Matthew 26 in Tol

1 Jesús tecyawaja tjevele quinam tsjan ca mpalas jupj niswa jac' na. Niná t'üc' tjevele na, tjevele wa jupj discipulopan jis lal:

2 “Ts'ac' mat'e na fiesta ca nsem, niná fiesta ‘Dios Qjuis Capa Nipj Tjemey’ ló cupj qjuis lal. Nun solejé niná. Fiesta lajay na, yupj ca ma tjililin̈, ca ma manucj ma 'ünan nt'a. Cruz po'o ca ma valacj napj. Napj p'iyá niná Yomen Dios jas tjejyamá”, nin tjevele Jesús.

3 Nasa jupj véletsja na niná, sacerdote noypan 'a jis tjimyula watsja Moisés popel sin 'yüsa lajay jis lal, co'müypan judiopan sin popé jis lal 'ots'ipj. Ne'aj 'a jis tjimyula sacerdote más püné wo nt'a. Niná sacerdote más püné Caifás lotsja.

4 Yuwá p'in tjowelepj 'onin ne 'ücj ntji'lin̈ Jesús, la p'a wa ma jus cülayecj. Yupj quelel tji'lin̈tsja jupj, la 'ünan.

5 Yupj tjowelepj: “Ma ntjiliquem ca jupj judiopan fiesta lajay na. Cupj niná la qjuijicj, yupj ts'i mi'inacj ca pajal. 'A jis mulus ca, la mpa'nacj ca cupj qjuis lal. Yupj po jisas Jesús”, nin tjowelepj yupj.

6 Jesús Betania mo'o tjemey, ne'aj p'in Jerusalén nt'a. Simón wo nt'a tjemey. Niná Simón malala jostsja püná. Jupj poloc' mójotsja. Jesús Simón wo nt'a tjá'asa na,

7 quepj tjac' jupj nt'a 'üsüs lo jay jupj mpes. Botella pajal 'üsüs jústatsja teque'e jupj. Niná botella pe mpestsja, pe alabastro ló. Perfume botella jul tón̈catsja, perfume pülücj jaylactsja. Niná perfume Jesús jay pjucj po'ó t'yu. 'Üsüs cjúmsutsja. Jesús ne'aj já'asatsja na, lyájatsja na, nin la tjiji jupj.

8 Jupj discipulopan tjunuc quepj nin la tjiji niná. Tjunuc na, ts'a tji'in yupj. —Malala nin —tjowelepj yupj—. Pjü way jay pjucj po'ó t'yu. Tjapjaja perfume.

9 'Ücj vender la qjuijis jupj. Ca pülücj jaylacj nactsja. T'emel 'ücj así cü'ayas t'emel cjuwá jis lal —nin tjowelepj discipulopan.

10 Jesús jus nleya yupj malala tjowelepj quepj la tjiji mpes. Jupj la tji'yüya jupj discipulopan jis lal: —¿Tsjan mpes so velelé quepan? Pajal 'üsüs la tjiji jupj napj mpes.

11 Cjuwá jis lal mpatjaqué nun lovin. Napj ma ca mpü'üs nun jis lal lovin.

12 Ma pats' ca napj. Nin mpes perfume t'yu jupj nay pjucj po'ó. 'Ücj la ntjiji yupj ca ntoquecj napj mpes.

13 Napj lal japon ca mal nosis jun ta'á. Ne'aj ca mvelecj la p'a jis walap'a'á Dios 'üsüs la tjiji gente mpes. Jun ta'á yupj jil nt'a, ca mvelecj wa quepj niná 'ücj la tjiji napj mpes. Ma ca yo' mpa'is. T'üc' way —nin tjevele Jesús.

14 Locopyaya Judas Iscariote tjemey sacerdote noypan nt'a. Judas apostolpan dóceya sin pópatsja.

15 Jupj tjevele 'ücj wa jis lal ca mim la tjilil Jesús. —¿Nol ma'ayá nun, napj nin lejay mpes? —nin la tji'yüya jupj. Yupj tja'ayapj jupj t'emel c'a tréinteya, plata waytsja yupj, t'emel c'a.

16 Yupj jaylacj la tjajay na, tjemey. La nuctsja 'ona 'ücj jis lal la winin la tjilil Jesús.

17 Ts'ac' mwalá way tjejyawca fiesta mpes. Niná fiesta lajay na, pan levadura cjuwá jalá. Fiesta “Dios Qjuis Capa Nipj Tjemey” lotsja. Nin jawas Jesús discipulopan tjiquil jupj nt'a. La tjü'üy: —¿Ca'aj jyas cupj 'ücj lijicj ca nlajan fiesta mpes?

