ̃ mʉ wede.

22 To biri: ¿Roma macʉ̃ wiogʉre niirique wapa, jãa ca wapa tiirije to añucãti? ¿To añutitiqué? —ĩiupa.

23 Jesús pea, ñañari wãme tʉgoeñacãri cʉ̃ja ca ĩirijere majiri, o biro cʉ̃jare ĩiupi:

24 —Jĩcã tii, wapa tiirica tii yʉre ĩñoña. ¿Ati tiipʉre owa tuurique ñiru wãme, ñiru diámacʉ̃ to niiti? —ĩi jãiñaupi. To biro cʉ̃ ca ĩiro, cʉ̃ja pea: —Wiogʉ César yee nii —ĩi yʉʉupa.

25 To biri Jesús pea: —To docare wiogʉ yee ca niirijere, wiogʉre tiicojoya. Ʉmʉreco Pacʉ yee ca niirijere Ʉmʉreco Pacʉre tiicojoya —cʉ̃jare ĩi yʉʉupi.

26 Jĩcã wãme peerena bojoca cʉ̃ja ca tʉo cojoro cʉ̃ ca ĩirijere, cʉ̃re cʉ̃ja ca wedejãapa wãmere bʉatiupa. To biri cʉ̃ ca yʉʉ majirijere tʉo ʉcʉacoa, do biro pee ĩi majiti, wedeticã nʉcã waaupa.

27 Jiro, jĩcãrã saduceos, Jesús're ĩarã waaupa. Saduceos, “Ca bii yairicarãpʉa pʉati cati tuatima,” ca ĩirã niima. To biri o biro cʉ̃re ĩi eaupa:

28 —Buegʉ, Moisés o biro manire ĩi owa cũuquĩupi: “Jĩcʉ̃ nʉmo cʉti, puna manigʉra cʉ̃ ca bii yaijata, cʉ̃ yee wedegʉ nʉmo ca niiricore nʉmo cʉtiri, cʉ̃ yee wedegʉ ca bii yairicʉre, cʉ̃ puna cʉti wajoa bojajato,” ĩi owaupi.

29 To biri yua, jĩcãti niiupa jĩcã amo peti, ape amore pʉaga penituaro niirã jĩcʉ̃ puna. Ca nii jʉogʉ nʉmo cʉti, puna manigʉra bii yaicoaupi.

30 Jiro macʉ̃,

31 ñucã jiro macʉ̃ cãa, cõrena nʉmo cʉti, puna manirãra bii yaicoaupa. Cʉ̃ja jĩcã amo peti, ape amore pʉaga penituaro ca niirãpʉra, cõ wadorena nʉmo cʉtiñami, puna manirã wado bii yai peticoaupa.

32 Cʉ̃ja jiro cõ cãa bii yaicoaupo.

33 To docare yua, cati tuarica tabepʉra, cʉ̃ja, jĩcã amo peti, ape amore pʉaga penituaro ca niirã nʉmo ca niirico, ¿nii nʉmo pee cõ niigoti yua? —ĩi jãiñaupa Jesús're.

34 To biro cʉ̃ja ca ĩi jãiñaro, Jesús pea o biro cʉ̃jare ĩi yʉʉupi: —Bojoca, ati yepare cʉ̃ja ca cati niiri rʉmʉrire ʉmʉa nʉmo cʉti, nomia manʉ cʉti, tii niima.

35 To biri cati tuari, ape yepapʉre ca ea waaparã ʉnora ca niirã, ʉmʉa nʉmo cʉti, nomia manʉ cʉti, tiitirucuma,

36 ca bii yaitiparã niiri. Ʉmʉreco Pacʉ pʉto macãrãre birã nii, ñucã Ʉmʉreco Pacʉ puna nii, biirucuma, ca cati tuaricarãpʉ niiri.

37 Moisés majuropeera yucʉgʉ ca ʉ̃ʉ nucũricʉ quetire cʉ̃ ca owarique mena, ca bii yairicarã cʉ̃ja ca cati tuarijere mani ca majiro tiimi. Tii tabere Ʉmʉreco Pacʉ: “Yʉa, Abraham, Isaac, Jacob, Ʉmʉreco Pacʉ yʉ nii,” ĩiupi.

38 Cʉ̃a, ca bii yairicarã Ʉmʉreco Pacʉ méé niimi. Ca catirã Ʉmʉreco Pacʉ niimi. Ʉmʉreco Pacʉra niipetirã ca catirã wado niicãma —ĩiupi.

39 To biro cʉ̃ ca ĩiro, jĩcãrã doti cũuriquere ca jʉo buerã o biro cʉ̃re ĩiupa: —Buegʉ, díámacʉ̃ peti mʉ ĩi —ĩiupa.

40 To biri cʉ̃re jãiña nemorʉgarucu, tiitiupa yua.

41 Jesús o biro cʉ̃jare ĩi jãiñaupi: —¿Ñee tiirã Mesías're, “David pãrami niimi,” cʉ̃ja ĩirucuti?

42 David majuropeera Salmos pũuropʉre o biro ĩi owaupi: “Ʉmʉreco Pacʉ, yʉ Wiogʉre o biro ĩiwi: ‘Ano yʉ díámacʉ̃ nʉña pee duwiya,

43 mʉ waparãre cʉ̃ja ca doca cũmuro yʉ ca tiiropʉ,’ ĩiwi,” ĩiupi David.

44 ¿To docare do biro biicãri, David majuropeera “Yʉ Wiogʉ,” cʉ̃ ca ĩigʉ nii pacagʉ, cʉ̃ pãrami cʉ̃ niibogajati Mesías? —cʉ̃jare ĩiupi.

45 Bojoca niipetirã cʉ̃ja ca tʉo cojoro, o biro ĩiupi Jesús, cʉ̃ buerãre:

46 —Doti cũuriquere ca jʉo buerã cʉ̃ja ca biirique cʉtirijere ĩa maji, bojoca catiri niiña. Cʉ̃ja, juti yoerije jãñacãri waa yuju, apeye nonirica taberipʉ cʉ̃ja ca waa yujujata cãare, nʉcʉ̃ bʉorique mena jãi, tiirique booma. Nea poo juu buerica wiijeripʉre wiorã cʉ̃ja ca duwirijepʉ wado duwirʉga, baarica taberi cãare añuri taberi wado ama, biima.

47 Ñucã ca manʉ jʉ̃mʉa bii yai weo ecoricarã romiri yaa wiijerire ẽmama. To biro ca tiirã nii pacarã, teere tii ditorã, “¡Ca bojoca añurã peti niima!” jãare cʉ̃ja ĩijato ĩirã, yoaro juu buema. Cʉ̃ja, ametʉenero ñañaro tii ecorucuma —ĩiupi Jesús.