Luke 9 in Cubeo

1 Órejarĩ ina doce paivʉ ʉ̃i bueimarare ʉ̃i yebai, Jesús jídejamed̶a ne parʉéva, ne jaetovarãjiyepe ayʉ abujuvare aru ne mead̶arãjiyepe ayʉ ijimarare.

2 Aru jarorejamed̶a náre, ne coyʉrãjiyepe ayʉ Jʉ̃menijicʉi jaboteinoque yávaiye méne aru ne mead̶arãjiyepe ayʉ põevare.

3 Jesús arejamed̶a náre: —Nʉvamejara mʉja apejĩene mʉje nʉinore. Tuturiteiyoava nʉvamejara, curubʉare máre, ãiyede máre, aru tãutʉrare máre. Nʉjara mʉje cuitótecaje doino cʉeda.

4 Ã́ri mʉja ecoivʉ ĩmaroi, cʉjarã cũinácʉ cʉ̃rami upacʉque pʉ dajocarĩ nʉivʉta nore jocarĩ.

5 Apenoi ne copʉ etabedu mʉjare, aru ne jápiaiyʉbedu iye yávaiye méne, etarĩ nʉjara. Aru pʉpejarã jobore mʉjare jẽiyede mʉje cʉboba cãchinoi ne jã́iyede, ne jápiaiyʉbe boje. Que teni diĩmarocavʉ coreóvarãjarama jʉ abevʉre Jʉ̃menijicʉre aru mʉjare máre, arejamed̶a Jesús.

6 Que arĩburu yóboi, etarĩ nʉrejaimad̶a ĩmaroai aru ĩmajinoa coapa. Coyʉrejaimad̶a Jʉ̃menijicʉi yávaiye méne aru mead̶arejaimad̶a põevare caino.

7 Dinʉmʉ ñai jabocʉ Herodes jápiarejamed̶a Jesúi borore, caiye ʉ̃i d̶aiyede. Aru cãrijinejamed̶a, põeva ne yávaiye boje. Apevʉ arejaimad̶a, “Juan Bautista bácʉ nacajacʉbe yainore jarʉvarĩ”.

8 Apevʉ arejaimad̶a, “Elías járocʉbe cojedeca”. Aru apevʉ arejaimad̶a, “Cũinácʉ Jʉ̃menijicʉi yávaiyede coyʉcaipõecʉ bácʉ nacajacʉbe yainore jarʉvarĩ”.

9 Herodecapũravʉ arejamed̶a: “Juan Bautista bácʉi jipobʉre buraicõjecacʉ yʉ. Que baru, ¿ñamema ñai ʉ̃i borore ji jápiaimʉ?” arejamed̶a. Aru pare jã́iyʉrejamed̶a Jesúre ñai jabocʉ Herodes.

10 Dinʉmʉ Jesúi daroimara mácavʉ copainʉrejaimad̶a ʉ̃i yebai. Ʉ̃́re coyʉrejaimad̶a caino ne d̶aino mácarõre. Aru Jesús náre nʉvaridurejamed̶a põevare jocarĩ cũináĩmaro joabenoi, Betsaida ãmicʉrõi.

11 Ʉbenita náre nʉivʉre majidejaimad̶a põeva obedivʉ. Aru Jesújãre cujurejaimad̶a na. Jesúcapũravʉ torojʉcʉ jacoyʉrejamed̶a náre. Coyʉrejamed̶a Jʉ̃menijicʉi jaboteinoque yávaiyede. Aru mead̶arejamed̶a nácavʉ ijimarare máre.

12 Aru nainú tʉvaino marejávʉ̃ya. Que baru coyʉrãearejaimad̶a ina doce paivʉ ʉ̃i bueimara. Arejaimad̶a ʉ̃́re: —Põecʉbenotamu yo. Que baru nʉicõjejacʉ ina põevare, ne vorãjiyepe ayʉ ne jabʉóvarãjiyede aru ne bojed̶arãjiyepe ayʉ ne ãrajiyede ĩmaro joabenoi aru no cʉrõvaquei, arejaimad̶a Jesúre.