18 Jupj tjevele: —Lowa pülücj patja nt'a. Yom napj velé nt'a ca nlawú. Nun ca mvelé: ‘Jesús tjevele len̈ way ca mpa'is. Jupj ca nlajas jipj wya nt'a jupj discipulopan jis lal fiesta mpes. Ca quiyola mpalas Dios jis capj tjep'ya'sa judiopan pajal püna.’ Nin ca mvelé nun jupj lal.

19 Mpes tjil discipulopan. Nin la tjajay Jesús tjevele jinwá. 'Ücj la tjajay jis la las fiesta mpes.

20 Püste na Jesús já'asatsja, lyájatsja jupj discipulopan dóceya jis lal.

21 Jalatsja na, jupj tjevele: —Nun popa pjaní malala nyuca la mijis napj lal. Jupj ca jis lal ncuwim napj enemigopan, ca yupj ma tjililin̈. T'üc' way ca nin mpalas —tjevele.

22 Mpes pajal 'aplijila jis tepyala. Pjaní pjaní tjowelepj: —Jipj napj Nejepa. ¿Ncu napj ca nin la cüjay?

23 Jesús tjevele: —Nun popa pjaní tjelyaja wa napj mplato mpe, la p'a wa jinwá, mop'in nin, jupj quelel malala liji napj lal. Jupj ca jis lal ncuwim napj enemigopan ma tjililin̈.

24 Napj p'iyá niná Yomen Dios jas tjejyamá. Pajal püna profetapan tapac ca nin ma palas napj. Yupj tapac jin p'iyá ca nsem. Ma pats' ca napj, yupj tapac jinwá. Mop'in pajal malala nin, jupj ca jis lal ncuwim napj enemigopan, ca ma tjililin̈. Pajal malala ca mpalas jupj, jupj malala la niji mpes. Pajal malala ca mpalas jupj, mpes más 'ücj ca nactsja jupj lovin ma pǘ'ütsja —nin tjevele Jesús.

25 Judas p'iyá nasa quelel jámatsja jis lal jac' Jesús enemigopan. Judas la tji'yüya wa quinam: —Rabbí, ¿ncu napj ca nin la cüjay? Jesús jupj wola tjevele: —Nin.

26 Yupj jalatsja na, Jesús nt'ya pan pjaní. Tjevele Dios lal tjüwüi'i pan tje'yaya mpes. Nin la tjiji na, vitvitj la tücüeme, jis tje'yaya discipulopan. Jis tje'yaya na, tjevele: —No'oté, nlajá. Niná pan napj mp'üy jinwá.

27 Tjalá na, jupj nt'ya wa pocillo, uva 'üsǘ mo'o tón̈catsja. Tjevele Dios lal tjüwüi'i wa uva 'üsǘ tje'yaya mpes. Pocillo jis tje'yaya jupj discipulopan, vitvitj jis la müs pjü. —Tjümüsiqué napj pocillo mpe nun pjü way —tjevele jupj—.

28 Niná uva 'üsǘ napj na'as jinwá. Ma pats' ca napj nun mpes, la p'a pülücj mpes wa. Napj ca 'as ma palas, mpes Dios ca perdonar lis mijis napj lal japon. Ma ca jola nsem yupj malala la tjajay. Mpapay tjevele t'üc' ca nin la mijis yupj mpes napj ntipü'í na.

29 Napj lovin ma ca mü'üs uva 'üsǘ niswá quinam. P'a jawas cupj 'a mulú mpatjaquecj Mpapay jyü'ta nt'a. Nin jawas tjejyawca na, niswa ca mü'üs napj nun jis lal. T'üc' way —nin tjevele Jesús.

30 Yacjaya tjenejets'en̈ Dios po'ó. Lovin nin lajaytsja fiesta mpes. Tjenejets'en̈ na, tjil. Joc' Olivos ló nt'a tjil.

31 Tjil na, Jesús tjevele jupj discipulopan jis lal: —Püste na, nun pjü ca nts'equenequé, malala ne palá na. Nasapj mo'os. Pajal püna profeta tepyaca ca nin mpalas. Niná tepyacá: ‘Napj ca mü'ünan oveja jyama, mpes jupj oveja witjacj sin tjan ca mal’. Nin tjevele profeta ca nin mpalas.

