Luke 19 in Tuyuca

1 Jesús Jericópʉ jea, netõwágʉ tiiyígʉ.

2 Toopʉ́ sĩcʉ̃ pee apeyé cʉogʉ́ niiyigʉ. Romanuã õpʉ̃rẽ wapasébosari basoca dutigʉ́ niiyigʉ. Cʉ̃ʉ̃ wãmecʉtiyigʉ Zaqueo.

3 “¿Deero biigʉ́ niiĩ Jesús?” jĩĩ, ĩñadʉgamiyigʉ. Cʉ̃ʉ̃ ʉ̃mʉhẽ́gʉ̃gã niijĩgʉ̃, deero ĩñamasĩriyigʉ. Paʉ basocá niiyira.

4 “Jesuré ĩñagʉ̃dʉ” jĩĩgʉ̃, cʉ̃ʉ̃ netõwáadaropʉ cʉtʉwáyigʉ. Cʉtʉwá, sicagʉ́ yucʉgʉpʉ mʉãwayigʉ.

5 Jesús too netõwágʉ, ĩñamʉõco, cʉ̃ʉ̃rẽ jĩĩyigʉ: —Zaqueo, boyero diiátiya. Mecʉ̃ãrẽ mʉʉya wiipʉ pʉtʉácũmugʉ̃da, jĩĩyigʉ.

6 Boyeromena diiwá, Jesuré ʉseniremena bocagʉ wáayigʉ.

7 Niipetira teeré ĩñarã, wedepatiyira: —Jesús ñañaré tiirépigʉya wiipʉ pʉtʉácũmugʉ̃ wáaawĩ, jĩĩyira.

8 Too síro Zaqueo wʉ̃mʉnʉcã, marĩ Õpʉ̃rẽ jĩĩyigʉ: —Ʉ̃sã Õpʉ̃, tʉoyá ména. Yʉʉ cʉorére decomena bóaneõrãrẽ ticogʉda. Yʉʉ jĩĩditoremena yaarírare baparicõrõ nemorṍ wiyagʉ́da, jĩĩyigʉ.

9 Jesús cʉ̃ʉ̃rẽ jĩĩyigʉ: —Mecʉ̃ãmena mʉʉ, mʉʉya wii macãrã ñañaré tiirére netõnénoã. Mʉʉcã Abraham pãrãmi niinʉnʉsegʉ niiã.

10 Yʉʉ niipetira sõwʉ̃ pecamepʉ wáaborirare ãmaã, netõnégʉ̃ atiwʉ, jĩĩyigʉ.

11 Jesús Zaqueomena wedeseri, too niirã́ tʉoyíra. Cʉ̃ʉ̃ Jerusalénpʉ jeagʉdʉ tiiyígʉ mée. Teero tiirá, cʉ̃́ã “máata Cõãmacʉ̃ basiro dícʉ dutiréno marĩ pʉtopʉre niiãdaropʉ tiia mée” jĩĩ wãcũmiyira.

12 Cʉ̃́ã wãcũrére masĩgʉ̃, queorémena wedeyigʉ: —Sĩcʉ̃ basocʉ́ ʉpʉtí macʉ̃ niiyigʉ. Cʉ̃ʉ̃ õpʉ̃ sõneconogʉ̃dʉ tiiyígʉ. “Pʉtʉaatigʉda” jĩĩ, õpʉ̃ niiré sããgʉ̃ wáajõãyigʉ yoaropʉ.

13 Cʉ̃ʉ̃ wáaadari sʉguero, pʉamóquẽñerã cʉ̃ʉ̃ye dutibosarare atidutiyigʉ. Cʉ̃́ã sĩquẽrãrẽ sĩquẽñequiri niyeruquiri ticoyigʉ. Teequiri pairó wapacʉtíre niiyiro. Cʉ̃́ãrẽ jĩĩyigʉ: “Atequírimena apeyé sãĩ, dúa, wapatánemoña, tée yʉʉ coerípʉ”, jĩĩyigʉ.

14 Cʉ̃ʉ̃ya dita macãrã cʉ̃ʉ̃rẽ booríyira. Teero tiirá, cʉ̃ʉ̃ wáari siro, “ ‘cʉ̃ʉ̃ ʉ̃sã õpʉ̃ sããrĩ booríga’ jĩĩ wedera wáaya” jĩĩ ticocomiyira ãpẽrãrẽ́.

15 ’Cʉ̃́ã teero jĩĩpacari, cʉ̃ʉ̃ cʉ̃́ã õpʉ̃ sõneconoyigʉ. Too síro coepʉtʉ́aatiyigʉ. Pʉtʉajea, cʉ̃ʉ̃ niyeruquiri ticorirare atidutiyigʉ. Cʉ̃́ãrẽ sãĩñáyigʉ: “¿Niyeru nocõrõ wapatánemorĩ?”

