Acts 13 in Tenharim

1 Kiro Antioquia pe oko Jesus'gareheve'g̃a pyteri pe g̃ambo'ehara'g̃a Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'uhara'g̃a no. G̃a ko Barnabé'ga; Simão'ga – kiroki ga ipiryvytunuhũve'ga; Lúcio'ga – kiroki ga Cirenepeve'ga; Saulo'ga; Manaém'ga – ga ko onhimomboaka governadorag̃wama'ga pavẽi Herodes'ga pavẽi.

2 Igwete g̃a Tupana'ga mbohetehetei. Xanhi'ĩ Tupana'ga pe javo g̃a ndo'ui mbatera ojogwerekovo. A'ea rupi ko Tupana'ga ra'uva ei g̃a pe: —Pemo'ẽ kirog̃we Barnabé'ga Saulo'ga no toporavyky ti g̃a ji ve Jesus'ga mombe'gwovo, e'i g̃a pe. A'ereki ji a'e nhig̃wenonde g̃ahã po ti oporavyky ji ve javo, e'i g̃a pe.

3 A'ero g̃a nhi'ig̃i Tupana'ga pe i'ue'yma. Kirẽ g̃a pokogi Barnabé'g̃a ndehe pejogweroho ti Jesus'ga mombe'gwovo a'ero javo. A'ero g̃a g̃a mondoukari ojihugwi.

4 A'ero g̃a jogwerohoi Barnabé'ga Saulo'ga pavẽi. A'ereki Tupana'ga ra'uva omondouka g̃a. João Marcos'ga oho g̃a ndupi no g̃amoirũharamo. Igwete g̃a hoi cidade de Selêucia pe. Pevo g̃a avi itayharuhua pype ogwovo ypa'ouhũ me Chipre pe. Pevo g̃a jari upa cidade de Salamina pe. Igwete g̃a hog̃ahoi judeus'g̃a jatykahai pe imombe'gwovo Tupana'ga nhi'ig̃a pevove'g̃a pe.

6 Aerẽ g̃a hoi ypa'ouhũa rupi ogwovo cidade de Pafos pe. Pevo g̃a judeu'ga repiagi Barjesus'ga. Ojipe'g̃a nhi'ig̃imo garera Elimas. Ipaji ko ga huvihava'gareheva'ero. —Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'uharamo ko ji rekoi, ei Elimas'ga g̃a pe jipi o'mbero. Igwete Barnabé'g̃a ga repiagi pevo. Igwete Elimas'ga ruvihava'ga Barnabé'g̃a mbuhurukari ojipyri Sérgio Paulo'ga – kiroki ga pevove'g̃a governador'ga. Okwaha hete ga mbatera Sérgio Paulo'ga. Tahendu ti Tupana'ga nhi'ig̃a javo ga Barnabé'g̃a mbuhurukari ojipyri. Emo Barnabé'g̃a horame ga pyri Elimas'ga g̃a movahĩ tonhi'ig̃yme g̃a ga pe javo. “Tojikogyme ti jiruvihava'ga Jesus'ga rehe,” ei Elimas'ga ipajive'ga.

9 Igwete Saulo'ga – ojipea ko garera Paulo – Tupana'ga ra'uva ga pojyka hete. A'ero ga Elimas'ga repiahetei javo ga pe.

10 —Netiruahũ hete nde Diabo'ga ja! ei ga ga pe. Pyryheteva'ea nde eremovahiuhũ. Nde eremoandyandyi paravuhu ekovo, ei ga ga pe. Nane'ymi nde Tupana'ga nhi'ig̃aatyviva'ea mombe'ui! ei Paulo'ga ga pe.

11 Nurã po ti Tupana'ga nde movahiuhũi kiro nehẽ. Nanderehaahi'vi ti nde kiro hepiage'yma kwara nehẽ, ei ga Elimas'ga pe. Kotihĩ turi ypytunahiva Elimas'ga pe ga mbohehae'yma. Igwete ga rekoreko'ihui ogwovo. —Pejijo ji popyhyga ji rerogwovo, e'ie'i ga g̃a pe.

