Matthew 27 in Tol

1 Püstapj na sacerdote noypan 'a mulú játjatsja niswá co'müypan jis lal. Tjüjütütj ca mü'ü'nacj Jesús, püste na tjowelepj jin p'iyá.

2 Mpes Jesús mos tsupaptsja. Tjaman jupj Pilato nt'a, ca cus ntülüs jupj. Pilato jepa püné auxiliar waytsja jupj. Romano waytsja, judío tulucj. Israel mo'o patja jis tjijyü'ta jupj.

3 Judas p'iyá jis lal tjac' Jesús enemigopan, jis la tjilil jupj. Locopyaya Judas jus nleya jepapan quelel ja'ünantsja Jesús. Ca cus ntülücj Jesús, jupj malala la tjiji mpes, tjowelepj. Niná jus nleya na, jupj jola tepyala pajal malala la tjiji Jesús lal. 'Aplijila tepyala pajal. Mpes jupj tjemey niswá sacerdote noypan nt'a, co'müypan nt'a wa. 'A mulú játjatsja yupj. Judas teque'e, tje'yaya niná t'emel c'a tréinteya, nawaja'a tja'ayapj. Ma jostsja quinam jupj.

4 —Malala nyuca la tjejay napj —tjevele jupj—. Napj nun jis lal tjum jupj nt'a, la tjilil jupj. Nun nasa quelel mü'ü'ná jupj. Jupj malala la tjiji tulucj, nujisas mpes p'in quelel 'ü'ná jupj —tjevele. Yupj jupj wola tjowelepj: —Jipj p'iyá nin la tjejay. Ma nin qjuiyola jipj la tjejay mpes —nin tjowelepj yupj.

5 Mpes Judas 'amá 'alá la ts'iya niná t'emel Dios wo mo'ó. Tjemey jupj. Tjemey na, jupj p'iyá mwen tsyu'pa tjevyala, tepe'e.

6 Judas tjemey na, sacerdote noypan tapay t'emel jupj na'aj la ts'iya. Yupj yuwá p'in tjowelepj: “Malala Dios lal 'yonsocj t'emel niná p'a wa t'emel lal Dios wo mo'ó. Niná t'emel mpes jaylacj la tjijicj yom mpa'is. Ma polel la ta'es niná”, tjowelepj yupj.

7 Yuwá tjowelepj tsjan la qjuijicj t'emel mpes. Yólatsja 'ücj jaylacj jis la jay 'amá tsjo'oy ts'yawa juts'a'á. 'Amá niná panteón nsem p'a mpe ne'espan mpes. Mpes nin la tjajay t'emel lal.

8 Nin mpes 'amá niná “'Amá 'As” ló tepyala. Nin ló ne'aj custjay.

9 Nin tepyala na, t'üc' tepyala Jeremías tjevele pajal püna. Profétatsja jupj, Jeremías. Jupj tjevele: “Yupj natj t'emel c'a treinteyá. Pjaní waytsja yupj jis lal. Israelpan tjowelepj 'ücj jaylacj jis la jay niná jupj mpes, ne nin la tjajay.

10 T'emel mpes jaylacj la tjajay momas, tsjo'oy ts'yawa juts'a'á. Nejepa Dios ntjijütüta ca nin la mejay t'emel mpes.” Nin tjevele Jeremías pajal püna.

11 Nasa tjaman Jesús jepa romano nt'a, jupj ca mveles ncu ca cus ntülüs. Jepa niná la tji'yüya jupj lal: —¿Ncu judiopan jis jepa püné jipj? —Nin napj —tjevele Jesús.

12 Sacerdote noypan tjat' tjowelepj Jesús po'ó jepa romano wolap'a'á. Co'müypan tjat' tjowelepj wa. Newa ma tjevele Jesús ncu t'üc' tuluctsja.