13 Ʉbenita Jesús arejamed̶a náre: —Mʉja náre ãiyede jíjarã, arejamed̶a. Na arejaimad̶a ʉ̃́re: —Pã́uboa cũinápʉrʉpe paiboa aru moa pʉcarã quénora cʉvavʉ ñʉja. ¿Ñʉja bojed̶acarãnʉrajidi ãiyede, jínajivʉ caivʉ ina põevare? arejaimad̶a na.

14 Aru nácavʉ ʉ̃mʉva cũinápʉrʉpe paimil baju barejáimad̶a na. Jesús arejamed̶a ʉ̃i bueimarare: —Dobaicõjejara mʉja ina põevare yajuboa teni, cainimea teni, cincuenta paivʉ cʉriyajuboa, arejamed̶a Jesús.

15 Ʉ̃i aiye báquepedeca d̶arejaimad̶a na. Que teni dobaicõjenejaimad̶a náre.

16 Aru die pã́uboa cũinápʉrʉpe paiboa aru moa pʉcarãre jẽni, cavarõi jã́ñʉ, torojʉede jídejamed̶a Jʉ̃menijicʉre. Torojʉede jíni bʉojarĩ, pã́uboare aru moare máre cotʉvarĩ jebeni, põevare jícõjenejamed̶a Jesús ʉ̃i bueimarare.

17 Aru caivʉ ãri yapidejaimad̶a na. Ãri bubarĩburu yóboi, iye cotʉvaiye báque pã́u aru moa máre põeva ne ãri oabede ĩni, mead̶arĩ, pʉebʉa doce paibʉare, judíova ne pʉebʉare, buivárejaimad̶a ʉ̃i bueimara cojedeca.

18 Jesús coyʉyʉ barejámed̶a Jʉ̃menijicʉre cũinácʉva. Aru ʉ̃i bueimara cʉrejaimad̶a ʉ̃́que. Dinʉmʉre jẽniari jã́rejamed̶a náre yópe: —¿Aipe aidi põeva yʉre? ¿“Yécʉbebu”, aidi na? arejamed̶a Jesús.

19 Arejaimad̶a ʉ̃́re: —Apevʉ ad̶ama, “Juan Bautistabe”. Aru apevʉ ad̶ama, “Elíabe”. Aru apevʉ ad̶ama, “Cũinácʉ Jʉ̃menijicʉi yávaiyede coyʉcaipõecʉ bácʉ nacajañʉ mácʉbe”, ad̶ama mʉre, arejaimad̶a na.

20 Aru Jesús jẽniari jã́rejamed̶a náre: —¿Ʉbenita aipe aivʉrʉ̃ mʉja yʉre? arejamed̶a Jesús. Pedro jʉ arejamed̶a ʉ̃́re: —Mʉ Jʉ̃menijicʉi daroimʉ mácʉbu. Ñʉjare jabotecʉyʉmu mʉ, arejamed̶a Pedro Jesúre.

21 Ʉbenita ʉ̃i borore apevʉre coyʉicõjemenejamed̶a náre, yópe arĩ:

22 —Jaʉvʉ yʉre, Jʉ̃menijicʉi daroimʉ mácʉre ʉ̃mʉpe, ʉrarõ ji ñájiquino. Ina judíova bʉcʉva, aru sacerdotevare jaboteipõeva, aru Jʉ̃menijicʉi yávaiye báquede bueipõeva máre yʉre boarĩ́ jarʉvarãjarama. Aru yóbecʉrijãravʉa yóboi nacajacʉyʉmu yʉ yainore jarʉvarĩ, arejamed̶a Jesús.

23 Aru caivʉre arejamed̶a Jesús: —Ácʉ põecʉ daiyʉcʉ yʉ́que, dajocajacʉrĩ põeva ne mearo jã́iyede ʉ̃́re, cʉyebejacʉrĩ yʉre yóvaiyede, aru jidʉbejacʉrĩ ʉ̃i ñájiquiyede. Nópe d̶abecʉ baru, ʉ̃ bʉojabebi jícʉ bacʉyʉ́.

