Luke 12 in Cuiba

1 Poxonae cataunxuae Jesús cueicueijei tsuncuae, bapoxonae ayei jiwi nacaetutapona Jesustha. Jiwi nataxu taxunaunaba. Jesús tamropata pitaba xua cueicueijei jiwitha. Copiya matha Jesús pijimonae tsipaeba, jeye: “Dota pam jopa pajume naitaewatsinde fariseomonae pia pecuidubi coyenewa tatsi xua painya nejume cowʉntsiyainwa. Barapomonae itara beta paeba ichitha jopa xapain exanaeyo.

2 Daxita diwesin xua po diwesin bequein anoxuae jiwi jopa yaputaeyo, bexa yaputaena. Pocotsiwa jiwi abe nameicha exana daichitha ichamonae bexa yaputaeponaena baxua.

3 Paxam xua po diwesi merawi nameicha pana natsipaebame, barapo diwesi ichamonae mataqueitha jume taena. Mataʉtano pocotsiwa paxam aisawatha pana namuxu paxapaxeya tsipaebame, barapo diwesi ichamonae panatha paca jume canawabiya wawai tsane”, jei Jesús.

4 Equeicha Jesús pijimonae barai, jeye: “Tamonae paxam paca tsipaebatsi jopa pacuitaya cunuwinde pomonae xua itacʉpatsi xua paca necajutebiwa xua meisa painya pepontha. Ichitha barapomonae jopa itacʉpaetsi xua equeicha paca jumopein tʉnaxʉ jutebina.

5 Ichitha yabara paca tsipaebatsi pontha jame bewa pacuitaya cunuwim, bapon apara jame Nacom. Tsipei bapon itacʉpatsi xua painya nepaca bebaiwa pin isototha po pin isototha jopa bapana itacounayiyo xua weraweraca painya nepaca exanaenexa painya pepon. Xaniyan paca tsipaebatsi bewa jame pacunuwim bapon Nacom.

6 “Jiwi ba caenaeta siri cinco poyobe, saya ainya paratiyobe nantomata. Bequein barapo siri caenaeta jiwi xua jopa matoma nautsiyo, ichitha Nacom jopa yabara jʉntemainaeyo siri, mataʉtano caeyono jopa yabara jʉntemainaeyo.

7 Irʉ daxita painya nentanan Nacom daxita matapaeicha paca matana ununa. Jopa pajunuwinde tsipei paxam Nacom bichocono patsita ainya cuim beyacaincha siri”, jei Jesús pijimonaetha.

8 Equeicha Jesús namchi pijimonaetha, jeye: “Yabara paca tsipaebatsi pomonae xua nayopita ichamonaetha, pomonae xua najei: ‘Apara paxan Jesús pijimonae tatsi pan’, najei. Barichi xan, ponxaein Nacom Tananeitapetsin xuya jan tsane matatsunpiwitha. Barapomonae apara tana nejume cowʉntsiwi, jan tsane xuya barapo Nacom pia matatsunpiwi tatsi peitabaratha tatsi.

9 Ichitha pomonae xua neyabara jei ichamonaetha: ‘Jopa dapon payaitaeinyo’, jei, xan ponxaein Nacom Tananeitapetsin xuya barapomonae yabara jan tsane Nacom pia matatsunpiwi peitabaratha tatsi: ‘Apara barapomonae jopa yaitaeinyo’, jan tsane.

10 “Xan ponxaein Nacom Tananeitapetsin pon abe neyabara paeba Nacom itacʉpatsi xua bapon peyabara jʉntemainaewatsi pocotsiwa bapon abe neyabara paeba. Ichitha pon nama Nacom pia Pejumope tʉnaxʉ tatsi bichocono abe yabara paebatsi Nacom jopa bapana yabara jʉntemainae bapon.

11 “Paca caponaena judiomonae pia penacaetutsi bontha ichaxota nacaetuteiba pentacaponaewi. Paca caponaena pomonaetha pomonae peyabara paebi jiwi xua penatsicuentsiwa xua abe peexanaexae yawa tomara pia pentacaponaewi peitabaratha tatsi paca caponaena. Poxonae baxua paca exanaena, jopa payabara najʉntʉ coyene exabinde pocotsiwa xua painya nejume notsiwa xuano xua painya netsipaebiwa tsane barapomonaetha.

