Acts 19 in Tatuyo

1 Apolo Acaya yepapʉ Corinto na caĩri maca cʉ cãnitoye Pablo maca ʉ̃ta yucʉ watoapʉ cãni aáti wãpʉ aá, caejayupʉ Efesopʉre. To eja, aperã Jesure caapiʉjarãre na cabʉga ejayupʉ.

2 Na bʉga eja: —¿Jesure cawama apiʉjarã mʉja cãno Espíritu Santo mʉja mena anigʉ cʉ caejari? na caĩ jeniñañupʉ. —Jã mena ani ejaquetacʉmi. “Espíritu Santo ãcʉmi,” caĩri wamere caapiñaquẽna jã ã, cʉ caĩ yʉyuparã.

3 To bairo cʉ na caĩro: —¿Bautisa rotirã di wamere jã nʉcʉbʉgogarã ĩri mʉja cabautisa rotiri? na caĩñupʉ Pablo. —Juan cʉ cabuiorijere api nʉcʉbʉgorã jã cabautisa rotiwʉ, cʉ caĩñuparã.

4 To bairo cʉ na caĩro: —Juan camajare cabautisayupʉ, “Caroorije yʉ cátiere jʉtiritiri yʉ wajoagʉ,” cʉ na caĩro. Na bautisaʉ, “Yʉ beropʉ anigʉmi apeĩ. Cʉ̃re cʉ apiʉjaya,” caĩ buionucuñupʉ Juan, na caĩñupʉ Pablo. —To bairo na cʉ caĩ buioricʉna ãmi Jesu cawamecʉcʉ, na caĩñupʉ.

5 To bairo na cʉ caĩro, “Mani Ʉpaʉ Jesure jã apiʉjagarã,” ĩrã cabautisa rotiyuparã.

6 Cabero Pablo Diore na jenibojaʉ cʉ wamore na rʉpoari bui cañu peoyupʉ. To bairo na cʉ cátona Espíritu Santo napʉre carui ejayupʉ na mena cãnipaʉ. Na mena cʉ cãni ejari paʉna aperã ye mena cawadayuparã, cajʉgoye aperã yere cawada majiquetana anibana quena. Dio na cʉ cabuio majiori wame, cʉ ye queti quenare cabuioyuparã.

7 Naa doce cãnacãʉna cãñuparã.

8 Pablo ti macapʉ ãcʉ itiarã muipua judío maja na neñapo buerica wiipʉ uwiricaro mano camajare na cabuionucuñupʉ. Ʉpaʉ Dio cʉ cãnie quetire seeto na cabuioyupʉ, na quena tiere na api nʉcʉbʉgoato ĩi.

9 Jĩcaarã to bairo cʉ caĩ buiorijere bai botiori caapigaquẽjuparã. To bairi ti wiipʉ caneñaponucurãre Jesu cʉ cãniere, “Ñuuqueti majuucõa ati wame,” caĩ buioyuparã topʉ cãna paarãacãre. To bairi Pablo na cabuti weocoajupʉ. Ti wiipʉ cãna jĩcaarã Jesure caapiʉjarã jetore na capiyupʉ. Na pi, Tirano cawamecʉcʉ ya wiipʉ buerica wiipʉ to cãnacã rʉmʉ to bairona cabuionucuñupʉ tunu.

10 To bairona pʉga cʉma cabuio ãñupʉ. To bairi ti yepa Asia yepa macana caapi peticoajuparã mani Ʉpaʉ Jesu cʉ cãniere, judío maja quena, griego maja quena.

11 Pablo ti macapʉ cʉ cãno Dio caacʉori wameri cáti iñooñupʉ Pablo jʉgori.

12 To bairi jĩcaarã jutii ajeri unie Pablo cʉ capañariquere cajee aánucuñuparã cariayecʉna, cawãtiacʉna tʉpʉre. Tiere na cajee ejarona cacaticoanucuñuparã cariaye cʉtibatana. Cawãtia cʉtibatana quena cañuucoajuparã wãtia na cabuti weoro, Pablo cʉ majuuna na tʉpʉ cʉ cáaáquetibato quena.

13 Aperã judío maja wãtiare cabuu re teñarã cãñuparã na quena. Naa cãñuparã Esewa cawamecʉcʉ punaa siete cãnacãʉna. Esewa judío yaʉ sacerdote maja ʉpaʉ cãñupʉ. To bairi naa Jesure caapiʉjaquẽna anibana quena Pablo cʉ caĩrore bairona mani Ʉpaʉ Jesu cʉ catutua netorije mena na quena wãtiare cabuu regabajuparã. To bairi wãti camajocʉpʉre cãcʉre: —Pablo cʉ cabuio teñaʉ Jesu cʉ catutua netorije mena mʉre jã buti roti, cʉ caĩbajuparã wãtire.