13 Jepa romano Pilato lotsja. Jupj la tji'yüya Jesús lal: —¿Tsjan mpes ma qjuis wala velen ncu t'üc' malala la tjejay, yupj javelepj jinwá? ¿Ncu ma tjapjac' yupj tjowelepj jipj jin po'ó? Tjowelepj la pülücj malala la tjejay jipj.

14 Jesús newa ma lal tjevele jupj. Pues ma tjevele ncu t'üc' waytsja yupj tjowelepj. Pilato ma jas tji'yüsa tsjan mpes Jesús ma tjevele. Nin jólatsja jupj.

15 Jepa romano janmacj jas tjejyama yom pjaní cawilta mpe fiesta niná tepyala na. Judiopan la t'aptsja pjacj pje'á nyacas cawilta mpe.

16 Nin jawas cawilta mo'o já'asatsja wa yom malala la tjijá. Barrabás lotsja jupj. Pjü salejeptsja jupj malala la tjiji.

17 Pilato quelel se jamatsja Jesús. Mpes judiopan pülücj 'a jis tjimyula na, jupj la tji'yüya yupj jis lal. —¿Cana nujos napj ca jas majam cawilta mpe? —la tji'yüya jupj—. ¿Ncu nujos Barrabás ca mim? ¿Ncu nujos Jesús ca mim? Nepénowa javelepj jupj niná Yomen Dios jas tjejyama nucopj la p'acj —nin tjevele Pilato.

18 Jupj seletsja jyaman̈ waytsja judío noypan Jesús lal. Jupj seletsja nin mpes tjaman Jesús jupj nt'a, jupj ca cus ntülüs.

19 Pilato ne'aj tjá'asatsja jupj silla casá, niná casá tjá'asatsja la veles ncu cus lo tül. Ne'aj tjá'asatsja na, Pilato jats'om taná tjevele jupj lal: “Yom niná malala la tjiji tulucj. Po ma mvelen ca cus ntülücj jupj. Püste malala tjinyuc jupj mpes. Pajal lecj tjeyá malala tjinyuc mpes.” Nin tjevele Pilato jats'om.

20 Judiopan p'a casá yólatsja. Sacerdote noypan nasa tjoweleptsja ne'aj 'a jis tjimyula jis lal. Co'müypan tjowelepj wa yupj jis lal. Topon yupj tjowelepj. Nin mpes yupj japontsja más 'ücj la mon ca cus ntülüs Jesús, mpa'is.

21 Pilato la tji'yüya yupj jis lal: —¿Pjacj yupj popa ca jas majam nun nt'a? ¿Tsjan nujos nun? —Qjuisas ca jas majaman Barrabás —tjowelepj.

22 Pilato la tji'yüya: —¿Tsjan ca la mejay Jesús lal, ne ma se jam? Nepénowa javelepj jupj niná Yomen Dios jas tjejyama nucopj la p'acj. Pjü yupj tjowelepj: —Cruz po'o tjevyala jupj, mpa'is.

23 —¿Tsjan mpes ca müjütütj cruz po'o lo valas jupj? —tjevele Pilato—. Ma malala la tjiji jupj. Niná tjevele na, pajal yümücj la tupuyupj: —Cruz po'o mvalan jupj, mpa'is.

24 Pilato jola tepyala yupj ma quelel pjyacan̈tsja jupj tjevelá. Mop'in jisastsja Jesús mpa'is. Pilato jus nleya wa ts'a 'intsja yupj, jupj ma la tjiji yupj la tjomon jinwá. Nasa quelel la palantsja yupj. Nin mpes 'üsǘ tepyula, mos tepe'e pjü jis walap'a'á. Pajal pülüctsja judiopan ne'aj. Pilato tjevele yupj jis lal: —Napj ma nin lejay mpa'is niná yomen. Nun p'in nujos mpes ca mpa'is.

25 Pjü way yupj jupj wola tjowelepj: —'Ücj ca qjuis capj ntülüs Dios, ncupj mü'ü'nacj Jesús. 'Ücj wa jis capj ntülüs cupj qjuis ts'uyupan —nin tjowelepj yupj.

