Matthew 5 in Mbuko

1 Yesu a canan anà man su ɗo ata nà, a ján à ɓəzlom saa njahay à man ata awan. Njavar anahan ahay ɗukwen, ta ján à man ata re.

2 Yesu a dazlan sə wazan atan 'am a anan:

3 «Ataslay mivel inde, anga ɗowan aya aday ta san zle, tinen mətawak aya pa 'am a Mbərom ata awan, anga bahay a Mbərom ma var a nə anga tinen.

4 «Ataslay mivel inde, anga ɗo sa yam ahay, anga Mbərom i bənan atan mbac.

5 «Ataslay mivel inde, anga ɗo sə njahay səkəffe ahay, anga Mbərom i varan atan anan daliyugo.

6 «Ataslay mivel inde, anga ɗo sə pəlay sa ga way sa zlan à nga anà Mbərom ata awan, anga Mbərom i man atan zek sa ga kawa a tinen sa gan may ata awan.

7 «Ataslay mivel inde, anga ɗo sa gan sumor anà ɗo ahay, anga Mbərom i gan atan sumor.

8 «Ataslay mivel inde, anga ɗo sə pəlay Mbərom tə mivel kərtek awan, anga ti i canan tə iɗe a tinen njœk anà Mbərom.

9 «Ataslay mivel inde, anga ɗo sə ndakay ɗo ahay pi zek ataya awan, anga Mbərom i ngaman atan wan anahan ahay.

10 «Ataslay mivel inde, anga ɗo aday tə jugwar panan 'am anga a pəlay sa ga way sa zlan à nga à Mbərom ata awan, anga i njahay pə kərtek a tatə Mbərom à bahay anahan inde.

11 «Kak ɗo ahay tə gənahak ikwen, tə jugurak pikwen wa 'am, ta rak pikwen 'am kəriya awan, anga kə ɗəfen upo nga nà, ataslay mivel inde anga kwanay re.

12 Tislen mivel bayak awan, anga Mbərom i varak ikwen magwagway məduwen a à bagəbaga mburom. Ta gan atan ahay anà ɗo maja'am a Mbərom a sə lahak ikwen ahay ataya kwakwa fok ɗukwen, kətana awan.»

13 «Matanan, kawa ana zətene su gom anan way sa pa ata nà, kwanay ɗukwen ki gumen anan daliyugo nə matanan re. Əna kak zətene awan a vaɗ sabay nà, ki ma anan apan avaɗ anahan a nə ta ma asa anaw? Zətene ata i gom sabay, ti lar anan, ɗo ahay ti ján apan à məndak.

14 «Kwanay nà, kawa jiyjay sə dəvan anà daliyugo, kawa wulen su doh ma han a à ɓəzlom. Wulen su doh a matanan ata nà, a ɗer zek itəbay.

15 Ta taa han uko pə lalam nə sa ɗer anan ta sə hərok apan tasa ɗaw? Ti ɗaf anan bugol nà, pə way sa ɗaf lalam awan, aday â dəvan anà ɗo su doh ataya fok.

16 Matana re, lele bine siwaw nà, jiyjay a kwanay â dəvan anà ɗo ahay. Ata ti canan anà mer su way a kwanay a lele ataya awan, aday ti həran nga anà Bəbay a kwanay winen à bagəbaga mburom ata awan.»

17 «Kâ sa bayiken sa jəka na nay sa naa mbazl anan Tawrita, kabay sa mbazl anan 'am ana ɗo maja'am a Mbərom ahay nà, matanan bay. Na nay ahay aɗəka nà, sa naa rah anan wa, bina sa mbazl anan wa bay.

18 Nen apan ni jak ikwen tə ɗiɗem a həna: Hus pə ana daliyugo tə bagəbaga mburom saa lize azanan ata nà, kula alfabe inde kərtek à Deftere a Mbərom ti lar anan wa à məndak nà, ibay, si way a uda ataya fok ti təra aday.

