Matthew 27 in Tatuyo

1 Cabero cabujuri paʉ caejaro sacerdote maja ʉparã nipetirã aperã cabʉcʉrã judío majare carotirã mena caneñapoyuparã. Neñapo, jĩcaro mena tʉgooñari romano maja ʉparãre Jesure nare na cajĩa rotipere cawadapeniñuparã.

2 Wadapeni yaparo Jesu wamorire jia tu, cʉ cañe aájuparã Pilato cawamecʉcʉ tʉpʉ. Roma macacʉ gobiernore carotibojaʉ cãñupʉ Pilato.

3 Judas, Jesure catʉjʉ tutirã cʉ̃re na ñeato ĩi na cawadajãricʉ Jesure na cajĩagaro tʉjʉʉ, “Rooro cʉ yʉ wadajãrajawʉ,” caĩ tʉgooñarique paiyupʉ. To bairo rooro tʉgooñarique pai, niyeru treinta cuiri caajiyari cuiri cʉ̃re na cawapayebatajere catunuo joogabajupʉ. To bairi sacerdote maja ʉparã, aperã cabʉcʉrã judío majare carotirã tʉpʉ aá:

4 —Rooro yʉ wadajãrajawʉ. Caroorije cátiquẽcʉrena mʉjaare yʉ joowʉ mʉja cajĩapaʉre, na caĩbajupʉ Judas. To bairo na cʉ caĩro: —Jãrã ñe wapa maa. Mʉ majuuna bai tʉgooñaña ti wamere, cʉ caĩñuparã Judare.

5 To bairo cʉ na caĩro apii Dio wiipʉ aá, care bate cũcõañupʉ cʉ̃re na cajoobatajere caajiyari cuirire. Re bate cũ, cáaácoajupʉ. Aá, cʉ wamʉa jia tu bio, yucʉpʉ wamʉ aá, cayapa carʉpʉpʉre jia tu, bapa roca yo aá átiri cʉ majuuna cajĩa yajicoajupʉ.

6 To bairi cʉ̃re na cawapayebatajere Judas cʉ care bate cũro tʉjʉri cajeeyuparã sacerdote maja ʉparã ti cuirire. Tiere jee, ocõo bairo caame ĩñuparã: —Atie niyeru camajocʉ cʉ̃re na cajĩarique wapa ã, cʉ rií wapa. To bairi Dio wii macaje niyeru cajañari patapʉ cajã rotiquetipe ã. ¿Dope bairo mani ánaati atie niyerure to roque? caame ĩ wadapeniñuparã yua.

7 To bairo ame ĩ wadapeni, jĩca yepa na cawapayepe caame wadapeni quenooñuparã, apero macana na cabai yajiro na cayaa repa yepa. To bairi jĩca paʉ carupa tucũrore ríi jotʉrire cawei ríire cʉ cajeeri tucũro cawapayeyuparã.

8 To bairi yucʉ quena ti paʉ camajocʉre cajĩarique cawapacʉti tucũro aniri camajocʉ rií tucũro cawamecʉti paʉ ã ti paʉ.

9 To bairo cabairije Dio ye quetire buiori majocʉ Jeremía tirʉmʉpʉ macacʉ ocõo bairo cʉ caĩ buio jʉgoyeyericarore bairona cabaiyupa: Niyeru cuiri treinta cuiri caajiyarijere Israel maja, “To cõo jã wapayegarã,” na caĩ cũrique cõo wapayegarãma.

10 Ríi jotʉri weri majocʉ cʉ caríi jeeri tucũrore to cõo wapayegarãma, Dio yʉ cʉ caĩ buio jʉgoyeyericarore bairona átigarãma, caĩ ucayupi Dio ye quetire buiori majocʉ tirʉmʉpʉ macacʉ.

11 To bairi Jesure Roma macacʉ gobiernore carotibojaʉ Pilato tʉpʉ cʉ cañe aájuparã. To bairi Pilato Jesure cʉ tʉjʉʉ ocõo bairo cʉ caĩ jeniñañupʉ: —¿Judío maja ʉpaʉna mʉ ãti mʉa? cʉ caĩ jeniñañupʉ Pilato. To bairo cʉ caĩ jeniñaro: —Mʉ caĩrore bairona yʉ ã, cʉ caĩñupʉ Jesu.

