Luke 12 in Tenharim

1 A'ea rupi he'yjuhuranuhũve'g̃a ndug̃anduri onhimono'ono'og̃a tihendu Jesus'ga javo. Opyrũpyrũ g̃a ojogwehe onhimongyavo. Kiro Jesus'ga nhi'ina'ẽi g̃wemimbo'ehara'g̃a pe. A'ero ga ei g̃a pe: —Penhimboko'i ti pão mbovuhava rehe fariseus'g̃a apoa rehe. A'ea ji ei tapehendukatui ti fariseus'g̃a nemimbo'ea javo. A'ereki g̃a ahe moandyandyi ojihe. Nurã ahe ei pyry hete g̃a javo novĩa. Emo g̃a oko te'varuhu reki. G̃a ja rũi ti peko. Pão mbovuhava onhinhamba pão pype. Na jitehe fariseus'g̃a ndekote'varuhua oki pa peyvyteri pe g̃a pe mbo'erame.

2 —Jahovipyra ahe ohaja'vo hepiuka. Na jitehe po ti Tupana'ga imboukwahavi nehẽ. Onhimiva'ea po ti ga hepiukari ikwahavuka henduvukapava nehẽ, ei Jesus'ga.

3 Kiroki a'ea pe pemombe'u ypytunimo ahe ve – a'ea jitehe po ti ahe imombe'ui arimo ojipe'g̃a pe nehẽ. Kiroki a'ea pe pemombe'u nhimi okipe ahe ve – a'ea jitehe ti ahe imombe'uahyahivi g̃andovaki tohendu pa ti g̃a javo.

4 —Pejikoty'a pe ji pavẽi, ei Jesus'ga g̃wemimbo'ehara'g̃a pe. A'e ji pe me: Tapekyhyji ti pejukapotave'g̃a hugwi. Pe jukarẽ tegwete g̃a pemondohavag̃wama hahyva'ea ruvihava pype, ei Jesus'ga.

5 Kiro ji Tupana'ga mombe'ui pe me. Ga hugwi ti pekyhyji. Gaha ipopoaka hete. Ahe jukarẽ ga omombo ahe tata pype hahyva'ea ruvihava pype ipotarame. A'e ji pe me: Ga hugwi ti pekyhyji, ei Jesus'ga g̃a pe.

6 —Maramomi itambere'ia gwyra'ia rehe? Ndahe'yi po hehe. Cinco rehe gwyra'ia rehe po ojipeji'i jate itambere'ia. Tupana'ga gwyra'ia repiapavi herekovo ikwahapava. Nurã ga nomoka'nhymi ojipeji gwyra'ia!

7 —Koji'i hete reki Tupana'ga pe ndepiakatui. A'ereki ga okwaha jitehe reki pe'ava nhaporemo vehevi he'yjuhuva'ea. Okwaha pa ga pe'ava nhaporemo vehevi he'yje'ỹva'ea. Nahã ga pe kwahahetei pe ndepiakatuavo. Tapekyhyji ti a'ero. A'ereki Tupana'ga e'i pe me: “Ahepia katu ji gwyra'ia he'yjuhuva'ea. Koji'i ji rekoi pe ndehe pe ndepiakatuavo,” ei Tupana'ga, ei Jesus'ga g̃wemimbo'ehara'g̃a pe.

8 —G̃wemimbo'ehara'g̃a pe Jesus'ga ei: A'e ji pe me: Po ahe ei ji mombe'gwovo: “Ajiko ji Jesus Cristo'ga rehe. Ga ko jipojykaharetero.” Po nahã ahe ji mombe'ui, a'ero po ti ji ei Tupana'gapyrive'g̃a pe yvagipeve'g̃a pe nehẽ: G̃a oko jireheva'ero. A'ea po ti ji ei ahe mombe'gwovo nehẽ, ei Jesus'ga yvyakotyva'ero yvagipeva'ero no.

9 —Po ojipe'g̃a ei ji mombe'gwovo: “Ndajikogi ji Jesus'ga rehe. Ga ndokoi jipojykaharetero.” Po nahã g̃a ei ji mombe'gwovo, a'ero po ti ji ei Tupana'gapyrive'g̃a pe yvagipeve'g̃a pe g̃a mombe'gwovo nehẽ: G̃a ndokoi jireheva'ero. A'ea po ti ji ei nehẽ, ei Jesus'ga g̃a pe.

