Luke 19 in Waimaha

1 Jesús Jericóre ea, tii macãre tẽo taa nʉnʉa waaupi.

2 Tii macãre niiupi jĩcʉ̃ ca apeye paigʉ Zaqueo ca wãme cʉtigʉ, Roma maquẽre wapa jee bojari maja wiogʉ.

3 Cʉ̃, Jesús're ĩarʉgamiupi. Ca emʉatigʉacã niima ĩigʉ, bojoca paʉ cʉ̃ja ca niiro macã, do biro tii ĩa eyotiupi.

4 To biri cʉ̃ja jʉguero ũmaa waa, Jesús're ĩarʉgʉ, cʉ̃ ca ametʉa waapa tabe pʉto ca niiricʉ yucʉgʉpʉ mʉacoaupi.

5 Jesús tii tabere ametʉa waagʉ, emʉaro pee ĩa mʉene, Zaqueore ĩari, o biro cʉ̃re ĩiupi: —Zaqueo, yoari méé duwi dooya. Mecʉ̃ra mʉ yaa wiira yʉ earucu —cʉ̃re ĩiupi Jesús.

6 To biro cʉ̃ ca ĩiro Zaqueo pea yoari méé duwi doo, ʉjea niirique mena cʉ̃ yaa wiipʉ jʉocoaupi Jesús're.

7 Teere ĩarã, niipetirã: —Ñañarije ca tiigʉ yaa wiipʉ cãnigʉ waami —ĩi wede paiupa.

8 Jiro Zaqueo cʉ̃ yaa wiipʉ niigʉ, wãmʉ nʉcã, o biro ĩiupi Jesús're: —Wiogʉ, yʉ ca cʉorije niipetirore, ca boo pacarãre decomacã yʉ tiicojorucu. Jĩcãrãre yʉ ca jee dutijata, bapari niirije cʉ̃jare yʉ tuene nemorucu —ĩiupi.

9 Jesús pea o biro cʉ̃re ĩiupi: —Mecʉ̃ ati wii macãrãre cʉ̃ja ca ametʉarije ea. Ani cãa, Abraham pãramira niimi.

10 Yʉ, Ca Nii Majuropeegʉ Macʉ̃a, ca yairicarãre ama, cʉ̃jare ametʉene, tiigʉ doogʉ yʉ doowʉ —ĩiupi.

11 Bojoca to biro cʉ̃ ca ĩirijere cʉ̃ja ca tʉo niiro macã, Jesús pea jĩcã wãme ĩi cõoñari, cʉ̃jare wedeupi. Mee, Jerusalén pʉtoacã niiupa. To biri bojoca pea, “Mee Ʉmʉreco Pacʉ cʉ̃ ca dotipa cuu ea waaro biicu,” ĩi tʉgoeñaupa.

12 To biri o biro cʉ̃jare ĩiupi Jesús: —Niiupʉ jĩcʉ̃, ca nii majuropeegʉ ca niigʉ, ca yoaropʉ ape yepapʉ ca waaricʉ, toopʉ wiogʉ jõene eco yapanori jiro ca tua doopʉ.

13 Cʉ̃ ca waaparo jʉguero, cʉ̃re ca pade coterãre, pʉa amo cõro niirã jʉo cojo, cʉ̃ja cõrorena wapa tiirica tiirire pairo cʉ̃jare tiicojo, o biro cʉ̃jare ĩiupʉ: “Ate, wapa tiirica tiiri mena apeye wapa tiiri, noni wapa taa niiña, yʉ ca tua earopʉ,” cʉ̃jare ĩiupʉ.

14 Cʉ̃ yaa yepa macãrã pea cʉ̃re ĩa tuti jañuuparã. To biri cʉ̃ jiro, cʉ̃ja mena macãrã jĩcãrãre tiicojouparã: “Ani, jãa wiogʉ cʉ̃ ca niiro jãa booti,” ca ĩiparãre.

15 ”To biro cʉ̃ja ca ĩirije ca nii pacaro, wiogʉ jõene eco yapano, cʉ̃ yaa yepapʉ tuacoaupʉ ñucã. Tua ea, cʉ̃re ca pade coterãre wapa tiirica tiiri cʉ̃ ca tiicojoricarãre jʉo doti cojoupʉ, cʉ̃ja ca niiro cõro cʉ̃ja ca wapa taa nemoriquere majirʉgʉ.

16 Ca ea jʉogʉ, o biro cʉ̃re ĩiupʉ: “Wiogʉ, mʉ yee wapa tiirica tiirire pʉa amo cõro niirije yʉ wapa taa nemojãwʉ,” cʉ̃re ĩiupʉ.

