Matthew 5 in Kouya

1 Da -Zezu 'yɩa nyɩmaa -zlo -yɔ, ɔ -gblaa -gɔgɔ yabhlo 'wlu, 'ɩn ɔ yia -mɔ ladɩ. Ɔ 'bɩnɔnya gbelia ɔ,

2 'ɩn ɔ yia wa slolue bhli, ɔ nɛɛ:

3 «Nyɩma -wa'a laa wa 'dɛ nyɩma -Lagɔ 'yu, 'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ wa -nʋ nya, -we ka gbʋ -wa, -Lagɔ pɩlɩ wa 'wlu la.

4 -Wa mɩa wida, 'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ wa -nʋ nya, -we ka gbʋ -wa, -Lagɔ yia wa 'kʋayli 'paa.

5 Nyɩma -wa mɩa sa bhe, 'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ wa -nʋ nya, -we ka gbʋ -wa, ma yia dʋdʋ 'wʋbhua 'bɩ -liliee saa.

6 Nyɩma -wa nyɩma tɩklɩɩ -zɛzɛ tʋ mɩa 'bhada ŋwɔ 'bhisa, 'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ wa -nʋ nya, -we ka gbʋ -wa, lʋa wa yia.

7 Nyɩma -wa yɩlɩa wa -lima nyazɩ, 'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ wa -nʋ nya, -we ka gbʋ -wa, -Lagɔ yia wa nyazɩ 'yɩlɩa.

8 Nyɩma -wa ka dlɩ mɩa tɩklɩɩ, 'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ wa -nʋ nya, -we ka gbʋ -wa, -Lagɔ wa yia 'yɩa.

9 Nyɩma -wa bɩbɛlɩa nyɩma -yɔ, 'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ wa -nʋ nya, -we ka gbʋ -wa, -Lagɔ yia wa laa ɔ 'yua.

10 Nyɩma -wa wa palɩa 'klɩyɩe 'wʋ, wa mɩ nyɩma tɩklɩɩ nyaa 'gbʋ, 'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ wa -nʋ nya, -we ka gbʋ -wa, -Lagɔ pɩlɩ wa 'wlu la.

11 «Nɩɩ, wa -ka amɩaa 'ŋnɩ -nyumɔ, wa -ka aɩn 'klɩyɩe 'wʋpalɩ, wa -ka aɩn yoyo gbʋ -gʋ la zʋlʋ na 'gbʋ, 'wʋtʋtʋe -dlɔɔ mɩ amɩaa -nʋ nya.

12 A li 'mʋna sa duun, -we ka gbʋ -wa, -tnʋʋ 'kadɩ a yia 'yɩa -Lagɔɔ -gbɛ. Nɩɩ, 'sa -bhlokpadɛ wa 'palɩa -Lagɔgbʋʋ -falɩpanya, -wa -galɩa aɩn 'yu, 'klɩyɩe 'wʋ.

13 «Nɩɩ, amɩa, dʋdʋgʋ -nyɩmaa gumu 'bhisa a mɩa. Nɩɩ, gumu -ka 'nʋŋwɛ 'bhʋ, sa wa 'ka we namanɩa? We 'nɩ 'maslɛɛn -lu yabhlogbɔɔ 'wʋkʋ. Nɩɩ, 'pipee wa vitelia we, 'ɩn nyɩma nɔa we -gʋ.

14 «Nɩɩ, amɩa, dʋdʋgʋ -nyɩmaa zlɩ 'bhisa a mɩa. 'Gbe wa zʋa -gɔgɔ 'wlu, wa 'nɩ mneni wa 'ka we zize.

15 'Ɩn wa -yɔ 'napɛ -ka yi, wa'a dɩ we -solu zɔ la. Yalɩ wa dɩa we la, 'ɩn we yɩa nyɩma weee -gʋ la, we 'nɩ mʋʋ?