19 Anga nan kutok, kuwaya kə̀ mbəsakak anan, kabay kə̀ tətakak anan anan anà ɗo hinen sə mbəsak anan nga sa 'am a mə baslay a kwa zek cəɗew a kərtek a nà, winen ɗukwen i təra ɗo zek cəɗew a à bahay a Mbərom inde re. Əna ɗowan a kə̀ təmahak sa ban anan 'am a Mbərom, aday kə̀ ɗakak anan anan anà ɗo hinen sa ban anan re cəna, i təra ɗo məduwen a à bahay a Mbərom.

20 Nen apan ni jak ikwen anan həna re: Ki njiɗen sa zla à bahay a Mbərom a bay, kak si ɗiɗek a kwanay i zalay anan ɗiɗek sə miter sə Tawrita ahay tə Farisa ahay aday.»

21 «Kə sənen zle, Mbərom a jan anà bije a kwanay ahay nà: “Kâ vaɗ nga su ɗo bay. Kuwaya kə̀ vəɗak ɗo cəna, ti gan sariya.”

22 Əna nen ni jak ikwen həna kəma, kuwaya ɗowan a kà gak mivel pə njavar uno hinen cəna, kà slak ti gan sariya ca. Aday kuwaya ɗowan a kà jak anan anà njavar uno hinen: “Iken nə wayaw?” cəna, kà slak aday ɗo sə lavay nga ahay ti halay nga sa gan sariya. Kuwaya kà jak anan anà njavar uno hinen: “Iken ka san Mbərom bay” ɗukwen, 'am ata kà slak sa ban anan apan aday sa lar anan à dəlov sə uko inde coy.

23 «Anga nan, kak iken ka nak ù doh sə mazlaɓ a Mbərom tə way a à alay inde coy, əna kə jalak pə way inde à wulen a kwanay tə njavar uno hinen anga kə nəsek anan cəna,

24 mbəsak anan way anak à man ata aday, zla, pəlay ahay ayaw ana ɗowan anak ata, aday ki may ahay saa var way anak ata anga Mbərom a kutok.

25 «Kak ɗowan a kə̀ zlahak apak, aday ki sa zlen àga ɗo sa ga sariya cəna, pəlay panan asan zek pə cəveɗ. Bina kà sak a dəzle tə iken àga ɗo sa ga sariya coy nà, ɗo sa ga sariya i sa varan iken à alay inde anà suje ahay. Tinen ite ti sa dərazl iken ù doh sə dangay.

26 Nen apan ni jak tə ɗiɗem a həna: Hus pə ananak saa hamay anan way anahan ata bay cəna, ti mbəsakay ahay iken ù doh sə dangay ata wa bay jiga awan.»

27 «Kə slənen 'am a Mbərom a sa ja ata zle, a wa: “Kâ ga mədigweɗ bay.”

28 Əna ni jak ikwen həna kutok nà, kuwaya fok, ɗowan a kà cak pə ɗo uwar a tə iɗe sa ga apan ubor cəna, ata kà gak mədigweɗ à mivel anahan inde tə uwar ata awan.

29 Matanan kutok, kak iɗe sə alay puway anak i sapat iken sa ga ines nà, ndaha anan, aday lar anan dəren pi zek anak wa. Anga suwan hawal si zek anak kərtek a â lize tə winen zek anak a fok sa saa lize à məke sə mərda inde nà, na.

30 Matanan re, kak alay puway anak i sapat iken sa ga ines nà, gaɗ anan, aday lar anan dəren pi zek anak wa. Anga suwan hawal si zek anak kərtek a â lize, tə winen zek anak a fok saa lize à məke sə mərda inde nà, na.

31 «'Am a Mbərom a ja, a wa: “Kuwaya ɗowan a kə̀ rəzlak anan uwar anahan cəna, â varan ɗerewel à alay inde sə ɗakay anan nà, kə̀ rəzlak anan.”

32 Əna nen ni jak ikwen həna kutok nà, kuwaya ɗowan â saa razl anan uwar anahan bay, si kak a ban atan pi zek tu ɗo aday. Aday uwar ma razl a kà zlak à mbaz hinen, uwar ata kà gak mədigweɗ cite re. Matanan, ɗowan a kə̀ gəɓak uwar ma razl a cəna, kà gak mədigweɗ cite.»