12 Hepiagirẽ Elimas'ga rehae'yma Sérgio Paulo'ga jikogi Jesus'ga rehe. A'ereki ga onhimomby'a nhandepojykaharete'ga mombe'ua rehe.

13 Aerẽ Paulo'g̃a avi itayharuhua pype ogwovo Pafos hugwi. A'ero g̃a hoi Panfíliapeve'g̃a gwyri pe ogwovo cidade de Perge pe. A'ea rupi João Marcos'ga hoi g̃a hugwi ojivya Jerusalém me.

14 Aerẽ Paulo'g̃a hoi Perge hugwi pea rupi ogwovo. Aerẽ g̃a vahemi cidade de Antioquia pe Pisídiapeve'g̃a gwyra yvyri pe. Judeus'g̃a poravykye'yma rupi sábado rupi g̃a hoi g̃ajatykahai pe. A'ero g̃a apygi upa.

15 Igwete pevove'ga nhi'ig̃i aherembikwatijaragwera pe Moisésva'ea remimbo'eagwera pe. Kirẽ ga nhi'ig̃i ojipea pe aherembikwatijara pe. A'ea Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'uharava'ea okwatija hako. Aerẽ huvihava'g̃a g̃ajatykahava pype g̃a imondoukari onhi'ig̃a Paulo'g̃a pe. —Pe ko orere'yjamo peko israelitasramo, ei g̃a g̃a pe. Pe'epotarame avove'g̃a pe g̃a mog̃itavo pe'ji ti g̃a pe a'ero, ei g̃a Paulo'g̃a pe.

16 A'ero Paulo'ga po'ami onhipova'eg̃a tapenhi'ig̃i ti javo. Igwete ga ei: —Israelitasramo pehendu nhinhi'ig̃a pejijupa, ei ga. Pehendu ti judeus'g̃arũiva'ero no. A'ereki pe pejiko Tupana'ga rehe no. Pehendu katu ti, ei Paulo'ga g̃a pe.

17 Tamombe'u ti Tupana'ga pe me. Gaha rehe nhaneramonhava'ea ojiko hako. Tupana'ga omo'emo'ẽ ojive nhaneramonhava'ea hako. Aerẽ he'yjuhu hete quatrocentos e cinquenta Tupana'ga kwara mbo'ambo'ari, ei ga. A'ea rupi ga imombyrymbyryvi ahe ve ahe ruvame hajiheva'ea gwyri pe Egitopeva'ea gwyri pe po rimba'e. Igwete ga ahe rerurukari pea hugwi opopoakarimo, ei ga g̃a pe. He'yi kwara rupi quarenta kwara rupi Tupana'ga nhimomiranami aherekote'varuhua pe ahe ruvame ongae'ỹi me, ei ga. Igwete ga seteva'ea apitipitiukari aheruvihavava'ea ahereheva'ea reheve Canaãmeva'ea gwyri pe. Ahe moka'nhymbavirẽ ga ima'ema'ẽi ahegwyruera imondomondovo nhaneramonhava'ea pe hako, ei Paulo'ga g̃a pe. —Aerẽ Tupana'ga juizva'ea mongoi aheruvihavamo nhaneramonhava'ea pe ahe mbojopy'rupy'ruavo hako, ei Paulo'ga. Aerẽ ahe py'rovo Samuelva'ea ahe repiakatui Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'uharava'ea, ei ga.

21 Aerẽ nhaneramonhava'ea ruri javo Samuelva'ea pe: “Huvihavuhu'ga ore oropota ag̃wamo toremondomondo ti ga nde py'rovo,” ei ahe Samuelva'ea pe hako, ei ga. Igwete Tupana'ga Saulva'ea mongoi aheruvihavuhuro a'ero. Saulva'ea ko Quisva'ea ra'yrava'ea Benjamimva'ea rymyminova'ea, ei ga. Igwete Tupana'ga Saulva'ea mongoukari aheruvihavuhuro he'yi kwara rupi quarenta kwara rupi, ei Paulo'ga g̃a pe.

