Matthew 12 in Guanano

1 Mahanocã to ã ni buheri baharo Sabado jichʉ sã Jesu mehne trigo wesepʉ sʉi. Sã to buheina jʉca baana, trigo parorire paha, chʉ tuhsʉ yʉhdʉ wahcãi sã.

2 Sã ã yoachʉ ñʉa, fariseo curua macaina Jesure õ sehe nire: —Tʉhosiniga sãre. ¿Dohse yoa tina Sabado mari sori nʉmʉ to jipachʉta dahrajari, trigo parorire ã pahaa? Mari dutiare yʉhdʉrʉcaa nina —nire tina.

3 Jesu yʉhtire. “Yʉ buheina yʉhdʉrʉcaa nierare”, ni yahuro taro õ sehe ni yʉhtire: —Davi cjiro tiro mehne macaina mehne jʉca baaro Cohamacʉ wʉhʉpʉ sãa, Cohamacʉ ya pãore chʉha. Tí pãore sacerdotea dihtare chʉ dutira. Cohamacʉ dutiare ti joari pũ painare tí pãore chʉ dutierara. ¿Davi cʉ̃hʉ tíre ti yoari cjirire Cohamacʉ joari pũpʉ buherari mʉsa? (Tí pãore chʉro Cohamacʉre yʉhdʉrʉcaro nieraha. Michare ahri yaparire chʉa yʉ buheina cʉ̃hʉ Cohamacʉre yʉhdʉrʉcaa nierara.)

5 Ã yoa Cohamacʉ wʉhʉi dahraina sacerdotea ne soerara mari soa nʉmʉrine. Ã soerapahta Cohamacʉ dutiare yʉhdʉrʉcaina jierara. ¿Tíre buherari mʉsa Cohamacʉ Moise cjirore to cũri pũi?

6 Mʉsare niita nija. Cohamacʉ wʉhʉre ño payona tí wʉhʉi dahraina ti soerachʉ ñʉpanahta “Noanohca”, nina mʉsa. Tí wʉhʉ yʉhdoro yʉhʉ sehere ño payoro cahmana.

7 Cohamacʉ yare ti joari pũ õ sehe nina: “Wahiquinare wajã, jʉ̃ mʉoa mehne yʉhʉre mʉsa ño payochʉ cahmaeraja. Painare mʉsa pja ñʉchʉ sehere cahmaja yʉhʉ”, nina to yare ti joari pũ. To ã nirire mʉsa noano tʉhona yʉ buheinare tuhtieraboa mʉsa. Tina tíre chʉa yʉhdʉrʉcaa nierare. Ã jina tinare tuhtieraboa mʉsa.

8 Yʉhʉ masʉno Cohamacʉ warocariro ahri dacho Sabado dachore masa ti yoahtire yahurirota jicʉ pʉhtoro tjija —nire Jesu fariseo curua macainare.

9 To ã niri baharo waha, judio masa mari buheri wʉhʉpʉ sʉi sã Jesu mehne.

10 Tói wamomaca bʉhariro jire. Ã jia fariseo curua macaina sehe Jesure yahusãa taa, tirore õ sehe ni siniture: —Sabado dachoi mari sori dachoi masʉnore noariro yoa dutierara Cohamacʉ. ¿Ã tjijari mʉ tʉhotuchʉ? —ni siniture tina.

11 Jesu õ sehe ni yʉhtire tinare: —¿Mʉsa yairo oveja Sabado jichʉ copapʉ to bora sãachʉ tirore na wioerabocari mʉsa? Na wionahca mʉsa.

12 Oveja yʉhdoro jira masʉno sehe, Cohamacʉ to ñʉchʉ. Ã jiro Sabado jichʉ masʉnore yʉhdochʉ noa nina —ni yʉhtire Jesu tinare.

13 Ã ni tuhsʉ, wamomaca bʉharirore õ sehe nire: —Mʉ wamomacare siõrocaga —nire tiro. To ã nichʉ bʉhariro sehe siõroca, noari wamomaca wahare.