12 To bairi sacerdote maja ʉparã, cabʉcʉrã carotirã seeto cʉ cawadajãñuparã Pilatore. Seeto na cawadajãrije to cãnibato quena Jesu na cayʉquẽjupʉ.

13 To bairo Jesure, “Rooro átinucumi,” cʉ na caĩ wadajãrijere apii ocõo bairo cʉ caĩñupʉ Pilato Jesure: —¿Nope ĩi capee roorije mʉre na caĩrijere mʉ yʉgaquẽeti? cʉ caĩñupʉ Pilato Jesure.

14 To bairo Pilato cʉ caĩro apibacʉ quena, “Jocarã yʉ ĩma,” cʉ caĩ yʉquẽjupʉ Jesu. To bairo cʉ cayʉquẽto Pilato caacʉa tʉjʉyupʉ. Dope bairo caĩ tʉgooña majiquẽjupʉ.

15 To cãnacã cʉma ti boje rʉmʉ cãno nii camaja na caboʉre preso cãcʉre cabuunucuñupʉ Pilato, Roma macacʉ ʉpaʉ.

16 To bairi ti paʉ cãno preso na cajooricʉ cãñupʉ jĩcaʉ Barrabá cawamecʉcʉ, camaja nipetirã caroorije cʉ cátajere na camajii.

17 To bairi Pilato cʉ tʉpʉ caneñaporãre ocõo bairo na caĩ jeniñañupʉ: —¿Ni macare cʉ yʉ cabuuro mʉja booti? ¿Barrabá macare o Jesu, Cristo na caĩire? na caĩ jeniñañupʉ Pilato.

18 To bairona na caĩ jeniñañupʉ, Jesure cʉ tutibana cʉ̃re yʉ jĩa rotima ĩi.

19 Pilato camajare cʉ cabejeri arʉapʉ caruii cãñupʉ. Topʉ cʉ caruiri paʉna cʉ nʉmo ocõo bairo cʉ caĩ jooyupo: “Jĩ caroorije cátiquetacʉre rooro cʉ átiqueticõaña. Mepʉ macá ñamire rooro yʉ quẽguewʉ cʉ cabairijere. Rooro yʉ tamʉo tʉgooñawʉ, cʉ cabairijere quẽguebaco,” cʉ caĩ jooyupo co manapʉ Pilatore.

20 Pilato ¿dope bairo yʉ ácʉati Jesure? cʉ caĩ tʉgooñari paʉna sacerdote maja ʉparã, aperã cabʉcʉrã to cãna paarãacãre ocõo bairo Pilatore cʉ caĩ rotiyuparã: —“Cʉ buuya Barrabáre. Jesu macare cʉ jĩa rotiya,” cʉ ĩña Pilatore, na caĩñuparã to cãnare.

21 To bairi Pilato ocõo bairo na caĩñupʉ: —¿Ni macare yʉ cabuu jooro mʉja booti? na caĩ jeniñañupʉ Pilato tunu. —Barrabáre cʉ buuya, caĩñuparã to cãna camaja paarãacã.

22 To bairo cʉ na caĩro: —¿To roque dope bairo yʉ ácʉati Jesure, Cristo na caĩire? na caĩñupʉ Pilato. —Yucʉ tẽorica pãipʉ Jesure na papua jĩa roticõaña polisíare, cʉ caĩñuparã nipetirã to cãna paarãacã.

23 To bairo cʉ na caĩro: —Ñee unie caroorije cátiquetacʉ ãcʉmi, na caĩbajupʉ Pilato tunu. To bairo Pilato na cʉ caĩbato quena seetobʉja: —¡Yucʉ tẽorica pãipʉ Jesure na papua jĩa roticõaña polisía majare! cʉ caĩ awajanemoñuparã.