22 —Aerẽ Tupana'ga ei: “Kiro ji Saul'ga pe'ai penduvihavuhua hugwi,” ei ga, ei ga. “Davi'ga Jessé'ga ra'yra'ga oko kiro penduvihavuhuro Saul'ga py'rovo,” ei ga. Daviva'ea mombe'gwovo Tupana'ga ei no: “Jipy'a ja hete ga Davi'ga. Gaha ti oko pa nhiremimbotarimova'ea rehe nehẽ,” ei Tupana'ga, ei Paulo'ga imombe'gwovo g̃a pe.

23 —Daviva'ea rymymino'ga reki Tupana'ga omongouka nhanderekote'varuhua momboharamo heikwehe, ei ga. A'ereki ymya Tupana'ga e'i nhandere'yjava'ea pe israelitasva'ea pe: “Aerẽ ti ji Davi'ga rymymino'ga mongoukari pembopiro'yharamo nehẽ,” ei Tupana'ga, ei ga. Kiro Daviva'ea rymymino'ga tuhẽ Tupana'ga omongouka a'ero o'eagwera rupi katu. Ga ko Jesus'ga, ei Paulo'ga ga mombe'gwovo g̃a pe.

24 Jesus'ga rura renonde João Batistava'ea israelitas'g̃a mog̃itapavi jipi heikwehe, ei ga. “Perojijyi ti pejeaporog̃ita pejipohia pejikote'varuhua hugwi,” ei ahe. “A'ero po ti ji pe mobatizai nehẽ,” ei João Batistava'ea, ei Paulo'ga.

25 Oporavykypavame Tupana'ga pe João Batistava'ea ei g̃a pe: “‘Ndehe ko Cristo,’ pe'ji po pe ji ve novĩa? Ji ko a'ea rũi,” ei João Batistava'ea g̃a pe, ei ga. “Emo po ti Cristo'ga uhu ji py'rovo nehẽ,” ei ahe, ei ga. “Ga ko huvihavuhu hete. Ji ki a'e te okoteheva'ea,” ei João Batistava'ea heikwehe, ei ga.

26 Igwete Paulo'ga ei g̃a pe no: —Nhiirũ, Abraãova'ea rymyminoa pe ji ei. Judeus'g̃arũiva'ea pe ji ei no. A'ereki pe pejiko Tupana'ga rehe, ei ga. Nhande ve Tupana'ga ombuhuruka onhi'ig̃a Jesus'ga ko pembopiro'yharamo oko javo! ei Paulo'ga g̃a pe.

27 Jerusalémmeve'g̃a nonhimombaragwahavi a'ea rehe raikwehe. G̃anduvihava'g̃a na jitehe no, ei ga. Onhi'ig̃ame aherembikwatijara pe sábado nanani g̃a nonhimombaragwahavi reki Jesus'ga mombe'ua rehe, ei ga. Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'uharava'ea Jesus'ga mombe'ukatui reki ikwatija hako novĩa. Nahã ahe ei ikwatija hako: “Ojukauka po ti g̃a ga ereko te'varuhu nde javo,” ei ahe hako, ei ga. Jerusalémmeve'g̃a ahe nhi'ĩpo'ru reki g̃anduvihava'g̃a pavẽi. A'ereki g̃a e te'varuhu Jesus'ga pe ga jukauka, ei Paulo'ga g̃a pe.

28 Ga jukapotarame g̃a hekatehei garekote'varuhua hepiage'yma novĩa. A'erorame tehe g̃a ei reki Pilatos'ga pe: “Ejukauka tuhẽ ti ga,” ei g̃a ga pe, ei Paulo'ga.

29 Ahe omombe'u pa gajukaag̃wama ikwatijanhog̃wenondeavo hako. G̃a ahe nhi'ĩpo'ru pa reki ga jukavo, ei ga. Kirẽ ojipe'g̃a Jesus'ga ra'oa mbojyvi yva hugwi. Igwete g̃a gara'oa rerohoi itaruvihavuhua kwaruhua pype herokiavo inog̃a.

30 Emo Tupana'ga ga mbogwera reki gamanoa hugwi, ei Paulo'ga g̃a pe.

31 Kirẽ Jesus'ga jipiukaukari g̃a pe – kiroki g̃a oho Galiléia hugwi ga rupi ogwovo Jerusalém me gamanoa renonde. He'yi g̃a kiri ga repiagagwera rupi ga kweravirẽ. G̃ahã kiro ga mombe'umbe'u israelitas'g̃a pe a'ero, ei ga.