12 Poxonae juntucuru pacaunutsiya paebiname, bapoxonae Nacom pia Pejumope tʉnaxʉ tatsi paca tsijume dubina pocotsiwa painya netsipaebiwa tsane”, jei Jesús.

13 Caein pin bicheitotha, bapon Jesús baraichi, jeye: —Jiwi Necuidubim, taeweicho inta itorobare bʉ necata xua tawa xua taxa pecopiniwa xua xuan taxa bayatha pana nejʉntana jeba, jei.

14 Jesús jume epa pita, jei: —Maisacai, apara dapon aibi pon necana exana xua xan tapaca yabara paebiwatsi xua painya nenatsicuentsiwa xua abe painya neexanaexae. Mataʉtano apara dapon aibi pon necana exana xua xan be pon tapacata tsabibeiwatsi pocotsiwa painya axa pia pecopiniwan tatsi, xua bayatha paca jʉntana jebeiba painya axa, jei Jesús.

15 Yawa Jesús namchi, jeye: —Dota xua asiwiya paantobem xua xoxi paxeiname. Bequein pebin copei nawita xeinaetha, ichitha barapo pebin jopa yawenaetsi xua beta pepoponaewa, jei Jesús.

16 Nexata Jesús tsipaeba jiwitha pecayabara jʉta pepaebi diwesiyo, xua jeye: “Irʉ matha pebin popona pon copei pexeinaein. Pia pabi tatsi pexaewa tanawetatsi nawita.

17 Pon copei pexeinaein nexata pia coutha nabarai: ‘¿Eta bichocuaein tsane? ¿Eta xota jebocuaein pocotsiwan pabitha notan?’ jei.

18 Pia coutha najume nota: ‘Bara yaputan tha xubichi pexaewa matabon. Tha equeicha acabichi po bon bichocono pin bon. Barapo pin bontha daxita pexaewa etsin yawa etsinno daxita pocotsiwa xeinan.

19 Nexata najʉntʉ coyene baran tsane: Bara daxita xeiname ainya wei dapaein nexa. Nafifinacaecare, xaibare, apeibareno, jʉntʉ coyene weiweineibare’, najei xua najʉntʉ coyene barai pon copei pexeinaein.

20 Ichitha pon copei pexeinaein Nacom barai bapon, jeye: ‘Pebin pon jopa xapain nenanta xeinaem, methaunxuae anoxuae merawi tʉpaename. Daxita baxuan xua yabo notame, ¿jintam metha piawa tsane?’ jei Nacom.

21 Baxua barichi pon xua saya copei yabara nanta xeina nawita pecaetubinexa. Bapon Nacom copei xeina taetha, Nacom tsitatsi xua bapon apara acopeibi, tsipei bapon pejʉntʉ coyene tatsi tsocuae xua Nacom jopa pejume cowʉntsixaetsi”, jei Jesús.

22 Bapoxonae Jesús pijimonae tsipaeba, jeye: “Paca tsipaebatsi, jopa bichocono payabara najʉntʉ coyene exabinde pexaewa xua painya neuna jinompaewa tsane. Barichi jopa bichocono payabara najʉntʉ coyene exabinde papabʉrʉ xua painya pepon nexa.

23 Pocotsi asʉ pejinompaewa xua Nacom naca cata jame baxua ainya cui, beyacaincha pexaewa xua peuna jinompaewa. Pepon ainya cui irʉ, beyacaincha papabʉrʉ xua pepon nexa.

24 Uni payabara yaputaema. Bapomonae jopa ʉbiyo pabitha. Mataʉtano jopa jotsiyo pocotsiwa penawetsiwa. Jopa xeinaeyo bomʉxʉn xua pejebinexa pexaewa. Ichitha Nacom, uni apatatsi pexaewa. Paxam nama bichocono Nacom patsita ainya cuim jame, beyacaincha peyapupunaewi xua Nacom tsita ainya cuichi.

25 Dapon aibi pon paxam jiwana pon itacʉpatsi xua xeinaena icha matacabi xua po matacabitha pepoponaewa tsane poxonae tʉpaena. Bequein bapon nayabara nantʉ exaba nawita baxua, ichitha jopa itacʉpaetsi xua xeinaena caentacabi equeicha.

26 Icha jopa paca itacʉpaeyo xua paexaname xua be conotha xua caentacabi nexa, ¿eta xua metha equeicha yabara panantʉ exabame ichawan xua daunwei bichocono?

