Luke 12 in Secoya

1 Jai pa̱i mil jerepa teꞌe macana tsiꞌsini airepa ti̱mëni sa̱ꞌñe juꞌajë yoꞌohuë. Yoꞌojëna, Jesupi i̱ yeꞌyacohuaꞌini duꞌru macarepa ca huëopi, ñeje: “Deꞌhua ñajëꞌë, fariseohuaꞌi porere. Ja̱je cani capi fariseohuaꞌi coa cajë yoꞌoyere yeꞌyemaꞌpë paꞌijë̱ꞌë caquë.

2 Ja̱je paꞌina, asamaꞌpëna yoꞌoseꞌere ti̱ꞌa ja̱ꞌñe aꞌë cuiꞌne yahue yoꞌoseꞌere, asa ja̱ꞌñe aꞌë.

3 Ja̱je paꞌina, mësaru nea hue̱ꞌña yoꞌoseꞌere muꞌsepi asaja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, cuiꞌne yahuerepa tuꞌrihuëna si̱oni caseꞌere huëꞌe sa̱ꞌnihuëpi nëcajë cui ja̱ꞌñe aꞌë, pa̱i asa hue̱ꞌñana.

4 Ja̱je paꞌina, cayë, mësarute. Ca̱pë huaicohuaꞌire caꞌramaꞌpë paꞌijë̱ꞌë. Ja̱ohuaꞌi cato jerepa yoꞌoye peoyë.

5 Ja̱je paꞌina, quëasiꞌi. Caꞌrajë̱ꞌë, huani je̱osi jeteyoꞌje toa yejana jëjo saoquëni. Ja̱je paꞌina, caꞌrajë̱ꞌë, Maijaꞌquëni.

6 Mësarupi asayë, cinco pi̱ꞌani caya të̱ꞌña i̱sicohuaꞌi aꞌë cajë. Ja̱je aꞌri doꞌiohuaꞌitaꞌare Maijaꞌquë hua̱nëyemaꞌë ñacaiji.

7 Ja̱je paꞌina, mësaru nañaque cue̱cueseꞌe aꞌë, caꞌramaꞌpë mësarupi. Ja̱je paꞌina, pi̱ꞌa jerepa doꞌicohuaꞌi aꞌë.

8 Siꞌaohuaꞌi mësarupi yëꞌëni caꞌramaꞌpë yëꞌë cajeipi cacohuaꞌire cato, yëꞌë Pa̱i Mamaquëje̱ Maijaꞌquë hui̱ñaohuaꞌina yëꞌë cajeipi quëaja̱ꞌquë aꞌë cayë.

9 Ja̱je cuiꞌne yëꞌëni caꞌrajë cajei peoyë, pa̱i asa hue̱ꞌñana casicohuaꞌire yëꞌëje̱ cuiꞌne Maijaꞌquë hui̱ñaohuaꞌi ña hue̱ꞌñana yëꞌë cajei peoji, caja̱ꞌquë aꞌë.

10 Ja̱je paꞌina, yecohuaꞌipi Pa̱i Mamaquëre coꞌaye casicohuaꞌi pani sa̱i deꞌhua cua̱ñoñe paꞌiji. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare yecohuaꞌipi Maijaꞌquë joyore coꞌaye casicohuaꞌi pani sa̱i deꞌhua cua̱ñoñe ti peoji.

11 Mësarute tse̱ani pa̱i tsiꞌsi huë̱ꞌñana, pa̱nitaꞌa pa̱i yoꞌoye ñacohuaꞌi quëꞌrona coꞌaye yoꞌocohuaꞌi aꞌë cajë sacohuaꞌi paꞌito duꞌru cuasamaꞌpë paꞌijë̱ꞌë, me sehuoja̱ꞌcohuaꞌi aꞌni cajë.