17 To biro cʉ̃ ca ĩiro: “Añu majuropeecã. Paderi majʉ añugʉ mʉ nii. Mee, petoacã cãare añuro ca ĩa nʉnʉjee majiricʉ mʉ ca niiro macã, pʉa amo cõro niiri macãrire ca dotipʉ mʉre yʉ cũu,” cʉ̃re ĩiupʉ cʉ̃ wiogʉ.

18 ”Cʉ̃ jiro apĩ eaupʉ ñucã. “Wiogʉ, mʉ yee wapa tiirica tiirire, jĩcã amo cõro niirije yʉ wapa taa nemojãwʉ,” cʉ̃re ĩiupʉ.

19 To biro cʉ̃ ca ĩiro, cʉ̃ cãare o biro cʉ̃re ĩiupʉ: “Jĩcã amo cõro niiri macãrire ca dotipʉ mʉre yʉ cũu,” cʉ̃re ĩiupʉ.

20 ”Cʉ̃ jiro apĩ o biro ĩi eaupʉ: “Wiogʉ, ate nii, mʉ wapa tiirica tiiri. Jutiro quejero mena ũmaari, yʉ queno cũu cʉo niirucujãwʉ.

21 Mʉre yʉ uwi jañuwʉ. Mʉa do biro ca tiiya manigʉ, mʉ ca cũutirica taberena ca jeegʉ, mʉ ca otetirica taberena ote dicare jee, ca tiigʉ mʉ nii,” cʉ̃re ĩiupʉ.

22 To biro cʉ̃ ca ĩiro, wiogʉ pea o biro cʉ̃re ĩi yʉʉupʉ: “Paderi majʉ ca añutigʉ, mʉ majuropeera mʉ ca ĩirije menara, ñañarije mʉ ca tiirique cʉtirijere yʉ ĩa bejerucu. Do biro ca tiiya manigʉ, yʉ ca cũutirica taberena ca jeegʉ, yʉ ca otetirica taberena ote dicare ca jeegʉ, yʉ ca niirijere maji pacagʉ,

23 ¿ñee tiigʉ yʉ yee wapa tiirica tiirire, wapa tiirica tiiri queno cũurica wiipʉ mʉ cũutiri, yʉ ca tua earo, tee ca wapa taa nemorique mena yʉre tuenerʉgʉ?” cʉ̃re ĩiupʉ.

24 To biro cʉ̃re ĩi, too ca niirãre o biro cʉ̃jare ĩiupʉ: “Anire, wapa tiirica tiirire ẽmari, pʉa amo cõro niirije ca wapa taa nemoricʉ peere cʉ̃re tiicojoya,” cʉ̃jare ĩiupʉ.

25 ”To biro cʉ̃ ca ĩiro, cʉ̃ja pea o biro cʉ̃re ĩiuparã: “Wiogʉ, mee cʉ̃a pʉa amo cõro niirijepʉ cʉomi doca,” ĩiuparã.

26 To biro cʉ̃ja ca ĩiro, wiogʉ pea o biro ĩi yʉʉupʉ: “Ca cʉogʉa, pai jañuro tiicojo nemo ecorucumi. Ca cʉotigʉ pea, petoacã cʉ̃ ca cʉorije menapʉra, ẽma ecocoarucumi.

27 Yʉre ca ĩa junarã, cʉ̃ja wiogʉ yʉ ca niiro ca bootiricarã peera, ano pee cʉ̃jare jee doori, yʉ ca ĩa cojoro cʉ̃jare jĩa batecãña,” ĩiupʉ —ĩi wedeupi Jesús bojocare.

28 Atere ĩi yapano, Jerusalén'pʉ waagʉ, waacã nʉnʉa waaupi ñucã Jesús.

29 Macãnʉcʉ̃ Olivos ca wãme cʉtiri buuro pʉto ca niiri macãri Betfagé, Betania, macãri pʉto ea waagʉ, cʉ̃ buerã pʉarãre tiicojori,

30 o biro cʉ̃jare ĩi cojoupi: —Ano díámacʉ̃ ca niiri macãpʉ waarãja. Tii macãre earã, jĩcʉ̃ burro jĩcʉ̃ peera cʉ̃ja ca peja ñaatigʉ cʉ̃ja ca jia tuu nʉcõricʉre mʉja bʉarucu. Cʉ̃re popiori, ano pee mʉja ami doowa.

31 Jĩcãrã, “¿Ñee tiirã cʉ̃re mʉja popioti?” mʉjare cʉ̃ja ca ĩi jãiñajata, “Wiogʉ cʉ̃re boomi,” cʉ̃jare mʉja ĩiwa —cʉ̃jare ĩi cojoupi Jesús.

