Matthew 12 in Ixil

1 Tu umaꞌl u xeem qꞌii, as bꞌex paloj u Jesús tukꞌ unqꞌa ichusulibꞌeꞌ xoꞌl unqꞌa trigo uvaꞌ avamalike. As nikat ivaꞌy veꞌt chajnaj. As xeꞌt itzuj veꞌt chajnaj kaꞌl ivatz unqꞌa trigo. As techbꞌu chajnaj.

2 Tul til veꞌt kaꞌl unqꞌa fariseo, as ech tal veꞌt chajnaj ileꞌ te u Jesús: —Saji u veeꞌ nibꞌan unqꞌa achusulibꞌeꞌ, tan aꞌeꞌ yeꞌ la uch ibꞌanchu tu u xeem qꞌiieꞌ,— tiꞌk chajnaj.

3 As ech tal veꞌt u Jesús ileꞌ: —¿Ma yeꞌxhkam bꞌa nesikꞌle uvaꞌ kat ibꞌan u David tukꞌ unqꞌa imooleꞌ uvaꞌ xekik stiꞌ, tul uvaꞌ kat vaꞌyi?

4 Tan kat ok veꞌt u David vatz u atinbꞌaleꞌ uvaꞌ ninachpukat Tiixh. As unqꞌa paaneꞌ uvaꞌ maꞌtik teesal el tzan viꞌ u meexhaeꞌ tu u nachbꞌal Tiixheꞌ, as kat itxꞌaꞌ u David tukꞌ unqꞌa imooleꞌ, kꞌuxh yeꞌl tokebꞌal u David tiꞌ techbꞌut unqꞌa paaneꞌ as mitaꞌn unqꞌa imooleꞌ uvaꞌ xekelik stiꞌ. Pet taꞌn kuxh unqꞌa oksan iyol tenam vatz Tiixh la echbꞌun unqꞌa paaneꞌ.

5 ¿As ma yeꞌxhkam bꞌa nesikꞌle tu u tzaqꞌiteꞌ uveꞌ itzꞌibꞌa kan u Moisés tiꞌ unqꞌa oksan iyol tenam vatz Tiixh? Tan jun xeem qꞌii ni tok chajnaj tu u nachbꞌal Tiixheꞌ tiꞌ ibꞌanat chajnaj u taqꞌoneꞌ tiꞌ u tijleꞌmeꞌ. Tan kꞌuxh yeꞌ la uch taqꞌonvu uxhchil tu u xeem qꞌiieꞌ, as yeꞌl ipaav unqꞌa nachol Tiixheꞌ vatz u Tiixheꞌ tiꞌ u taqꞌoneꞌ uveꞌ nibꞌan tu u xeem qꞌiieꞌ.

6 As tuk val sete, tan at umaꞌl u uxhchil sexoꞌl cheel uvaꞌ nim chit talcheꞌ tiꞌ u tostiixheꞌ. As ineꞌ u uxhchileꞌ.

7 As la koj pal ex stuul tiꞌ umaꞌl u yol uvaꞌ ech ni tal ileꞌ: Aꞌ nunsaꞌ uvaꞌ la etxum ivatz vemooleꞌ. As aꞌeꞌ uveꞌ bꞌaꞌn sve tiꞌ unqꞌa txooeꞌ uveꞌ la eyatzꞌ jeꞌ tzan sunvatz, tiꞌk u yoleꞌ. As nu koj epal stuul, as yeꞌl ipaaveꞌ unqꞌa uxhchileꞌ la etaqꞌ jeꞌ uveꞌ yeꞌl ipaav ati.

8 As tul ineꞌ uvaꞌ in VIKꞌAOL U NAJEꞌ, as ineꞌ viBꞌaal u xeem qꞌiieꞌ,— tiꞌk u Jesús.

9 Tul maꞌtik ipal u Jesús kꞌatz unqꞌa trigo, as ok veꞌt Aak tu u atinbꞌaleꞌ tetz nachbꞌal Tiixh.

10 As atik ok umaꞌl u naj uvaꞌ kꞌoroꞌxhinik tibꞌ umaꞌl viqꞌabꞌeꞌ. Tul nikat ichuk kaꞌl unqꞌa fariseo txumbꞌal tiꞌ icheesat ipaav u Jesús. As ichꞌoti veꞌt chajnaj te Aak. Ech tal chajnaj ileꞌ: —¿Ma la uch ibꞌaꞌnxisal umaj aachꞌoꞌm tu u xeem qꞌiieꞌ moj yeꞌle?— tiꞌk chajnaj.