24 Ñai põecʉ ʉ̃i baju ʉrõpe d̶arĩ, mead̶aiyʉcʉ baru ʉ̃i bajure, coatecʉyʉme ʉ̃i bajure Jʉ̃menijicʉre jarʉvarĩ, yópe yaiyʉ́ bácʉpe ʉ̃i ũmei. Ʉbenita ñai põecʉ, “Ye baju ãmevʉ, ji yaidú Cristore boje” ayʉ, ʉ̃i baju ʉrõpe d̶abecʉva quénora ji ʉrõpe d̶arĩ, ʉ̃́recabe ji mead̶aquimʉ, cʉcʉyʉ Jʉ̃menijicʉque cainʉmʉa.

25 Ñai põecʉ cʉvacʉ baru caiye ijãravʉquede, ʉbenita bíjayʉ baru ʉ̃i ũmene, ñájicʉyʉme cainʉmʉa toabo cũiméboi.

26 Aru ñai põecʉi cʉyedu yʉre aru ji yávaiyede máre, yʉ, Jʉ̃menijicʉi daroimʉ mácʉ ʉ̃mʉpe, máre cʉyeni dápiacʉyʉmu ʉ̃́re ji jã́d̶ovaiyede ji mearore, aru jipacʉ meacʉ baju ʉ̃i mearore, aru ina ángeleva meara ne mearore máre, ji daquijãravʉ baquinói.

27 Jãve coyʉyʉbu mʉjare: Apevʉ cʉrivʉ yui, ne yainájiye jipocai jã́rajarama Jʉ̃menijicʉi jaboteino cʉrõre, ji jaboteiyede põevare, arejamed̶a Jesús.

28 Ocho paijãravʉa yóboi, Jesús nʉvarejamed̶a Pedrore, Jũare, aru Santiagore máre, jẽniarajivʉ Jʉ̃menijicʉque cʉ̃racũi.

29 Ʉ̃i jẽniaiyedeca, ʉ̃i jiva oatʉvarejavʉ̃ya. Aru ʉ̃i cuitótecaje boricaje pẽorejavʉ̃ya.

30 Pʉcarã ʉ̃mʉva járorejaimad̶a, boroteivʉ ʉ̃́que. Na marejáimad̶a Moisés aru Elías.

31 Caino ne cʉrõ miad̶ári jajavʉ tedejavʉ̃ya. Borotedejaimad̶a Jesús ʉ̃i copaiquinore ijãravʉre jocarĩ aru ʉ̃́re vaiquínore máre Jerusalén ãmicʉriĩmaroi.

32 Pedro aru ʉ̃́cavʉ máre vʉocʉrivʉvacari, cãmenejaimad̶a. Quénora apʉrivʉ jã́rejaimad̶a Jesús meacʉ bajure aru náre máre, ina pʉcarã ʉ̃mʉva cʉrivʉre ʉ̃́que.

33 Moisés aru Elías ne dajocaiyede Jesúre, Pedro arejamed̶a: —Mʉ, bueipõecʉ, mearotamu ñʉje cʉru yui. Que baru d̶arãjivʉbu ñʉja yóbecʉriñamia cʉ̃ramia quĩ́jiñamia maquiyéde, cũinád̶ami maquinóre míñami, aru aped̶ãmi maquinóre Moiséde, aru aped̶ãmi maquinóre Elíare, arejamed̶a Pedro.

34 Ʉbenita majibedejamed̶a ʉ̃i que ainore. Ʉ̃i coyʉiyedeca, ocopenibo ẽmeni taorejavʉ̃ya náre. Que baru jidʉrejaimad̶a pare.

35 Aru ocopenibo taoiyede náre, jápiarejaimad̶a apeno yávainore ocopeniboi etaiyede: “Ñaime jímacʉ, ji beoimʉ. Que baru jápiajarã ʉ̃́re”, arejamed̶a Jʉ̃menijicʉ.

36 Aru yávarĩburu yóboi, jã́rejaimad̶a Jesúre cũinácʉva. Ʉbenita ne jã́ino mácarõre bi arĩ coyʉbedejaimad̶a apevʉ põevare.

37 Cõmiáijãravʉ, ẽmeivʉ bácavʉ dicũ cʉ̃racũre jocarĩ, obedivʉ põeva copʉ nʉrejaimad̶a Jesúre.

38 Aru cũinácʉ põecʉ põeyajubo jẽneboi, yópe arĩ, cod̶oboborejamed̶a: —Mʉ, bueipõecʉ, jẽniaivʉ mʉre. Jã́jacʉ jímacʉre, cũinácʉra ji cʉvamʉre.