27 “Jame pacayabara nanta xeinare pentonon xua xuwa, xua matono itʉpana. Pentonon jopa nacuichiyo yawa jopa natsiexanaeyo papabʉrʉ penamaxatabinexa. Ichitha paca tsipaebatsi xua pentonon matono itʉpana bichocono beyacaincha pocotsi paparuwa Salomón nama xatata xua pexeinya paparuwa. Bapon Salomón pon caena bayatha judiomonae itorobiya pia pepa peewatsinchi pon bayatha tʉpa.

28 Pentonon, po matonon wexotha anoxuae xuwa, Nacom cana exana xua matono itʉpana. Ichitha pebiwi baya matono tautsina ichaxota pocotsiwatha pan seba, tsipei saya pentono. Nacom cana exana xua pentonon bichocono wʉnae bara bequein saya pentonon. Barichi Nacom itacʉpatsi xua beta paca neca-eenaewa xua beta painya nejinompaenexa. Mataʉtano Nacom paca catsina paparuwan. ¡Maisa pebiwi pam tsobenae be conotha pajume cowʉntame Nacom!

29 Jopa payabara najʉntʉ coyene exabinde pexaewa xuano xua painya neapaewan yabara. Jopa panthʉthʉ deideijeya jinompaeinde xua ichawa pacayabara nanta xeiname.

30 Tsipei barapo cae pin nacuathe jiwi, saya i baxua pecayabara najʉntʉ coyene exabi pocotsiwa nantawenona. Ichitha nama paxam painya Axa Nacom panantaʉtame pon yaputane daxita pocotsiwa xua xoxi panantawenoname.

31 Meisa saya bichocono pacayabara nanta xeinare xua painya neexanaewa xua Nacom ichichipa waba jiwi xua jiwi wabatsi xua petanaexanaenexatsi pijimonae pomonae itorobiya pecanamataxeinaexae. Icha baxua paexanaename nexata Nacom paca catsibina xua daxita pocotsiwa panantawenoname”, jei Jesús.

32 Equeicha Jesús namchi, jeye: “Tamonae pomonae be ovejamonae pam, painya nejunuwi jiwi pamxaem. Jopa pajunuwinde bequein bara tsiquimonaeyo pam. Painya Axa Nacom pia coya peichichipaexae pia coya paca cana exanaena pijimonae tatsi jiwana pam pomonae pejume cowʉntsiwichi pomonae itorobiya pecanamataxeinaexae.

33 Pacaenaere xua paxeiname. Barapo paratixi pomonae acopeibiwi pacatsibare. Poxonae baxua paexaname, bapoxonae xuya Nacom athabeicha paca catsibina pocotsiwa xua painya nepaca jʉntana jebiwa pocotsiwa xua jopa naxubiyo. Athabeicha pecaibin jopa patopaeyo painya nepaca caibinexa pocotsiwa pajebame bara xoteicha. Mataʉtano ofo jopa xaeyo pocotsiwa xua pajebame bara xoteicha.

34 Ichaxota ba pajebame xua painya neichichipaewan baxota ba payabara nanta xeiname nawita”, jei Jesús.

35 Equeicha Jesús namchi, jeye: “Pana najʉntʉ coyene cui wʉnaere xua tapatopaewa tsane. Barapocotsi jʉta coyeneya paichinde, icha pomonae petanacuichiwi ichi xua nacui wʉnaeta, xua pon bo pexeinaein imoxoyo pepatopaexae. Bapon pon bo pexeinaein nasiwa pona ichaxota jiwi nacaetuta xua pexaenexa pexaewa poxonae pebin piowa pita. Bapon nawirena bara werena, pomonae pia petanacuichiwichixaetsi nainya tayausaranaxorenatsi pecoiboto poxonae bapon patopa pia botha. Barapocotsi jʉta coyeneya paichinde. Paxam panacui wʉnaetsiya jinompare xua tapatopeicaewa tsane.

37 Poxonae bo pexeinaein patopa icha bapon tane xua pomonae pia petanacuichiwichixaetsi jopa maichiyo bapoxonae barapomonae jʉntʉ coyene weiweina. Bara xaniwaicha paca tsipaebatsi bapon pon bo pexeinaeinxae pia petanacuichiwichi cuareba pexaethopaewatha, bapoxonae apatsina pexaewa.