16 'Sa -bhlokpadɛ, amɩaa zlɩ 'kaa nyɩma 'yu lɩ, 'ɩn wa 'ka amɩaa lɛnʋgbʋ -zɔnʋ -yɔyɩ, 'ɩn wa 'ka amɩaa Dide -ɔ mɩa yalɩɩ 'ŋnɩ -mnɩnɩ.

17 «A 'na pʋpalɩ dlɩ zɔ la -nɩ, nɩɩ, *Moizɩɩ tite -yɔ -Lagɔgbʋʋ -falɩpanyaa wɛlɩ ɩn yia lasaa -nɩ. Ɩn 'nɩ we lasasɩee 'gbʋ yi. Yi ɩn yia, 'ɩn we 'ka gbʋzɔnʋ -zɛ.

18 «Ɩn nɛɛ aɩn -yla gbʋzɔnʋ sa nɩɩ, dʋdʋ -yɔ yalɩ 'nɩ -slɔ labhʋ, -Lagɔɔ titee cɛlɩlɩɩ 'ya 'kienyi -lɛ 'na 'ka labhʋ, 'ɩn dʋdʋ 'kaa bhɩa.

19 We 'dɛɛ 'gbʋ, nyɩmɛ -ɔ mɩa 'kienyi -lɛ, -wa -Lagɔ pɩlɩa 'wlu la glaa, mɔ -wa nyɩmɛ -ɔ'ɔ zʋa -Lagɔɔ tite 'kienyi -lɛ 'nʋŋwɛ, 'ɩn ɔ slolua ɔ -lima sa wa'a zʋa we 'nʋŋwɛ. Nɩɩ, -ɔ slolua ɔ -lima -Lagɔɔ tite 'nʋŋwɛzʋzʋe, mɔ -wa kpasa, nyɩma -wa -Lagɔ pɩlɩa 'wlu la glaa.

20 Ɩn nɛɛ aɩn -yla: a zʋ -Lagɔɔ tite 'nʋŋwɛ. A -zi -Lagɔɔ titee gwesanya -yɔ Falizɩnyɩma, we 'nɩ -mʋʋʋ, nyɩma -wa -Lagɔ pɩlɩa 'wlu la, a 'na 'ka wa glaa -mɩ.

21 «A ka 'nʋ nɩɩ, wa nɛɛ amɩaa dʋkpasɩ -ylaɛ: ‹A 'na 'bhalɩ nyɩmɛ -nɩ. Nɩɩ, -ɔ ka ɔ bheli 'bha, gbʋwʋbhunya 'yu wa yia ɔ kwaa.›

22 Nɩɩ, ɩn nɛɛ aɩn -ylaɛ: -ɔ -ka ɔ bheli -yɔ 'cɛpalɩ, gbʋwʋbhunya 'yu wa kwaa ɔ. -Ɔ -ka gba ɔ bheli -yla, -mɔɔ mɩ nyɩmɛ -kpʋa nya, nyɩma kpasɩ 'yu wa kwaa ɔ, 'ɩn wa bhua ɔ -yɔgbʋ 'wʋ. -Ɔ -ka ɔ bheli -yla gba: ‹Nyɔgʋgʋ›, ɔ ka we 'klʋ wa 'ka ɔ -kosu -we'e nyumoa 'wʋ kwa.

23 We -ka nɩɩ, -na wlawlalu -ɩn mɩ -Lagɔ kwada 'slakagʋsalɩlu 'yu, 'ɩn -ɩn yi ligbe nɩɩ, -ɩn -yɔ -na bheli 'sɔ ka gbʋ,

24 -ɩn tɩ -bha wee wlawlalu 'slakagʋsalɩlu 'yu, -ɩn mnɩ, -ɩn -yɔ -na bheli 'ka gbʋ -bhɩa, 'bhie, -ɩn 'ka wee wlawlalu -Lagɔ -la.

