Luke 18 in Guarayu

1 Jesús omboyoya ambuae ava recocuer sui querẽhɨsa pɨpe yerureño ãgua arɨ yacatu rupi

2 aipo ehi: “Ñepei tecuave oime mbɨa mborerecuar mbahe moingatusar ndosɨquɨyei vahe Tũpa sui, ambuae ava sui avei.

3 Ahe tecuave avei oime cuña imer mano vahecuer. Ahe oso co mborerecuar rẽtave, ‘Oime ava oyapo mbahe tẽi eté cheu, tomboepɨ cheu’ ehi chupe.

4 Yɨpɨndar rumo noipɨtɨvɨi potai. Coiye catu rumo cuña ombopɨhavɨ̃racua tẽise, ipɨhañemoñeta iri: ‘Yepe che ndasɨquɨyei vahe Tũpa sui, ava sui avei ndasɨquɨyei vahe ité,

5 amoingatuñora rumo mbahe co cuña che mañeco tẽisar upe. Ayapoñora semimbotar cheu iyu pɨhiẽhɨ ãgua’ ehi opɨhañemoñetasave” ehi.

6 Ipare yande Yar aipo ehi: “Peyapɨsaca aipo mborerecuar naporai vahe ñehe rese.

7 Tũpa avei niha omoingatura mbahe güembiporavo oyeupe yeruresar arɨ, pɨ̃tu rupindar upe yepi. Nosaro tẽi chiranera opɨ̃tɨvɨi ãgua yuvɨreco.

8 Supi eté Tũpa omoingatu voira mbahe avɨye vahe yande porandusa pɨpe yandeu. Co rumo che, Ava Rɨquehɨr, ayevɨse co ɨvɨ pɨpe vitu, oimera ava movɨromi tẽi oyeroya vɨte vahe che rese yuvɨreco” ehi Jesús.

9 Ichui Jesús oporombohe iri ambuae ava recocuer rese. Esepia, oime amove ava avɨye ai angahu secoi oyeupe viña, iharɨve rumo vɨroɨ̃ro ambuae ava.

10 “Ñuvɨrío ava yuvɨraso tũparove oyeroquɨ. Ñepei ava fariseo, ambuae evocoiyase ava sui guarepochi rerocuasar.

11 Evocoiyase fariseo oso tenonde ava rembiepiave oyeroquɨ aipo ehi: ‘Tũpa, avɨye ndeu, che ndahei ambuae ava nungar che recocuer; ndachemondai vahe, ndachereco rai vahe, ndacheaguasa-guasa tẽi vahe. Iyavei ndahei eté che recocuer co mbɨa ava sui guarepochi rerocuasar nungar tẽi aico no.

12 Iyavei ñuvɨrío yupagüer ñepei semana pɨpe ayecuacu ité nde recocuer rese, iyavei ñepei-pei cien guarepochi che poravɨquɨ reprɨ aipɨsɨ vahe sui amboyaho diez che porerecosa ndeu’ ehi.

13 Ava sui guarepochi rerocuasar rumo opɨtaño amombrɨ ichui. Aheve nomahei ɨva rese oyeroquɨ ãgua oangaipa mboasɨsa pɨpe. Oyepochihanupa-nupa aipo ehi: ‘¡Tũpa, che paraɨsuerecomi eve, che angaipa viyar aico!’ ehi oyeroquɨ” ehi.

14 “Sese aipo ahe pẽu: co mbɨa ava sui guarepochi rerocuasar opa oipɨsɨ ñerosa Tũpa suindar güẽtave oso. Fariseo rumo aní eté. Esepia niha, opacatu acoi oyemboɨvate ai vahe, opara seco reroyɨsa. Acoi ava seco mbegüe vahe rumo seco mboɨvate catusara curi” ehi.

15 Iyavei chĩhivahe güeru Jesús uve yuvɨreco sovasapɨrã. Evocoiyase semimbohe osepiase yuvɨreco, “¿Mahera vo peruño tẽi chĩhivahe?” ehi opɨhavɨ̃racuasa pɨpe serusar upe yuvɨreco.

16 Jesús rumo aipo ehi: —¡Mahera ndapeipotai iyu ãgua! Toyugüeruño chĩhivahe cheu. Esepia, co chĩhivahe nungar ava yuvɨroiquera che Ru Tũpa povrɨve.

17 Supi eté acoi ndoipɨsɨi vahe che Ru Tũpa mborerecuasa chĩhivahe nungar yuvɨreco, ahe evocoiyase ndoyuvɨroiquei chietera ipɨpe —ehi.

18 Ñepei mbɨa mborerecuar oporandu Jesús upe: —Porombohesar avɨye vahe, ¿mbahe vo ayapora tecovesa apɨrẽhɨ vahe rereco ãgua? —ehi.

19 Jesús evocoiyase aipo ehi ahe mbɨa upe: —¿Mahera vo, “Avɨye vahe” ere cheu? Oime rumo ñepei avɨye vahe ité, ahe Tũpa secoi.