38 Pon bo pexeinaein, bara bequein papaetha patopaetha tsipae, ichacuitha bara bequein metha patopaetha tsipae mataquei wʉnaeyo, ichitha barapomonae pomonae petanacuichiwi jʉntʉ coyene weiweinaetsipa poxonae bo pexeinaein tane xua jopa maichiyo barapomonae.

39 Barichi payaputaema, icha bo pexeinaein yaputaetsipa xua poxonae patopaena pon jiwi pecaibin jopa maitecaetsipae. Mataʉta bapon jopa copatsipae xua pon pecaibin petajondenaewatsi pia botha.

40 Bara paichinde. Tawanaetha pana nacui wʉnaere tsipei xan ponxaein Nacom Tananeitapetsin patopeicaein poxonae jopa tsaca payabara jinompaem tsane poxonae jopa payabara nanta xeinaem tsane xua tapatopaewa tsane”, jei Jesús

41 Nexata Pedro Jesús yainyabatsi: —Jesús, pata Tanecanamataxeinaem, po diwesi xuaunxuae pana tsipaebame, xua pecayabara jʉta pepaebi diwesiyo, ¿saya meisa paxan nexa? ¿Irʉ ichamonae nexano? jei Pedro.

42 Jesús pon Pecanamataxeinaeinxae jiwi, Pedro jume notatsi pecayabara jʉta pepaebi diwesiyotha pepatopaewa tsane yabara, jeye: “Yabara catsipaebatsi pon matacapopona pomonae bo pexeinaein tanacuitatsi. Barapon xanepanaya yaputaeya matacapopona. Poxonae bo pexeinaein wepu warapa barapomonae, pon bo pexeinaein itoroba pontha pon bo petayapucaecaeinchi, jeye: ‘Inta beta matacapoponde, yawa inta beta pexaewa apare daxita matacabi pomonae xua inta nacuita’, jei bo pexeinaein.

43 Pon bo petayapucaecaein bara jʉntʉ coyene weiweinaena poxonae patopaena pon bo pexeinaein, petaexaetsi xua bara beta tayapucaeca bo, xuano bara beta peexanaexae xua bo pexeinaein itoroba.

44 Xaniwaicha paca tsipaebatsi. Bo pexeinaein itorobina, xua pon petayapucaecaexaetsi bo, bapon cana exanaeinchi xua equeicha daxita piawa beta petayapu enaewatsi xua xuan xeina pon bo pexeinaein.

45 Ichitha ichacuitha pon yapucaeca bo bapon peantʉcuiyapubein tsipae. Bapon pia coutha nanta xeinaetsipa, najei tsipae: ‘Metha bo pexeinaein jopa cuinaya patopae tsane’, najei tsipae. Bapoxonae bapon cueinta pomonae pon bo pexeinaein tanacuitatsi, pebiwi yawa petsiriwaxi. Mataʉtano bapon nanabanaetsipa nawita ichamonae yawa cʉpatsi nanaexanaetsipano. Bapoxonae bo pexeinaein jemeicha patopaena poxonae pon bo petayapucaecaein jopa wʉnae tsaqueinaeyo. Poxonae barapo hora tsuxubi jopa yaputaeyo yawa poxonae barapo matacabi tsuxubi jopa yaputaeyo. Pon bo pexeinaein itorobina ichamonaetha xua pebenexatsi yawa peperaxa exabinexa tsainchi pon bo petayapucaecaein icha cana ichichi pomonae jopa pejume cowʉntsiwi.

47 “Pon bo yapucaeca, bapon bequein yaputane pocotsiwa pon bo pexeinaein itoroba xua ichichipa, ichitha jopa exanaeyo pocotsiwa itorobatsi, xua bo pexeinaein itoroba. Barapon bichocono peraxa jʉbinchi xua jopa peexanaexae pocotsiwa itorobatsi.