11 Ech tal veꞌt u Jesús ileꞌ: —Asoj at umaj ex uvaꞌ at umaj ekaneeroꞌ as tul la bꞌen txoo tu umaj jul tu u xeem qꞌiieꞌ, ¿as ma yeꞌ la bꞌen eteqꞌo jeꞌ tzan txoo tu u juleꞌ?

12 ¿As aꞌ kol chit yeꞌl umaj uxhchil qꞌa? Tan nim talcheꞌ u uxhchileꞌ tiꞌ u kaneeroꞌeꞌ. Estiꞌeꞌ ni val sete uvaꞌ la uch ibꞌanax u bꞌaꞌneꞌ tu u xeem qꞌiieꞌ,— tiꞌk u Jesús.

13 As ech tal veꞌt Aak ileꞌ te u aachꞌoꞌmeꞌ: —Yuꞌbꞌaꞌ vaqꞌabꞌeꞌ,— tiꞌk Aak. As iyuꞌbꞌaꞌ veꞌt naj viqꞌabꞌeꞌ. As yak kuxh bꞌaꞌnx veꞌt viqꞌabꞌ najeꞌ. As eela veꞌt viqꞌabꞌ najeꞌ skaabꞌil ibꞌana.

14 Tul el veꞌt chꞌuꞌl unqꞌa fariseo tu u atinbꞌaleꞌ tetz nachbꞌal Tiixh, as xeꞌt iyol veꞌt chajnaj svatzaj tiꞌ ichukax txumbꞌal tiꞌ iyatzꞌpu u Jesús.

15 As ootzimalik taꞌn u Jesús kam uvaꞌ nikat iyol veꞌt chajnaj. As el veꞌt chꞌuꞌl Aak tu u tenameꞌ. As aꞌ chit mamaꞌla tenameꞌ xekebꞌ veꞌt tiꞌ Aak. As nikat ibꞌaꞌnxisa veꞌt Aak unqꞌa aachꞌoꞌmeꞌ skajayil uvaꞌ kat oon kꞌatz Aak.

16 As tal u Jesús te chajnaj uvaꞌ yeꞌxh katil la talkat chajnaj uvaꞌ kam u tijleꞌm Aakeꞌ.

17 As bꞌex ibꞌan veꞌt umaꞌt u yol uvaꞌ tal kan u qꞌajsan tetz viyol u Tiixheꞌ uvaꞌ Isaías. Ech tal ileꞌ:

18 Il umaꞌl vunkꞌam ilaꞌ at sexoꞌl uvaꞌ txaael bꞌen svaꞌn, uvaꞌ xoꞌn chit sve. As tuk voksa vunTiixhla Espíritu stiꞌ, tan nitxuqꞌtxun veꞌt vaama stiꞌ. As aꞌeꞌ la alon unqꞌa jikla yoleꞌ xoꞌl unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ jit tiaal Israel.

19 As yeꞌl chꞌaꞌo la ibꞌaneꞌ. As yeꞌxhkam la sikꞌini. As yeꞌxhebꞌil la abꞌin u tuul iviꞌeꞌ tu bꞌey.

20 As yeꞌ la ul itatzꞌ umaj aa uvaꞌ vuchꞌul veꞌteꞌ. As yeꞌl u xamaleꞌ la itzaasa uveꞌ nu kuxh ibꞌusbꞌulaꞌneꞌ. Pet techal chit la ilej veꞌt u qꞌiieꞌ uvaꞌ la olebꞌ veꞌt tiꞌ ikꞌujbꞌaꞌt u jikla txumbꞌaleꞌ xoꞌl unqꞌa tenameꞌ.

21 As la ikꞌujbꞌaꞌ unqꞌa uxhchileꞌ ikꞌuꞌl stiꞌ uvaꞌ jit tiaal Israel, tiꞌk u yoleꞌ uvaꞌ tal kan u Isaías.

22 As eqꞌol ok umaꞌl u aachꞌoꞌm vatz u Jesús uvaꞌ tzot as mem unpajte, tan atik ok subꞌul skꞌatz. As ibꞌaꞌnxisa veꞌt u Jesús u najeꞌ. As yolon veꞌt naj. As ilon naj.