33 «Asa, kə sənen zle, Mbərom a jan anà bije a kwanay ahay nà: “Ga anan way anak sə mbaɗay apan ata awan. Kə mbaɗak pa 'am a Mbərom ɗukwen, rah anan ambaɗay anak ata lele.”

34 Əna nen ni jak ikwen həna kutok nà, kâ saa mbaɗay bay jiga awan: kwa â ga nə tə bagəbaga mburom, anga winen nə man sə njahay ana Mbərom;

35 kwa â ga nə tə daliyugo, anga winen nə man sa ɗaf saray ana Mbərom; kwa â ga nə tə Urəsalima ɗukwen, kə̂ mbaɗay anan bay, anga winen wulen su doh ana Mbərom Ba Məduwen.

36 Kâ saa mbaɗay anan kwa ta nga anak bay, anga ki mba apan sə mbəɗa anan sibœk sa nga anak bay, kwa â ga nə zənzen awan, kwa â ga nə kweɗekkweɗek awan.

37 Ki ja lele awan aɗəka cəna, “Ayaw” kak matanan nà, na, “A'ay” kak matanan bay cite nà, na. Anga 'am a sa ja azar aya nà, sa var nə Fakalaw.»

38 «Kə slənen 'am a Mbərom a sa ja ata zle, a wa: “Kak ɗowan a kə̀ nəsek anak anan iɗe, ki nəsen anan iɗe cite. Kak ɗowan a a kaɗak anan nə slan, ki kaɗan anan uda slan a cite.”

39 Əna nen ni jak ikwen həna kutok nà, kâ si men anan anan uda sikeɗ sə ines anà ɗo sə huwan ahay bay. Kak ɗowan a kə̀ dəcak anak pə cakay sləmay kərtek a nà, mbəɗahan anan apan cakay sləmay hinen re.

40 Kak ɗowan a a nan sa zlah apak anga aday i ngəzar panak zana anak məduwen a cəna, mbəsakan anan apan tegwere sə zana ata re.

41 Matanan, kak ɗo kà gak anak bəlaray sə tavak way anahan kilomiter kərtek nà, tavakan anan way sə kilomiter cew lele.

42 Ɗowan a kə̀ cəcihek panak way cəna, kâ sa gan anan azay bay, varan. Matanan re, ɗo kə̀ cəcihek panak gudire ɗukwen, kâ saa ngaman anan bay ata bay. Varan.»

43 «Kə slənen 'am a Mbərom sa ja, a wa: “Pəlay anan ɗo sə məsudoh anak, aday nan iɗe anà ɗo maniɗe anak ite.”

44 Əna nen ni jak ikwen nà: Pəlen anan ɗo maniɗe a kwanay ahay, gen amboh anga ɗo sə jugwar pikwen wa 'am ahay fok,

45 anga aday kî gen way təɗe anga wan ana Bəbay a kwanay Mbərom, winen à bagəbaga mburom. Winen kəma, a dav anan pac anahan nà, pu ɗo lele aya tu ɗo lelibay aya təke fok. A ga iven anahan pu ɗo sa ga mer su way lele aya tu ɗo sa ga mer su way lelibay aya təke fok re.

46 Kak kə pəlen nə ɗo sə pəlay kwanay ahay ɗəkɗek nà, ki ben magwagway sa ma a kwanay pə Mbərom wa asa re anaw? Ɗo sə cakal jangal ahay ɗukwen ta ga matanan re asanaw?

47 Kak ki jen anan 'am anà zek a kwanay ahay ɗəkɗek nà, ata ki gen way lele sə zalay ɗo azar aya ɗaw? Kwa ɗo sə pəra ahay ɗukwen ta ga nə matanan re.

48 Təren ɗo lele aya à way ahay inde fok, kawa Bəbay a kwanay Mbərom, winen mə njahay a à bagəbaga mburom winen ɗo lele à way ahay inde fok ata awan.»