24 To bairo na caĩ awajaro Pilato, “Dope bairo na yʉ buio majiquẽe. Yʉ awaja tutirema,” caĩ tʉgooñañupʉ. To bairi ocore waa roti, cʉ wamorire cacojeyupʉ na catʉjʉrona, caroorije cátiquẽcʉ cʉ cãnibato quenare na yʉ cajĩa rotirije yʉ ye wapa me ã, na iñoʉ. To bairo na coje iñoori ocõo bairo na caĩñupʉ: —Cʉ̃re jĩarique yʉ ye wapa me anigaro. Mʉja majuuna mʉja bai bui cʉtigarã, na caĩñupʉ.

25 To bairo cʉ caĩro: —Cʉ mʉ cajĩa rotirique wapa jã maca jã bui cʉtigarã. Jã punaa, jã pãramerã quena to bairona baigarãma, caĩñuparã Pilatore.

26 To bairo na caĩro apii na caboorijere bairona cáti rotiyupʉ Pilato. Barrabáre cʉ cabuuyupʉ. To bairi Jesu macare wecʉa ajeri wẽri mena polisíare cʉ bape roti, cʉ na papuaato ĩi Jesure na cane aá rotiyupʉ polisía majare yua.

27 To bairi Pilato yarã polisía maja ʉparã ya wii maca yepapʉ cʉ cane aájuparã Jesure. Cʉ ne aá, na yarã polisía maja nipetirã na capi neoñuparã.

28 Na yarã polisía nipetirãre na pi neo, Jesu ye jutiire tu we, cʉ cajã epeyuparã ʉpaʉ cʉ cajañarije cajũarije jutii uniere.

29 Tiere cʉ jã, ʉpaʉ cʉ capejari beto uno pejaya ĩrã, pota mena juarica beto cʉ rʉpoapʉ capeo epeyuparã. Ʉpaʉ cʉ cacʉgoricʉ uno cʉgoya ĩrã, yucʉ cʉ wamo cariape nʉgoapʉ cʉ cane rotiyuparã. To bairo átiri cʉ tʉpʉ rʉpopatua tuatu cumu eja, “Judío maja Ʉpaʉ mʉ ã,” cʉ caĩ epeyuparã Jesure.

30 Cabero cʉ caʉco eo re bate tuyuparã. Yucʉ, “Ʉpaʉ cʉ cacʉgoricʉ cʉgoya,” cʉ na caĩbata yucʉ ñeri cʉ rʉpoapʉre cabapeyuparã tii mena.

31 To bairo rooro cʉ ĩ epe yaparo cʉ̃re na cajãrique cajũarije jutiire catu weyuparã tunu. Tiere tu we, cʉ yere cʉ jã, yucʉ tẽorica pãipʉ cʉ papuagarã cʉ cane aájuparã.

32 Maca yepapʉ cãnana Jesure ne buti aána caboca tʉjʉyuparã jĩcaʉ Simón cawamecʉcʉ Sirene macacʉre. Cʉ boca, cʉ ñe, yucʉ tẽorica pãire Jesure na capapuapa pãire cʉ capʉjaboja rotiyuparã.

33 To bairo aá, caejayuparã Gólgota na caĩri buuropʉ. Ti wame “rʉpoa õwa coro” ĩgaro ã.

34 Topʉ ejarã cʉ catĩagayuparã ʉje oco capiyarije oco mena ajuriquere. Tiere caetiñañupʉ Jesu. Etiñari caetigaquẽjupʉ.

35 To bairi cʉ̃re cajĩarã cʉ papua nʉcori bero cʉ jutii ãnajere cajee bateyuparã. ¿Ni maca cajeepaʉ cʉ ãti? ĩ majigarã ʉ̃ta rupaacã na wameri ucari, ñoo joo, tʉjʉri, to bairona ĩ bʉga eperi cajee bateyuparã.

36 Jee bateri bero polisía maja cʉ catʉjʉ rui coteyuparã.

37 Cʉ rʉpoa bui cʉ ye wapa caĩri wamere ocõo bairo cauca tuyuparã: ANI JESU ÃMI, JUDÍO MAJA ɄPAɄ MAJUU ĩrica wame.

38 Aperã pʉgarã cajee rutiricarãre na quenare yucʉ tẽorica pãiripʉ capapuayuparã Jesu mena cariape nʉgoa jĩcaʉ, cacõ nʉgoa maca apeĩ.