26 Niná tjowelepj na, Pilato jas tjejyama Barrabás cawilta mpe, yupj jisastsja jinwá. Tjijyü'ta jupj militarpan mo'o nsüpücj Jesús. Tjijyü'ta ca cruz po'ó mvalacj jupj, la 'ünan.

27 Niná tjijyü'ta na jepa romano, militarpan tjaman Jesús jepa romano wo mo'ó. Tjowelepj ncul wa la p'a wa militarpan jupj wo nt'a tsji' lajaytsja. Tjiquil, t'asiyú tjelejen̈ Jesús.

28 Yümücj jas tjü'ipj jupj jas quip. Jas tjü'ipj na, jas tjüwü'ün militar jas quip je. Nin la tjajay la pjüts'ün Jesús mpes. Jepa jas quip jin justa la tjajay.

29 Yo pjwel jam jus tjulujupj jay pjucj po'ó la 'onsos. Jesús jay tjo'onsopj, corona jay já'asa jinwá. Visyú tja'ayapj jupj mos li'inyampe, jepa püné t'e'enca jinwá. Nin la tjajay na, pajal la tjüpjüts'ün jupj mpes. Jis tic' jin tjelejen̈ jupj wolap'a'á. Tjowelepj: —Qjuisas 'ücj jyas mpü'üm. Jipj jepa püné judiopan jis lal.

30 La pülücj cus tjupjuts' Jesús. Natj wa visyú jupj mos mpe, mo'o süptsja jupj visyú mpes. Tsjay la pülücj süptsja jupj.

31 T'üc' la tjüpjüts'ün na, jas tjü'ipj jas quip je. Niswa jas tücüipap jupj jas quip. Nin la tjajay na, jupj lal tjil, cruz po'o jis la valas jupj.

32 Jesús lal tjil na, militarpan tjunuc yom pjaní ne'aj jámatsja. Simón lotsja jupj, Cirene mpe 'eseptsja jupj. Tjüjütütj tjyama cruzus Jesús mpes, ne nin la tjiji jupj.

33 Ne'as tjil cruz po'o lo valas nt'a. Gólgota lotsja ne'aj. “Gólgota” mpes 'ücj la veles “Jay Pjucj Cjüele” cupj qjuis tin.

34 Uva 'üsǘ tja'ayapj Jesús lo müs. Uva 'üsǘ niná leméliyu la süpjütsja, pajal nepé vyaja lo ts'uc. Pajal 'ónatsja. Jesús tsjicj way tjümü'ü, tjinyuca. Jus nleya leméliyu la süpjütsja, ne ma tjümü'ü.

35 Cruz po'o tjovalapj jupj clavo mpes. Nin la tjajay na, Jesús jas quip jis tja'ayapj yuwá. Militarpan tjepjelan̈ tjunuc pjacj nta'es jupj jas quip.

36 'Atjalapj yupj ne'aj, tjajamapj Jesús, jupj jomicapan ma ca ncul, ma ca cus nts'optecj cruz mpe.

37 Nasa tüpüntüpj tabla tsjicj cruz po'ó Jesús jay nt'a. Tabla niná po'o tapac tsjan mpes cus tül Jesús. Ninana tapac: NINANA JESÚS, JEPA PÜNÉ JUDIOPAN JIS LAL.

38 Yupj tjovalapj wa pwecapan mat'e p'a wa cruzus po'ó. Pjaní wa tjovalapj Jesús li'inyampe. Pjaní wa tjovalapj Jesús nancupwepé.

39 Judiopan nepénowa cruz ton̈ca jin tjil. Yupj sey pjucj la süpjüntsja jupj mpes. Ma topon 'üsüstsja jupj. Pajal malala po'o tjowelepj jupj.