25 «Nɩɩ, nyɩmɛ -ka -mɩ gbʋ 'wluladɩlɩ, 'ɩn -ɩn -yɔ ɔ 'sɔ 'ka gbʋwʋbhunya 'yu mnɩda -mɩ, -ɩn -yɔ ɔ 'sɔ -bhɩa gbʋ slʋɩ, da a mɩa -slɔ 'yloogblʋ. Nɩɩ, we 'nɩ -mʋʋ, 'ɩn ɔ kwaa -mɩ gbʋwʋbhunya 'yu, 'ɩn gbʋwʋbhunya nyɛa -mɩ 'slʋja yoo, 'ɩn wa paa -mɩ -kaslʋ 'wʋ.

26 Ɩn nɛɛ aɩn -yla gbʋzɔnʋ sa: -ɩn 'nɩ -slɔ ɔ tama 'wʋbhlolu -nʋ wla, -ɩn 'na 'ka -mɔ 'tla.

27 «A ka 'nʋ nɩɩ, wa nɛɛ: ‹-Ɩn -yɔ 'ŋwnɔ -putu 'na -dɩlɩ -budu 'wʋ -nɩ›.

28 Nɩɩ, -amɩ, ɩn nɛɛ aɩn -yla: nyɩmɛ -ka ɔ -libheyii 'ŋwnɔ yla, 'ɩn ɔ -budu 'wʋdɩ tʋ -ka ɔ 'bha, ɔ -yɔ ɔ ka -budu 'wʋdɩ ɔ dlɩ zɔ.

29 «We -ka nɩɩ, -na lilikwɛ -yliya kwa -mɩ gbʋnyuu lʋ, -sa -bha we, viteli we 'pɩpɩ. We nanɩ 'yli -ɩn 'ka -na kuu kibhe mnɔnʋ, we -zi wa 'ka -na ku weee viteli -kosu -we'e nyumoa 'wʋ.

30 We -ka nɩɩ, -na lilikwɛ -sɔ kwa -mɩ gbʋnyuu lʋ, dɩ -bha we, viteli we 'pɩpɩ. We nanɩ 'yli -ɩn 'ka -na 'lali yabhlo mnɔnʋ, we -zi -ɩn 'ka -kosu -we'e nyumoa 'wʋpla -na -kpabhie nya.

31 «Wa nɛɛ 'ya aɩn -ylaɛ: ‹Nyɩmɛ -ɔ -ka ɔ 'ŋwnɔ 'kwnɛ -sa, ɔ 'nyɛ ɔ 'kwnɛ -sa -sɛbhɛ yoo.›

32 'Ɩn -amɩ, ɩn nɛɛ aɩn -ylaɛ: nyɩmɛ 'nɩ mneni ɔ 'ka ɔ 'ŋwnɔ 'kwnɛ -sa, 'mʋ we 'nɩ ɔ mʋtnɩ kwɛ -kakɩe 'wʋbhʋ. Nɩɩ, nyɩmɛ -ka ɔ 'ŋwnɔ 'kwnɛ -sa, ɔ gbʋnyuu lʋ -sulue -wa, -we ka gbʋ -wa, nʋkpasu -putu ɔ yia kwaa. 'Ɩn nyɩmɛ -mɔmɔ -ka 'kwnɛ -sa ŋwnɔ kwa, gbʋnyuu ɔ nʋa lɛ.

33 «A ka 'nʋ nɩɩ, wa nɛɛ amɩaa dʋkpasɩ -ylaɛ: ‹-Ɩn 'na bili yoyo sa -nɩ. -We -ɩn bia -Lagɔ 'yu, -ɩn nʋ we lɛ.›

34 Nɩɩ, -amɩ, ɩn nɛɛ aɩn -ylaɛ: a 'na bili 'mnumnu -nɩ. A 'na bili yalɩ -nɩ, nɩɩ, mʋ -wa -Lagɔɔ 'ŋnɩmnɩkpe.

35 A 'na bili dʋdʋ -nɩ, mʋ -gʋ ɔ dɩa bhʋ la. A 'na bili -Zeluzalɛmʋ -nɩ, nɩɩ, mʋ -wa -Lagɔnyɩma weee 'wlulapɩlɩnyɔɔ gbe.

36 -Ɩn 'na bili -na 'wlu -nɩ, nɩɩ, -ɩn 'nɩ mneni -ɩn 'ka -na 'wluo nyi -bhlogbɔɔ 'bhiti, we 'ka 'pʋpa -zɛ, we 'ka 'ylukpa -zɛ.