14 Ti sori nʉmʉi to ã yoachʉ ñʉa, fariseo curua macaina waha, ti basi õ sehe niha: —¿Dohse yoa Jesure wajãnahcari mari? —niha tina ti basi.

15 Jesu ti ã nirire masino, wahaa wahare. To ã wahachʉ payʉ masa tirore nʉnʉ tire. Ti ã nʉnʉ tichʉ ñʉno tiro sehe jipihtina tina mehne macainare dohatiinare noaina wahachʉ yoare.

16 Ã yoaro dohatiina cjirire tinare to yʉhdorire painare yahu dutierare tiro.

17 Ã dohatiinare noaina wahachʉ yoaro Cohamacʉ yare yahu mʉhtariro Isaia cjiro panopʉ to ni joariro seheta yoaro nire Jesu. Õ sehe ni joaa tiha Isaia:

18 “Õ sehe nina Cohamacʉ: ‘Ahriro yʉ cahamacʉno jira. Tiro yʉ beseriro jira. Tirore cahĩja. Ã jicʉ tiro mehne wahcheja. Yʉ Espíriture tirore waihtja. Ã jiro yʉ tuaa mehne jipihtina masare yʉ buheare yahurohca tiro.

19 Ã yahuro tiro ne purĩno mehne yahusi. Ã yoa niji siaroca yahuriro jiro sañurucusi. Tuhsʉ, maca macari mahai payʉ masa watoi tiro tuaro sañurucu yahusi.

20 Wʉjʉcʉ o muquearʉcʉ sʉchʉ to nuhnuerachʉ yoaro seheta masa cʉ̃hʉre niji siaro dero yoarohca tiro. Pjiroca jʉ̃ri pichacare to yaeraro seheta masa cʉ̃hʉre noano yoarohca tiro. Ãta yoarucurohca tiro watĩnore to yʉhdʉrʉcahto pano.

21 Ã jia payʉ masa tirore wacũ tuaahca’, nina Cohamacʉ”, ni joaa tiha Isaia.

22 Cʉ̃ dachoi watĩno to cohtotarirore masa na tare Jesu cahapʉ. Tiro sehe watĩno cjʉaro durucu masierare. Tuhsʉ, capari ne ñʉerare. Ti ã na wihichʉ ñʉ, noariro wahachʉ yoare Jesu tirore. To ã yoachʉ watĩno to cohtotariro cjiro ñʉ, durucure.

23 To ã wahachʉ ñʉa, masa ñʉ cʉaa wahare. —¿Ahriro Davi cjiro panamino masare yʉhdohtiro jijari? —nire tina ti basi.

24 Jesu watĩare to cohãrire tʉhoa fariseo curua macaina õ sehe ni tʉhoture: —Beelzebú watĩa pʉhtoro to tuaa mehne watĩare cohãna Jesu —ni tʉhoture tina.

25 Ti ã ni tʉhotuchʉ masino, Jesu quiti mehne piti dahre yahure tinare: —Watĩno ya tuaa mehne watĩare cohãi nieraja. Cʉ̃ yahpa macaina ti basi cahma wajãa, tí yahpa macaina yaria pihtia wahaboa. Cʉ̃ maca macaina ti basi cahmachea tí maca macaina waha pihtia wahaboa. Cʉ̃ wʉhʉ macaina cʉ̃hʉ ãta wahaboa.

26 Ã jia Beelzebú watĩa pʉhtoro sehe watĩare cohãno, tina watĩa ti basi cahmachea niboa. Ã jia tina cʉ̃hʉ waha pihtia wahaboa.

27 Õ sehe ni yahusãna mʉsa yʉhʉre: “Tiro Beelzebú yoadohoa mehne watĩare cohãna”, ni yahusãna mʉsa. Mʉsa mehne macaina cʉ̃hʉ watĩare cohãna. ¿Watĩno to tuaa mehne watĩare cohãjari tina cʉ̃hʉ, mʉsa ñʉchʉ? Ã cohãerara. Tíre masina mʉsa. Yʉhʉ cʉ̃hʉ watĩno tuaa mehne watĩare cohãeraja.

