Acts 21 in Makaa

1 Ja sə́ á ka tɨ́ mənyúúl na béégya nə bwo yí, sə́ á ka wú nə byɔ́ɔ́l dʉ́sʉ́ bwúŋʉ́d, sə́ mú bɛ̧ zhɨ́ɨ́ tʉ́təlí kə Kos. Mán mələ̂m sə́ mú kə Rodɛs, sə́ wú Rodɛs kə Patara.

2 Sə́ mú kə kwey dúl byɔ́ɔl ŋgə́ cɛɛl kə Fenisî, sə́ mú bád cínɔŋgʉ́ kyey.

3 Sə́ mú ŋgə kə nə́ ndɛɛ́ sə́ mú dʉ́g Shíprə ŋgə́ nyîn sə́ shwóg. Sə́ mú sásʉlə Shíprə, sə́ kə kɔ́ɔ́mb Sirî nə́ ndɛɛ́ sə́ kə səl byɔ́ɔ́l Tir wú í á bə nə́ í kə́ shul ísâ wá.

4 Sə́ á ji cínɔŋgʉ́ mwɔ̂w zaŋgbá nəcé sə́ á kwey bɔ́ɔ́l óbúgʉla cínɔŋg. *Ompwíín bɔɔŋgʉ́, Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim í á tɔ̂w bwo lúúd bwə́ mú cɨ nə Pwôl nə́ á kú bád kə Yurʉ́səlɛm.

5 Nda mwɔ̂w sə́ á jəla nə ji cínɔŋgʉ́ mə́ á shîn nə́, sə́ á tɨ́ njɔɔnd. Obúgʉla bɛ̂sh nə budá nə ikágə́ bwə́ mú kə ŋgə lʉ́gal sə́ kə cúwo ŋgwə́la dɨ́ tɔ́ɔ́n. Ja sə́nɔ́ŋ mə́ kə wɔ́ɔ́s ncindye mâŋ yí, sə́ bɛ̂sh sə́ mú kúd mə́bwóŋ shí jəgʉla nə Zɛmbî.

6 Sə́nɔ́ŋ sə́ mú shîn jə́na. Sə́ mú kə byɔ́ɔ́lʉ́d, bâŋ bwə́ mú nyiŋgə kə kwáádə́.

7 Sə́ bâŋ, tɨ́lə sə́ á tɨ́ Tir yí, sə́ á kə səl byɔ́ɔ́l Tolemayis, sə́ bə́da óbúgʉla sə́ á kwey wú sə́nɔ́ŋ sə́ mú já jwɔ̂w ŋgwúd.

8 Mán mələ̂m, sə́ mú kyey. Sə́ kə nə́ ndɛɛ́ kə wɔ́ɔ́s Sezarê, sə́ mú kə nyíi wə́ Fílíp mbwiiŋgyɛ lâŋ mə Yésus nyə á bə ŋgwɔ́l múúd á buud zaŋgbá bwə́ á fééshɔw Yurʉ́səlɛm wá. Sə́ mú ji cínɔŋg nyə́dɨ́.

9 Nyə á bə nə məsás mə́nɔ̧̂ mə́ njúl oncwíyɛ̂, məsás mɔɔŋg mə́ á dʉ cúndə micúndə́ mí Zɛmbî.

10 Nda sə́ á ji cínɔŋgʉ́ ŋkí bwey jiya nə́, ŋgwɔ́l *múúd micúndə́ mú wɔ́ɔ́s wúlə Yudéa, nyə nə jínə́ nə́ Agabus.

11 A mú zə sə́dɨ́, a ŋwa kandá mə Pwôl, a wɔ́ɔlə nyə́mɛ́fwó məkuú nə məbwə̂ nə ndɛɛ́ a mú cɨ nə́: «Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim ŋgə cɨ nə́ muud jɨ́ nə kandá ɛ́ga yɛ́, ntʉ́ga wə́ *Oyúdɛn bwə́ é kə wɔ́ɔlə nyə Yurʉ́səlɛm yɛ́, bwə́ kɛɛnzh nyə məbwə̂ mə́ íkûl ishúsʉ́d.»

