Matthew 13 in Naro

1 Eẽm cáḿ kagam kò Jeso ba nquum q'oo koe tcg'oa, a ba a síí tshàam-kg'áḿ koe ntcõó.

2 Káí ne khóè ne kò hàà cgae Me, khamam nxãaska dxòrom q'oo koe tcãà a gaa koe ntcõó, si wèés xg'ae sa tshàam-kg'áḿ koe téé.

3 Kam ko káí zi gúù zi sere-sere zi cgoa bìrí ne a máá: “Bóò, c'ẽe x'aè kam kò xhárà-kg'ao ba qõò a síí xhárà.

4 A ẽem kò xhárà ka i kò c'ẽe cgùrian dàòm qàe koe tcheè, zi tsa̱rá zi hàà tc'õó o.

5 I c'ẽe cgùrian nxõ̱á-kg'ai di qgáìan koe tcheè, ncẽe káí góḿan kò káà a koe. I kò kúúga qháése tso̱m, góḿa ne kò kaisa tama khama.

6 Igaba ẽes ko cáḿ sa qaò ka i kò gaa tso̱man dào. A i a kò to̱be ga i kò úú tama khama nqa̱i.

7 I c'ẽe cgùrian dxàman hàna qgáì koe tcheè, i dxàman kai, a chúú-chuu u.

8 I c'ẽe cgùrian qãè góḿan koe tcheè, a i a tc'õoan kúrú, i c'ẽean 100 q'oro kúrúse, i c'ẽean 60 q'oro kúrúse, i c'ẽean 30 q'oro kúrúse.

9 “Eẽ tceean úúa hãa ba méém kóḿ,” tam Jeso ba méé.

10 Xu kò nxãaska xgaa-xgaase-kg'ao xu hàà, a tẽè Me a máá: “Dùús domka Tsi ko sere-sere zi cgoa kg'ui cgoa ne?” témé.

11 Me xo̱a xu a máá: “Gaxaoa máàèa, chóm̀sea zi kàa zi nqarikg'ai di x'aian di zi xao gha q'ãa sa, igaba ne gane máàè e tama.

12 Wèém khóèm ẽe úúa hãa ba gha káían máàè, a ba a gha kaian úú khama. Igaba wèém ẽe gúù úú tama ba, ẽem úúa hãa gúù-coan gam gha séè cgaeè.

13 Gaa gúù domkagar ko sere-sere zi cgoa kg'ui cgoa ne, bóòan kaga ne bóò tama, a ne a kóḿan kaga kóḿ tama, a kóḿa q'ãa ga hẽé tama khama.

14 “Gatà iis gúùs ka i kò Isaiam di porofitan gane koe tseegukaguè, ncẽem kò Nqari ba máá: ‘Kóḿ tu gha, igaba tu kóḿa q'ãa tite, a tu a gha bóò, igaba tu bóòa q'ãa tite.

15 Ncẽe ne khóè ne di tcáóa nea c'óòa hãa, i ko gane di tceean tshúù-xamse kóḿ, ne tcgáía ne tcẽekg'ama khama, nxãasega ne gha táá tcgáía ne cgoa bóò, a táá tceea ne cgoa kóḿ, a táá tcáóa ne cgoa kóḿa q'ãa, a ne a táá Tíí koe ka̱bise, Ra qãèkagu ne ka,’ ta ko méé e.

16 Igaba i gaxao di tcgáían ts'ee-ts'eekg'aièa, bóò i ko khama, naka tceea xao ga hẽéthẽéa ts'ee-ts'eekg'aièa, kóḿ i ko khama.

17 Tseegukar ko bìrí xao o a ko máá: Káí porofitian hẽé naka tchàno khóèan hẽéthẽéa kò bóò kg'oana, ẽe xao ko gaxao bóò sa, igaba i kò táá bóò si, a kò kóḿ kg'oana ẽe xao ko gaxao kóḿ sa, igaba i kò táá kóḿ si.

18 “Ke xao nxãaska komsana xhárà-kg'aom dis sere-sere sa.

19 Gane ẽe x'aian dim kg'ui ba ko kóḿ, igaba kóḿa q'ãa me tama nea dàòm qàe koe xháràèa cgùrian khama ii ne ne e. Gaam cg'ãèm ncẽe dxãwa ii ba ko hàà a hàà gane tcáó koe xháràèa sa ntcàua tcg'òó ne.

20 A ncẽe nxõ̱án hàna qgáì koe xháràèa nea: ẽe kg'ui ba ko kóḿ ne ko kúúga qãè-tcaoan cgoa hààkagu me ne e,

21 igaba ne káà to̱be ne e, a ko xòm̀ x'aè séè a hãa. A ẽe i ko kg'uim domka xháéa ne kana xgàrakuan hàà nem ko qháésega cg'áé.