39 Abujucʉ cainʉmʉa bidióvarĩ tʉre d̶ávabi ʉ̃́re joborõi. Ʉ̃́re ñájine d̶arĩ, cod̶obobore d̶ávabi. Aburi etavavʉ ʉ̃́re. Aru ñai abujucʉ dajocaiyʉbevabi ʉ̃́re.

40 Yʉ jẽniariduvʉ mi bueimarare, ne jaetovarãjiyepe ayʉ ñai abujucʉre. Ʉbenita ñaine jaetovarĩ majibema na, arejamed̶a Jesúre.

41 Jesús arejamed̶a: —Mʉja, ijãravʉcavʉ, Jʉ̃menijicʉre jʉ abevʉ aru ãmeina teivʉ máre, ¿aipijãravʉa cʉquidi yʉ mʉjaque? ¿Aru aipijãravʉa ñájiquidi yʉ mʉjaque, mʉje jʉ arãjiyepe ayʉ ji coyʉiyede? Davajacʉ mímacʉre ji yebai, arejamed̶a Jesús.

42 Aru ñai jʉed̶ocʉ ʉ̃i eaiyedeca Jesús yebai, ñai abujucʉ bidióvarĩ tʉre d̶arejamed̶a ʉ̃́re. Ʉbenita Jesús jararĩ abujucʉre, jaetovarejamed̶a ʉ̃́re ñai jʉed̶ocʉre jocarĩ. Que d̶arĩ mead̶arejamed̶a ʉ̃́re. Aru jacopaiyovarejamed̶a jípacʉre.

43 Aru caivʉ cuecumarejaimad̶a Jʉ̃menijicʉ ʉ̃i ʉrarõ parʉéde. Põeva ne ʉrarõ dápiaiyede caiye ʉ̃i d̶aiye báquede, Jesús arejamed̶a ʉ̃i bueimarare:

44 —Me jápiajarã caiye iye ji coyʉquiyede mʉjare. Ãrʉmetebejarã. Yʉre, Jʉ̃menijicʉi daroimʉ mácʉre ʉ̃mʉpe, jẽni jínajivʉbu ji mauvare, Jesús arejamed̶a náre.

45 Jʉ̃menijicʉ jápiarĩ eaicõjemenejamed̶a náre iye Jesús ʉ̃i coyʉiyede. Que baru jápiarĩ coreóvabedejaimad̶a. Aru jidʉrivʉ jẽniari jã́iyʉbedejaimad̶a ʉ̃́re iye ʉ̃i coyʉino mácarõre náre.

46 Jesúi bueimara jararĩ bʉ́rejaimad̶a ne bajumia ñamene parʉcʉre ne jẽneboi apevʉ pʉeno.

47 Ʉbenita Jesús coreóvayʉ bácʉ ne dápiaiyede ne ũmei, jẽnejamed̶a cũinácʉ jʉed̶ocʉre. Aru ʉ̃́re núvari ʉ̃i yebai, arejamed̶a náre: —Cũinácʉ põecʉ copʉ etayʉ baru ñai jʉed̶ocʉre ji ãmiái, ji cõjeiyepe, que d̶ayʉ nopedeca copʉ etaibi yʉre. Aru ñai copʉ etayʉ baru yʉre, copʉ etaibi ñai yʉre daroyʉre máre. Que baru ñai mʉjacacʉ parʉbecʉ caivʉ pʉeno, ñai cad̶ateiyʉcʉ apevʉre, ʉ̃́recabe jãve parʉcʉ Jʉ̃menijicʉi jã́inore. Põeva parʉrivʉbu, cad̶ateivʉ baru apevʉre Jʉ̃menijicʉi jã́inore. Ʉbenita ina jaboteiyʉrivʉ apevʉre, aru d̶aicõjeiyʉrivʉ náre máre, parʉbevʉbu Jʉ̃menijicʉi jã́inore, arĩ buedejamed̶a Jesús.