48 Ichitha ichʉn pon bo yapucaeca jopa cono yaputaeyo pocotsiwa bo pexeinaein itoroba yawa itatemaya abe exana. Bequein jopa cono yaputaeyo yawa itatemaya abe exana, ichitha nantawenona xua peperaxa exanaewatsi be conotha, tsipei abe exana be conotha. Pon ba be conotha Nacom yabara yaputaeinchi, Nacom bapontha cana exanaena xua ichawa peyabara yaputaewa tsane beya poxonae bapon equeicha bichocono Nacom pejume cowʉntsiwa tsainchi. Pon ba jopa ichipaeyo xua Nacom peyabara yaputaewatsi Nacom wepichina po coyene bapon yaputane xua beya daxota Nacom jopa pejume cowʉntsiwa tsainchi”, jei Jesús.

49 Equeicha Jesús namchi, jeye: “Patopan barapo cae pin nacuathe Nacom tana neitorobixae xua jiwi aperaxatane taexanaenexa abe peexanaexae barapo jiwi. Tapatopaewaxae jiwi atene tsane icha be ichi poxonae barapo jiwi tautatsi isototha. ¡Maisa metha bayatha bena baxua exanocuaein barapo isoto!

50 Xan barichin tsane daxita matapaeicha aperaxatanein tsane poxonae tʉpaein. Awiya bichocono anthʉthʉrewein xua beya baxua inta exanaena.

51 ¿Pananta xeiname xua xan apara patopan xua jiwi jʉntema pejinompaewa tsane? Apara aibi, jopa baxua tsipatopaeinyo. Apara jame patopeican taexanaenexa po coyene jiwi naba exanatsi xua daxota ainya bicheiton penaexanaewa tsane.

52 Anoxuae, yawa bexa tsane cinco poyobe cae matabʉxʉyo xua bomʉxʉtha jinompa barapomonae nawepu tsatajopaenabe. Tres poyobe ita aenae-aenei tsane xua dos poyobe ita aenae-aenei tsainchibe. Nantiya barapo matabʉxʉyobe naita aenae-aenei tsanebe. Baxua exanaena xua ichamonae tana nejume cowʉntsi jiwixae xua irʉ ichamonae jopa tana nejume cowʉntsixae.

53 Coxiyan pexanto ita aenae-aenei tsane. Coxiyan xuya pexanto ita aenae-aenei tsainchi. Coxiwa pexantiyo ita aenae-aenei tsane. Coxiwa xuya pexantiyo ita aenae-aenei tsainchi. Irʉrʉ pamiyobe naita aenae-aenei tsanebe. Pecopeinyobe naita aenae-aenei tsanebe”, jei Jesús.

54 Yawa Jesús barai jiwitha, jeye: “Poxonae tsaquinaebowa pataneme xua pocotsiwe wejopeine: ‘Ema dawa jopeina’, pajam. Jopa jume bara duneica.

55 Poxonae joibo jopa: ‘Wei imoxoyo’, pajam. Jopa jume bara coicha jopa.

56 Itara mexeya pexeinya jʉntʉ coyene paxeiname ichitha peajʉntʉcoyenebe jiwi pam. Itaboco yawa irano panaita caewatame painya yaputaetsi icha ema yawa xua icha pexeinya matacabi. Ichitha jopa payabara yaputaem xua bequein peitʉpanaewan exanan, ichitha cataunxuae came awiya jopa payabara yaputaem po coyene xua baxua Nacom taneitorobiwa”, jei Jesús.

57 Equeicha Jesús namchi jiwitha, jeye: “¿Eta xua metha painya coutha beta jopa pana nayabara nanta xeinaem xua icha metha wʉnae painya neexanaewa?

58 Icha ichʉn bepaca itoroba paca necaponaenexa pontha pon jiwi peyabara paebin xua penatsicuentsiwa xua abe peexanaexae nexata bapon patsipaebare poxonae cataunxuae namtotha paca barʉ ecapona xua painya nenaita coxone exanaenexa. Xain bapoxonae bapon jopa paca caponae tsane pontha pon jiwi peyabara paebin xua penatsicuentsiwa xua abe peexanaexae. Tsipei icha bapon bara beya paca caponaetsipa, bapoxonae pon jiwi peyabara paebin xua penatsicuentsiwa xua abe peexanaexae equeicha dabeya policiamonae beya paca itorobichipa. Bapoxonae nama policiamonae jiwi pecʉbi bo beya paca itorobichipa.

59 Bara xaniyeya paca tsipaebatsi. Paxam jopa paca pu copabi tsane jiwi pecʉbi bo weya, beya abʉ poxonae panatsipu matomacaename daxita paratixi cuntha po paratixi xua paxeiname”, jei Jesús.