10 —Po g̃a ete'varuhui ji ve vehevi okote'varuhuavo, a'ero po ti Tupana'ga imombori g̃andekote'varuhua g̃a hugwi nehẽ, ei Jesus'ga yvyakotyva'ero yvagipeva'ero no. Po g̃a ete'varuhui Tupana'ga ra'uva pe reki okote'varuhuavo, a'ero po ti Tupana'ga nomomborag̃wami tuhẽ g̃andekote'varuhua nehẽ, ei Jesus'ga.

11 —Aerẽ po ti ojipe'g̃a pe nderohoahyi ahejatykahava pype ipypeve'g̃a nduvihava'g̃a ndovai pyteri pe governador'g̃a ndovai pyteri pe no huvihavuhu'g̃a ndovai pyteri pe nehẽ no. G̃andovai pyteri pe po ti g̃a pe nderohoi timboja tehe ti g̃a ndehe javo. —G̃a pe nderohorame tape'ei na'ẽ ti pejiyvyteri pe: “Maramarã po ti nhande nhi'ig̃i g̃a pe nehẽ? Gara po ti nhande ei g̃a pe nehẽ?” A'ea ti tape'ei pevy'are'yma.

12 G̃a pe nderohorame po ti Tupana'ga ra'uva pe mbo'euka nehẽ nahanahã ti pe'ji g̃a pe javo.

13 Kiro he'yjuhuve'g̃a pyteripeve'ga ei Jesus'ga pe: —Ahembo'eharamo ere ti nhiirũ'ga pe ima'ẽuka ga pe. Toma'ẽ ga orepo'ria mbateragwera ore ve memei.

14 A'ero Jesus'ga ei ga pe: —Ji rũi ko ima'ẽharamo ahe ve.

15 Pevove'g̃a pe Jesus'ga ei: —Penhimboko'i ti! Tapepotaruhuhetei itambere'ia mbatera reheve. A'ereki mbaterahetea g̃waramo rũi pe ndekoi, ei Jesus'ga g̃a pe.

16 Kiro Jesus'ga imombe'ui ojo'java'ea g̃a pe. G̃a mbo'eavo ga ei: —Imbateve'ga gwereko yvykatua. Horyory garemityma. Ohy hete!

17 Oyvyteri pe ga japyakai javo: “Marã re po ti ji herekoi koapora a'ero nehẽ? Mome po ti ji imondoi hepiakatuavo nehẽ imono'ono'og̃ame nehẽ?” ei ga ojapyaka.

18 —Aerẽ ga ei oyvyteri pe: “Nahã po ti ji rekoi a'ero nehẽ,” ei ga. “Apivohi po ti ji nhimbatera tuha'via nehẽ. A'ero po ti ji japoi hehanhuhũva'ea tuhava nehẽ. A'ea pype po ti ji imongipavi nehẽ jiapoa: trigo ojipea reheve nhimbatera reheve nehẽ.

19 A'ero po ti ji ei jiyvyteri pe nehẽ: Mbaterahetea ji herekoi hepiakatuavo. Mbaigwe po ti ipavi nhimbatera nehẽ. Nurã po ti ji ndaporavykya'javi nehẽ. Toryva rehe jate po ti ji rekoi nehẽ i'uheteavo vinho gwovo jiroryroryvamo nehẽ. Nahã po ti ji ei jiyvyteri pe nehẽ,” ei imbateve'ga.

20 —A'ero Tupana'ga ei ga pe: “Kiro ypytunimo po ti nde manoi nehẽ ikwahave'ymuhũva'ero! Oro nembatera po ti nehẽ naerũ? – kiroki a'ea nde eremono'ono'og̃uhũ. A'ea po ti ojipe'ga gwereko nde manorame nehẽ,” ei Tupana'ga ga pe, ei Jesus'ga imombe'gwovo.

21 —Na jitehe ga rekoi – kiroki ga omono'ono'og̃uhũ mbatera ojive jate okoe'yma Tupana'ga nhi'ig̃a rupi. Oko tehe po ti ga Tupana'ga rovai pyteri pe nehẽ, ei Jesus'ga g̃a pe.

