Acts 13 in Merey

1 Ahəl niye mə walaŋ i ndo məpe mədzal gər ka Yesu neheye ma gəma i Aŋtiyos aye na, ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom hay ta ndo matətikawatay bazlam i Mbəlom a ndo hay andaya. Ndo i maslaŋ eye niye hay na, Barnabas, Simeyoŋ nakə tə zalay Zeŋzeŋ eye aye, Lukiyus ndo i Siren, Manayeŋ ndo nakə ta həhalawa ta Herod bəy i Galile ahəl nakə nəteye wawa eye hay mba aye, ada Sol. Herod a ləvawa na, gəma i Galile.

2 Pat wuray nəteye faya ta ɗəsleye ha gər a Bəy Maduweŋ ada faya ta giye daliyam na, Məsəfəre Tsəɗaŋŋa eye a gwaɗatay: «Pum tay ha Barnabas tə Sol təv tay wal hərwi məge məsler ga nakə na zalatay faya aye.»

3 Ta ndəv ha daliyam tə maɗuwule me na, tə pa həlay ka Barnabas tə Sol. Tsa na, tə gər tay ha, ti ye mata ge məsler i Mbəlom tuk.

4 Andza nakə Məsəfəre Tsəɗaŋŋa eye a slər tay ha Barnabas tə Sol aye na, tə həl bo ti ye a gəma i Selosi. Mə ɗəma na, tə tsal a kwalalaŋ i yam, ti ye ha a gəma i Sipəre gəma nakə ma wuzlah i dəlov aye.

5 Tə ndisl a gəma wuray tə zalay Salamin na, tə pa bo ka məɗe ha bazlam i Mbəlom mə gay i maɗuwule me i Yahuda hay. Nəteye dziye ta Yuhana Markus, a dzənawa tay ha.

6 Tə tas abəra ma gəma niye ma wuzlah i yam aye na, tə husa a gəma i Pafos. Mə ɗəma na, tə ndzay a gər a maharam wuray tə zalay Bar-Yesu. Ndoweye niye na, neŋgeye ndo i Yahuda, ndo nakə a gwaɗ neŋgeye ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom aye.

7 A ndzawa na, ka təv i bəy i gəma niye ma wuzlah i dəlov nakə tə zalay Sipəre aye. Bəy niye tə zalay na, Sergiyos Polus. Neŋgeye na, a tsah lele, a sər wu. Barnabas tə Sol tə ndisl naha na, a zalatay hərwi a say tâ tsikay bazlam i Mbəlom.

8 Ane tuk na, Bar-Yesu maharam nakə tə zalay Elenas dərmak aye, a ye a gaw maləveɗ ka təv i bəy. A say bəy mâ təra ndo məpe mədzal gər ka Yesu bay.

9 Məsəfəre Tsəɗaŋŋa eye a yaw a rah a bo i Sol nakə tə zalay Pol aye dərmak. A ndazl na maharam niye.

10 Tsa na, a gwaɗay: «Nəkar ndo nakə bəbərek mə bo yak haladzay aye ada nəkar seweɗ eye haladzay. Nəkar na, wawa i Fakalaw. Wu nakə lele aye na, ka nay ɗəre tebiye. Nəkar na, a saka matəra ha bazlam i Bəy Maduweŋ maraw me na, hərwi mey?

11 Tsəne, anəke! Bəy Maduweŋ ma giye fakaya mevel. Ma təriye kar ha guluf eye, ka ndziye tsakway ka ŋgateye a pat sa bay.» Tsa na, kwayaŋŋa Elanas a ge guluf deɗek tətərgam həvaɗ. A ŋgatay a ɗəre bay. A mbəɗa bo tewelewele mapəle ndo məgəsay həlay.

12 Bəy niye a ŋgatay a wu nakə a ge bo aye na, a dzala ha ka Yesu hərwi matətike i Pol nakə a tətik ka Bəy Maduweŋ aye kə gay hərɓaɓəkka.

13 Pol ta ndo ŋgay hay, tə həl bo abəra ma Pafos. Tə tsal a kwalalaŋ i yam, ti ye a gəma i Perge ka dala i Pamfeli. Mə ɗəma na, Yuhana Markus a gər tay ha, a mbəɗa gər a Zerozelem.

14 Barnabas tə Pol na, ti ye kame kame. Ti ye abəra mə Perge, ti ye a Aŋtiyos ka dala i Pizidi ta tsəveɗ. Pat i mazəzukw bo na, ti ye a gay i maɗuwule me. Ti ye naha tə ndza ka dala.

15 Ti ye naha na, faya ta dzaŋgateye mə ɗerewel i Musa ada mə ɗerewel i ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom hay. Ma dəba eye ta ndəv ha mədzeŋge na, bəy hay i gay i maɗuwule me niye tə gwaɗatay: «Malamar ga hay, taɗə bazlam kurom andaya mətsikatay a ndo hay hərwi məvəlatay gədaŋ na, ka slumeye faya mətsike me anəke tuk.»

