Luke 12 in Merey

1 Ahəl niye na, ndo hay haladzay ta haya gər. Nəteye ta giye gwezem wiye. Faya ta mbərasliye bo ka sik tay hay. Ka təv eye niye na, Yesu a lah mətsikatay me a gawla ŋgay hay təday. A gwaɗatay: «Tsəpum gər kurom abəra ka gəɗe i Farisa hay. Andza məgweɗe bəbərek tay nakə faya ta giye aye.

2 Wu nakə tebiye maŋgaha eye na, ta ɗiye ha, ada wu nakə tə tsikawa ta məkal aye na, ta ɗiye ha.

3 Hərwi niye wu nakə ka tsikum ma ləvoŋ aye na, ma ta ɗiye a zləm mə dzaydzay. Wu nakə ka tsikumay a zləm a ndo ta suksuk mə gay aye na, ndo hay ta ta tsəniye ka zavay.

4 «Malamar ga hay, neŋ faya na gwaɗakumeye: Kâ dzədzarumay a ndo neheye ta dziye ha slo i bo aye bay. Nəteye na, ta sliye faya məge wu mekeleŋ ma ziye nakay bay.

5 Ndo nakə ka dzədzarumeye na, na ɗakumeye ha: Dzədzarumay na, a Mbəlom. Ma dəba i mədahaŋ na, neŋgeye ɗuh ma kaliye kurom ha a ako nakə ma mbatiye ɗaɗa bay aye. Ayaw! Sərum ha lele! Dzədzarumay na, a neŋgeye.

6 «Ka sərum təbəɗew, sisi hay zlam na, ta səkəm ta dala sulo bəɗaw? Mbəlom na, kwa nəte a mətsa ha gər bay.

7 Nəkurom na, ka zum tay ha ɗiyeŋ hay. Kwa məkwets i gər kurom na, Mbəlom kə pasla na. Aya ane kâ dzədzarum bay.

8 «Sərum ha na, ndoweye kə ɗa ha kame i do hay kə gwaɗ: “Neŋ gawla i Yesu” na, neŋ Wawa i Ndo na ta ɗiye ha neŋgeye gawla ga kame i gawla i Mbəlom hay dərmak.

9 Ane tuk na, taɗə ndoweye kə ɗa ha kame i ndo hay parakka a sər ga ha bay na, neŋ na tsikiye kame i gawla i Mbəlom hay, na sər na bay dərmak.

10 «Kwa kə tsik wu nakə lelebay aye ka neŋ Wawa i Ndo na, Mbəlom ma pəseye ha. Ane tuk na, ndoweye kə tsalay ka gər a Məsəfəre Tsəɗaŋŋa eye na, ma hutiye məpəse me bay.

11 «Taɗə ta diye kurom ha a gay i maɗuwule me ada kame i ndo mələve dala hərwi məge sariya na, kâ dzalum “Nəmaa ta giye kəkay” bay, kəgəbay “Nəmaa ta gwaɗiye mey” bay.

12 Mata ɗakum ha wu nakə ka tsikumeye na, Məsəfəre Tsəɗaŋŋa eye.»

13 Tsa na, ndoweye mə walaŋ i ndo niye hay a yaw ka təv i Yesu a gwaɗay: «Miter, gwaɗay a malamar ga na, nəmaâ ŋgəna zlele nakə bəba may a gəramay ha aye.»

14 Yesu a mbəɗay faya a gwaɗay: «Dzam ga, maa pa ga məgakum na sariya i wu kurom hay kəgəbay maŋgənakum ha zlele kurom na, maa pa ga way?»

15 Tsa na, a gwaɗatay a ndo hay tebiye: «Gum metsehe! Həbum gər kurom abəra ka bor i zlele. Hərwi kwa ndo neŋgeye zlele eye bəbay na, sifa ŋgay mə zlele ŋgay niye bay.»

16 Yesu a təkəratay dzeke, a gwaɗatay: «Ndoweye andaya zlele eye, wu ŋgay məpele abəra ka dala na, haladzay.

17 A dzala ada a tsətsahay a gər ŋgay, a gwaɗ: “Na giye kəkay? Təv andaya hərwi məhayay gər a wu ga hay bay.”

18 «A gwaɗ sa: “Wu nakə na giye na, anaŋ: Na mbəzliye ha de ga hay. Na ŋgariye a ɗəma bagwar eye hay neheye ta sliye ɗa məhayay gər a ɗəma a wu mənday ga hay tə siye i wu ga hay aye.

19 Na ge andza niye na, na gwaɗeye a bo ga: Bo ga! Wu ga na, haladzay. Ma ndziye məve weɗe weɗe. Anəke na, zəzukw bo tuk! Nda wu mənday, sa wu məsay ada ŋgwasa.”

20 «Ane tuk na, Mbəlom a gwaɗay a ndo niye: “Nəkar na, matərakahaŋ eye! Bəgom ta həvaɗ nakay na, ka mətiye. Ada wu neheye tebiye ka hayay gər aye na, i way tuk!”»