28 Ã jicʉ yʉhʉ sehe watĩare cohãcʉ Cohamacʉ to Espíritu tuaa mehne tinare cohãja. Yʉ ã cohãchʉ ñʉna õ sehe masiga mʉsa: Cohamacʉ masa bui pʉhtoro ahri yahpapʉre ji tuhsʉra mipʉre.

29 ’Õ seheta jira mari piti dahre buhechʉ: Tuariro ya wʉhʉpʉ pairo sãa sʉ yaca masierara. Tuarirore dʉhteraro to ya wʉhʉpʉ sãa sʉ yaca masierara. Tirore to dʉhteri baharo sãa sʉ yaca masina —ni yahure Jesu. (Ã ni yahure watĩnore to yʉhdʉrʉcarire yahuro. Watĩno tuariro to jipachʉta Jesu tirore yʉhdʉrʉcara watĩare cohãno.) Ã ni tuhsʉ õ sehe ni yahu namore Jesu:

30 —Cʉ̃iro yʉhʉre cahmaeraro, yʉhʉre ñʉ tuhtiriro jira. Cʉ̃iro yʉhʉre yoadohoeraro, yʉhʉre wapʉ tichʉ yoaro nina.

31 ’Ã jicʉ mʉsare potocã niita nija yʉhʉ. Jipihtia ñaare masa ti yoachʉ ti durucuchʉ cʉ̃hʉre Cohamacʉ bo masina. Ã boparota Espíritu Santore ti ñano ni durucuchʉ tí pinine ne bosi.

32 Yʉhʉre masʉno Cohamacʉ warocarirore yʉhʉre ti ñano ni durucurire bo masina Cohamacʉ. Espíritu Santo sehere ti ñano ni durucurire ne bosi Cohamacʉ. Mipʉre, pihtiri dacho baharopʉ cʉ̃hʉre ti ã niri cjirire bosi tiro —ni buhere Jesu tinare.

33 Ã ni buhe tuhsʉ, piti dahre buhero õ sehe ni yahu namore tinare: —Noadʉ yucʉcʉ noaare dicha tira. Ñaadʉ yucʉcʉ ñaare dicha tira. Yucʉcʉ dichare masina “Tʉ dichata jira”, ni masija mari. (Mari ã masino seheta masa ti durucuare tʉhona ti jia tiare masija mari.)

34 Agãa ñima tiina yoaro sehe ñaina jira mʉsa. Mʉsa ñaina jina, noaare ni masierara mʉsa. Mari wacũapʉ mari tʉhoturiro seheta mari dʉseroi wijara.

35 Noariro noaare tʉhotura. Ã jiro noaare durucura. Ñariro ñaare tʉhotura. Ã jiro ñaare durucura.

36 Mʉsare niita nija. Noano tʉhotu durucuina jiga mʉsa. Noano durucuerana, buhiri dahrehti dacho jichʉ mʉsa ã nimacanocarire Cohamacʉre yahu yʉhdʉnahca.

37 Quihõno mʉsa durucurire masino “Noaina jira”, ninohca Cohamacʉ. Tuhsʉ, ñano mʉsa durucurire masino “Ñaina jira”, ninohca tiro —nire Jesu tinare.

38 To ã niri baharo mari judio masare buheina, fariseo curua macaina cʉ̃hʉ tirore õ sehe nire: —Buheriro, Cohamacʉ warocariro jicʉ Cohamacʉ tuaa mehne yoa ñoga sãre —nimare tina.

39 Jesu õ sehe ni yʉhtire: —Mipʉ macaina ñaina, Cohamacʉre cahmaeraina Cohamacʉ tuaa mehne yʉ yoa ñochʉ ñʉ duamana. Ti ã ñʉ duapachʉta Cohamacʉ yare yahu mʉhtarirore Jona cjiro panopʉ macarirore Cohamacʉ to tuaa mehne to yoari dihtare yoa ñonohca masare.