22 Cgùrian ẽe dxàman koe tcheèa nea kg'ui ba kóḿam khóè me e, igaba tc'ẽe-tc'ẽese zi ncẽes kg'õès di zi hẽé, naka qguù sa ncàm̀an hẽéthẽéa kò kg'ui ba xgáè-kg'am, me táá tc'áróan kúrú.

23 Igaba ẽe qãè góḿan koe xháràèa cgùria nea, kg'ui ba ko kóḿ a kóḿa q'ãa mem ga me e. Tc'áróa nem ko kúrú, 100 q'oro, kana 60 q'oro, kana 30 q'oro ẽe ko xháràèa cgùrian ka,” témé.

24 Jeso ba ko gaicara c'ẽes sere-sere sa bìrí ne a máá: “Nqarikg'ai di x'aia nea khóèm gam dim xháràm koe qãè cgùrian xháràm khama ii.

25 Igaba ẽe i wèé khóèan x'óm̀a hãa kam kò gam dim cg'õo-kg'ao ba hàà, a hàà gam di maberean xg'aeku koe tc'ẽese tama tso̱man xhárà, a ba a qõò.

26 “Eẽ i ko maberean kai, a ko tc'áróan kúrú ka i ko tc'ẽese tama tso̱man qhúí thẽé.

27 Xu qãà xu xháràm koe ko tséé xu hàà q'õò mea ba bìrí a máá: ‘X'aigaè, a tsarim xháràm koe tsi gáé kò qãè cgùrian xhárà hãa tama? Kháé tc'ẽese tama tso̱ma nea nxãaska nda guua?’ témé.

28 Me xo̱a xu a máá: ‘Tiri cg'õo-kg'aoa nea ncẽe gúùan kúrúa,’ témé. Xu qãà xu tẽè me a máá: ‘Kháé tsi ko tc'ẽe, síí méé xae tshõé e sa?’ témé.

29 Me xo̱a a máá: ‘Eẽ-ẽe, tc'ẽese tama tso̱man xao kòo tshõé ne xao gha maberean di to̱bean cgoa xg'ae-xg'ae a q'óè e.

30 Ke guu u naka i xg'ae naka kai, naka i nxãakg'aiga síí khõá di x'aèan hàà. Eẽ x'aè kar gha khõá-kg'ao xu bìrí a máá: ‘Tc'ẽese tama tso̱man méé xao kg'aia tshõe naka qáé xg'ae, naka i síí dàòè, naka xao nxãaska maberean khõá naka tòóa mááse nquum tirim koe óága,’ témé,’” tam Jeso ba méé.

31 C'ẽes sere-sere sam kò gaicara bìrí ne a máá: “Nqarikg'ai di x'aia nea mosetara dis hìis dim cgùrim khama ii, ncẽe khóèm kò séè a gam dim xháràm koe xhárà ba.

32 Wèé xu cgùri xu kam cg'áré me e, igaba ẽem kò tso̱m nem wèé hìian xháràm di ka kaiam ga me e, a ba a ko hìi sa kúrú, i gha nqarikg'ai di tsa̱rán hàà gas di nxã̱an koe nquuan kúrú,” témé.

33 Gatagam kò c'ẽes sere-sere sa bìrí ne a máá: “Nqarikg'ai di x'ai ne péré gãé-gãean khama ii, ncẽes ko dxàes khóè sa séè a káí péréan cgoa xg'ae-xg'ae e, i wèés pérés koe tséé, si gãe,” tam méé.

34 Jeso ba kò wèé gúùan ncẽe ga sere-serean cgoa xg'ae zi bìrí. Táám kò cúí gúù ga gazi cgoa kg'ui, sere-serean tséékagu tamase.

35 Ncẽe gúùa nem kò kúrú, porofitim kg'uia gúùan gha hàà nxãasega tseegukaguè ka, ncẽem kòo máá: “Sere-sere zi cgoar gha kg'áḿa Te xgobekg'am, a gha nqõóm dis tshoa-tshoas koe guu a chóm̀sea zi gúù zi bìrí ne,” témé ka.

36 Jeso ba kò nxãaska xg'ae zi guu a ba a nquum q'oo koe tcãà. Xu Gam di xu xgaa-xgaase-kg'ao xu hàà cgae Me a máá: “Bìría tchàno-tchano xae e xháràm koe tc'ẽese tama tso̱man dis sere-seres ka,” témé.

37 Me xo̱a xu a máá: “Gaam ẽem qãè cgùrian xhárà baa Khóèm dim Cóá Me e,

38 me xhárà ba nqõó me e, i qãè cgùrian khóè ne e nqarikg'ai di x'aian di ne, i tc'ẽese tama tso̱man nxãaska khóè ne e ẽe cg'ãèm di ne ncẽe dxãwa ii ba.