22 Kiro Jesus'ga ei g̃wemimbo'ehara'g̃a pe: —Nurã ji ei pe me: Tape'ag̃ataruhui ti mbatera rehe. Tape'ei ti: “Maramarã po ti ji rekoi nehẽ? Gara po ti ji a'u nehẽ? Ahã po ti ji ve mbatera nehẽ. Gara po ti ji amongi nehẽ? Aerẽ po ti jipira itoropavi nehẽ.” Tape'ei ti nahã penhi'ag̃ataruhue'yma.

23 —Tapekouhui ti penhimbi'ua rehe, ei Jesus'ga. Tupana'ga pe apo. A'ero po ti ga imondoukari pe me mbatera nehẽ to'u ti g̃a javo. A'ereki Tupana'ga pe koji'i pyry pendekoa. Tapekouhui ti pejipira rehe. Oapo ga penda'oa. A'ero po ti ga imondoukari pepira pe me nehẽ. A'ereki Tupana'ga pe koji'i pyry penda'oa, ei Jesus'ga.

24 —Pehepia te gwyra'ia corvos ikwahava. Notymi ojive corvos. Ndohetygi g̃wemityma i'gwovo a'ero. Nomono'og̃i mbatera opoitava ryrua pype aerẽ po ti ti'u javo. O'u reki corvos. A'ereki Tupana'ga ouka jupe. Pe me ga ei: “Koji'i ji rekoi pe ndehe,” ei Tupana'ga pe me. Nurã po ti ga imondoi pe me nehẽ no, ei Jesus'ga.

25 —Pe'ag̃ataruhu po pe javo: “Koji'i po ji nhimomboakari hamo. Um meio metro po ti ji nhimomboakara'javi nehẽ.” Nahã po pe ei. Pe'ag̃ataruhu po pe a'ea rehe javo novĩa. Napenhimomboakara'javi tuhẽ po ti pe nehẽ, ei Jesus'ga.

26 Nenhimomboakahava nonhimimi'i'i Tupana'ga pe. Pehe reki ndapekwahavi a'ea pejikovo. A'ero ti ojipea rehe tape'ag̃ataruhui no!

27 —Pehepia ti yvoty'ria. Henhui onhimomboaka onhimongyavo yvoty'ria. Ndoporavykyi ipyhyga i'gwovo. Ndoapoi opi'ria. A'e ji pe me: Ymya aheruvihavuhuva'ea Salomãova'ea omongi tapy'ynhapipyryva jipi. Ikatu hete tuhẽ ahepipyryva onhimongyavo. Ahepipyryva hohe reki yvoty'ria ikatuhetero.

28 Tupana'ga ombokatu ipira nhungwavuhua pira okovo hehe. Nhungwavuhua horyory nhuhũ me kiro. Ko'emame ahe omombo nhungwavuhua tata pype tamohendy ti tata javo. Nombokwara'ari nhungwava. —Koji'i Tupana'ga pe arõi imondoukari tapy'ynhapira pe me pemongi ti javo. Xunhi hete pe pejiko ga rehe! ei Jesus'ga.

29 —Tape'ag̃ataruhui ti penhimbi'ua rehe! Tape'ag̃ataruhui ti hehe pejipy'a nog̃atuukare'yma.

30 A'ereki yvyakotyve'g̃a gwyripeve'g̃a nhag̃ataruhu a'ea rehe nhaporemo – kiroki g̃a ndojikogi Tupana'ga rehe. Tape'ag̃ataruhui ti hehe a'ero. A'ereki gaha penduvete'ga okwaha pe mbatere'ymame togwereko ti g̃a g̃wig̃wia javo, ei Jesus'ga.

31 —Tupana'ga ko penduvihavuhuhete'ga. Pejirokwa ti pejikovo ganhi'ig̃a rupi gaha ko jiruvihavuhuhete'ga javo, ei Jesus'ga. Pe ndekorame ganhi'ig̃a rupi po ti Tupana'ga imbuhupavi mbatera pe me nehẽ togwereko paravuhu ti g̃a javo, ei Jesus'ga g̃wemimbo'ehara'g̃a pe.