23 As teqꞌo veꞌt taama unqꞌa tenameꞌ. As ech tal veꞌt ileꞌ svatzaj: —¿Moj jit u tiaal David u najeꞌ uvaꞌ alel kan u tulebꞌaleꞌ?— tiꞌk unqꞌa uxhchileꞌ.

24 As tul tabꞌi veꞌt unqꞌa fariseo, as ech tal veꞌt chajnaj ileꞌ: —Yeꞌle, pet aꞌ vibꞌooqꞌol unqꞌa subꞌuleꞌ uvaꞌ Beelzebú ni aqꞌon tijleꞌm naj tiꞌ teesal el unqꞌa subꞌuleꞌ,— tiꞌk chajnaj.

25 As ootzimalik vitxumbꞌal chajnajeꞌ taꞌn u Jesús uvaꞌ kam nikat tal chajnaj tiꞌ Aak. As ech tal veꞌt Aak ileꞌ: —As jankꞌal unqꞌa nimla tenameꞌ, asoj jatxel tibꞌ, as yeꞌl iyol nikꞌul tibꞌ svatzaj. As la kuxh teꞌpisa veꞌt tibꞌ u tenameꞌ. As echat tatin unqꞌa uxhchileꞌ tu umaj tenam as moj tu umaj kabꞌal, tan asoj yeꞌ la ikꞌul tibꞌ iyol svatzaj, as yeꞌl unqꞌa uxhchileꞌ bꞌaꞌn koj tatineꞌ la ibꞌaneꞌ.

26 As echat kuxh bꞌanel taꞌn u Satanás, tan asoj aꞌ u Satanás ni laqꞌbꞌan el unqꞌa imooleꞌ, as jatxel tibꞌeꞌ svatzaj. As la kuxh yookꞌeꞌ u tatin u txꞌiꞌlanajeꞌ.

27 Tan asoj ni veesa el unqꞌa subꞌuleꞌ taꞌn u Satanás uvaꞌ Beelzebú, ¿as abꞌil etz u yakꞌileꞌ qꞌi uveꞌ nitxakonsa unqꞌa echusulibꞌeꞌ tul ni teesa el unqꞌa subꞌuleꞌ? As ech ni valkateꞌ sete uvaꞌ an chit chajnaj ni kꞌuchun uvaꞌ sotznal ekꞌuꞌl tul ni teesa el chajnaj unqꞌa subꞌuleꞌ.

28 Pet nunlaqꞌbꞌa el unqꞌa subꞌuleꞌ taꞌn viTiixhla Espíritu u Tiixheꞌ, as aꞌ texhlal tetzeꞌ uvaꞌ kat ulyu veꞌt u tijleꞌm u Tiixheꞌ tiꞌ vitenameꞌ.

29 As la koj uch tok umaj uxhchil tikabꞌal umaj naj uvaꞌ xoꞌvebꞌal chit viyakꞌileꞌ tiꞌ bꞌen telqꞌat el tzan u tetz najeꞌ. Pet lanal kꞌalpeꞌ u najeꞌ uvaꞌ xoꞌvebꞌal chit viyakꞌileꞌ, as aꞌn la uch telqꞌal veꞌt unqꞌa tetz najeꞌ.

30 Pet tuk val sete, tan abꞌil uvaꞌ jit echen sunkꞌatz, as aꞌeꞌ ni chꞌoꞌn taama sviꞌ. As abꞌil uveꞌ yeꞌ ni lochon in, as aꞌeꞌ ni majon ivatz unqꞌa tenameꞌ tiꞌ tok sunkꞌatz.

31 Estiꞌeꞌ tuk val sete, tan kam kuxh yoqꞌoꞌmil la tal umaj uxhchil vatz u Tiixheꞌ as moj kam kuxh paavil la ibꞌan umaj uxhchil, as la uch isotzsal ipaav u uxhchileꞌ. Pet abꞌil uvaꞌ la yoqꞌon tiꞌ u bꞌaꞌnileꞌ uvaꞌ nibꞌan u Tiixhla Espíritu tiꞌ talataꞌ uvaꞌ aꞌ u txꞌiꞌlanajeꞌ ni bꞌanon, as yeꞌl ipaav u uxhchileꞌ la sotzi.

32 As abꞌil uvaꞌ la yoqꞌon sviꞌ, in uvaꞌ in VIKꞌAOL U NAJEꞌ, as la uch isotz ipaav u uxhchileꞌ. Pet asoj abꞌil la yoqꞌon tiꞌ u Tiixhla Espíritu, as yeꞌl ipaav u uxhchileꞌ la sotz veꞌteꞌ, mitaꞌn cheel tu unqꞌa qꞌiiaꞌ as mitaꞌn tu u qꞌiieꞌ uveꞌ tuleꞌ.