32 Newa nin ca 'üsüs la mejay nun mpes. Napj ca nin müjünsǘ la püt'üs niswá. Niswa pü'üs na, ca mis Galilea nt'a. Napj mwalá way ca mis nun jis lal, cupj ca la müjüsüquecj ne'aj —nin tjevele Jesús jupj discipulopan jis lal.

33 Pedro jupj wola tjevele: —Pjü ca nts'equenen̈ ca nacj, malala 'e palá na. Napj ma nin la mejay. Lovin ma ca malala la mejay jipj lal.

34 Jesús tjevele Pedro lal: —Yacjaj püste p'iyá la con ca mvelen ma nus nyuc. Castlyaj cocoy ma la tipiya p'in, ca nin la mijin jipj. T'üc' way niná —tjevele Jesús.

35 Pedro tjevele ma ca nin la mijis. —Napj 'ücj wa ni pü'í jipj lal —tjevele—. Lovin ma ca mvelé ma jis nyuc. Nin p'iyá tjowelepj wa pjü discipulopan.

36 Jesús pje'á tjemey jupj discipulopan jis lal sine lejen̈ nt'a. Getsemaní ló ne'aj. Ne'as tjemey na jupj tjevele yupj jis lal: “Ne'aj p'in ca mis, ca mvelé Mpapay Dios lal. Nínawa majatjaqué velé na jupj lal”, tjevele.

37 Discipulopan cont'e jis lal tjemey jupj jámatsja nt'a. Pedro pjaní watsja. Zebedeo jatjampan mát'eya tjil watsja. Pajal 'aplijila tepyala Jesús. Pajal jola tepyala malala ca mpalas mpes.

38 Tjevele yupj jis lal: “Nasa ni pü'í jin najas, pajal 'aplijila mpes. Qjuive la tjunucú. Po ma müjünaqué, ma nyucun nsem nasapj”, nin tjevele Jesús yupj conas lal.

39 Jupj tsjicj way p'in mwalá tjemey jusapj. Palá nipi'tje 'amá 'alá. Tjevele Popay Dios lal: “Mpapay, ¿ncu 'ücj wa jipj lal napj ma ni pü'í? Jipj 'ücj polel lejay niná, najas ma ca nin ma palas. Newa najas ca jipj jyas jinwá nsem. Ma napj najas jinwá t'as”, nin tjevele Jesús jupj Popay lal.

40 T'üc' tjevele na, tjemey niswá discipulopan cónt'eya tjatja nt'a. Tjinyuca tjijinan̈ yupj quinam. “¿Ncu nun ma polel nucunú napj lal hora pjaní way p'in? —nin tjevele Jesús yupj jis lal—.

41 Ma müjünaqué. La tjomoná Dios lal ma ca malala la müjí, nun quelel malala lojí na. Napj selé nun quelel lojí napj najas jinwá. Mop'in pajal costa nun jis lal, nun niyom p'in”, nin tjevele Jesús.

42 Tjevele na, tjemey niswá. Tjevele Popay Dios lal: “Mpapay, 'ücj tulucj ma ni pü'í. Jipj jyas nin ne palá. Ntipü'í na p'in ca 'ücj nsem. Najas ca nin nsem, jipj jyas jinwá”, tjevele.

43 Jupj niswa tjemey jupj discipulopan cónt'eya tapatja nt'a. Niswa yus tjinyuca tjijinan̈ yupj. Pajal ja sívetsja.

44 Mpes niswa tjemey la veles jupj Popay Dios lal. La con quinam tjevele Dios lal. Nin p'iyá tjevele jupj.

45 T'üc' tjevele na, tjemey niswá jupj discipulopan nt'a. La tji'yüya: “¿Ncu potjaqué, jünaqué custjay? Quina ca mpalas napj tjevelé jinwá. Najamica pjaní jis lal ncuwim napj enemigopan, ca ma tjililin̈. Malala lajay ca malala la ma jicj, yupj jisas jinwá. Napj p'iyá niná Yomen Dios jas tjejyamá.

46 Nusin tjüjünsǘ. Mas quinam la müjüsüquecj yupj. Nasa jac' quinam yom malala la niji. Jis lal jac' napj enemigopan”, nin tjevele Jesús.

47 Jesús niná véletsja na, ne'aj tjac' Judas. Jupj apostolpan dóceya popa watsja. Se cón̈catsja Jesús. Niyom pajal pülücj tjiquil Judas lal quinam. Pjü way polomay jatatsja, yo pjwel jatatj watsja mo'o la süp Jesús. Sacerdote noypan sin tjajam yupj la tjilil Jesús. Co'müypan judiopan sin popé sin tjajam wa yupj.