12 I̱ti caye ti̱ꞌasi maca Maijaꞌquë joyopi quëaquëna, mësaru caja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.”

13 Pa̱i jopopi Jesure capi, ñeje: “Yeꞌyaquë, se quëajë̱ꞌë, yëꞌë aꞌyëre yëꞌëreje̱ coꞌamaña huacaija̱quë jaꞌquë paseꞌe.”

14 Caquëna, Jesupi capi, i̱te: “¿I̱na, nepi yëꞌëre pa̱i yoꞌoye ñaquëre cuiꞌne coꞌamaña huahuequëre cua̱ñereꞌni?”

15 Yequeje̱ capi, Jesús: “Siꞌaye coꞌamaña ëayere deꞌhua ñajëꞌë. Ja̱je paꞌina, pa̱i paꞌiye cato jaiye coꞌamaña payepi co̱caina, paꞌiye peoji.”

16 Ja̱je caquë pa̱i paꞌiyere ti̱ñarepa quëasiꞌi caquë capi: “Paꞌiji, teꞌi ë̱më jaiye coꞌamaña paquë. Paꞌina, i̱ ta̱si coꞌamañapi jaiye tëa ja̱ꞌñepi quë̱jiꞌi.

17 Ja̱ maca ñani jaiye coꞌamaña paquëpi ¿me nejaꞌquë aꞌni, i̱ti deꞌhua hue̱ꞌñaje? ¿Jerona deꞌhuaja̱ꞌquë aꞌni, quë̱iseꞌe? caquë cuasa huëopi.

18 Ja̱ maca cuasapi, peo hue̱ꞌña ja̱ꞌrë deꞌhua huë̱ꞌña paꞌiseꞌe nejoni yeque jerepa jai huë̱ꞌña nesiꞌi. Neni ja̱rona deꞌhuasiꞌi siꞌaye yëꞌë tëaseꞌe cuiꞌne siꞌaye yëꞌë tsoe paye co̱ni.

19 Ja̱ jeteyoꞌje deꞌhuani yëꞌëja̱ꞌa casiꞌi: ‘Jaiye coꞌamaña deꞌhuaseꞌe payë, tsoe o̱metëca paꞌi ja̱ꞌñere pëa huajëquë sihuaquë u̱cuquë a̱i pasiꞌi’ cuasapi.

20 Ja̱je cuasaquëna, Maijaꞌquëpi i̱te capi: ‘Huesë maca, iye ñami mëꞌë ju̱ꞌijaꞌquë aꞌë. Ja̱je paꞌina, mëꞌë deꞌhuaseꞌe ¿ne tse̱ paꞌi ja̱ꞌñe aꞌni?’

21 Ja̱ maca po̱nëni siꞌaohuaꞌire capi. Ja̱je yoꞌoye paꞌiji. Jaiye coꞌamaña paquëpi coꞌye deꞌoye paꞌiyeseꞌe cuasaquë, Maijaꞌquëre cuasamaꞌquë cato.”

22 Jeteyoꞌje Jesús i̱ yeꞌyacohuaꞌire capi: “Ja̱je paꞌina, mësarute coꞌa ju̱ꞌimaꞌpë paꞌijë̱ꞌë, jere a̱ijaꞌcohuaꞌi aꞌni cuasajë. Cuiꞌne coꞌa ju̱ꞌimaꞌpë paꞌijë̱ꞌë, jere ca̱ña juꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌni cuasajë.

23 A̲o a̱iñe jerepa doꞌiye aꞌë, pa̱i paꞌiye. Cuiꞌne ca̱ña juꞌiye jerepa doꞌiye aꞌë, mai ca̱pë.

24 Ñajëꞌë, ja̱ohuaꞌi pëꞌpërini, coꞌamaña ta̱maꞌcohuaꞌitaꞌa cuiꞌne tëamaꞌcohuaꞌitaꞌa cuiꞌne i̱ti ca̱ deꞌhua huëꞌe peocohuaꞌitaꞌa cuiꞌne pëa hue̱ꞌña peocohuaꞌitaꞌa deꞌhue Maijaꞌquëpi co̱caina, paꞌicohuaꞌini. Ja̱je paꞌina, mësaru pi̱ꞌa se̱ña maca doꞌicohuaꞌi aꞌë, pa̱irepa sëte.