37 We -ka ‹ɩɩn›, a gba ‹ɩɩn›, we -ka ‹-ɩnnya›, a gba ‹-ɩnnya›. -We -na yia we 'bɩgʋ zʋa, gbʋnyuuu didee -gbɛ we bhʋa.

38 «A ka 'nʋ nɩɩ, wa nɛɛ: ‹'Ylii 'lɛɛji -wa yli, 'ɩn glaa 'lɛɛji -wa gla.›

39 Nɩɩ, -amɩ nɛɛ aɩn -yla: -ɔ nʋa -mɩ -yla gbʋ lɛ, -ɩn 'na nʋnʋ we 'lɛɛji lɛ -nɩ. Nɩɩ, nyɩmɛ -ka -na lilikwɛ -yukwli 'kpa 'wʋsʋbha, -ɩn 'bhiti we -gʋdʋ, ɔ 'ka -bha yabhlo 'pa.

40 Nyɩmɛ -ka -mɩ gbʋwʋbhunya 'yu kwa, ɔ 'ka -na -bana 'wʋbhu, 'nyɛ ɔ 'yoo, ɔ 'ka -na -gʋslunaa 'wʋbhu.

41 -Laide -ka -mɩ 'gba 'wludɩ -ɩn 'ka kilo -bhlo lɛnʋ, -ɩn nʋ kilo 'sɔ lɛ.

42 Nyɩmɛ -ka -mɩ -lu -zlalɩ, 'nyɛ we ɔ. Nyɩmɛ -ka -na -lu -bhoa yi, -ɩn 'na palɩ ɔ -blɩgʋ -nɩ.

43 «A ka 'nʋ nɩɩ: ‹-Ɩn -kalɩ -na -libheyii zɛ, 'ɩn -na tʋnyɩmɛ mɩa, -ɩn 'ka -mɔɔ 'wʋnyɛ.›

44 Nɩɩ, -amɩ, ɩn nɛɛ aɩn -yla: a -kalɩ amɩaa tʋnyɩmaa zɛ, 'ɩn -wa palɩa aɩn 'klɩyɩe 'wʋ, a bhubhoe -Lagɔ wa 'ŋnɩ nya.

45 'Bhie, a 'ka amɩaa Dide, -ɔ mɩa yalɩɩ 'yua -zɛ. Nɩɩ, -Lagɔ sɔlʋa ɔ 'ylʋ 'wʋ nyɩma -zɔnʋ -yɔ nyɩma 'nyii -gʋ, 'ɩn -wa nʋa gbʋzɔnʋ lɛ, we -yɔ -wa nʋa gbʋnyuu lɛ, 'ɩn ɔ lʋalɩa wa -gʋ 'nyu.

46 «-Wa -kalɩa amɩaa zɛ, we -ka -maa -bhloo 'dɛɛ zɛ a -kalɩ, a 'nɩ -lu yabhlogbɔɔ 'klʋ -ka -Lagɔ 'yu. Nɩɩ, *nisʋn -gwɛzisanyaa 'dɛbhie -gbolu, 'sa -bhlokpadɛ wa nʋa.

47 A -ka amɩaa bheliaa 'dɛkpʋa fʋsa nɩ, gbʋ 'kadʋ a nʋa -bha lɛ yɩ? Nɩɩ, -wa 'nɩa -Lagɔ -yi, 'sa -bhlokpadɛ wa nʋa, we 'nɩ mʋʋ?

48 We 'dɛɛ 'gbʋ, amɩa, a -mɩ tɩklɩɩ sa amɩaa Dide -ɔ mɩa yalɩ mɩa tɩklɩɩɩ 'bhisa.