32 Kiro Jesus'ga ei g̃wemimbo'ehara'g̃a pe: —Pe ko napende'yi jireheva'ero. Tapekyhyji ti. A'ereki Tupana'ga e'i pe me: “Opomongo pota ji huvihavamo ji pavẽi.”

33 Pemondo ti penhimbatera ojipe'g̃a pe itambere'ia pyhyga g̃a hugwi. Itambere'ia ti pemondo a'ero imbatere'ỹve'g̃a pe. Po nahã pe ndekokatui, a'ero po ti pe herekoi pejive yvagi pe nehẽ. Ikatu hete po ti peapoa pevo gwe'yjamo a'ero nehẽ. Niymyani po ti nehẽ. Namomini po ti nehẽ. Iporomive'ga ndohoi yvagi pe imima aheapoa. Mbatera nombote'vari aheapoa yvagi pe.

34 —Nurã ji ei pe me: Penhiitambere'ia ti pemondo imbatere'ỹve'g̃a pe. Po avo yvya koty peapoa uvame, a'ero yvyakotyva'ea rehe pe pemondo pejeaporog̃ita jipi. Po yvagi pe peapoa uvame, a'ero yvagipeva'ea rehe pe pemondo pejeaporog̃ita imohina jipi, ei Jesus'ga g̃wemimbo'ehara'g̃a pe.

35 —Peko katu ti jirura'jahava pota. Peko ti g̃a ja – kiroki g̃a omongi oku'ayvira xanhimboavujikwe ti javo, ei Jesus'ga g̃wemimbo'ehara'g̃a pe. Peko ti g̃a ja no – kiroki g̃a ombojapy'u lamparina tihepia katu ti ikwahava javo.

36 Peko ti g̃a ja – kiroki g̃a e'i: “Aerẽ po ti nhandepojykahara'ga ruri. Uhu po ti ga toryva hugwi ojipe'g̃a mohembirekohava hugwi,” ei g̃a gajivyhava pota. Ga rurame okwaokwa porta rehe, kotihĩ g̃a ipe'ai ga pe.

37 —Pyry hete po ti g̃a pe nehẽ – kiroki g̃a ndokiri opojykahara'ga rurame, ei Jesus'ga g̃a pe. Amombe'u katu ji pe me: Onhimboavujikwe ti g̃apojykahara'ga imongiavo oku'ayvira nehẽ ta'apo ti ji mbatera g̃a pe javo. A'ero po ti ga g̃a mboapygi mesa pyri herua mbatera imondovo g̃a pe nehẽ to'u ti g̃a javo. “Pepyry hete pe jirura potari,” e po ti ga nehẽ imondovo g̃a pe nehẽ.

38 —Po g̃apojykahara'ga jivyrame toryva hugwi ypyhaji'i, pyry hete po ti ndokirive'g̃a pe nehẽ. A'ereki ga gwepia g̃akire'yma. Pyry hete po ti ndokirive'g̃a pe nehẽ ga jivyrame ko'ema koty. A'ereki ga gwepia g̃akire'yma, ei Jesus'ga g̃a pe g̃a mbo'eavo ojo'java'ea pyvõ.

39 —Onga jara'ga ndokwahavi iporomive'ga rura g̃wonga pe, ei Jesus'ga. Po ga okwaha, gwepia katu po ga g̃wonga a'ea rupi hamo iporomive'ga mongiukare'yma hamo, ei Jesus'ga. A'ea pe pekwaha, ei Jesus'ga.

40 —Nurã ji ei pe me: Penhimboko'i ti a'ero penhimboavujikwea jirura'java pota ji mbuhua, ei Jesus'ga g̃wemimbo'ehara'g̃a pe. Pe nhimboha'uve'ymame po ti ji ruri yvyakotyva'ero yvagipeva'ero no, ei Jesus'ga.

41 A'ero Pedro'ga ei Jesus'ga pe: —Ma'g̃a pe nde imombe'ui a'ea ojo'java'ea? Mara'ngu po ore ve jate nde imombe'gwovo torohendu katu ti? Mara'ngu po ojipe'g̃a pe no nde imombe'gwovo tohendu katu ti g̃a ore pavẽi? ei ga Jesus'ga pe.

