Acts 27 in Cubeo

1 Ñai jabocʉ ijãravʉcacʉ pʉeno baju parʉcʉ cʉrejamed̶a Italia ãmicʉrijoborõi. Que baru Pablore aru apevʉ bʉoimarare máre Festo coreicõjenejamed̶a cũinácʉ churaravai jabocʉre, ʉ̃i ãmiá Julio, ʉ̃i nʉvaquiyepe ayʉ náre Italia ãmicʉrijoborõi jiad̶ocũ ʉracũ ũmevʉ japuino nʉicũque. Ñai Julio cien paivʉ churaravare jabotedejamed̶a. Ne yajubo “Augusto jina churaravayajubo” ãmicʉriyajubo barejávʉ̃ya. Aru yʉ máre nʉcʉyʉ barejacácʉ.

2 Que teni jaturejacarã cũinácũ jiad̶ocũ ʉracũi, Adramitio ãmicʉriĩmarore jocarĩ daicũ mácarõi. Dicũ etaquicũ marejávʉ̃, tuijaquicũ ĩmaroa coapa Asia ãmicʉrijoborõi jia ʉrad̶a ẽcarʉi. Aru Aristarco máre, Macedonia ãmicʉrijoborõcarõ ĩmaro Tesalónica ãmicʉrõcacʉ, yóvarejame ñʉjare.

3 Ũmevʉque nʉri, cõmiáijãravʉi tuijarejacarã Sidón ãmicʉriĩmaro ẽcarʉi. Julio me jã́rejame Pablore. Que baru maicõjenejame ʉ̃́re ʉ̃i yóvaimara nócavʉ yebai, ne jínajiyepe ayʉ ʉ̃́re jaʉéde.

4 Jaturĩ cojedeca, etarejacarã nore jocarĩ. No ũmevʉ japuiye boje ñʉjare copʉ, vaidéjacarã Chipre ãmicʉrijiavʉre ñʉje cãcopũravʉi. Dijiávʉ cʉe boje, ũmevʉ ãmed̶abedejavʉ̃ ñʉjare.

5 Dijiávʉre vainíburu yóboi, jatarĩ jia ʉrad̶ai, vainí Cilicia aru Panfilia ãmicʉrijoborõare, earejacarã Licia ãmicʉrijoborõcarõi, Mira ãmicʉriĩmaroi.

6 Noi Julio vorĩ earejame apecũ jiad̶ocũ ʉracũre, ũmevʉ japuino nʉicũre, Alejandría ãmicʉriĩmarore jocarĩ daicũ mácarõre. Etarĩ, nʉicũ tuijaquicũ marejávʉ̃ Italia ãmicʉrijoborõi. Que teni jature d̶arejame ñʉjare dicũi.

7 Bedióva ũmevʉ japuiye boje ñʉjare copʉ, dʉibajĩeneca nʉrejacarã obedijãravʉa. Eabenidurejacarã Gnido ãmicʉriĩmaroi. Aru ũmevʉ nʉicõjemenejavʉ̃ ñʉjare ñʉje nurié nʉinoi. Que baru eaivʉ Salmócãpido ãmicʉriĩmaroi, vaidéjacarã Creta ãmicʉrijiavʉre ñʉje meapũravʉi. Dijiávʉ cʉe boje, ũmevʉ ãmed̶abedejavʉ̃ ñʉjare.

8 Dʉibajĩeneca nʉri, tuijarejacarã Mearoa tuipãva ãmicʉriĩmaroi, Lasea ãmicʉriĩmaro joabenomia.

9 Obedijãravʉa vaidéjavʉ̃. Aru judíovai torojʉve teijãravʉ máre, ne ãrʉrijãravʉ Jʉ̃menijicʉi ãrʉmeteiyede ne ãmeina teiyede, vaidéjavʉ̃. Ocorʉ̃mʉ joabe boje, põeva ne nʉino maru jiad̶ocũ ʉracũque, jidojarõ marejávʉ̃. Que baru Pablo majicarejame náre, ñʉjaque nʉivʉre:

10 —Mʉja jápiajarã. Maje nʉru jia ʉrad̶ai cojedeca cari, meamequiyebu. Ocorʉ̃mʉ boje, bíjaquiyebu dicũ, aru caiye maje nʉvaiye máre dicũi. Aru maja máre corĩ bíjarãjaramu, arejamed̶a Pablo, majicayʉ.

11 Ʉbenita dicũ upacʉ aru dicũre cõjeipõecʉ máre jʉ abedejaima Pablore. Aru Julio jápiarejame náre Pablore pʉeno.

12 Mauteino meamenejavʉ̃ ocorʉ̃mʉre diĩmaro, Mearoa tuipãvai. Que baru apevʉ obedivʉ põeva dicũcavʉ etaiyʉrejaima nore jocarĩ, nʉridurãjivʉ apeno tuipãvai, Fenice ãmicʉriĩmaroi. Coreiyʉrejaima ocorʉ̃mʉ vaiyede nore. Fenice Creta ãmicʉrijiavʉi cʉvʉ. No tuipãvai cʉrĩ, jia ʉrad̶are aviá ʉ̃i darĩ doinocapũravʉi, aru aviá ʉ̃i darĩ doino meapũravʉi máre jã́ino marejávʉ̃. Que baru jiad̶ocũ jorĩ noi, javaiyorejavʉ̃ ocorʉ̃mʉre.