48 Judas jis lal tjac' la tjilil Jesús. Jupj nasa tjevéletsja ca sin 'yüsa la mijis cana Jesús. Tjevele: “Pjaní lal ca la nlapan napj. Niná ne Jesús. Ntjüiliqué jupj.”

49 Mpes ne'aj tjemey Judas, Jesús nt'a p'in. Ne'as tjemey, 'üsüs tjevele jupj lal, quelel la tjiji jinwá. Tjevele: —Nejepa, tjacuwis quinam.

50 Jesús tjevele jupj lal: —Najamica, napj selé tsjan mpes tjacuy. Jesús nin tjevele na, p'a wa niyom ne'as tjiquil. Ntji'lin̈ Jesús, jis la man jupj jepapan nt'a.

51 Nin la tjajay na, Jesús discípulo pjaní polomay nt'ya, syults'a jupj vaina mpe. Jay tjejyo'o yom pjaní. Yom niná mozo waytsja, sacerdote más püné mpes. Pjots' taná tjejyo'o jupj.

52 Jesús tjevele discípulo lal: —Vaina mo'o jas tjejyama jipj polomay. Polomay mpes la palan, cya'lin̈ wa polomay mpes.

53 Napj ma ca la mpalan yupj jis lal. Napj 'ücj la cümon Mpapay ncapj la p'acj. Napj la cümon Mpapay lal, jupj ca ángel militarpan pülücj sin cüjamas napj nt'a, la cüpa'nactsja napj enemigopan jis lal. Más 'in pülücj yupj setenta mil lal. ¿Ncu ma jin 'yüsa niná?

54 Ma ca nin la mejay. Niná la cüjay napj, ma ca cüpalas Dios Popel tjevele jinwá. Dios Popel tjevele yupj ca nin la mijicj napj lal —nin tjevele Jesús jupj discípulo lal.

55 Nin tjevele na, tjevele wa jupj ntji'lin̈ jis lal: —¿Tsjan mpes polomay t'o, yo pjwel t'o wa la tjilil napj? Niná lojí pwequepj la tjilil. Pjü jyawca Dios wo nt'a tjo'ostsja napj. Napj sin 'yüsa la tjejay ne'aj. Lovin ma ntjutjililiqué ne'aj tjo'os na.

56 Niná pjü tepyala ca nin mpalas profetapan tapac pajal püna. Yupj tapac, Dios Popel jupj —tjevele Jesús. Nin tjevele na, pjü ts'equenen̈ jupj discipulopan. Jesús ne'aj tón̈catsja tjil.

57 Nasa ntji'lin̈ Jesús. Yupj tjaman jupj Caifás nt'a. Caifás sacerdote más pünetsja. Nasa 'a jis tjimyula ne'aj Moisés popel sin 'yüsa lajay. Co'müypan judiopan sin popé 'a jis tjimyula wa ne'aj, Caifás wo nt'a.

58 Pedro Jesús cjüil tjemey campapé. Ne'as tjemey wa jupj sacerdote más püné wo nt'a. Tjüwücj jun vilicj po'ó tjac' Pedrú. Tjüwücj nt'a wama tjemey wa. 'Etjele jupj militarpan nepénowa jis lal. Quelel nyúcatsja tsjan ca mpalas Jesús.

59 Ne'aj jatja watsja sacerdote noypan. Ne'aj jatja watsja judiopan jis jepapan. Yupj 'a mulú jajütütj judiopan. Yupj pjü la tjü'üy tjunuc pjacj malala mveles Jesús po'ó. La tapal watsja pjacj ca la ntsawilis Jesús po'ó. Po quelel javeleptsja 'ücj cus la tül jupj. Quelel ja'ünantsja jupj.

60 Pülücj tjiquil yupj jis walap'a'á la tsuwil Jesús po'ó. Newa la tsuwilpan ma nin p'iyá javeleptsja. Mpes jepapan ma polel cus tül Jesús yupj tjowelepj mpes. Pjaní p'in t'ya tjevele mpes, ma polel cus tül jupj. Yacjaya niyom mat'e tjiquil yupj jis walap'a'á.

61 Niyom mat'e tjowelepj: —Yom niná tjevele jupj 'ücj malala liji Dios wo. Tjevele ts'ac' cont'e na t'üc' ca jas müjünsüs niswá.