25 Ja̱je paꞌito ¿nepi mësaru acohuaꞌi ai coꞌa ju̱ꞌi doꞌire metro joporeja̱ꞌa tsoacohuaꞌi ai deꞌoja̱ꞌcohuaꞌi aꞌni?

26 Ja̱je paꞌina, ai cuasa doꞌire aꞌri maña paꞌiseꞌere jaiye se mëoñuꞌu ai jerepa cuasayeꞌni. Ja̱je paꞌito ¿me neñuꞌju airepa yequë coꞌamañare coꞌa ju̱ꞌiñeꞌni?

27 Ñajëꞌë, cuiꞌne jorore coa mëani paꞌiyere coꞌamaña ne maꞌñetaꞌa cuiꞌne yëije̱ oya maꞌñetaꞌa ai deꞌo joro paꞌiyere. Ja̱je paꞌina, cayë, pa̱i ëjaë Salomón maca i̱ deꞌo hue̱ꞌñare paꞌinije deꞌo joꞌya joroje̱ paꞌirepa juꞌiye pa̱pi.

28 Ja̱je Maijaꞌquë taya mañataꞌa deꞌoye su̱ñacaiseꞌere paji, coa yureseꞌe pani ñaminaꞌa tsoe ju̱ꞌiseꞌe paꞌina, toana ëo ja̱ꞌñetaꞌa. Ja̱je paꞌito mësarute ai jerepa ca̱ña su̱ñacaiye paꞌiji, Maijaꞌquë necaimaꞌquë api, cuasacohuaꞌi.

29 Ja̱je paꞌina, coꞌa ju̱ꞌijë cuiꞌne coꞌejë cuꞌimaꞌpë paꞌijë̱ꞌë, jere a̱ijaꞌcohuaꞌi aꞌni cuiꞌne jere u̱cuja̱ꞌcohuaꞌi aꞌni cuasajë.

30 Iye yeja pa̱i ja̱je ai cuasajë paꞌiyë, siꞌaye iyere. Ja̱je paꞌiquëtaꞌa mësaru tsoe mësaru jaꞌquëre payë, siꞌaye mësarute jopo caraye asaquëni.

31 Ja̱je paꞌina, mësarupi Maijaꞌquë cua̱ñe te̱ꞌtere ai oijë yoꞌoto Maijaꞌquëpi deꞌhue jopo caraye i̱siquëna, coꞌamaña pajë̱ꞌë.

32 Caꞌramaꞌpë paꞌijë̱ꞌë, yëꞌëre asacohuaꞌi mësaru aꞌri pa̱i mañaꞌë. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare mësaru jaꞌquëpi i̱ cua̱ñe te̱ꞌtere i̱siye yëji.

33 Mësaru paye paꞌito i̱sijë̱ꞌë, curiquëpi cuiꞌne coꞌamaña carasicohuaꞌina doꞌi peoye coa i̱sijë̱ꞌë. Ja̱je yoꞌojë ai hua̱no topë̱a deꞌo maꞌñere ti̱ꞌajëꞌë. Maꞌtëmo coꞌamaña caraja̱i maꞌñere, cuiꞌne ñaëje cacamaꞌtore puꞌjuje̱ puꞌjumaꞌtore paja̱ꞌcohuaꞌi.

34 Mësaru coꞌamaña pa hue̱ꞌñare, cuiꞌne ja̱rote mësaru joñoaje̱ pasipi.

35 Ne deꞌhuasicohuaꞌipi ñare pajë paꞌijë̱ꞌë.

36 Fiesta ña tëjini ëjaë coꞌija̱ꞌquëpi cayë, i̱ joꞌya utejë paꞌiyeje̱ paꞌiohuaꞌi paꞌijë̱ꞌë. Ti̱tani eta saꞌrona tëꞌca maca esa huiꞌyocaiyeje̱ yoꞌoja̱ꞌcohuaꞌipi.