42 A'ero Jesus'ga nhandepojykaharete'ga ei Pedro'ga pe: —Kiroki ga ombojikoguka opojykahara'ga pe ojihe gweaporog̃itakaturo – marã ga rekokatui? ei Jesus'ga. Kiro po ti ji garekokatua mombe'ukatui pe me pe mbo'eavo ojo'java'ea pyvõ. Gwepia katu ga opojykahara'ga mbatera, ei Jesus'ga. Ga pe gapojykahara'ga ei a'ero ohorame: “Nde po ti jipyrive'g̃a ndepiakatuharamo. Ema'ẽ ti nhimbatera g̃a pe g̃andetakwera ja jipi to'u ti g̃a javo.” Nahã ga ei ojipyrive'ga pe ogwovo.

43 —A'ero gapyrive'ga jara'g̃a ndepiakatui imondovo g̃a pe g̃a nderekovo g̃andepiakatuharamo ga horame. —Aerẽ gapojykahara'ga jivyri ua. G̃a ndepiagame ga ei: “G̃a ndepia katu reki ga imondovo g̃a pe,” ei ga. —Pyry hete g̃andepiakatuhara'ga pe a'ero, ei Jesus'ga imombe'gwovo.

44 Imombe'ukatuavo ji ei pe me: Aerẽ po ti gapojykahara'ga ei ga pe nehẽ: “Ehepia katu pa ti a'ero nhironga jigwyra reheve nhimbatera reheve no.” Nahã po ti ga ei nehẽ toko ti ga herekohavamo ji ve javo, ei Jesus'ga.

45 —Po g̃andepiakatuhara'ga ei oyvyteri pe opojykahara'ga rure'ymame: “Mbaigwe po ti jipojykahara'ga jivyri nehẽ,” e po ga. A'ero po ga ndohepiakatui opojykahara'gapyrive'g̃a, ei Jesus'ga. Onupã po ga g̃a akwaimbae'g̃a kunhangwera'g̃a ndeheve g̃a poravykyrame. O'u hete po ga gambatera. Heagwyry po ga no.

46 Nomboha'uvi ga ga upa nduri po ti jipojykahara'ga kiro nehẽ javo. —A'ea rupi po ti gapojykahara'ga ruri ovahema nehẽ, ei Jesus'ga. Gapojykahara'ga ga rovaja'rogukari. A'ereki ga ndokoi ganhi'ig̃a rupi. Nahã po ti gapojykahara'ga ga mongoukari ahe pyri nehẽ – kiroki ahe nohendukatui, ei Jesus'ga imombe'gwovo g̃wemimbo'ehara'g̃a pe.

47 Kiro Jesus'ga imombe'ui ojipea g̃a pe. G̃a mbo'eavo ga ei: —Ojipe'ga okwaha opojykahara'ga remimbotarimova'ea. Emo ga ndokoi ganhi'ig̃a rupi onhimboavujikwere'yma. A'ero po ti gapojykahara'ga ga nupanupãheteukari nehẽ, ei Jesus'ga.

48 Ojipe'ga ndokwahavi opojykahara'ga remimbotarimova'ea. Ga rekote'varuhurame po ti gapojykahara'ga ga nupãi hamo. Emo po ti gapojykahara'ga ga nupa'ĩukari nehẽ, ei Jesus'ga. —Na tuhẽ. Kiroki g̃a pe ahe omondo hete – g̃a na jitehe po ti tomondo hete hamo. Kiroki g̃a pe ahe koji'i omondo – g̃a po ti koji'i tomondo hamo, ei Jesus'ga imombe'gwovo.

49 —Ajo ji yvya koty jitekovo tamboukwaha yvyakotyve'g̃a ndeaporog̃ita javo. Po kiro g̃andeaporog̃ita ji amboukwaha ojikwe ramo. A'ereki nahã jiporavykyhava, ei Jesus'ga.

50 Tupana'ga e'i ji ve: “Aerẽ po ti ojipe'g̃a imondoi hahyva'ea nde ve nde jukavo nehẽ,” ei ga ji ve. Tuhu ti hahyva'ea ji ve a'ero. A'ereki ji ga nhi'ĩpo'ru pota. Anhimbaekwahi ji jivy'are'yma hahyva'ea imbuhua.