62 Niná tjowelepj na, sacerdote más püné jas tjijyünsa, tüwütüwǘ ton̈ca. La tji'yüya Jesús lal: —¿Ncu ma ca qjuis lal mvelen ncu t'üc' way nin tjevelen? Yupj javelepj yupj salejepj jipj malala tjevelen —nin tjevele sacerdote más püné.

63 Newa lyájasa tón̈catsja Jesús. Sacerdote más püné tjevele jupj lal: —Napj 'i jütütj jipj ca t'üc' mvelen. Dios pjoca jipj velen. Jupj pü'ü lovin. Ca cyapj ntülüs jipj li tsuwil. Qjuis wala tjevele ncu jipj niná Jepa Püné Dios tjevele ca jas majamas qjuis capj la p'acj. ¿Ncu Dios Jatjam jipj?

64 —Nin —tjevele Jesús—. Napj niná p'iyá jipj velen jin. Pjü way nun jis lal velé wa, nun ca nucú napj t'üc' way velé. Napj p'iyá niná Yomen Dios jas tjejyamá. P'a jyawca na ca nus nucú napj ca mo'os Dios li'inyampe. Ne'aj ca mo'os, ncupj 'a mulú ca müjü'tücj. Jupj pajal jas tjiyocj pjü jis lal. Nun ca nucú wa napj ncuwis nosis nt'a mol mpes —nin tjevele Jesús.

65 Jupj nin tjevele na, sacerdote más püné la tücüeme jupj jas quip p'iyá. Nin lajay judiopan, p'a wa malala vele na Dios po'ó. Jupj tjevele jepapan p'a wa jis lal: —Pajal malala tjevele Jesús Dios po'ó. Ma qjuisas la p'a wa mveles Jesús malala la tjiji. Nun p'iyá tjapja'aqué Jesús malala tjevele.

66 ¿Ncu pajal malala la tjiji Jesús? —Pajal malala la tjiji —tjowelepj—. Cupj ca cus ntülücj, mpa'is, jupj malala la tjiji mpes.

67 Nin tjowelepj na, cus tjupjuts' Jesús, wola po'ó. Yupj jis mas jus tjolototj, po'o jatültsja jupj. P'a wa mos la pacatj mpes wola po'ó tül jupj.

68 Tjowelepj jupj lal: —Qjuis lal tjevele pjacj wyala po'ó tyüla. Dios ca jin 'yüsa la mijis. Jipj niná Yomen Dios jas tjejyama qjuis capj la p'acj —nin tjowelepj la tjüpjüts'ün jupj mpes.

69 Newa wosis t'asiyú tjüwücj mo'o já'asatsja Pedrú, sacerdote más püné wo nt'a. Ne'aj já'asatsja na, tsjücjüim tjac' jupj nt'a. Tsjücjüim niná mozo waytsja ne'aj. Jupj tjevele Pedro lal: —Jipj se con̈ watsja Jesús, jupj ne Galilea mpe 'eseptsja.

70 Pedro tsyüpünǘ pjü jis walap'a'á. —Ma nin 'yüsa tsjan mpes velen jipj —tjevele.

71 Pedro nin tjevele na, tjemey tjüwücj jun vilicj po'ó. Ne'aj ton̈ca na, tsjücjüim p'a wa jus tjinyuca. Niná tsjücjüim tjevele ne'aj lejen̈tsja jis lal: —Yom niná se cón̈catsja Jesús, Jesús Nazaret mpe 'eseptsja.

72 Pedro tsyüpünǘ niswá. Tjevele: —Dios pjoca napj velé. T'üc' way ma si nuc jupj —tjevele.

73 Niyom p'a wa ne'aj tjelejen̈ custjay. Yacjaya yupj tjiquil Pedro nt'a. Tjowelepj: —T'üc' way jipj Jesús discipulopan popa. Jipj Galilea mpe 'esepj jin p'iyá velen.

74 Nin tjowelepj na, Pedro tjevele: —Dios 'ücj ca ncapj ntülüs napj li tsuwil. T'üc' way ma si nuc yom niná. Nin tjevele na, len̈ way la tipiya castlyaj cocoy.

75 La tipiya na, Pedro jola tepyala Jesús tjevelá. “La con ca mvelen ma nus nyuc. Castlyaj cocoy la puyú secj p'in, ca nin la mijin”, tjevele Jesús. Pedro jola tepyala na, tjemey wo nepé. Pajal la tipiya jupj. Pajal jólatsja malala la tjiji.