12 Nda sə́ á gwág ntɔ́ nə́, nə sə̂, nə obúgʉla wâ Sezarê sə́ bɛ̂sh sə́ á tɛ́ɛ́g Pwôl məbwə̂ nə́ a kú bád kə Yurʉ́səlɛm.

13 Nə́ ndɛɛ́ Pwôl mú bɛ̧sa nə sə́ nə́: «Nəcé jɨ́ bɨ́ é zə bɛ́wʉli mə lâm nə yə́ bɨ́ ŋgə́ jɨɨ nə yí? Mɛɛ mə jɨ ŋkwəmʉsá nə́ bwə́ wálʉ́lə́g mə məŋkəda nûŋ Yurʉ́səlɛm, tɔɔ bwə́ gwú ntâg mə jínə́ mə́ Yésus dɨ́, bwə́ gwúg.»

14 Nda nyə á shígɛ́ magʉlə sâ sə́ á ŋgə cɨ yí nə́, sə́ á shígɛ́ nə́mə́ kwo nándʉlə nyə, sə́ mú shwal cɨ nə́: «Í sɨ́yʉ́g nda Cwámba mə cɛ́ɛl nə́.»

15 Mpʉ́sə baalɛ́ mwɔ̂w, sə́ á ka kwəmʉsa nə́ ndɛɛ́ sə́ mú kyey bádʉ́lə kə Yurʉ́səlɛm.

16 Bɔ́ɔ́l ómpwíín wâ Sezarê bwə́ mú nyíi sə́dɨ́ gwooŋgʉd. Bwə́ mú kə nə sə́ wə́ ŋgwɔ́l muud Shíprə nyə á bwey bə *mpwíín yɛ́ nə́ sə́ jígʉ nyə́dɨ́ njɔ́w. Muud wɔɔŋgʉ̂ nyə á bə nə jínə́ nə́ Mʉnason.

17 Ja sə́ á kə wɔ́ɔ́s Yurʉ́səlɛm yí, omínyɔŋʉ̂ bʉ́sʉ́ wâ búgə́ bwə́ á lə́g sə́ nə məshusʉg.

18 Mán mələ̂m, Pwôl mú kə nə sə́ wə́ Zhâk, ocúmbá buud bwə́ mú nə́mə́ wɔ́ɔ́s.

19 Pwôl mú bə́da bwo nə́ ndɛɛ́ a mú ká zə jaaw bwo bímbí Zɛmbî nyə á balan nə nyə ikûl ishúsʉ́d yí. Nyə á ŋgə bwiiŋg sâ jɛ̂sh a ŋgə́ fɛ́ɛl.

20 Bwə́ mú dʉ gwágʉlə nyə nə́ ndɛɛ́ bwə́ mú ságʉsə Zɛmbî, bwə́ mú cɨ nə nyə nə́: «Mwaaŋg, wo mə́ dɨ́ dʉ́g bímbí lʉ́ ncúlyá Oyúdɛn bwə́ mú obúgʉla yí, bɛ̂sh milúu myáŋ mísə ná Mə́cɛ̧ɛ̧ mə́ Moyîz dɨ́ nə́ tɨ́ny.

21 Bwə́ mə́ shîn gwádʉga lâŋ í ŋgə́ kyey yí nə́ wo ŋgə jɨ́ɨ́gʉli Oyúdɛn bʉ́sə ikûl íkûl dɨ́ wá nə́ bwə́ bɨ́dʉ́g məcɛ̧ɛ̧ mə́ Moyîz kú ná kwo bɛ̧ mwo. Wo ŋgə nə́mə́ cɨ nə bwo nə́ bwə́ kú ná ŋgə sá bwân báŋ ábɨwáág, bwə́ kú ná ŋgə bɛ̧ ijâm nə ijag bísʉ́.