16 Jeasʉguegʉ jĩĩyigʉ: “Yʉʉ õpʉ̃, mʉʉ ticoriquimena pʉamóquẽñequiri wapatánemowʉ̃”, jĩĩyigʉ.

17 Cʉ̃ʉ̃ õpʉ̃ cʉ̃ʉ̃rẽ yʉʉyigʉ: “Ãñurõ tiiyú. Dutibosagʉ ãñurõ tiigʉ́ niiã mʉʉ. Yʉʉ péerogã cṹũremena mʉʉ ãñurõ tiiyú. Teero tiigʉ́, mʉʉrẽ pʉamóquẽñe macãrĩ dutigʉ́ sõnecogʉda”, jĩĩyigʉ.

18 Too síro ãpĩ jeayigʉ. “Yʉʉ õpʉ̃, mʉʉ ticoriquimena sicamoquẽñequiri wapatánemowʉ̃”, jĩĩyigʉ.

19 Cʉ̃ʉ̃cãrẽ yʉʉyigʉ: “Mʉʉrẽ sicamoquẽñe macãrĩ dutigʉ́ sõnecogʉda”, jĩĩyigʉ.

20 ’Too síro ãpĩ jeayigʉ. “Ãjã, yʉʉ õpʉ̃, mʉʉyaqui; sutiró caseromena cõma, ĩñanojãwʉ̃.

21 Yʉʉ masĩã: Mʉʉ bóaneõ ĩñaré cʉoría. Mʉʉ tiirípacʉ, ãpẽrã́ paderémena wapatáa. Mʉʉ oteripacʉ, ãpẽrã́ oteriguere néeã. Teero tiigʉ́, mʉʉrẽ cuiwʉ”, jĩĩyigʉ.

22 Cʉ̃́ã õpʉ̃ cʉ̃ʉ̃rẽ jĩĩyigʉ: “Mʉʉ dutibosagʉ ñañagʉ̃́ niiã. Mʉʉ wedeseremena mʉʉ ñañaré tiirére besenotoaa. Mʉʉ yʉʉ bóaneõ ĩñaré cʉohérere masĩãyu. Yʉʉ tiirípacʉ, ãpẽrã́ paderémena wapatárere masĩãyu. Yʉʉ oteripacʉ, ãpẽrã́ oteriguere néerere masĩãyu.

23 Teeré masĩpacʉ, ¿deero tiigʉ́ yée niyerure niyeru ĩñanori wiipʉ bʉcʉádutigʉ cṹũriri? Mʉʉ cṹũrĩ, yʉʉ coegʉ́, tiiwiipʉ́ bʉcʉáremena ñeenemoboajĩyu”, jĩĩyigʉ.

24 Toopʉ́ niirã́rẽ jĩĩyigʉ: “Tiiquire ẽmajãña. Pʉamóquẽñequiri cʉogʉ́pere ticoya”, jĩĩyigʉ.

25 Cʉ̃́ã jĩĩyira: “Ʉ̃sã õpʉ̃, cʉ̃ʉ̃ pʉamóquẽñequiri cʉotóai”, jĩĩyira.

26 Cʉ̃́ã õpʉ̃ jĩĩyigʉ: “Yʉʉre tʉoyá: Pee cʉogʉ́norẽ nemorṍ ticonoãdacu. Cʉohégʉnopere cʉ̃ʉ̃ cʉomírere ẽmajãnoãdacu.

27 Mecʉ̃tígã yʉʉ õpʉ̃ sããrĩ boorírirare ãnopʉ́ néeatiya. Yʉʉ ĩñacoropʉ cʉ̃́ãrẽ sĩãñá”, jĩĩyigʉ, jĩĩ wedeyigʉ Jesús.

28 Jesús teeré jĩĩtoa, Jerusalénpʉ wáagʉ, cʉ̃́ãrẽ sʉgueyigʉ.

29 Toopʉ́ wáagʉ, Betfagé, Betania macãrĩpʉ jeagʉdʉ tiiyígʉ. Teemacãrĩ Ʉ̃tãgʉ̃́ Olivo pʉto niiã. Toopʉ́ cʉ̃ʉ̃ buerá pʉarã́rẽ jĩĩyigʉ:

30 —Iimacã marĩ díamacʉ̃ niirí macãpʉ wáaya. Toopʉ́ jeara, sĩcʉ̃ burro wĩmagʉ̃ siatúnʉcõãrigʉre bʉajeáadacu. Cʉ̃ʉ̃ pesaya manigʉ̃́ niiqui ména. Cʉ̃ʉ̃rẽ jõã, néeatiya.