15 To bairo cʉ̃re na caĩro wãti maca na caĩñupʉ: —Jesure cʉ yʉ maji. Pablo quenare cʉ yʉ maji. Mʉja maca mʉjaare yʉ majiquẽe. ¿Ñamarã mʉja ãti mʉjaa? na caĩñupʉ wãti.

16 To bairo na cʉ caĩrona camajocʉ cawãticʉcʉ na quẽ netoʉ na buire na cabapa roca peayupʉ. To bairo na átiri na quẽ, na camiye, na jutii catʉ̃ga woo recõañupʉ. To bairo nare cʉ cátona ti wiipʉ cãnana jutii mana caruti atʉ buti aájuparã.

17 Ti macapʉ Efesopʉ cãna to bairo cabairijere caqueti api peticoajuparã. To bairi judío maja, judío maja cãniquẽna quena mani Ʉpaʉ Jesure catʉgooña nʉcʉbʉgoyuparã.

18 To bairi Jesu ye quetire cawama apiʉjarã capãarã cajʉgoyepʉ caroorije na cátajere cumu na cãnajere cabuioyuparã.

19 Capãarã to bairo cãnibatana papera pũuri cumu ãnajere na catʉjʉ buebata pũurire camaja na catʉjʉjoropʉ cajoe reyuparã. ¿Noo cõo majuu cawapa cʉtaje to ãti? ĩ majigarã cacõoñañuparã. To bairi na cacõoñaata caajiyari tiiri pairo cawapacʉtie cincuenta mil cõo majuu cawapa cʉtaje cãñupe na cajoe rerique.

20 To bairi mani Ʉpaʉ Jesu ye queti nipetiropʉ cajejayupe. To bairi cʉ̃re caapiʉjarã capãarã cãninemoñuparã.

21 To bairo cabairo bero Pablo cʉ yeripʉ caĩ tʉgooñañupʉ: “Macedonia yepa, Acaya yepa aáteña peti yaparo Jerusalẽpʉ yʉ aácoagʉ. Topʉ aniri bero Romapʉ quenare yʉ tʉjʉ teñagʉ,” caĩ tʉgooñañupʉ.

22 To bairi cʉ̃re cátinemorã pʉgarãre na cajoo jʉgoyeyeyupʉ Timoteore, Erastore Macedoniapʉre. Cʉ maca Asia yepapʉ catuacõañupʉ mai.

23 Pablo Efesopʉ mai cʉ cãni paʉna camaja capunijini jʉgoyuparã, capãarã to macana Jesure na caapiʉjaro maca.

24 Jĩcaʉ Demetrio cawamecʉcʉ cãñupʉ capunijinii. Caroaro caajiyarijere plata cawame cʉtiere capaa quenoʉ cãñupʉ. Ti maca macana na cañuu bue nʉcʉbʉgoo Diana cawamecʉco co cãniere tie mena cawebojaʉ cãñupʉ. Tiere aperãre átibojaʉ pairo cawapatanucuñupʉ. Aperã cʉ̃re bairona capaariquecʉna quena to bairona cawapatanucuñuparã.

25 To bairi capãarã Jesure na caapiʉjaro tʉjʉri Demetrio ti uniere capaarique cʉnare na capi neoñupʉ. Na pi neo, ocõo bairo na caĩñupʉ: —Caroaro mʉja maji. Tie mani capaarije mena caroaro mani wapata anicõa.

26 Yucʉra Pablo camajare cʉ cabuio teñarijere mʉja api. “Wericarã maca cáti nʉcʉbʉgoparã me ãma,” ĩ buio teñanucumi. To bairo cʉ caĩ buio teñarijere mani ya maca Efeso macana, Asia yepa macana quena capãarã apiʉjama, mani wericarã macare nʉcʉbʉgoquẽnana.

27 Mani ye werique maca to cawapa mano roque boca ĩ rooye tuumi Pablo. To bairo quena mani cañuu bue nʉcʉbʉgoo Diana caroao majuu cõre mani cañuu bue nʉcʉbʉgori wii, “Wapa maa ati wii,” ĩgarãma. Yucʉacã Asia yepa macana, nipetiro yepa macana caroaro co áti nʉcʉbʉgonucuma. Pablo maca cʉ cabuiorije apirã cõre áti nʉcʉbʉgo janagarãma, na caĩñupʉ Demetrio.