37 Sihuaja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, i̱ohuaꞌi ëjaëpi utejë paꞌijëna, ti̱taëna ñani. Nuñerepa cayë, i̱ohuaꞌi ëjaëpi sihuaquë a̱o a̱i saihuëna soini a̱ore a̱ojaꞌquë api.

38 Ñami joporepa pa̱nitaꞌa ñata ñami ti̱taquëtaꞌa, sëtasicohuaꞌini ti̱taquë paꞌito sihuaja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, i̱te necaicohuaꞌi mañapi.

39 Deꞌhua asajë̱ꞌë, coꞌamaña ñaquë dai ja̱ꞌñere asasiquëpi utequë paꞌito i̱ huëꞌe coꞌamaña i̱mani saye peoji.

40 Mësaru huesë maca Pa̱i Mamaquë daija̱ꞌquë api. Ja̱je paꞌina, deꞌhua ñajë utejë paꞌijë̱ꞌë.”

41 Ja̱ maca Pedropi capi: “¿Ëjaë, iye yeꞌyaseꞌe yëquëseꞌere caquë yeꞌyaë? ¿Pa̱nitaꞌa siꞌaohuaꞌire caquë yeꞌyaseꞌe aꞌni?”

42 Caquëna, Ëjaëpi sehuopi: “¿Ja̱je paꞌito ne aꞌni, ta̱ꞌñe asaquëpi cuiꞌne nuñe yoꞌoquëpi i̱ ëjaë ñacaijë̱ꞌë huëꞌe paꞌiye caseꞌere deꞌoye sehuoquë, cuiꞌne i̱ ëjaë joꞌyareje̱ a̱o deꞌoye a̱oquë yoꞌoquë?

43 I̱ ëjaë ti̱taquë ñaquëna, i̱ caseꞌeje̱ yoꞌoquë, cato deꞌoye paꞌija̱ꞌquë api.

44 Nuñerepa cayë, mësarute. Coꞌamaña paquëpi siꞌaye i̱ coꞌamaña deꞌoye ñacaisiquëna, siꞌaye i̱ coꞌamañare ñacaijë̱ꞌë caquë i̱sija̱ꞌquë api.

45 Ja̱je i̱siquëni i̱ joꞌyaëpi ëjaë ja̱ yëꞌtaꞌa tsoe nëijaꞌquë api caquë i̱ ëjaë joꞌyani coꞌaye siꞌsequë yoꞌoquë cuiꞌne nomiohuaꞌi i̱ti huëꞌe paꞌicohuaꞌire, coꞌaye yoꞌoquë cuiꞌne a̱o fiesta nequë a̱i huëoni cuiꞌne co̱no u̱cuquë cuepe huëoni.

46 Yoꞌo maca i̱ ëjaë coꞌija̱ꞌquë api, i̱ joꞌyaë hua̱nëyeni utemaꞌë huesëquë yoꞌo maca ja̱ maca sehuomaꞌcohuaꞌire nejoñepi nejojaꞌquë api, i̱ yoꞌosi doꞌire ai siꞌseni.

47 I̱ ëjaë yëye i̱ joꞌyaë asaquëtaꞌa deꞌoye yoꞌomaꞌquëpi cuiꞌne i̱ caye sehuomaꞌë yoꞌoquë cato jaiye tëꞌca cua̱ñoñe paꞌiji.

48 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare i̱ ëjaë yëye huesëquëpi, coa yoꞌoni aꞌri maña tëꞌca cua̱ñoñe paꞌiji. Ja̱je paꞌina, ai cuasaye i̱sisiquëni ai se̱ñe paꞌiji, cuiꞌne i̱ti deꞌhue nequëni nequë api cuasani ai jerepa cua̱ñeñe paꞌiji.