40 Tjowelepj: —Jipj tjevelen jipj 'ücj malala la mijin Dios wo. Ts'ac' cont'e na niswa ca jas müjünsün, tjevelen jipj. Mpes 'ücj wa cyapj la p'acj jipj p'iyá. Jipj Dios Jatjam, 'ücj palá ncuwim cruz mpe —nin tjowelepj yupj.

41 Sacerdote noypan la tjüpjüts'ün wa Jesús, yupj jinwá. Nin p'iyá tjowelepj wa Moisés popel sin 'yüsa lajay. Nin p'iyá co'müypan. Niná tjowelepj:

42 —Jupj jis capj tjep'ya'sa la p'a wa. Ma polel cus la p'acj jupj p'iyá. Jupj ne p'iyá Jepa Püné judiopan mpes, qjuisas ca palá ncuwim. Jupj nin la qjuijis, cupj cüponecj catsja jupj mpes.

43 Jupj tepyona Dios ca 'üsüs la qjuijis jupj mpes. Dios quelel liji jupj, más 'ücj Dios ca cus mp'a'sas quinam. Jupj tjevele jupj p'iyá Dios Jatjam —nin tjowelepj yupj.

44 Pwecapan cruz po'o tjelejen̈ Jesús lal, nin p'iyá tjowelepj yupj. Yupj pajal malala tjowelepj Jesús lal, la p'a jinwá.

45 Lots'ac' culupwen nt'a tjá'asa na, püste tepyala pjü nosis casá. Hora cont'e te tón̈catsja.

46 Las tres tepyala na, Jesús pajal yümücj la tipiya, tjevele Dios lal: —Elí, Elí, ¿lama sabactani? —tjevele jupj. (Ninana jupj tjevele 'ücj wa la veles: “Napj Ndios, napj Ndios, ¿tsjan mpes 'os tjay jipj?” Nin velecj niná cupj qjuis tin.)

47 P'a wa ne'aj p'in tjelejen̈, tjepjyacan̈ wa jupj tjevelá. Tjepjyacan̈ na, ma sin tji'yüsa tsjan mpes nin tjevele. Yupj tjowelepj: —Jupj Elías lal vele ncuwim. Jos ca cus mp'a'sas. Elías profeta püna tüpü'ü jupj.

48 Jesús nin tjevele na, yupj popa pjaní len̈ way ts'üequené, esponja teque'e. Esponja uva 'üsǘ 'ona mo'o ts'yuca, tsyu'pa yo po'ó, mpe tecyacaná. Tje'yaya ca mü'üm Jesús.

49 Pjü way la p'a wa tjowelepj: —Po ma ma'ayan mü'üm niná. Cupj quelel nyucucj ncu Elías ncuwim cus la p'acj.

50 Jesús yümücj tjevele niswá. Nin la tjiji na, tepe'e jupj.

51 Pülül p'omp'om jálatsja Dios wo mo'ó, pülül niná wo t'em pjaní jinwatsja. Jesús tepe'e na, pülül niná nayapé palavin la tücüeme. Dios la tjiji la tücüeme. Nosis jus tiquits'e 'ots'ipj. Pe witjacj la tjeleptan 'ots'ipj.

52 Jesús tepe'e na, pülücj janucun jis tepyala püna tecya'lin̈ sin popé. Dios sa con̈ witjactsja yupj. 'Amá toc tapatja nt'a la tjelepta.

53 Pje'á tjiquil toc pátjatsja mpe. Jesús jas tjijyünsa na la püt'üs niswa, yupj tjil wa Jerusalén mo'ó. Pülücj yus tjunuc yupj.

54 Jepa militar tjejyámatsja Jesús, jupj jomicapan ma ncul cus nts'optecj cruz mpe. P'a wa militarpan jupj lal lejen̈ watsja, militar püné lal. Tjunuc nosis jus tiquits'e. Tjunuc wa pjü niná tepyala Jesús tepe'e na. Niná tjunuc na, pajal lacj tjeyaptsja. Tjowelepj: —T'üc' way jupj Dios Jatjam waytsja.