22 Jâŋ wə́ jɨ́? Bwə́ é gwádʉga nə́ wo mə́ zə.

23 Gwə́ wə́ jɨ́ nə́, ság sâ sə́ mə́ zə́ jaaw wo ga. Bɔ́ɔ́l búúd bʉ́sə wa ónɔ̧̂ bwə́ ámə də ómbyûl.

24 Ŋwag bwo bɨnɔ́ŋ kə́g gusa ŋgusa íci, wo ka jə́na mətâŋ mʉ́n mɛ̂sh shú nə́ bwə́ kɛ̧́nyag milúu. Ja jɔɔŋg, buud bɛ̂sh bwə́ é mpu nə́ lâŋ í ŋgə́ kyey shú dwô dɨ́ yí wúsə ijɔ̧́ɔ̧́, wo ŋgə ná bɛ̧ Məcɛ̧ɛ̧ mə́ Moyîz.

25 Shú bɔɔŋg búúd bwə́ cúgɛ́ Oyúdɛn njɨ bwə́ á mə́ *búgʉla Yésus wá, sə́ á shí bwey ŋwa mícígʉ́lá, sə́ mú cilə bwo nə́ bwə́ cíg ocúdú ɔ́ *mə́túnʉga mə́ ívʉgʉli í ózɛmbî ɔ́ áyadʉ́g, bwə́ yɔw dʉ́lə də mə́cií, nə dʉ́lə də míshwun mí shígɛ́ shwɨy mə́cií myá, bwə́ yɔw jaŋga.»

26 Ntɔ́, jwɔ̂w í á bɛ̧ yí, Pwôl nyə á ŋwa buud bɔɔŋg, bə́nɔ́ŋ bwə́ kə gusa ŋgusa íci nə́ ndɛɛ́ a mú ka zə nyíi *Luŋ mə́ Zɛmbî zə́lə jaaw jwɔ̂w ŋgusa íci wɔɔŋg í bá shîn yí, jwɔ̂w múúd yɛ̂sh mə bá lwágʉlə sâ á kɛ́ɛ́nzh yí.

27 Ja í á ka ŋgə bə nə́ mwɔ̂w zaŋgbá mə́nɨ mə́ zə́ shîn yí, *Oyúdɛn wâ Azî bwə́ mú dʉ́g Pwôl *Luŋ mə́ Zɛmbî dɨ́ cwû. Bwə́ mú shwambʉlə búúd bɛ̂sh nə́ ndɛɛ́ bwə́ mú bií nyə.

28 Bwə́ mú ŋgə kɨ̂m nə́: «Bag ɔ́ *Izʉrəyɛ̂l, oshwoŋ, zəgá, muud ɛ́ga wə́ ŋgə́ lúmbʉli nə kúl buud jísʉ́ nə məcɛ̧ɛ̧ mə́sʉ́ nə Luŋ ga. A ŋgə lúmbʉli nə sə́ mínjɨ́ɨ́gʉ́lá myɛ́ á ŋgə́ jɨ́ɨ́gʉli buud bɛ̂sh kʉ́l jɛ̂sh yííd. Nyə a bə́lɛ nə́mə́ zə nyíŋgal Ogʉrɛ̂k wâ Luŋ, a mə́ wá mə́lwaagʉwo wa fééshá kʉ́l gaád.»

29 Nda bwə́ á ŋgə dʉ́g Pwôl bá Trofîm muud Ifɛ̂z ŋgwə́la nə́, bwə́ á tə́dʉga nə nyə a nyíŋgal nyə Luŋ.

30 Ŋgwə́la wɛ̂sh í mú tɔ̂w nə́ shwuu, buud bwə́ mú zə wɔ́ɔ́s áncuncuma. Bwə́ mú bii Pwôl, bwə́ julə wú nə nyə Luŋ mə́ Zɛmbî, bwə́ lɛɛl ntâg fad mímpumbɛ́.