16 Pol a lətse, a zla həlay ka mbəlom, a gatay həlay kət kət, andza məgweɗe: «Ndzum ɗikɗik.» A gwaɗatay: «Nəkurom ndo i Israyel hay ada ta nəkurom siye i ndo neheye ka dzədzarumay a Mbəlom aye dərmak. Pumay zləm a bazlam nakə na tsikakumeye.

17 «Mbəlom kway nəkway ndo i Israyel hay kə pala bəba təte kway hay ahəl niye. Ahəl nakə nəteye tə ndzawa ma gəma i Ezipt aye na, Mbəlom ka səkah tay ha haladzay. Ma dəba eye na, kə həlatay ahaya ta gədaŋ i həlay ŋgay.

18 Mbəlom kə gatay gər ma kəsaf məve kuro kuro faɗ.

19 Ma dəba eye na, ka bəbazl tay ha gəma hay tasəla abəra ka dala i Kanan. A vəlatay dala niye a ndo ŋgay Israyel hay andza i tay wu tay.

20 Wu niye tebiye kə ndza ma giye məve kuro kuro faɗ gər eye zlam. Ma dəba eye na, kə pa tay ndo məge sariya hay a bəba təte kway hay. A ge andza niye na, hus a həlay nakə Samuyel neŋgeye ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom aye.

21 «Ma dəba eye na, ta tsətsah bəy ka Mbəlom. Mbəlom a vəlatay Sayul, wawa i Kis, ma ləver i Bendzameŋ. Sayul a ndza ma bəy məve kuro kuro faɗ.

22 «Tsa na, Mbəlom a kal ha Sayul, a patay Davit andza bəy. Mbəlom a gwaɗ: “Na sər ha Davit wawa i Zese, neŋgeye na, a yeŋ a gər. Ma giye na, wu nakə a seŋ aye tebiye.”»

23 Pol a gwaɗatay sa: «Ndo nəte mə walaŋ i gwala i Davit hay Mbəlom a pa na ndo mətəme tay ha Israyel hay na, Yesu. Ɓa kə tsik kurre, a gwaɗ ma vəliye.

24 Ahəl nakə Yesu ki yaw zuk bay aye na, Yuhana madzəhuɓe ndo a yam kə ɗa ha bazlam i Mbəlom. Kə zalatay a ndo i Israyel hay tebiye tâ mbəɗa ha mede tay ada tâ dzəhuɓ bo a yam.

25 A ndisl a həlay nakə Yuhana madzəhuɓe ndo a yam ma ndəviye ha məsler ŋgay aye na, a gwaɗawa: “Ka dzalum mə gər kurom, neŋ na, way? Neŋ na, ndo nakə nəkurom faya ka həbumeye bay. Ane tuk na, tsənum: Neŋgeye na, ma deyeweye kame ga. Neŋ na sla ɗa kwa məpəlay ha ləɓer i tahərak ŋgay bay.”

26 «A nəkurom malamar ga hay, nəkurom wawa i Abraham hay ada a nəkurom siye neheye ka dzədzarumay a Mbəlom aye, Mbəlom a sləraw labara nakay na, a nəkway, kəkay nakə a təma kway ha aye.

27 Andza niye, ndo i Zerozelem hay ta bəy tay hay, Yesu neŋgeye way na, ta sər ha bay. Bazlam i ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom neheye tə dzaŋgawa pat i mazəzukw bo aye na, ta tsəne bay. Ahəl nakə tə kəɗ Yesu aye na, bazlam i ndo i məɗe ha bazlam i Mbəlom hay kə ge bo tuk.

28 Kwa taɗə ta huta faya abəra mənese nakə ɗa məkəɗe aye bay bəbay na, ta tsətsah ka Pilat mâ kəɗ na ka mayako mazləlmbaɗa eye.

29 Tə ge wu nakə Ɗerewel i Mbəlom a ɗa ha ka gər ŋgay aye. Ma dəba na, ti ye tə mbəzla ahaya mədahaŋ i Yesu abəra ka mayako mazləlmbaɗa eye. Ti ye ha, tə pa na a tsəvay.

30 Ane tuk na, Mbəlom kə mbəla ahaya abəra ma mədahaŋ.

31 Ma məhəne haladzay, ka bəzatay ha bo a ndo neheye ti yaw ka bo ma Galile, ti ye ka bo a Zerozelem aye. Anəke nəteye niye ta həhal ka bo dziye na, nəteye ta təra ndo məhəle mbal ŋgay hay kame i ndo i Israyel hay.

32 «Nəmay eye, nəmaa yakum ahaya Labara Ŋgwalak eye. Wu nakə Mbəlom a tsik kurre a gwaɗ ma vəlateye a bəba təte kway hay aye na,

33 kə ge na hərwi kway. A ge na, a lətse ahaya Yesu abəra ma mədahaŋ. Mawatsa eye mə Ɗerewel i Dəmes hay 2, a gwaɗ: “Nəkar wawa ga. Bəgom neŋ na təra Bəba yak.”