20 Ereicua niha co porocuaita aipo ehi vahe: ‘Nandeaguasai chira, ndereporoyucai chira, nandemondai chira, nanderemirai chira ambuae ava rese, eremboyeroyara nde ru, nde sɨ avei’ ehi vahe —ehi chupe.

21 Ahe mbɨa rumo, —Che aipo nungar opacatu amboavɨye ité che chĩhivahemi suive —ehiño chupe

22 Aipo ihese rumo, —Ipane vɨte mbahe ndeu —ehi—. Emondopa rane nde mbahe, ahe seprɨ evocoiyase eremondora ava iparaɨsu vahe upe. Ichui ererecora mbahe avɨye vahe ɨvave cute. Ipare ereguatara che rupi —ehi chupe.

23 Aipo oyeupe hese rumo, ahe mbɨa ndoyembovɨhai tẽi. Esepia niha, mbahe yar ité secoi.

24 Sese omahe aipo ehi: —¡Yavai eté rumo ava mbahe yar reique ãgua che Ru Tũpa mborerecuasave! —ehi—.

25 Yavai rai camello upe yucuar rupi seique ãgua; ava imbahe eta vahe upe rumo yavai catu che Ru mborerecuasave seique ãgua —ehi.

26 —¿Ava angahu pĩha evocoiyase oñepɨsɨrora yuvɨreco viña? —ehi sendusar chupe.

27 Evocoiyase ahe chupe aipo ehi: —Ava tẽi upe mbahe yavai eté, Tũpa upe rumo ndayavaimi eté —ehi.

28 Evocoiyase Pedro aipo ehi: —Che Yar, ore rumo opa oroseya ore mbahe nde rupi ore guata ãgua —ehi chupe.

29 Evocoiyase aipo ehi güemimbohe upe: —Supi eté acoi oseya vahe que güẽta, güembireco, vɨquehɨr, vɨvrɨ, oyesupa, que guahɨr Tũpa mborerecuasa rese,

30 ahe setá iteanga catu oipɨsɨra mbahe avɨye catu vahe co ɨvɨ pɨpe oseya vahe sui. Ipare rumo tecua ambuaeve oipɨsɨ aveira tecovesa apɨrẽhɨ vahe curi —ehi.

31 Evocoiyase yande Yar opa vɨraso co cotɨmi doce güemimbohe. Aheve aipo ehi: “Cũritei yasora tecua Jerusalén ve yaico, aheve omboavɨyera co Tũpa ñehe mombehusar rembicuachiagüer co che, Ava Rɨquehɨr, resendar ñehesa.

32 Che imondoprɨ aicora ndahei vahe yande mu upe mara-mara tẽi che rereco ãgua. Che reroɨ̃ro-ɨ̃rora iyavei ondɨvɨ-ndɨvɨra yuvɨreco che rese” ehi.

33 “Iyavei che nupa-nupara. Ipare che yucara yuvɨreco. Imombosapɨsa arɨ pɨpe rumo acuerayevɨra omano vahe pãhu sui” ehi.

34 Semimbohe rumo ndosenducuai eté iñehe yuvɨreco. Esepia niha, yavai eté senducua ãgua yuvɨreco chupe.

35 Evocoiyase Jesús ovɨrovɨse tecua Jericó oso, aheve mbɨa ndasesapɨsoi vahe oguapɨ oĩ perɨ popɨve porerecosa oyeupe mondo ãgua rese.

36 Osenduse ahe ndasesapɨsoi vahe ava rehɨi pɨambu, ahese, “¿Mbahe vo pẽu?” ehi ava upe.

37 Ahe evocoiyase, “Jesús, Nazaret pendar, ocuara co rupi” ehi yuvɨreco chupe.

38 Evocoiyase ahe güendapeve oñehe pĩrata: —¡Jesús, David suindar, che paraɨsuerecomi tẽi eve! —ehi chupe.

39 Evocoiyase ava tenonde oguata vahe oyaca-yacaño, “Quiriri” ehi yuvɨreco chupe. Ahe rumo, —¡David suindar, che paraɨsuerecomi tẽi eve! —ehi pĩrataño ité chupe.

40 Evocoiyase Jesús opɨtase aheve, oyocuai ava seru ãgua. Ovɨrovɨse seru yuvɨreco, aipo ehi ndasesapɨsoi vahe upe:

41 —¿Mbahe vo ereipota ayapo vaherã ndeu? —ehi. —Che Yar, che mbosarecomi tẽira eve viña —ehi chupe.

42 —¡Esareco, erecuera niha! Esepia, ereyeroya ité che rese —ehi chupe.

43 Ahe ramoseve ndasesapɨsoi vahe, osareco tuprɨ ité; osoño ité Jesús rupi imboeteisave. Opacatu ava osepia vahe avei omboetei Tũpa yuvɨreco.