49 Iye yejana yëꞌë toa tsë̱osiꞌi caquë daëꞌë. Tsoe coꞌarepa toa neꞌsu mëiñeje yoꞌoquëna, ñaraꞌye, merepa tsoe ne saoseꞌe paꞌina, ñaraꞌye.

50 Ja̱ saomaꞌ doꞌire yure cato oco doyeje̱ paꞌye ai yoꞌoyepi yëꞌëre yoꞌoquëna, tëjiyerepa ai yoꞌoquë tëto saija̱ꞌquë aꞌë caquë oiyë.

51 ¿Deꞌoye paꞌi ja̱ꞌñere dapi, cuasaye mësaru? Pa̱ni. Coa ai jerepa huahueyere dahuë.

52 Ja̱je paꞌina, yurepi se̱ña maca muꞌseña cato cinco teꞌe tsëcapëre paꞌicohuaꞌipi huani toaso̱cohuaꞌi sa̱ñope yoꞌoja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, cayahuaꞌini cuiꞌne cayahuaꞌipi toaso̱cohuaꞌini sa̱ñope yoꞌoja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.

53 Cuiꞌne pëca jaꞌquëpi mamaquëre sa̱ñope yoꞌoye paꞌiji. Mamaquëpi pëca jaꞌquëre sa̱ñope yoꞌoye paꞌiji. Cuiꞌne pëca jaꞌcopi mamaconi sa̱ñope yoꞌoye pasipi. Cuiꞌne mamacopi pëca jaꞌcore sa̱ñope yoꞌoye pasipi, huaopi i̱o mamaquë nëjore sa̱ñope yoꞌoye pasipi. Cuiꞌne mamaquë nëjopi huaore sa̱ñope yoꞌoye pasipi.”

54 Jesupi capi, pa̱ire: “Ë̲së caje hue̱ꞌñapi nea siri mëina, ñani cacohuaꞌi aꞌë ocoja̱ꞌcoa. Carena, cuiꞌne ocoji.

55 Ja̱je cuiꞌne huëꞌehuë te̱ꞌtepi tutuquëna, ñani cayë ai ë̱së uja̱ꞌcoa. Ja̱je carena, cuiꞌne ë̱sëquë uji.

56 Coa cacohuaꞌi, mësaru ta̱ꞌñe cacohuaꞌi aꞌë maꞌtëmo cuiꞌne yeja yoꞌoyena, ñani. Ja̱je yoꞌocohuaꞌitaꞌa ¿me yoꞌojë mësaru paꞌi tëcahuë ayere yure ja̱je yoꞌo macare paꞌiyë cajë asa maꞌñeꞌni, ta̱ꞌñe?

57 ¿Me yoꞌojë mësaruseꞌe tayo yoꞌoye ñani?

58 Ja̱je paꞌina, yequëpi mëꞌëre doꞌi paquëpi cani saquë paꞌito mëꞌëre doꞌi paquë api caquë saquëni duꞌru ne deꞌhuajë̱ꞌë, ja̱ yëꞌtaꞌa pa̱i yoꞌoseꞌe ñaquë quëꞌrona ti̱ꞌamaꞌnë. Ja̱je ne deꞌhuaëna, pa̱i yoꞌoye ñaquë quëꞌro samaꞌë paꞌija̱ꞌquëre. Ja̱je mëꞌëpi yoꞌomaꞌë paꞌito pa̱i yoꞌoye ñaquëpi coꞌacohuaꞌire cocohuaꞌina i̱sina, ja̱ohuaꞌipi yuretaꞌa coꞌacohuaꞌire co hue̱ꞌñana coja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë, mëꞌëre.

59 Ja̱rona cosiquë pani etaye peoji, mëꞌëpi siꞌaye mëꞌë doꞌi sa̱imaꞌë pani.”