39 Topʉ caneto aánucurã na capapuaricʉre tʉjʉrã cʉ cañu pua epenucuñuparã Jesure.

40 —Jocʉna caĩricʉ mʉ ã. “Dio ya wiire yʉ rocagʉ. Rocabacʉ quena itia rʉmʉ bero yʉ wajoagʉ ape wii yʉ camajirije mena.” Jocʉ majuuna mʉ ĩñupa. Mʉ majuuna netooña. Mʉ camajirije mena yucʉ tẽorica pãipʉ na capapuaricʉ cãnacʉ rui ajá, Dio Macʉ mʉ cãmata, cʉ caĩ epeyuparã Jesure.

41 Sacerdote maja ʉparã, judío majare cabuerã, aperã cabʉcʉrã ocõo bairo cʉ caĩ epeyuparã na quena:

42 —Aperãre canetooʉ anibacʉ quena cʉ majuuna netoo majiquẽemi. Israel maja Ʉpaʉ, Dio cʉ cajooricʉ cʉ cãmata yucʉ tẽorica pãipʉ na capapuaricʉ cãnacʉ cʉ majuuna cʉ rui aparo. Cʉ majuuna cʉ carui apata cʉ̃re mani api nʉcʉbʉgoborã.

43 “Diore caapi nʉcʉbʉgoʉ yʉ ã,” caĩnucubami. Dio cʉ̃re cʉ catʉjoata cʉ átinemori cʉ̃re cʉ netooato. “Dio Macʉ yʉ ã,” caĩbami. To bairi cʉ̃re cʉ átinemoato Dio cʉ̃re cʉ catʉjoata, cʉ caĩ epeyuparã.

44 Cajee rutiricarã cʉ mena na capapuaricarã quena to bairi wamena Jesure cʉ caĩ tutiyuparã.

45 Paaribota caejaro to cõo canaitĩacoajupe. Itia hora majuu muipu cabujuquẽjupʉ.

46 To bairi yucʉ bui cʉ cãnibopa paʉ majuu las tres cãno Jesu seeto ocõo bairo capi awajayupʉ Diore: —Elí, Elí, ¿Rama sabactani? Ati wame ocõo bairo ĩgaro caĩñupe: Dio, Dio, ¿nope ĩi yʉre mʉ aáweori? caĩ pi awajayupʉ Jesu Diore.

47 To bairo cʉ caĩ awajaro apirã jĩcaarã topʉ catʉjʉnucurã ocõo bairo caĩbajuparã: —¡Jã! ¡Apiñaja! Elías cãniñaricʉre cʉ piimi, Dio ye quetire buiori majocʉ cãniñaricʉre, caĩñuparã jĩcaarã camaja to catʉjʉnucurã.

48 To bairi jĩcaʉ to catʉjʉnucuʉ atʉ aá, bujare bairo cãni bʉrʉare ʉje ocopʉ weyoo, yucʉpʉ tupua átiri cʉ cañu mʉgo jooyupʉ, cʉ etiato ĩi.

49 Aperã cʉ mena macana: —Mai mani yuuto. Elías tirʉmʉpʉ macacʉ Dio tʉpʉ cãnacʉ rui atíri mani capapuaricʉre cʉ átinemori cʉ ne ruioboʉmi, caĩ epeyuparã.

50 To bairi Jesu cʉ caĩtʉjari wame tutuaro ĩ awajatʉja, cariacoajupʉ yua.

51 Jesu cʉ cabai yajiri paʉ majuu Dio wii pupeapʉ macá arʉare na cayo matarica ajero juti ajero cawoocoa atʉ aájupe carecomaca mena to majuuna. Cabui woo atʉ rui atí, cayapapʉ cawoo ejooyupe. Yepa quena cananaañupe. Ʉ̃ta rupaa quena cawaticoajupe tie majuuna.

52 Aperã cabai yajiricarã na cayaa rerica maja operi tie majuuna capãcoajupe. To bairo cabairo Diore caapiʉjaricarã ãnana jĩcaarã cacati tunucoajuparã.