33 Tan asoj bꞌaꞌn u tzeꞌeꞌ, as bꞌaꞌneꞌ vivatz tzeꞌeꞌ; asoj vaꞌlexh u tzeꞌeꞌ, as vaꞌlexheꞌ taꞌ vivatz tzeꞌeꞌ, tan la exhlal unqꞌa tzeꞌeꞌ tul la vatzin tzeꞌ.

34 ¡Ech etxumbꞌaleꞌ echeꞌ unqꞌa txꞌiꞌlatxooeꞌ! Tan la koj uch etalat umaj bꞌaꞌnla yol, tan aꞌ u vaꞌlexheꞌ uveꞌ at tu vetaanxelaleꞌ. Tan kam uveꞌ at tu vetaanxelaleꞌ, as aꞌeꞌ ni tal vetziꞌeꞌ.

35 As u bꞌaꞌnla aamaeꞌ, tan aꞌ kuxh unqꞌa bꞌaꞌnla chaj txumbꞌaleꞌ ni tel chꞌuꞌl tu u taanxelaleꞌ. Pet ech koj u uxhchileꞌ uvaꞌ vaꞌlexh vitxumbꞌaleꞌ, tan aꞌ kuxh u vaꞌlexheꞌ ni tel chꞌuꞌl tu u taanxelaleꞌ.

36 As tuk val sete, tan jankꞌal unqꞌa vaꞌlexhla chaj yoleꞌ uvaꞌ la tal unqꞌa uxhchileꞌ as tuknal chꞌotpoj itziꞌ tiꞌ u vaꞌlexheꞌ uveꞌ kat tala, tul la ilej veꞌt u qꞌiieꞌ tiꞌ ibꞌanax isuuchil unqꞌa uxhchileꞌ.

37 As aꞌ ni val kateꞌ tan an kuxh veyoleꞌ la bꞌanon uvaꞌ yeꞌl epaav ati. As an kuxh veyoleꞌ la alon ebꞌen tu u kꞌaxkꞌoeꞌ,— tiꞌk u Jesús.

38 As ech tal veꞌt kaꞌl unqꞌa uxhchil ileꞌ uvaꞌ chusel tibꞌ tiꞌ unqꞌa tzaqꞌiteꞌ, as tukꞌ kaꞌt unqꞌa fariseo: —Chusul, aꞌ ni qaleꞌ uvaꞌ la qil akꞌuchat umaj kꞌuchbꞌal tetz uvaꞌ at eejleꞌm,— tiꞌk chajnaj.

39 As ech tal veꞌt u Jesús ileꞌ: —¡Ech veꞌt vetxumbꞌaleꞌ echeꞌ unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ vaꞌlexh vitxumbꞌaleꞌ nibꞌaneꞌ! ¡As ech veꞌt ex vatz u Tiixheꞌ echeꞌ umaj naj uvaꞌ nichuk tixoj! As kꞌuxh nejaj umaj kꞌuchbꞌal tetz u vijleꞌmeꞌ, as echeꞌ la koj kꞌuchpu sete. Pet aꞌ kuxh uvaꞌ la kꞌuchpu sete echeꞌ uvaꞌ kat ibꞌan u Jonás, u qꞌajsan tetz viyol u Tiixheꞌ,

40 tan echat chit tuk unbꞌaneꞌ echeꞌ uveꞌ kat ibꞌan u Jonás, tan oxvaꞌl qꞌii tukꞌ oxvaꞌt aqꞌbꞌal kat atin u Jonás tu tuul umaꞌl u nimla txay. As oxvaꞌl qꞌii tukꞌ oxvaꞌt aqꞌbꞌal tukꞌ atinoj VIKꞌAOL U NAJEꞌ tu u txꞌavaꞌeꞌ.

41 As la ul veꞌt unqꞌa aa Nínive vatz u Tiixheꞌ tiꞌ ixochat ex tu u qꞌiieꞌ uvaꞌ la bꞌanax isuuchil unqꞌa tenameꞌ skajayil, tan tul uvaꞌ tabꞌi unqꞌa tenameꞌ viyol u Jonás, as yak kuxh ikꞌaxa tibꞌ. Pet ech koj ex, tan kꞌuxh at in sexoꞌl uvaꞌ nim valcheꞌ tiꞌ u Jonás, as yeꞌ nekꞌaxa etibꞌ.