49 Juan arejamed̶a Jesúre: —Mʉ, bueipõecʉ, jã́carã ñʉja cũinácʉ ʉ̃mʉ abujuvare jaetovayʉre mi ãmiái, mi parʉéque. Ʉbenita ñʉjaque ʉ̃i cʉbe boje, “D̶abejacʉ” acarã ñʉja ʉ̃́re, arejamed̶a Juan.

50 Ʉbenita Jesús arejamed̶a: —Ácʉ põecʉ maucʉvabecʉ baru majare, majacacʉbe ʉ̃. Que baru ʉ̃́re nópe aiye jaʉbeteavʉ̃ mʉjare, arejamed̶a náre Jesús.

51 Joabejĩno marejávʉ̃ya ʉ̃i mʉri nʉquijãravʉ baquinó cavarõ mearo Jʉ̃menijicʉi cʉrõita. Que baru Jesús, parʉéque dápiarĩ, bʉ́rejamed̶a ʉ̃i nʉiyede Jerusalén ãmicʉriĩmaroi.

52 Ʉ̃i jipocai jarorejamed̶a ʉ̃́re boro nʉvacaipõevare. Aru ina nʉri ecorejaimad̶a Samaria ãmicʉrijoborõcaĩmaroi. Noi Jesús ʉ̃i eaquinore mead̶arãnʉridurejaimad̶a na.

53 Ʉbenita ina Samariacavʉ copʉ etaiyʉbedejaimad̶a Jesúre, ʉ̃i nʉiye boje Jerusalén ãmicʉriĩmaroita, ne ʉbe boje diĩmarocavʉre.

54 Ʉ̃i bueimara pʉcarã, Santiago aru Juan, diede jã́ivʉ bácavʉ, jẽniari jã́rejaimad̶a Jesúre: —Mʉ, ñʉje jabocʉ, ¿jõd̶aicõjenajidi ñʉja toabore cavarõ mearo Jʉ̃menijicʉi cʉrõquede, ne ẽ́najiyepe aivʉ? arejaimad̶a na.

55 Ʉbenita Jesús copedini jararejamed̶a náre.

56 Aru nʉrejaimad̶a apeno ĩmaroi.

57 Jesújã mái nʉiyede, cũinácʉ ʉ̃mʉ arejamed̶a Jesúre: —Mʉ́que nʉquijivʉ yʉ caino mi nʉinoita, arejamed̶a.

58 Aru Jesús arejamed̶a ʉ̃́re: —Macayavimiva cʉvama ne cobeá. Aru míjina cʉvama ne juaiboa. Ʉbenita yʉ, Jʉ̃menijicʉi daroimʉ mácʉ ʉ̃mʉpe, ji cʉrõ cʉvabevʉ, arejamed̶a Jesús.

59 Aru apecʉre arejamed̶a: —Dajacʉ yʉ́que, arejamed̶a. Ʉbenita arejamed̶a Jesúre: —Mʉ, ji jabocʉ, mamarʉmʉre jarʉvaquijivʉ cãreja jipacʉre cʉ̃racobei, ʉ̃i yaiyede, arejamed̶a.

60 Ʉbenita Jesúcapũravʉ arejamed̶a: —Ina yaivʉ bácavʉpe paivʉ, ne jápiabe boje Jʉ̃menijicʉi jaboteinoque yávaiyede, jarʉvajarãri ina yaivʉ bácavʉre. Ʉbenita mʉ́capũravʉ coyʉcʉnʉjacʉ Jʉ̃menijicʉi jaboteinoque yávaiyede, arejamed̶a Jesús.

61 Aru apecʉ máre arejamed̶a Jesúre: —Mʉ, ji jabocʉ, mʉ́que nʉquijivʉ yʉ. Ʉbenita mamarʉmʉre, “Nʉñʉmu” aicõjejacʉ yʉre ji cʉ̃ramicavʉre, arejamed̶a.

62 Jesúcapũravʉ arejamed̶a ʉ̃́re: —Põecʉ d̶aiyʉcʉ baru ji ʉrõre aru ʉ̃i baju ʉrõre máre, bʉojabebi memecayʉ yʉre. Põeva ʉ̃́pe paivʉre Jʉ̃menijicʉ jabotebecʉbe, arĩ buedejamed̶a náre Jesús.