31 Mʉ́ãrẽ “¿deero tiirá cʉ̃ʉ̃rẽ jõãĩ?” jĩĩrĩ, “marĩ Õpʉ̃ booáwĩ” jĩĩña, jĩĩyigʉ.

32 Cʉ̃ʉ̃ ticocoarira wáa, cʉ̃ʉ̃ jĩĩãrirobirora bʉajeáyira.

33 Cʉ̃́ã burrore jõãrã́ tiirí, cʉ̃ʉ̃ õpãrã́ cʉ̃́ãrẽ: —¿Deero tiirá cʉ̃ʉ̃rẽ jõãĩ? jĩĩyira.

34 —Marĩ Õpʉ̃ booáwĩ, jĩĩ yʉʉyira.

35 Jesús pʉto néewa, burro sotoapʉ cʉ̃́ãye suti sotoá maquẽrẽ tuuwépeoyira. Jesuré cʉ̃ʉ̃ sotoapʉ mʉãpeadutiyira.

36 Jesús cʉ̃ʉ̃ sotoapʉ pesawari, basocá cʉ̃ʉ̃rẽ padeorá, cʉ̃́ãye suti sotoá maquẽrẽ maapʉ sẽ́õcũyira.

37 Jesús Ʉ̃tãgʉ̃́ Olivo diiwáropʉ jeari, niipetira cʉ̃ʉ̃ buerére nʉnʉrã́ cʉ̃́ã ĩñariguere wãcũrã, ʉseninʉcãyira. Niipetire Jesús tutuaremena tiiẽ́ñoriguecãrẽ wãcũrã, bayiró bʉsʉrómena Cõãmacʉ̃rẽ ʉsenire ticoyira.

38 —¡Cõãmacʉ̃ ticodiocorigʉ marĩ Õpʉ̃rẽ ãñurõ tiiáro! ¡Ʉ̃mʉã́sepʉre ãñurõ niirecʉtiaro! ¡Niipetira Cõãmacʉ̃rẽ “ãñunetõjõãĩ” jĩĩ, ʉsenire ticoaro! jĩĩyira.

39 Sĩquẽrã fariseo basoca toopʉ́ niirã́ Jesuré jĩĩyira: —Basocáre buegʉ́, mʉʉrẽ nʉnʉrã́rẽ ditamanídutiya, jĩĩyira.

40 Jesús yʉʉyigʉ: —Yʉʉre tʉoyá: Cʉ̃́ã ditamaníãtã, Cõãmacʉ̃ ate ʉ̃tãperire bayiró bʉsʉrómena wedeseri tiigʉ́daqui, jĩĩyigʉ.

41 Jesús Jerusalén pʉtopʉ jea, tiimacãrẽ ĩñacogʉ, utiyigʉ.

42 Tiimacã macãrãrẽ, too síro macãrãrẽ wãcũgʉ̃, jĩĩyigʉ: —Mecʉ̃ãrẽ mʉ́ã ãñurõ niirecʉtirere Cõãmacʉ̃ ticorére masĩrĩ, ãñuboajĩyu. Mʉ́ã masĩdʉgahere wapa masĩricu.

43 Mʉ́ãrẽ ñañarõ netõré bʉrecori atiadacu. Teebʉrecorire mʉ́ãrẽ ĩñatutira atimacãrẽ́ niipetireniñarĩpʉ cãmotáadacua, mʉ́ãrẽ witiwari jĩĩrã.

44 Niipetire mʉ́ãyere cõããdacua. Mʉ́ãrẽ sĩãpetíjããdacua. Mʉ́ã weere wiserire ʉ̃tãqui apequí sotoápʉ weemʉãrigue pʉtʉáricu. Mʉ́ã Cõãmacʉ̃ netõnéri bʉreco jeari ĩñamasĩhẽre wapa teero wáaadacu, jĩĩyigʉ.

45 Jesús Cõãmacʉ̃wiipʉ sããjeagʉ, dúari basocare cõãwionecoyigʉ.

46 Cʉ̃́ãrẽ jĩĩyigʉ: —Cõãmacʉ̃ye queti jóaripũpʉ biiro jĩĩã: “Yáa wii ‘Cõãmacʉ̃mena wedeseri wii niiã’ jĩĩrí wii niiãdacu”, jĩĩ jóare niiã. Mʉ́ãpe yaarépira dúari wii niirĩ tiia, jĩĩyigʉ.

47 Bʉ́recoricõrõ Jesús Cõãmacʉ̃wiipʉ bueyigʉ. Paiaré dutirá, Moisés jóarigue buerá, ãpẽrã́ ʉpʉtí macãrã “¿cʉ̃ʉ̃rẽ deero tii sĩãrṍ booi?” jĩĩyira.

48 Basocá niipetira Jesús wedeserere tʉonʉnʉ́sera tiiyíra. Teero tiirá, cʉ̃ʉ̃rẽ dee tii masĩriyira.