31 Nda bwə́ á ŋgə sɔ̧́ nə́ bwə́ gwú nyə nə́, lâŋ í mú kə wɔ́ɔ́s wə́ lúlúú á ózɨmbɨ tɔ́ɔ́shin í á ŋgə jwú cínɔŋg yí nə́: «Yurʉ́səlɛm yɛ̂sh músə nə́ shwuu.»

32 Nə́mə́ cé nə cé, a mú ŋwa ózɨmbɨ nə milúlúú mí ózɨmbɨ təd, bə́nɔ́ŋ bwə́ mú kə nə mikʉ́lə́ wú búúd bwə́ á bii Pwôl wá. Njɨ búúd bɔɔŋg bwə́ á dʉ́g lúlúú ózɨmbɨ tɔ́ɔ́shin nə bɔ́ɔ́l ózɨmbɨ yí, bwə́ á yɔw yídʉ́lə Pwôl.

33 Lúlúú á ózɨmbɨ tɔ́ɔ́shin músə shísh nyə́dɨ́, mamʉsə bií nyə, cɨ nə́ bwə́ wálʉ́lə́g nyə nə mikwoolú mí íŋkwánz mímbá. A mú ka ŋgə jî nə́ a mpúg nə́ muud wɔɔŋg wə́ zə́? Jɨ́ nyə́ ámə sá yí?

34 Njɨ, na mə́ŋkúmbə mə búud dɨ́, í á bə nyâŋ ŋgə́ kɨ̂m jé, nyâŋ ŋgə́ kɨ̂m jé. Kakʉ́lə jɔɔŋg mú sá nə́ lúlúú ózɨmbɨ kú wámbʉlə sâ í ámə sɨ̂y yí. A mú ntâg cɨ nə́ bwə́ kə́g nə Pwôl luŋgʉla ízʉmbid.

35 Ja Pwôl nyə á kə kumə ícé í mə́kuú yâ bádʉ́lə njɔ́w yí, ózɨmbɨ bwə́ á ŋkɛ̂ny nyə gwɔ̂w nəcé buud bwə́ á bə njɨ nə́ bwə́ sá nyə bɔ̂w,

36 nəcé, bɛ̂sh bwə́ á ŋgə bɛ̧ nyə bwə́ ŋgə́ kɨ̂m nə́: «A jəlá nə yə!»

37 Ja í á ka bə nə́ bwə́ wál zə nyíi nə Pwôl luŋgʉla ízɨmbɨ dɨ́ yí, Pwôl mú cɨ nə lúlúú á ózɨmbɨ tɔ́ɔ́shin nə́: «Ye mə jɨ nə ŋkul cɨ wo ciyá?» Lúlúú ózɨmbɨ nə́: «O! wo mpú dʉ lás Gʉrɛ̂k ɨɨ́?

38 Ntɔ́ jɨ nə́ wo dɨ́ mwân Igîpten nyə á ndəm zə wá zhizhɔɔm wa nə́ ndɛɛ́ a mú kə nə izhilʉŋgaanə́ otɔ́ɔ́shin onɔ̧̂ shí a shwééshá dɨ́ yɛ́?»

39 Pwôl mú bɛ̧sa nə nyə nə́: «Mɛɛ mə jɨ mwâ *Yúdɛn á Tárʉs, shí á Silisî. Mə jɨ muud á ŋgwə́la wúsə́ kú bə zhizhe ŋgʉ́ŋgwə́lá yí. Mə́ jəgʉla nə wo nə́ wo yə́g mə́ fwála, mə fwóg lésha nə buud ɔ́ga.»

40 Nda bwə́ á magʉlə nə́ a lásʉ́g nə́, Pwôl nyə á ka tɔ̂w na ícé í mə́kuú yâ bádʉ́lə njɔ́wʉ́d, a mú fʉfə búud mbwə̂. Buud bɛ̂sh bwə́ mú ji kʉ́l-kʉ̂l nə́ kufʉg. Pwôl mú tɛ́ɛ́d lásʉ́lə nə bwo kə́l lʉ́ hebʉrə̂ dɨ́, nyə nə́: