Acts 5 in Cubeo

1 Apevʉ cʉrejaimad̶a, ʉ̃i ãmiá Ananías, aru jímarepaco máre, õi ãmiá Safira. Ñai bojed̶arĩ jídejamed̶a ʉ̃i joborõre.

2 Ne bojed̶ainore ĩni, apede ne bojed̶ainoquede yaveni epedejamed̶a nénova. Que teni apede ne bojed̶ainoquede jídejamed̶a Jesús ʉ̃i yávaiye méne beorĩ coyʉicõjeimarare. —Ʉ̃́jʉ, yo caino ñʉje joborõ mácarõ bojetamu, ʉbenina arejamed̶a Ananías Pedrojãre. Jipocamia jímarepaco majidejacod̶a caiye iye ʉ̃i d̶aquiyede.

3 Ʉ̃i jíniburu yóboi, Pedro arejamed̶a ʉ̃́re: —Mʉ, Ananías, ¿aipe teni abujuvai jabocʉ dápiaicõjeni mʉre yópe mi d̶ainore, mi jʉjovarĩduquiyepe ayʉ ñai Espíritu Santore mi yaveni epeiyede apede yo bojed̶ainoquede?

4 Mi joborõre bojed̶arĩ jíquiye jipocai, míno cʉ́tevʉ dijoborõ. Aru bojed̶arĩburu yóboi, iye tãutʉra máre míye batevʉ́. Que baru, ¿aipe teni dápiacʉrʉ̃ mʉ mi ũmei iye ãmeina teiyede? Borocʉbevʉ mʉ põevare quévʉra. Quénora borocʉvʉ mʉ Jʉ̃menijicʉre, arejamed̶a Pedro ʉ̃́re.

5 Cũiná Ananías jápiayʉ bácʉ iye Pedro ʉ̃i coyʉiyede, yainí tʉrejamed̶a joborõi. Aru caivʉ ina jápiaivʉ ʉ̃i borore jidʉrejaimad̶a pare.

6 Dinʉmʉ apevʉ bojʉvʉ earĩ, yaiyʉ́ bácʉi baju bácarõre cũmari, nʉvari, jarʉvarejaimad̶a ʉ̃ mácʉre cʉ̃racobei.

7 Yóbecʉriora yóboi, Ananías bácʉi márepaco nʉrejacod̶a Pedrojã yebai. Ʉbenita majibedejacod̶a cãreja jímarepacʉ bácʉre jave yaiyʉ́re.

8 Pedro jẽniari jã́rejamed̶a ṍre: —Coyʉjaco yʉre. ¿Iyeba caiye tãutʉra mʉje bojed̶aino joborõ mácarõ boje? arejamed̶a Pedro. Õ jʉ arejacod̶a ʉ̃́re: —Jʉ̃́jʉ, quénora bojecʉvʉ, ʉbenina arejacod̶a õ.

9 Õi que aiyede, Pedro arejamed̶a ṍre: —¿Aipe teni borocʉrĩdurãrʉ mʉja Jʉ̃menijicʉi Espíritu Santore? Jã́jaco daivʉre ina mimarepacʉ bácʉre jarʉvaivʉ bácavʉ, cʉrivʉre jedevacobei caride. Mʉre máre nʉvari, jarʉvarãjivʉbu, arejamed̶a Pedro.

10 Aru cũiná õ máre yainí tʉrejacod̶a joborõi Pedro ʉ̃i cʉboba yebai. Ina bojʉvʉ ecorĩ, yaiyó bácore jã́ri, õ mácore máre nʉvari, jarʉvarejaimad̶a jímarepacʉ bácʉ yebai.

11 Que teni caivʉ ina Jesúre jʉ aipõeva aru apevʉ máre, ne jápiaiyede Ananías bácʉ aru Safira báco ne borore, pare jidʉrejaimad̶a na.

12 Jesús ʉ̃i yávaiye méne beorĩ coyʉicõjeimara d̶are nʉivʉ barejáimad̶a ʉre põeva ne jã́mene, ne d̶arĩ majibede máre. Aru caivʉ ina Jesúre jʉ aipõeva cójijide nʉivʉ barejáimad̶a Jʉ̃menijicʉi cʉ̃rami jívʉi, Salomón mácʉi cuino ãmicʉrõi.

13 Caivʉ ina Jesúre jʉ abevʉ cójijibedejaimad̶a ina jʉ aipõevaque, ne jidʉé boje. Ʉbenita caivʉ ina jʉ abevʉ me jã́ivʉ aru me yávaivʉ barejáimad̶a ina Jesúre jʉ aivʉre, náre ne pued̶aiye boje.

14 Apevʉ obedivʉ põeva, ʉ̃mʉva aru nomiva máre, jʉ arĩ Jesús ʉ̃i yávaiye méne, cójijide nʉivʉ barejáimad̶a Jesúre jʉ aipõevaque.

15 Jesús ʉ̃i yávaiye méne beorĩ coyʉicõjeimara, ne d̶aiye boje põeva ne d̶arĩ majibede, obedivʉ põeva nʉvare nʉivʉ barejáimad̶a ijimarare ne parainoai, jũarajivʉ náre tãibʉai, Pedro nore vaiyʉ́, ʉ̃i decocʉque ʉ̃i taoquiyepe aivʉ apevʉ ijimaracavʉre, ne meatenajiyepe aivʉ.

16 Aru apeno ĩmajinoacavʉ obedivʉ eare nʉivʉ barejáimad̶a Jerusalén ãmicʉriĩmaroi. Na máre ijimarare, aru abujuva ne ĩmamarare máre, nʉvare nʉivʉ barejáimad̶a. Aru caivʉ ne nʉvaimara mácavʉ mead̶aimara marejáimad̶a na.

17 Dinʉmʉ ñai sacerdotevare jaboteipõecʉ aru ʉ̃́re cad̶ateipõeva, caivʉ ina saduceo ãmicʉriyajubocavʉ, pare jorojĩnejaimad̶a Jesús ʉ̃i yávaiye méne beorĩ coyʉicõjeimarare. Que baru ina saduceovacavʉ maucʉvarĩ bʉ́rejaimad̶a náre.

18 Náre jẽicõjeni, bʉorejaimad̶a ãmeina teivʉre jẽni jacoiñami.

19 Ʉbenita diñamimiareca cũinácʉ Jʉ̃menijicʉi daroimʉ, ángele earĩ ne yebai, voacarĩ náre diñami jedevacobede, jipocatedejamed̶a náre nore jocarĩ. Que teni arejamed̶a náre:

20 —Jʉ̃menijicʉi cʉ̃rami nʉjara mʉja. Aru coyʉjarã põevare nore caiye iye yávaiye méne jãravʉ cũiméjãravʉ baquinóre, arejamed̶a ñai ángele náre.

21 Ʉ̃́re jʉ arĩ, miad̶áe tʉiyede Jʉ̃menijicʉi cʉ̃rami ecorĩ, bueni bʉ́rejaimad̶a. Dinʉmʉmia ñai sacerdotevare jaboteipõecʉ ʉ̃́re cad̶ateipõevaque órejaicõjenejaimad̶a caivʉ judíova bʉcʉvare, ne cójijinajiyepe aivʉ caivʉre. Que teniburu, apevʉ ne coreipõevacavʉre davaicõjenidurejaimad̶a Jesús ʉ̃i yávaiye méne beorĩ coyʉicõjeimarare ãmeina teivʉre jẽni jacoiñamine jocarĩ ne cójijinoita.

22 Ʉbenita ina coreipõeva ne eaiyede ãmeina teivʉre jẽni jacoiñami, nore eabedejaimad̶a ina Jesús ʉ̃i yávaiye méne beorĩ coyʉicõjeimarare. Que teni cójijinoi copainʉri, yópe arĩ, coyʉrejaimad̶a ina cójijinocavʉre:

23 —Ñʉje eaiyede ãmeina teivʉre jẽni jacoiñami, jedevacobe me bieicobede eavʉ ñʉja. Aru churarava núrivʉ jedevacobe yebai coreivʉre máre eavʉ ñʉja. Ʉbenita jedevacobede ne voaiyede, eabetevʉ ina bʉoimara mácavʉre, arejaimad̶a ina coreipõeva.

24 Ne coyʉiyede jápiaivʉ bácavʉ Jʉ̃menijicʉi cʉ̃ramine coreipõevai jabocʉ aru sacerdotevare jaboteipõeva máre pare cãrijini, “¿Aipe tedica na cari?” arĩ dápiarejaimad̶a.

25 Dinʉmʉmia cũinácʉ ʉ̃mʉ ecorĩ ne cójijitucubʉi arejamed̶a: —Jápiajarã yʉre. Ina mʉje ẽnoare bʉoimara mácavʉ caride Jʉ̃menijicʉi cʉ̃rami jívʉi núri bueivʉbu põevare noi, arejamed̶a.

26 Aru coreóvarĩ ã́ri cʉrivʉre, ñai jabocʉ nʉrejamed̶a Jʉ̃menijicʉi cʉ̃rami ina coreipõevaque, ne nʉvarajiyepe ayʉ Jesús ʉ̃i yávaiye méne beorĩ coyʉicõjeimarare cójijinoi. Ʉbenita náre ãmeno d̶abevʉva nʉvarejaimad̶a, põevare ne jidʉé boje. “Ñʉje ãmeno d̶aru náre, põeva cʉ̃raboaque dʉvarĩ boarã́jarama ñʉjare”, arĩ dápiarejaimad̶a na.

27 Ne eaiyede ne cójijitucubʉi, núicõjenejaimad̶a ne bʉoimarare ina cójijinocavʉ ne coricai. Sacerdotevare jaboteipõecʉ, yópe arĩ, jararejamed̶a náre:

28 —Ñʉjavacari parʉrõreca bueicõjemeniduvʉ mʉjare ãñʉ ʉ̃mʉ ʉ̃i borore. ¡Ʉbenita mʉja jʉ abevʉ ñʉjare! Bueivʉbu mʉja mʉje bueiyede obedivʉre, caino Jerusalẽ́cavʉre. Náre coyʉiyʉvʉ mʉja, “Sacerdoteva boarĩ́ jarʉvaicõjema Jesúre”, aivʉbu mʉja, põeva ne ãmeina jã́rajiyepe aivʉ ñʉjare, arejamed̶a sacerdotevare jaboteipõecʉ.

29 Pedrocapũravʉ apevʉ Jesús ʉ̃i yávaiye méne beorĩ coyʉicõjeimaraque arejaimad̶a ʉ̃́re: —Jʉ aiye jaʉvʉ ñʉjare Jʉ̃menijicʉ ʉ̃i d̶aicõjeiyede põeva ne d̶aicõjeiye pʉeno.

30 Mʉjavacari Jesúre pẽvari boarĩ́ jarʉvaicõjeavʉ jocʉcʉjaravena. Ʉbenita Jʉ̃menijicʉcapũravʉ, majeñecuva mácavʉ ne jabocʉ, nacovaquemavʉ ʉ̃́re yainore jarʉvarĩ.

31 Aru nacovariburu yóboi, Jʉ̃menijicʉ epequemavʉ ʉ̃́re ʉ̃i meapũravʉi. Ñai meapũravʉi cʉcʉ parʉéde cʉvabi. Que baru Jesúrecabe maje jabocʉ aru majare mead̶aipõecʉ máre, Israecavʉ chĩori ne ãmeina teiyede, oatʉvarĩ bʉojarãjiyepe ayʉ ne d̶aiyede, aru Jʉ̃menijicʉ ʉ̃i ãrʉmetequiyepe ayʉ ne ãmeina teiyede.

32 Ñʉje jã́iye báque boje Jʉ̃menijicʉ ʉ̃i d̶aiye báquede Jesúre, coyʉivʉbu mʉjare iyede. Ñai Espíritu Santo máre coyʉyʉbe Jʉ̃menijicʉi d̶aiye báquede. Aru Jʉ̃menijicʉ daroyʉbe ñai Espíritu Santore caivʉ ina jʉ aivʉre ʉ̃́re, arejaimad̶a Pedrojã.

33 Ne coyʉiyede jápiaivʉ ina cójijinocavʉ, pare jararejaimad̶a Jesús ʉ̃i yávaiye méne beorĩ coyʉicõjeimarare. Ne náre pare jaraiye boje, “Boarĩ́ jarʉvaicõjenajarevʉ náre”, arejaimad̶a ina cójijinocavʉ ne bajumia.

34 Ʉbenita cũinácʉ cójijinocacʉ, fariseovacacʉ, ʉ̃i ãmiá Gamaliel, nacajari, coreipõevare nʉvaicõjenejamed̶a Pedrojãre cójijitucubʉre jocarĩ. Caivʉ põeva me pued̶arejaimad̶a ʉ̃́re, Gamaliede.

35 Pedrojã ne etarĩburu yóboi, Gamaliel yópe arĩ, coyʉrejamed̶a apevʉ cójijinocavʉre: —Mʉja, jívʉ, Israecavʉ, me dápiajarã mʉje d̶aiyʉede ina ʉ̃mʉvare.

36 Ãrʉjara mʉja ãñʉ Teudas bácʉ ʉ̃i d̶aino mácarõre obediʉjʉa jipocai. “Parʉcʉbu yʉ. Me jabotequijivʉ mʉjare”, arejamed̶a ʉ̃ mácʉ põevare. Aru cuatrocientos paivʉ ʉ̃mʉva baju nʉrejaimad̶a ʉ̃́que. Ʉbenita ne boarĩ́ jarʉvaiyede ʉ̃ mácʉre, ʉ̃́que nʉivʉ bácavʉ coateni nʉrejaimad̶a na. Que teni ʉ̃ mácʉi d̶aiye báque bíjarejavʉ̃ya.

37 No yóboi, nopedecabu apecʉ ʉ̃i d̶aino mácarõ, ãñʉ Galileacacʉ bácʉ, ʉ̃i ãmiá Judas. Jabocʉi toivaicõjeinʉmʉ põevare ne ãmiáre, corevaiyʉcʉ náre, obedivʉ põeva nʉrejaimad̶a ʉ̃́que máre. Aru ʉ̃́re máre ne boarĩ́ jarʉvaiyede, ʉ̃́que nʉivʉ bácavʉ coateni nʉrejaimad̶a na.

38 Nopedecabu caride ina ʉ̃mʉvaque. Coyʉyʉbu mʉjare: D̶abejarã ãmeno náre. Cãrijovamejara náre. Põeva ne d̶aicõjenu iye ne d̶aiyʉe aru ne bueiye máre, bíjaquiyebu die.

39 Ʉbenita Jʉ̃menijicʉ ʉ̃i d̶aicõjenu iye ne d̶aiyʉe aru ne bueiye máre, bíjabequiyebu die. Mʉja maucʉvarivʉ baru náre, maucʉvajebu Jʉ̃menijicʉre máre, arejamed̶a Gamaliel. Aru ina cójijinocavʉ jʉ arejaimad̶a ʉ̃i coyʉiyede.

40 Que arĩ, ina coreipõevare davaicõjenejaimad̶a Jesús ʉ̃i yávaiye méne beorĩ coyʉicõjeimarare cójijitucubʉi cojedeca. Ne eaiyede, ina coreipõevare jara popeicõjenejaimad̶a náre, Pedrojãre. Aru jara popeniburu yóboi, ina jabova yávaicõjemenidurejaimad̶a Pedrojãre cojedeca Jesúi borore. Que teniburu yóboi, jaetovarejaimad̶a náre.

41 Aru Jesús ʉ̃i yávaiye méne beorĩ coyʉicõjeimaracapũravʉ torojʉrivʉ baju etarejaimad̶a cójijinore jocarĩ. Torojʉrejaimad̶a ne cʉyoje teni ñájiye boje, ne jʉ aiye boje Jesúre.

42 Aru caijãravʉa Jʉ̃menijicʉi cʉ̃rami aru ne cʉ̃ramiai máre buede nʉivʉ barejáimad̶a, aru coyʉre nʉivʉ barejáimad̶a na iye yávaiye méne Jesúrã, Jʉ̃menijicʉi epeimʉ mácʉrã.