21 Yesu a gwaɗatay sa: «Andza niye, hərwi ndo nakə a hayay gər a zlele a bo ŋgay eye ŋgway aye. Ane tuk na, ka ɗəre i Mbəlom na, zlele eye bay.»

22 Yesu a gwaɗatay a gawla ŋgay hay: «Hərwi niye neŋ faya na tsikakumeye: Kâ dzalum gər hərwi wu mənday kəgəbay hərwi petekeɗ bay.

23 Hərwi məsəfəre na, a ze wu mənday ada bo kurom na, a ze petekeɗ segey.

24 Zəbum ka maŋgəhak hay təday: Nəteye na, ta sləga bay, tə pala wu tay tə hayay gər andaya bay. De tay andaya məpe a ɗəma wu tay hay bay. Kwa ada sewene tay andaya bay. Ane tuk na, Mbəlom faya ma vəlateye wu mənday. Nəkurom na, ka zum ɗiyeŋ hay bəɗaw?

25 «Way nakə mə walaŋ kurom ma sliye faya masəkah ha məndze ŋgay ka məndzibəra ta mədzele gər ŋgay nakə faya ma dzaliye aye na, way?

26 Aya! Ka wu nakə tsekweŋ aye na, ka slum faya məge ɗuh bay tuk na, ka dzalumeye ka wu siye na hərwi mey?

27 Ehey zəbum ka guzer neheye mavurza eye təday! Nəteye na, tə ge məsler i wuray bay, tə ŋgar petekeɗ bay. Faya na gwaɗakumeye, kwa Salomoŋ nakə zlele eye haladzay aye, ɗaɗa kə pa ka bo petekeɗ andza məvurze i guzer neheye bay.

28 Andza niye Mbəlom na, faya ma pateye ka bo petekeɗ a guzer hay ka bəgom nakay. Tədœ na, guzer niye ta kuliye. Ta kula na, ta kaliye tay ha ako. Kə ge andza niye na, nəkurom ɗuh Mbəlom ma pakumeye petekeɗ ka bo ma ziye i guzer hay bəɗaw? Kwa a nəkurom neheye mədzal gər tsekweŋ aye bəɗaw!

29 «Ka ndəɗikum gər huya ka mədzele ka wu nakə ka ta ndayumeye tə wu məse aye bay.

30 Maa pəla wu neheye na, ndo neheye tə sər Mbəlom bay aye. Nəteye na, ta zəzukway bo a mapəle bay tebiye. Ane tuk na, Bəba kurom mə mbəlom a sər wu nakə a sakum aye.

31 Lahum mapəle na, Bəy i Mbəlom ada wu siye hay na, Mbəlom ma vəlakumeye.

32 Nəkurom neheye haladzay bay aye, kâ dzədzarum bay! Hərwi ki yay a gər a Mbəlom Bəba kurom kə vəlakum təv məndze ma bəy ŋgay.

33 «Nəkurom ɗuh səkəmum ha wu kurom hay ada vəlumatay suloy eye a ndo i mətawak hay. Ŋgarum gwezem neheye ta nasiye bay aye. Ada ka hayumay gər a ɗəma a zlele kurom nakə mə mbəlom aye. Mə ɗəma na, məkal ma sliye mede faya bay. Kwa mətul ma ndisliye faya bay.

34 Hərwi ɗərev kurom mandza eye na, ma təv nakə zlele kurom mə ɗəma aye.»

35 «Ɓarum na bəzihuɗ kurom hərwi məge məsler. Pum ako ka lalam kurom hay mâ mbata bay.

36 Tərum na, andza ndo məge məsler neheye ndo i gay a gəratay ha gay ŋgay, a ye məzle dahəlay aye. Nəteye na, ta həbiye na hus ahəl nakə ma maweye abəra ma məzle dahəlay aye. Kə maw kə fay a məgeɗ na, ta həndəkeye na məgeɗ.

37 Məŋgwese ka gər i ndo i məsler niye hay ndo i gay tay kə ndislew na, ma ndzateye a gər nəteye mandzahəra eye bay. Sərum ha lele! Ndo i gay niye ma ɓariye bəzihuɗ ŋgay ta wu i məɓere bəzihuɗ. Ma zalateye a ndo i məsler ŋgay hay. Ma ndziye tay ha ka təv məndzay. Ma vəlateye wu mənday.

38 Kwa taɗə a maw na, ta magərhəvaɗ kwa kə gaw mahonok ka zay magərhəvaɗ, ki yaw kə ndislew fataya faya ta həbiye na ta ndzahəra bay na, məŋgwese ka gər tay.»

39 Yesu a gwaɗatay sa: «Tsənum wu nakay lele: Ndo i gay mâ sər həlay nakə məkal ma deyeweye ma kəliye na aye na, ma gəriye ha gay ŋgay məkal mâ yaw mâ sləlay na bay.