32 —Oro ore oromombe'u pyryheteva'ea pe me, ei Paulo'ga. Ymya Tupana'ga e'i nhaneramonhava'ea pe hako: “Nahã po ti ji ga mongoukari nehẽ,” ei ga, ei ga.

33 Kiro na tuhẽ reki nhande ve aherymyminoa pe. A'ereki o'eagwera rupi katu Tupana'ga Jesus'ga mongouka ga mbogwera gamanoa hugwi, ei Paulo'ga g̃a pe. A'ea jitehe ahe omombe'u ikwatija hako. Salmo dois aherembikwatijara rera, ei ga. Ahe omombe'u Tupana'ga nhi'ig̃a Jesus'ga pe. “Ndehe ko jira'yra. Kirog̃we ji nhimongoukari nderuvamo,” ei ga. Aherembikwatijara omombe'u Tupana'ga nhi'ig̃a, ei Paulo'ga g̃a pe.

34 —Jesus'ga mbogwerava pe Tupana'ga ei no. Gamanoa'jave'yma pe ga ei no, ei ga. Igwete Tupana'ga ei: “Amombyry po ti ji pe me nehẽ,” ei ga. “Pyryheteva'ea ji amombe'u Davi'ga pe hako a'itituhẽva'ea. A'ea po ti imombyryvag̃wama pe me nehẽ,” ei Tupana'ga Jesus'ga pe, ei ga.

35 Iru'ĩa Daviva'ea okwatija imombe'gwovo onhi'ig̃a Tupana'ga pe, ei Paulo'ga. Nahã ahe ei ga pe: “Nde po ti neremonemahivukari ejiheve'ga pyryheteve'ga ga manorame nehẽ,” ei ahe ikwatija hako, ei ga.

36 —Daviva'ea nonhimombe'ui javo, ei Paulo'ga. A'ereki Daviva'ea opoko na'ẽ ojupiva'ea Tupana'ga remimbotarimova'ea rehe okovo. Aerẽ ahe manoi. A'ero ahere'yjava'ea ahera'oa rerohoi inog̃a aheramonhava'ea ypyvo, ei ga. Kirẽ inemahivamo ahera'oa upa a'ero.

37 Jesus'ga ra'oa ki a'e te ninemi, ei ga. A'ereki Tupana'ga ga mbogwera. Aerẽ Jesus'ga nomanoa'javi a'ero avuirama, ei Paulo'ga g̃a pe.

38 —Nhiirũ, pekwaha ti a'ero, ei ga. Jesus'ga rehe ore imombe'ui pe me pendekote'varuhua mombora.

39 Ga rehe pejikogame po ti pe piro'yro pejikote'varuhua hugwi, ei ga g̃a pe. Hendukaturame Moisésva'ea remimbo'eagwera pe ndapepiro'yi pejikote'varuhua hugwi. Pejikogame jate Jesus'ga rehe po ti pe piro'yro jugwi nehẽ, ei Paulo'ga g̃a pe.

40 Penhimboko'i ti a'ero tapepo'ruyme ti hahyva'ea nehẽ, ei ga. A'ereki nanongara pe ahe e'i hako – kiroki ahe omombe'u nhog̃wenonde aerẽva'ea. Nahã ahe ei Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'gwovo hako:

41 “Pehendu ti, a'e ji pe me. A'ereki pe pe'e te'varuhu nhinhi'ig̃a pe,” ei ahe. “Penhimomby'a ti penhimanomo nehẽ. A'ereki ji a'apo ahemonhimomby'ava'ea kiro. Po ti g̃a imombe'ui pe me nehẽ, ndaperoviarihu po ti pe nehẽ,” ei ahe Tupana'ga nhi'ig̃a imombe'gwovo hako, ei Paulo'ga g̃a pe.

42 Aerẽ Paulo'g̃a horame g̃ajatykahava hugwi kiro g̃a nduri javo g̃a pe: —Irũa rupi sábado rupi pemombe'ua'ja ti ore ve nanongara jitehe nehẽ, ei g̃a g̃a pe. —Kwa, ei Paulo'g̃a g̃a pe.