28 To bairo cʉ caĩro apirã seeto caawaja punijiniñuparã: —¡Diana Efeso macana mani cáti nʉcʉbʉgoo majuu caroao majuu ãmo! caĩ awajayuparã.

29 Ti maca macana to bairo na caĩ awajarijere apirã na quena caawaja peticoajuparã. To bairo caĩ awajarãna Gayore, Aristarcore Macedonia macana Pablo mena cáaáteñarãre na ñe, uwaro na cajeecoajuparã na neñaporica wii capairi wiipʉ.

30 Pablo quena cáaágabajupʉ camaja nare na cañe aáti wiipʉre, camaja topʉ cãna capãarã nipetirãre caneñapo awajarãre na buiogʉ. Aperã Jesure caapiʉjarã maca cʉ cáaá rotiquẽjuparã, mʉ jĩaborãma ĩrã.

31 Aperã quena Asia yepa macana ʉparã, cʉ bapa cãnana cʉ caqueti jooyuparã: “Camaja na caawaja neñapori wiipʉ jãaqueticõaña. Mʉ jĩarema,” cʉ caqueti jooyuparã.

32 Topʉ caneñaporã noo na caboorijena caĩ awajacõañuparã. Aperã ricati, aperã quena ricati noo na caboorijerena caĩ awaja mecʉcõañuparã. “Ocõo bairo ĩri mani neñaporã,” caĩ majiquẽjuparã.

33 To bairi jĩcaarã judío maja ti wiipʉ caneñaporã mena macana na yaʉ Alejandro cawamecʉcʉre camaja cʉ̃re na catʉjʉropʉ cʉ catu roca jooyuparã, caawaja punijinirãre nare cʉ buioato ĩrã. Cʉ maca wamo mena na cajanaoñupʉ. “Jãa judío maja jã bai buiyequẽe. Pablo cʉ cabuio teñarije jã ya wame me ã,” caĩgabajupʉ.

34 Caĩ awaja punijinirã maca, “Judío yaʉna ãmi. Dianare áti nʉcʉbʉgoquẽcʉmi,” caĩ tʉjʉ majicõañuparã. To bairo cʉ ĩ tʉjʉ majiri: —¡Diana Efeso macana mani cáti nʉcʉbʉgoo majuu caroao majuu ãmo! caĩ awajanemoñuparã tunu. Pʉga hora cõo to bairona caĩ awaja mecʉñuparã.

35 Cabero jĩcaʉ ti maca ʉpaʉ na caĩ awaja jana rotiyupʉ. Na janaori ocõo bairo na caĩñupʉ: —Ati maca macana Diana caroao majuure co áti nʉcʉbʉgorica wiire cacoterã mani ã. Cõre bairo cabauo ʉ̃ta werico ʉmʉrecoopʉ cãnaco carui atácore cacote nʉcʉbʉgorã mani ã ati maca macana. Camaja nipetirã tiere majima.

36 Jĩcaʉ maca, “To bairo me ã,” ĩ majiquẽcʉmi. To bairi ĩ awaja punijiniqueticõaña. Caroaro tʉgooña jʉgoyeyeya mʉja cañericarãre na mʉja cátipere.

37 Mani cañuu bue nʉcʉbʉgori wii macaje apeye unie cajee rutiricarã me ãma. Mani yao Dianare, mani cáti nʉcʉbʉgoore rooro caĩrã me ãma. Jocarã majuuna na ñeri atopʉ na mʉja jee ajupa.

38 To bairi Demetrio, aperã cʉ̃re bairo capaariquecʉna, “Rooro cána ãma,” na caĩ punijiniata ʉparã tʉpʉ jues majare nare na buiora aáparo. Topʉ jeto caquenoope ã tiere.

39 Ape wame quena mʉja caĩgari wame to cãmata ati maca macana ʉparã na caneñapori paʉ na ĩ buioya.

40 Yucʉacã atie ĩ awaja punijiniriquere apirã romano maja ʉparã, “Manire bai netoo regarã ánama,” mani ĩrema. Jocarãna mʉja awaja punijinicõa. To bairi romano maja ʉparã na cawadajãata dope bairo mani ĩ yʉquetiborã, na caĩñupʉ Efeso macana ʉpaʉ.

41 To bairo ĩ yaparo, “To cõona ã,” cʉ caĩro apirã cabuti aájuparã na ya wiiripʉ aána yua.