32 Cʉ̃ buerã pea waa, cʉ̃jare cʉ̃ ca ĩiricarore birora bʉa eaupa.

33 Burrore cʉ̃ja ca popio niiro, cʉ̃ ʉparã pea: —¿Ñee tiirã cʉ̃re mʉja popioti? —cʉ̃jare ĩi jãiñaupa.

34 To biro cʉ̃ja ca ĩiro: —Wiogʉ cʉ̃re boomi —cʉ̃jare ĩiupa cʉ̃ja pea.

35 Jesús pʉto cʉ̃re ami ea, jotoa cʉ̃ja ca jãñarije jutire burro jotoa peori, cʉ̃re ami peoupa.

36 Jesús cʉ̃ ca waa nʉnʉa waaro cõrora, bojoca pea cʉ̃ja juti, jotoa cʉ̃ja ca jãñarijere maare cũu jʉgue nʉnʉa waaupa.

37 Macãnʉcʉ̃ Olivos Buuro ca nii bua waari tabere cʉ̃ ca ea waarora, niipetirã cʉ̃re ca nʉnʉrã bʉaro ʉjea nii acaro bui, Ʉmʉreco Pacʉre baja peo jʉo waaupa, niipetirije ca ĩa ñaaña manirije cʉ̃ ca tii bau nii ĩñoriquere ca ĩaricarã niiri.

38 O biro ĩiupa: —Añuro ca biigʉ niimi, Wiogʉ, Ʉmʉreco Pacʉ wãme mena ca doogʉ. Ʉmʉreco tutipʉre jĩcãri cõro niirique to niijato. Cʉ̃ ca añu majuropeerije niipetiropʉ to niijato —ĩiupa.

39 To biro cʉ̃ja ca ĩiro, jĩcãrã fariseos, bojoca watoare ca niirã, o biro ĩiupa Jesús're: —Buegʉ, mʉre ca nʉnʉrãre, to cõrora cʉ̃jare yerijãa dotiya —cʉ̃re ĩiupa.

40 To biro cʉ̃ja ca ĩiro, Jesús pea o biro cʉ̃jare ĩi yʉʉupi: —Anija cʉ̃ja ca yerijãajata, ʉ̃tãgaarira acaro buirucu —cʉ̃jare ĩiupi.

41 Jerusalén macãre ea waagʉra, tii macãre ĩari, o biro ĩi otiupi Jesús:

42 —¡Mʉ cãare, ati rʉmʉ, añuro mʉ ca niipere ca jee doori rʉmʉ petira ca ĩa majicãpe niimi! Mecʉ̃ra, teere mʉ ca ĩa majiborique yaioropʉ mʉre niicã.

43 Doorucu ñañaro mʉ ca biipa rʉmʉri, mʉ waparã, mʉ wejare camota nʉcã eari, niipetiri taberipʉ noo pee duti waa majiña maniro cʉ̃ja ca jĩa jãa doopa rʉmʉri.

44 Díámacʉ̃ra mʉre tii yaiocã, mʉ bojocara jĩa peoticã, ñucã ʉ̃tãga apega jotoa pejaricaro maniropʉ tii yaiocã, tiirucuma. Mʉa, Ʉmʉreco Pacʉ mʉre cʉ̃ ca ametʉenegʉ doori tabere mʉ ĩa majiti —ĩi otiupi.

45 Jiro Jesús Ʉmʉreco Pacʉ yaa wiipʉ jãa waari, toopʉ ca noni wapa taa niirãre cʉ̃jare cõa wiene jʉo waaupi.

46 O biro ĩiupi: —O biro ĩi owarique nii: “Yʉ yaa wii, juu buerica wii niirucu,” ĩi, mʉja pea tii wiire, jee dutiri maja cʉ̃ja ca niiri ope mʉja jeeñocãjapa —cʉ̃jare ĩiupi Jesús.

47 To cãnacã rʉmʉra Jesús Ʉmʉreco Pacʉ yaa wiipʉ bojocare buerucuupi. Paia ʉparã, doti cũuriquere ca jʉo buerã, to biri bojocare ca jʉo niirã pea, “¿Do biro pee tiiri cʉ̃re ca jĩa cõape to niimiti?” ĩi ama niiupa.

48 Biirãpʉa, cʉ̃re cʉ̃ja ca jĩapa wãmere bʉa majitiupa, bojoca niipetirã cʉ̃ ca wederijere cʉ̃ja ca tʉo niiro macã.