42 As abꞌimaleꞌ setaꞌn uvaꞌ ibꞌan u ixoj uvaꞌ ijlenaalike tu u tenam uvaꞌ Sabá, tan tziꞌaꞌn kat tzaakat ixoj tiꞌ ul tabꞌit itxumbꞌal te u ijlenaal uvaꞌ Salomón. As tul la ilej u qꞌiieꞌ tiꞌ ibꞌanax isuuchil unqꞌa tenameꞌ skajayil, as antu veꞌt u ixojeꞌ la uli tiꞌ ixochat ex, tan kꞌuxh at in sexoꞌl, as yeꞌ nesaꞌ etabꞌit vunyoleꞌ. As tul nim valcheꞌ tiꞌ u Salomón.

43 As la val sete, tan ech etatineꞌ la ibꞌaneꞌ echeꞌ umaj uxhchil uvaꞌ kat el chꞌuꞌl umaj subꞌul skꞌatz. As kat kuxh xaan veꞌt u subꞌuleꞌ tu u tzuukin txꞌavaꞌeꞌ tiꞌ ichukat tiꞌlebꞌal. As tul yeꞌ kat ilej u tiꞌlebꞌaleꞌ,

44 as ech kat tal veꞌt jeꞌ ileꞌ ste: «La qꞌaav veꞌt in tu u vatinbꞌaleꞌ uveꞌ kat elkat chꞌuꞌl in,» chaj la taleꞌ. As tul la oon veꞌt u subꞌuleꞌ, as ech veꞌt tatin u uxhchileꞌ echeꞌ umaj kabꞌal uvaꞌ amleꞌl kuxhtuꞌ, as eesamal veꞌt chꞌis stuul, as chꞌiꞌumal tiloneꞌ.

45 As la bꞌen teqꞌo veꞌt tzan u subꞌuleꞌ vujvaꞌt imool uvaꞌ nim talcheꞌ tiꞌ ibꞌanax u vaꞌlexheꞌ. As la ok veꞌt unqꞌa subꞌuleꞌ kꞌatz u uxhchileꞌ. As pal chit veꞌt iviꞌ la ibꞌan u uxhchileꞌ tiꞌ uvaꞌ nik ibꞌan bꞌaxa. As echat chit tuk ebꞌaneꞌ, jankꞌal ex uvaꞌ vaꞌlexh vetxumbꞌaleꞌ nebꞌaneꞌ,— tiꞌk u Jesús.

46 As nikattel iyolon u Jesús xoꞌl unqꞌa uxhchileꞌ tul bꞌex oonoj veꞌt vitxutx Aakeꞌ tukꞌ unqꞌa titzꞌin Aakeꞌ. As nikat isaꞌ chaꞌma iyolon tukꞌ Aak. As aꞌ kuxh atkat chaꞌma tiꞌ u kabꞌaleꞌ uveꞌ atikkat Aak.

47 As ech bꞌex tal veꞌt umaꞌl u uxhchil ileꞌ te u Jesús: —Il ak atxutx at tiꞌ kabꞌal tukꞌ unqꞌa eetzꞌin. As nisaꞌ aak iyolon see,— tiꞌk u uxhchileꞌ.

48 As ech tal veꞌt u Jesús ileꞌ: —Tuk val sete uvaꞌ abꞌil ech tatineꞌ sunkꞌatz echeꞌ vuntxutxeꞌ as abꞌil uvaꞌ ech tatineꞌ sunkꞌatz echeꞌ unqꞌa vitzꞌineꞌ,— tiꞌk Aak.

49 As ikꞌuch veꞌt Aak unqꞌa ichusulibꞌeꞌ taꞌn iqꞌabꞌ. As ech tal veꞌt Aak ileꞌ: —As ech exeꞌ vuntxutxeꞌ; as ech exeꞌ unqꞌa vitzꞌineꞌ,

50 tan jankꞌal unqꞌa uxhchileꞌ uveꞌ ni bꞌanon kam uveꞌ ni tal u Tiixheꞌ uvaꞌ at tu almikaꞌ, as ech tatineꞌ echeꞌ vitzꞌin, as ech tatineꞌ echeꞌ vanabꞌ, as ech tatineꞌ echeꞌ untxutx,— tiꞌk u Jesús.