53 To bairi Jesu cʉ cacati tunuro bero na ãnana maja operipʉ cãnibatana Jerusalén macapʉ caejayuparã Dio cʉ camairi macapʉ. To bairo cacati tunuricarãre na catʉjʉyuparã camaja capãarã.

54 To bairi polisía maja ʉpaʉ, aperã polisía maja cʉ mena macana Jesure catʉjʉ coterã yepa cananaarije, apeye cauwiorije cabairo tʉjʉrã seeto cauwiyuparã. —Cariapena yʉ ĩ. Ani Dio Macʉ majuuna ãñupi, caĩñupʉ na ʉpaʉ.

55 Cãromia jĩcaarã yoabʉjaroacãpʉ catʉjʉjo tʉjʉnucuñuparã. Galilea yepa macana Jesure cátinemo nucuricarã romiri cãñuparã.

56 Jĩcao María Magdalena cãñupo. Apeo María (Jacobo, José jãa paco) cãñupo. Apeo Sebedeo nʉmo cãñupo. Aperã quena cãñuparã na mena, Jesu mena Jerusalẽpʉ caejaricarã.

57 Cabero canaiori paʉ jʉgoyeacã jĩcaʉ caapeye paii, José cawamecʉcʉ Arimatea na caĩri maca macacʉ caejayupʉ. Cʉ quena Jesure caapiʉjaʉ cãñupʉ.

58 To bairi Pilato tʉpʉ aá, Jesu rupaʉre cʉ cajeniñupʉ, cʉ rocagʉ. To bairo cʉ caĩ jeniro: —Jaʉ, neija, cʉ caĩñupʉ Pilato.

59 To bairo cʉ caĩro apii José Jesu rupaʉre ne ruio, jutiiro ajero cawama ajero mena cʉ caumañupʉ.

60 To bairi cawama ope ʉ̃ta tʉare na cawerica ope cʉ majuuna cʉ cabai yajiro cʉ na carocabopa opepʉ cʉ cañujo roca cũñupʉ. Ñujo roca cũ yaparo cabipeyupʉ ʉ̃ta joroa mena. Bipe yaparo cáaácoajupʉ.

61 Topʉ cʉ na cacũ rocaro María Magdalena quena cãñupo. Cõ apeo María cawamecʉco mena catʉjʉ ruiyuparã cʉ na carocarica ope riapepʉ.

62 Jesure cʉ na cajĩarica rʉmʉ boje rʉmʉ na cátipere na caquenoo jʉgoyeyeri rʉmʉ cãñupe. Cabero macá rʉmʉ, judío maja na yerijãrica rʉmʉ majuu cãñupe yua. To bairi sacerdote maja ʉparã, fariseo maja mena Pilato tʉpʉ aá, ocõo bairo cʉ caĩñuparã:

63 —Ʉpaʉ, mani cajĩayaecʉ cacatii ãcʉpʉ, “Itia rʉmʉ bero yʉ catí tunugʉ,” caĩtowĩ. Ti wame jocʉna cʉ caĩtorica wame jã tʉgooña.

64 To bairi polisía majare cʉ ãnacʉre na carocarica paʉpʉ itia rʉmʉ caroaro na cote rotiya, cʉ buerã cãnana cʉ rupaʉ ãnatore ne aárema ĩi. Ne aáti, “Mere catí tunuñupi,” camajare na ĩtoborãma. To bairo na caĩata cʉ ãnacʉ cʉ caĩtoriquere na caapi nʉcʉbʉgoricaro netoro api nʉcʉbʉgoborãma camaja.

65 To bairo na caĩro apii: —Ati maja polisía majare na jee aánaja. Cʉ ãnacʉre na carocarica paʉre caroaro na coteato, na caĩñupʉ Pilato.

66 To bairo Pilato na cʉ caĩro sacerdote maja ʉparã, fariseo maja mena polisía majare na cajee aájuparã Jesure cʉ na carocarica paʉpʉ. To bairi cʉ na carocarica ope biarica joroa bui caroaro cajʉgoocõañuparã, aperã na capãata mani tʉjʉ majiborã ĩrã. To bairo átiri polisía majare cacũñuparã, coteya na ĩrã.