34 «Mbəlom a lətse ahaya Yesu abəra ma mədahaŋ. A ɗa ha kurre, a gwaɗ ma ziye ma tsəvay bay. Kə tsik andza nakay, a gwaɗ: “Na ta vəlakumeye wu nakə tsəɗaŋŋa eye ada deɗek eye andza nakə na tsikay a Davit, na gwaɗay na vəlakeye aye.”

35 «Hərwi niye, kə tsik ma Dəmes hay sa, a gwaɗ: “Nəkar Mbəlom na, ka gəriye ha ndo i məsler yak mâ ze ma tsəvay bay.”

36 «Davit a həlay i məndze ŋgay na, kə ge wu nakə a yay a gər a Mbəlom aye. Ma dəba eye Davit a mət. Ta la na ka təv i bəba təte ŋgay hay ada kə ze ma tsəvay.

37 Ane tuk na, ndo nakə Mbəlom a lətse ahaya abəra ma mədahaŋ aye na, kə ze ma tsəvay təbey.

38 «Malamar hay, sərum na, nəmay faya nəmaa ɗakumeye ha Mbəlom a pəsatay ha mezeleme i ndo hay na, hərwi Yesu.

39 Ndoweye kə dzala ha ka Yesu na, Mbəlom ma pəseye ha mənese ŋgay tebiye. Bazlam i Musa mapala eye, neŋgeye na, gədaŋ ŋgay andaya məpəsakum ha mənese bay.

40 «Gum metsehe, wu nakə ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom hay tə watsa ahəl niye na, mâ ndzakum a gər bay. Tə watsa na, tə gwaɗ:

41 “A həlay kurom nakay, na giye məsler nakə ka dzalumeye ha faya bay kwa taɗə ndəray mâ təkərakum aye. Zəbum, nəkurom neheye ka zəbum ka bazlam ga andza wu lele aye bay aye, mâ gakum hərɓaɓəkka, dum mətum.”»

42 Pol ta Barnabas ta ndəv ha bazlam tay na, ti yaw abəra mə gay i maɗuwule me. Ti yaw abəra na, ta tsətsah fataya, tə gwaɗatay: «Mumaw pat i mazəzukw bo mekeleŋ eye sa ada ka tsikumameye ka gər i labara nakay sa.»

43 Ahəl nakə ndo hay faya ta ŋgəniye gər aye na, Yahuda hay haladzay ta ndo neheye tə ɗəslaway ha gər a kule i Yahuda hay aye, tə patay bəzay a Pol ta Barnabas. Pol ta Barnabas tə vəlatay gədaŋ hərwi ada tâ gər ha ŋgwalak i Mbəlom sa bay.

44 Pat i mazəzukw bo mekeleŋ eye a slaw na, həlay a vay a ndo i gəma niye hay tebiye tə haya gər hərwi mətsəne bazlam i Bəy Maduweŋ.

45 Siye i Yahuda hay tə ŋgatay a ndo neheye hay haladzay tə haya gər aye na, a ndalatay haladzay. Tə ge fataya sələk. Ta dazlay mətsike wu nakə lele bay aye ka Pol ada tə tsaɗay pəleslesle.

46 Pol ta Barnabas tə tsik me tə zluwer eye bay tebiye, tə gwaɗatay: «Haɓe nəmaa ɗakumeye ha bazlam i Mbəlom na, a nəkurom təday. Ane tuk na, ka dzalum na, lele bay nakə kâ hutum sifa nakə ma ndəviye bay aye. Anəke na, nəmaa diye wu may, nəmaa ta ɗateye ha a ndo neheye Yahuda hay bay aye.

47 Bəy Maduweŋ a gwaɗamay na, kəkay? A gwaɗ: “Nəkar na, na pa kar andza dzaydzay ma dəvateye a ndo i məndzibəra hay tebiye, hərwi ada kâ ye ka təv neheye dəreŋ eye ka tsikatay a ndo hay, neŋ Bəy Maduweŋ na mbəliye tay ha na, kəkay?”»

48 Ndo neheye nəteye Yahuda hay bay aye, tə tsəne bazlam niye na, ɗərev tay a ŋgwasa haladzay, a yatay a gər. Ta dazlay a mazambaɗay a bazlam i Bəy Maduweŋ. Ndo neheye Mbəlom a pala tay ha hərwi məhute sifa nakə ma ndəviye bay aye na, nəteye tebiye tə dzala ha ka Mbəlom.

49 Andza niye, bazlam i Mbəlom a ŋgəna gər ka gəma niye tebiye.

50 Ane tuk na, Yahuda hay tə patay me a ŋgwas zlele eye neheye tə ɗəslaway ha gər a Mbəlom aye ta ndo neheye bagwar eye, tə gatay ɗəretsətseh a Pol ta Barnabas. Ta həhar tay ha abəra ka dala niye.

51 Pol ta Barnabas ta tətəkw ha burhway i gəma tay abəra ka sik tay. Ti ye a gəma wuray tə zalay Ikoniyom.

52 Ndo məpe mədzal gər hay ka Yesu neheye tə zaw ma Aŋtiyos aye na, ɗərev tay a rah ta məŋgwese ada ta Məsəfəre Tsəɗaŋŋa eye.