39 Me cg'õo-kg'aom ẽe xhárà ana ba dxãwa me e, i khõán di x'aèan kurian chõò-q'oo o, xu khõá-kg'ao xu moengele xu u.

40 Ncẽe ẽe i ko ma tc'ẽese tama tso̱man q'óèa tcg'òóè a ko ma dàòè khamaga i gha kurian chõò-q'oo koe ii:

41 Khóèm dim Cóá ba gha Gam di xu moengele xu tsééa tcg'òó, xu gha wèé gúùan ẽe ko khóèan chìbian kúrúkaguan hẽé naka cg'ãèan ko kúrú khóèan hẽéthẽé Gam di x'aian koe q'óèa tcg'òó.

42 A xu a gha c'eean dim ha̱ém q'oo koe xaoa tcãà ne, ncẽe kg'aean hẽé naka gãò xõ̱óan hẽéthẽé gha hàna koe.

43 Nxãaska ne gha ẽe tchàno ne gane ka Xõòm di x'aian koe cáḿs khama ma x'áà. Gaam ẽe tceean úúa ba méém kóḿ.”

44 “Nqarikg'ai di x'aia nea qguùs xháràm koe chóm̀mèas khama ii, khóèm ko hòò nem ko gaicara chóm̀ sa, a ba a gam di qãè-tcaoan ka qõò a síí wèéan ẽem úúa ga x'ámágu, a ba a ẽem xhárà ba hàà x'ámá.

45 “Gataga i gaicara nqarikg'ai di x'aian x'ámá-kg'aom khama ii, ncẽe tca̱àko zi nxõ̱á zi ko qaa ba, ncẽe kaisa marian ko tc'oà zi.

46 A ẽem kò c'ẽes tca̱àkos nxõ̱ás kaisase káí marian ko tc'óà sa hòò, nem ko qõò a síí wèé gúùan ẽem úúa x'ámágu, a ba a hàà x'ámá si.

47 “Gaicara i nqarikg'ai di x'aian c'uisís khama ii, ncẽe ko tshàan q'oo koe tcãàè sa, a wèé x'aù qhàòan qgóó.

48 A ẽe cg'oèas kò hãa ne xu ko x'aù qgóó-kg'ao xu tchàa koe tshàam-kg'áḿ koe tceea úú si, a xu a síí ntcõó a qãè x'aùan sáà tcãà gàba xu koe, a ẽe qãè taman aagu.

49 Ncẽeta ga i gha hàà ii kurian chõò-q'oo koe. Moengele xu gha hàà a ẽe tchàno tama ne ẽe tchàno ne xg'aeku koe tcg'òó.

50 A xu a gha c'eean dim ha̱ém q'oo koe xaoa tcãà ne, ncẽe kg'aean hẽé naka gãò xõ̱óan hẽéthẽé gha hàna koe,” tam méé.

51 Me Jeso tẽè xu a máá: “Ncãa xao wèé gúùan ncẽe kóḿa q'ãa?” témé. Xu xo̱a Me a máá: “Eè” témé.

52 Me bìrí xu a máá: “Gaa domkam wèém x'áè xgaa-xgaa-kg'ao ba, ncẽe nqarikg'aian di x'aian ka qãèse xgaa-xgaaèa ba, nquum ka q'õòsem khama ii, ncẽe ko gam di zi qguù zi ka̱ba zi hẽé naka ncìí zi hẽéthẽé gam dim nquum tòóa mááse dim koe tcg'òó, a gam di ne khóè ne máà ba.

53 Eẽm ko Jeso ba ncẽe zi sere-sere zi cgoa xg'ara, kam kò gaam qgáì ba tcg'oara guu.

54 Gam dim x'áé-dxoom koem ko hàà kam ko tshoa-tshoa a gane dim còrè-nquum koe khóè ne xgaa-xgaa, ne khóè ne kaisase are a máá: “Ncẽem khóè ba ncẽe tc'ẽean hẽé naka are-aresa zi qari zi hẽéthẽé nda hòòa?

55 A ncẽe ba gáé hìi xom-kg'aom dim cóám tama baa? A gam ka xõòs di cg'õèa ne gáé Maria tama? A gataga gaam ka qõesea xu gáé Jakoboa xu, Josefaa xu, Simonea xu, Jutasea xu tama xua?

56 A gam ka qõese ga zi wèé zia gáé gatá cgoa hãa tama? Kháé ba nxãaska ncẽem khóè ba ncẽe zi gúù zi wèé zi nda séèa?” ta ne ma tẽè.

57 Ne bóòa xguì Me. Igabam kò Jeso ba bìrí ne a máá: “Porofiti ba wèé za ga tcommèam khóè me e, gam dim x'áé-dxoom koe hẽé naka gam di x'áéan koe hẽéthẽé cúí oose,” témé.

58 A ba a kò gaa koe táá káí zi are-aresa zi tséé zi kúrú, gane di dtcòm̀an úú tama domka.