55 Nequem pülücj way ne'aj lejen̈tsja, campa way 'in cruz ton̈ca mpe. Tjunuc wa tepyalá. Jesús jomicapan waytsja yupj. Cus tocon̈ Jesús, Galilea mpe tjac' na. Tjojon jupj mpes, pjü 'ücj la tjajay wa jupj tüpü'ü nt'a.

56 Yupj popa pjaní María lotsja. Magdalá mpe 'eseptsja jupj. P'a wa María ló watsja jupj. Jupj Jacobo jamaytsja, José jamaytsja. Quepj p'a wa Zebedeo jatjampan sejamay.

57 Nasa quelel t'yaja na, yom p'a wa tjac'. Yom niná pülücj tyá'atsja. Arimatea mpe 'eseptsja, judiopan patja nt'a. José lotsja. Jesús discípulo watsja.

58 José tjemey Pilato nt'a. La tjemyona Jesús jüp'üy la toc. Pilato tjijyü'ta ca nin nsem. Tjijyü'ta militarpan ca ma'ayacj Jesús jüp'üy.

59 Mpes José palá nt'ya Jesús jüp'üy. Tjivyü'ünǘ pülül pje mpes. Salá waytsja pülül.

60 Tipyünta Jesús jüp'üy pe jul mo'ó, neven nt'a, tepe'e 'ücj la püntüs nt'a. Püna p'in tjijyü'ta la toc jomwen jul, jupj p'iyá tepe'e tulucj p'in. Nin lajaytsja judiopan. José jostsja jomwen jul toc ton̈ca jupj pe'e na. Tepe'e ne'aj tipyünta tulucj custjay. Jesús jüp'üy ne'aj tipyünta na, pe püné jas tentené jun la t'olon jomwen jul. Jun t'yo'na na, tjemey.

61 María newa ne'aj já'asatsja pe jul wolap'a'á. Niná María, Magdalá mpe 'eseptsja. P'a quepj tjá'asa watsja María lal. María ló watsja jupj.

62 Ya sacerdote noypan tjil Pilato nt'a. Fariseopan tjil wa yupj jis lal. Nin jawas ma polel tsji' lajaytsja; t'an̈ p'in 'ücj la tjajay ma ca tsji' la mijicj nin jawas ma tsji' lajay na. Tjil na,

63 tjowelepj Pilato lal: —Cupj qjuiyola tepyala Jesús tjevelá. Tjevele jupj ca jas müjünsüs mpü'üm niswá ts'ac' cont'e tepyala na. Jupj la tsyawilitsja lovin.

64 Mpes cupj qjuisas jipj ca müjü'tün militarpan majamacj jomwen jul, Jesús jüp'üy pü'ü nt'a. Qjuisas newa majamacj ne'aj, ts'ac' cont'e tepyala nas. Militarpan len̈ ne'aj, jupj discipulopan 'ücj wa ncul, mpequen̈ jupj jüp'üy. Ca mvelecj jupj jas tjijyünsa. Nyucunú quinam, ca mvelecj. Ca yus ntsawilicj judiopan. Judiopan topontsja Jesús lal, jupj nyucunutsja na. T'üc' ca mponecj quinam, jupj jüp'üy len̈ cüvalas —nin tjowelepj yupj Pilato lal.

65 Pilato jis lal tjevele: —Mwü. Napj militarpan ca mal nun jis lal, ca majamacj nujisas jinwá. Nin la müjí Jesús jomicapan ma ca wama mal jomwen jul mo'ó. Pjü 'ücj polel lojí, pjü la müjí.

66 Mpes tjil yupj. 'Ücj la tjajay jomwen jul nt'a. Jun t'yó'natsja jomwen jul, pe püné mpes. Hilo tsjicj way po'o tüpüntüpj pe wolap'a'á 'ots'ipj, ca jus nlayecj ncu wama jil gentas. Militarpan jis tjüjünsüpj tjil, militarpan jis la jamas ne'aj.