43 Igwete judeus'g̃a hopavi a'ero ojatykahava hugwi. Igwete g̃a hoi Paulo'g̃a ndupi onhimongyavo g̃a pavẽi – kiroki g̃a onhimongo judeusramo. A'ero Paulo'g̃a nhi'ig̃i g̃a pe. —Igwaigwavete ti pejiko Tupana'ga remimombyryva rehe, ei g̃a g̃a pe.

44 Irũa rupi sábado rupi cidadepeve'g̃a nhaporemo gwerevi g̃a jatykai onhimongyavo. —Torohendu ti Tupana'ga nhi'ig̃a mombe'ua, ei g̃a.

45 Emo judeus'g̃a onhimyrõ hete Paulo'ga rehe hepiagame he'yjuhuve'g̃a hoa ga pyri. Nurã Paulo'ga g̃a mbo'erame g̃a etehei ga pe. —Mbehea ga omombe'uuhu, e'i tehe g̃a. Igwete g̃a Paulo'ga mbotegwetei.

46 Paulo'ga ndopojihuvi reki g̃a Barnabé'ga pavẽi. Igwete Paulo'g̃a ei g̃a pe: —Tupana'ga e'i: “Judeus'g̃a na'ẽ po g̃wendu nhinhi'ig̃a hamo,” ei ga, ei g̃a g̃a pe. Nurã ore imombe'ui a'ea pe me na'ẽ novĩa. Emo pe ndaperoviapotari reki Tupana'ga nhi'ig̃a, ei g̃a g̃a pe. Pe'ji po pe: “Ndapyryvi po ore hoi orojupa Tupana'ga pyrie'ymi nehẽ.” Pe'ji po pe a'ea. Nurã po ti ore hoi imombe'gwovo kiro judeus'g̃arũive'g̃a pe a'ero nehẽ, ei Paulo'g̃a g̃a pe.

47 A'ereki nahã orepojykaharete'ga ore mondouka javo ore ve: “Oromongo ji nde israelitas'g̃arũive'g̃a ndyapehava'java'ero teremomytu'ẽ ti g̃a'akag̃i pe ikwahavuka g̃a pe nehẽ,” ei Tupana'ga. “G̃andekote'varuhua mombora po ti nde ikwahavukari yvyakotyve'g̃a pe nhaporemo nehẽ,” ei ga, ei Paulo'g̃a.

48 Israelitas'g̃arũive'g̃a judeus'g̃arũive'g̃a henduvame Paulo'g̃a nhi'ig̃a g̃a ndoryndoryvamo a'ero. Igwete g̃a imbohetei Tupana'ga nhi'ig̃a. A'ero g̃a jikogi Jesus'ga rehe – kiroki g̃a pe Tupana'ga e'i nhog̃wenonde g̃ahã po ti oko ji pyrie'ymi nehẽ javo.

49 Igwete g̃a imombe'umbe'ui nhandepojykaharete'ga nhi'ig̃a imonhimoanhana g̃agwyra rupi nhaporemo.

50 Emo judeus'g̃a omomymomyi akwaimbae'g̃a huvihava'g̃a cidade pe. Judeus'g̃a omyomyi kunhangwera'g̃a no imbateve'g̃a – kiroki g̃a ojiko Tupana'ga rehe novĩa. Igwete judeus'g̃a g̃a momymomyi g̃a mongote'varuhuavo Paulo'g̃a pe. A'ero g̃a Paulo'g̃a mondoahai ogwyra hugwi g̃a mondovo.

51 Ohorame Paulo'g̃a ihyvi opya otimbuguhua mondurunduruga jugwi. Nahã g̃a hepiukari pevove'g̃a ndekote'varuhua ihyvame opya. Igwete Paulo'ga hoi cidade de Icônio pe Barnabé'ga pavẽi.

52 Emo Antioquia pe Jesus'gareheve'g̃a horyory upa. Igwete Tupana'ga ra'uva g̃a pojykahetei okovo g̃a moiruamo.