40 Jona tia dacho waro pjiriro wahi pjaro puhichapʉ jiha. To ã wahariro seheta yʉhʉ cʉ̃hʉ masʉno Cohamacʉ warocariro tia dacho waro masa copapʉ jiihca.

41 Nínive macaina sehe Jona Cohamacʉ yare to yahurire tʉhoa ti ñaa yoarire cahya, Cohamacʉ mehne macaina tjuaha. Ã tjuaina jia buhiri dahrehti dacho jichʉ tina mipʉ macainare ti ñaare tʉhotumari cjirire duhuerainare “Ñaina jira”, ni yahusãahca. Jona cjiro tinare Cohamacʉ yare to yahuchʉ tʉhoa noaare cahmaha tina sehe. Ã cahmaa noano yoaa niha mipʉ macaina yʉhdoro. Ã jia tina mipʉ macainare “Ñaina jira”, ni yahusãahca. Mʉsare niita nija. Mipʉ mʉsare yʉ buhea Jona cjiro to buheri yʉhdoro jira.

42 Ã yoa buhiri dahrehti dacho jichʉ pʉhtorocoro sur macaricoro panopʉ macaricoro ducu, mipʉ macainare “Ñaina jira”, ni yahusãnohca ticoro cʉ̃hʉ. Ticoro Salomo panopʉ macariro to masiare tʉho duaro yoaropʉ ahri yahpa pa bʉhʉsehepʉ jiricoro Salomore tʉhoro taha. Ã yoaro noano yoaro niha mipʉ macaina yʉhdoro. Ã jiro ticoro “Ñaina jira”, ni yahusãanohca mipʉ macainare. Mʉsare niita nija. Mipʉ mʉsare yʉ buhea to buheri yʉhdoro jira —nire Jesu tinare.

43 Ã ni tuhsʉ, pari turi Jesu to tʉhotua mehne õ sehe ni piti dahre buhere tinare: —Watĩno masʉnore cohtotariro cjiro waha, tiro co marieni yahpai tini, to jihto cjihtore macamaha.

44 Ã bocaeraro, õ sehe ni tʉhotuha tiro. “Masʉno yʉ cohãriro cjiro mehneta pari turi jii wahaihtja”, ni tʉhotuha tiro. Ã ni tʉhoturo tiro tjuaa waha, to cohãriro cjiroreta bocaha. Ã to bocachʉ masʉno sehe noariro jimaha.

45 Ã jiro watĩno paina siete watĩare to yʉhdoro ñainare pjiro wahaha. To ã pjichʉ tina jipihtina tiro mehne jiha. Masʉno sehe tó pano cʉ̃iro watĩno to cohtotariro jiro, ñariro jimaha. Mipʉ sehere payʉ watĩa ti cohtotariro jiro, tó pano to jiriro yʉhdoro ña yʉhdʉariro jiha. Mipʉ macaina Cohamacʉre masimarina tirore cohãa, tina cʉ̃hʉ ñaa yʉhdʉina warota wahaahca —nire Jesu tinare.

46 Masare to ã ni durucuro watoi to pocoro to bahana mehne sopacai ducu, tiro mehne sʉhʉdu duare.

47 Ã jiro cʉ̃iro Jesure õ sehe ni yahure: —Mʉ poco mʉ bahana mehne sopacai ducura, mʉhʉre sʉhʉdu duaa —nire.

48 To ã nichʉ tʉhoro tirore yahurirore õ sehe nire Jesu tinare buhero taro: —¿Noa jijari yʉ poco, yʉ bahana cʉ̃hʉ, mʉsa ñʉchʉ? —nire.

49 Ã nino, sãre to buheinare ñuipuro, õ sehe nire: —Ahrina jira yʉ poco yʉ bahana yoaro sehe jiina.

50 Tina yʉ Pʉcʉ mʉano macariro to cahmaare yoara. Tó sehe yoaina yʉ bahʉ, yʉ baho, yʉ poco yoaro seheta jira —nire Jesu tinare.