40 Nəkurom dərmak ləvum bo, hərwi neŋ Wawa i Ndo na maweye ahəl waray na, ka sərumeye bay.»

41 Tsa na, Piyer a tsətsah faya a gwaɗay: «Bəy Maduweŋ, dzeke nakay ka ndzəkit ha bo na, hərwi may ɗekɗek tsukuɗu hərwi ndo hay tebiye ɗaw?»

42 Bəy Maduweŋ a mbəɗay faya, a gwaɗay: «Ndo i məsler ŋgwalak eye ada ma giye məsler tə metsehe lele eye na, way? Neŋgeye na, ndo nakə ndo i gay ŋgay a gwaɗay: “Gatay gər a siye i ndo məge məsler ga hay. Vəlatay wu mənday tə həlay eye.”

43 Məŋgwese ka gər i ndo məge məsler niye taɗə ndo i gay ŋgay ki yaw, kə ndzay a gər neŋgeye faya ma giye məsler andza nakə tə tsikay aye.

44 Neŋ faya na gwaɗakumeye: Sərum ha na, ndo i gay ŋgay ma gəray ha zlele ŋgay tebiye mâ ləvay gər.

45 «Ane tuk na, ndo i məsler kə gwaɗay a gər ŋgay: “Maka! Ndo i gay ga ma maweye bəse bay.” Tsa na, a pa bo ka məndeɓe ndo i məsler hasləka eye siye hay ta ndo i məsler ŋgwas eye hay. Taɗə a nda wu mənday, a sa wu məsay ada a kwaya,

46 ndo i gay ŋgay ma maweye na, ka həlay nakə faya ma həbiye bay aye ada a sər bay aye. Ki yaw na, ma vəleye ɗəretsətseh haladzay, ma həhariye na ndo i məsler niye. Ma kaliye ha a təv i ndo neheye ta təma bazlam i Mbəlom bay aye.

47 «Taɗə ndo i məsler a sər ha wu nakə ndo i gay ŋgay a say mâ gay aye, ane tuk na, ndo i məsler kə ləva ha bo bay kəgəbay kə ge andza nakə a say a ndo i gay ŋgay aye bay na, ta geye ɗəretsətseh haladzay.

48 Aya ane tuk na, ndo i məsler nakə a sər wu nakə a say a ndo i gay ŋgay mâ gay na bay na, ada kə ge wu nakə ɗa i məndeɓe na na, ta ndaɓiye na haladzay bay. Ndo nakə tə vəlay haladzay aye na, ta tsətsahiye faya haladzay dərmak. Ndo nakə tə gəray ha wu a həlay haladzay aye na, ta tsətsahiye faya haladzay wene wene aye.»

49 «Neŋ na yaw na, na zlaw ako məkele ka dala. A seŋ na, mâ vat anəke.

50 Ane tuk na, ta dzəhuɓiye ga ha a ɗəretsətseh təday, a seŋ mə ɗərev ga na, kə ge bo tsɨy.

51 Ka dzalum na zlaw ka məndzibəra na, zay ɗaw? Na gwaɗakumeye aʼay! Na zlaw na, maŋgəne.

52 Ma dazleye anəke, ndo hay zlam mə gay na, ta ŋgəniye ndo mahkar ta kəɗiye bo ta ndo neheye sulo aye. Ndo hay sulo ta kəɗiye bo ta ndo neheye mahkar aye.

53 Bəba ta wawa ŋgay ta səriye bo bay, wawa ta bəba ŋgay ta səriye bo bay. Maya tə dem ŋgay ta səriye bo bay ada dem ta may ŋgay ta səriye bo bay. Maya i zal ta dahəlay i wawa ŋgay ta səriye bo bay ada dahəlay i wawa ta may i zal ŋgay ta səriye bo bay.»

54 Yesu a gwaɗawatay a ndo niye hay tebiye dərmak sa: «Nəkurom na, ka ŋgatumay a pazlay kə lətsew tə məgəma na, ka gwaɗum bəse tsa, yam ma piye ada yam ma piye deɗek.

55 Taɗə ka ŋgatumay a mətasl ka vəzlaw ta diye i Salawa na, ka gwaɗum merəɓe ma giye. Ada merəɓe ma giye deɗek.

56 Nəkurom na, ndo məvay gər a ndo hay. Ka sərum maŋgəne tay ha wu i dala tə wu i magərmbəlom na, tə waray. Ada həlay nakə anəke aye ka sərum bay na, kəkay?

57 «Hərwi mey, nəkurom na, ka sərum maŋgəne ha ka bo abəra wu nakə lele bay aye tə wu nakə deɗek aye bay na, ka mey?

58 Taɗə ndo ka wuda fakaya, faya ka deyumeye kame i ndo məge sariya na, lambaɗum ha bazlam eye ka tsəveɗ ahəl nakə faya ka deyumeye mba aye. Kə ge andza niye bay na, ndo niye ki ye kar ha ka təv i ndo məge sariya na, ndo məge sariya ma vəliye kar ha a həlay i sidzew. Sidzew ma kaliye kar ha a daŋgay.

59 Sər ha na, kwa a ləkaw fakaya dala nəte ka hama na bay na, ka deyeweye abəra ma daŋgay bay.»