51 —Marãi pe ji mombe'gwovo? ei Jesus'ga. “Jesus'ga rura g̃waramo po ti yvyakotyve'g̃a py'a rukatui nehẽ.” Nahã po pe ei pejiyvyteri pe naerũ? A'e ji pe me: Tape'ei ti a'ea. Jirura g̃waramo po ti g̃apy'a ndukatui nehẽ. Ojogwayva po ti g̃a ji rehe nehẽ, ei Jesus'ga. —Ojipe'g̃a po ti ji arõhetei nehẽ. Ojipe'g̃a po ti nanhiarõi nehẽ. Nurã po ti g̃a jogwayvari ji rehe nehẽ.

52 Kiro po ti ongapypeve'g̃a cincove'g̃a jogwayvari nehẽ. Trêsve'g̃a po ti doisve'g̃a rayvari nehẽ. Doisve'g̃a po ti trêsve'g̃a rayvari nehẽ.

53 Akwaimbae'ga po ti gwayva gwa'yra'ga nehẽ. Gara'yra'ga po ti ga rayva nehẽ no. Kunhangwerahẽa po ti gwayva gwa'yrahẽa nehẽ. Hẽara'yrahẽa po ti hẽa rayva nehẽ no. Gwayva po ti kunhangwerahẽa o'aihẽa nehẽ. Hẽa'aihẽa po ti hẽa rayva nehẽ no, ei Jesus'ga g̃wemimbo'ehara'g̃a pe.

54 Kiro Jesus'ga ei pevove'g̃a pe: —Po kwara ihoa koty hovagwevagwe g̃werĩ kwara, a'ero pe ei: “Nimbegwei amana,” pe'e pe. Oky tuhẽ a'ero.

55 Po nhimbya hugwi yvytua uhu, a'ero pe ei: “Kwarahyahi po ti nehẽ.” Kwarahyahi tuhẽ a'ero.

56 Pe pehepia yvaga ikwahava aerẽva'ea. Nurã pe ei: “Aerẽ po ti ikyri nehẽ.” Pe pehepia avova'ea ikwahava aerẽva'ea. Nurã pe ei: “Aerẽ po ti kwarahyahi nehẽ.” A'ea pe pekwaha katu. —Emo imbaragwahave'ỹve'g̃a ja po pe reki. Pehepia tehe pe ojipeva'ea ag̃wamova'ea – kiroki a'ea ikwahavuka aerẽva'ea. Emo pe napembaragwahavi reki aerẽva'ea rehe, ei Jesus'ga g̃a pe. Pe ko ahemoandyandyiva'ero! ei Jesus'ga. Maranameuhũ pe napembaragwahavi ag̃wamova'ea rehe nhinhi'ig̃a renduvame! Onhimiva'ea nhinhi'ig̃a pe me naerũ?

57 —Pe tuhẽ pekwaha hamo! ei Jesus'ga. Maranameuhũ pe napendeaporog̃itakatui naerũ ikwahave'yma? Pekwaha ti! ei Jesus'ga.

58 Kiro po ti ji imombe'ui pe me ikwahavuka pe me nahã ti pejeaporog̃ita katu javo. Ji rendu ti a'ero. —Po nde te'varuhuro ojipe'ga pe, a'ero po ti ga ei nde ve nehẽ: “Xaho tuhẽ ji rupi juiz'ga pyri,” e po ti ga nehẽ. “Ga pe po ti ji nderekote'varuhua mombe'ui nehẽ te'i ti ga nhandereaporog̃ita pe javo,” e po ti ga nde ve nehẽ. Ga nde rerohorame juiz'ga pyri ejirokwa ti javo ga pe ga ma'ngoma'ngoga ga rupi egwovo. Ere ti ga pe: “Nhande tuhẽ ti xanhimbovyvy na'ẽ.” A'ea ti ere ga pe. Po ti nde nerema'ngoma'ngogi ga pehea rupi nehẽ, a'ero po ti ga nde rerohoahyi juiz'ga pyri. A'ero po ti juiz'ga nde mondoukari guarda'ga pe nehẽ. Guarda'ga po ti nde mongi cadeia pype nehẽ.

59 A'e ji pe me: A'ea pype po ti nde pytai nehẽ. Nde imondokatupave'ymame ikwepykava, a'ero po ti guarda'ga nanerenohema'javi nehẽ, ei Jesus'ga imombe'gwovo g̃a pe.