13 Ũmevʉ japuino oatʉvaiyede, dʉibajĩeneca japuiyede aviá daino cãcopũravʉre jocarĩ, jiad̶ocũ ʉracũre memeipõeva jãmʉórejaima dʉcʉribore, dicũi nʉmene d̶aibore. Nʉrejacarã dicũque Creta ãmicʉrijiavʉ ẽcarʉi joabejĩnoi.

14 Ʉbenita no yójĩboi, ũmevʉ pare parʉrõ japurejavʉ̃ dijiávʉ apedʉvede jocarĩ, aviá ʉ̃i darĩ doino cãcopũravʉre daino.

15 Aru no ũmevʉ pare japurejavʉ̃ ñʉje jiad̶ocũre. Que teni ũmevʉ ñʉje jipocai japuiye boje, nʉri bʉojabedejacarã. Nʉmenejacarã ñʉje nʉiyʉrõre. Que baru dicũre copediovarĩ, ũmevʉre japʉpoicõjenejacarã ũmevʉ nʉinoi.

16 Vaidéjacarã Cauda ãmicʉrijiavʉre ñʉje meapũravʉi. Dijiávʉ cʉe boje, ũmevʉ ãmed̶abedejavʉ̃ ñʉjare. Aru apecũ quĩ́jicũre, ʉracũi dabʉboicũre, jãmʉóiyʉrejacarã, ad̶arãjivʉ ʉracũ jívʉi. Ʉbenita nópe d̶aivʉ pare ñájinejacarã.

17 Quĩ́jicũre mead̶arĩburu yóboi, ina memeipõeva bʉorejaima ʉracũre bʉoimea ʉramea parʉrimeaque. Ʉracũ cãchinoi dimeáre epeni, me bʉorejaima na, dicũ copobequiyepe aivʉ. No yóboi, ne jidʉé boje dicũ eajʉroede Libia ãmicʉrijoborõi, noi ẽcarʉ joabenoi ẽpacʉrõ, pare meameno, Sirte ãmicʉrõ, jiad̶ocũare jẽino, jõd̶ovarejaima ʉracaje ũmevʉ paicajede, ẽpacũ jẽmequiyepe aivʉ ñʉje jiad̶ocũre. Que teni ũmevʉque nʉrejacarã ñʉja.

18 No ũmevʉ ye bíjabedejavʉ̃. Quénora cainʉmʉa pʉeno baju japurejavʉ̃ no. Aru pãcaiboa máre ʉraboa baju jãriyad̶edejavʉ̃ dicũre. Que baru cõmiáijãravʉi nʉvaiyede jarʉvarĩ bʉ́rejaima jia ʉrad̶ai.

19 Cõmiáijãravʉi jarʉvarejacarã apeno dicũcarõre: cajeáre, bʉoimeare, aru abod̶oare máre.

20 Obedijãravʉa jã́menejacarã aviáre aru abiácovare máre. No ũmevʉ, pãcaiboa máre ye bíjabedejavʉ̃. Quénora cainʉmʉa pʉeno ʉrarõ baju nʉrejavʉ̃ no. Que baru “¿Bíjarãjivʉ bárica jia ʉrad̶ai?” arĩ dápiarejacarã ñʉje baju.

21 Obedijãravʉa ye ãmenejaima na. Aru Pablo darĩ, núri ne jẽneboi arejame náre: —Mʉja jápiabetevʉ yʉre ji coyʉrĩduiye báquede mʉjare. “Cretare jocarĩ nʉiye jaʉbevʉ majare”, arĩduvʉ yʉ. Maje dabedu, yópe tede d̶abejebu majare. Ʉbenita maje daiye boje vaivʉ majare yópe.

22 Yʉ coyʉyʉbu mʉjare: Jidʉbejarã. Majacacʉ ye cũinácʉ bíjabequijibi. Quénora dicũ jiad̶ocũ ʉracũ bíjaquiyebu.

23 Nópe majivʉ yʉ, cũinácʉ ángele ʉ̃i coyʉiye báque boje yʉre cari ñami marede. Jʉ̃menijicʉ, ji jabocʉ aru ji mearore jímʉ máre, ʉ̃i daroimʉ matecʉ́be ñai ángele.

24 Ji yebai darĩ, abi yʉre: “Mʉ, Pablo, jidʉbejacʉ. Mi nʉquiye boje ñai jabocʉ ijãravʉcacʉ pʉeno baju parʉcʉ yebai, Jʉ̃menijicʉ ʉ̃i me boje, caivʉ ina mʉ́que jiad̶ocũ ʉracũi nʉivʉ yaibénajarama na”, abi yʉre ñai ángele.

25 Que baru jidʉbejarã mʉja. Jʉ̃menijicʉre jʉ aivʉ yʉ. Que baru majivʉ yʉ caiye vaiquíyede yópe ñai ángele ʉ̃i aiye báquepedeca.

26 Ʉbenita no ũmevʉ japuquiyebu maje jiad̶ocũre apedʉve jiavʉ ẽcarʉita, arejame Pablo náre.

27 Pʉcasumana ũmevʉ ʉrarõ japurĩ bʉ́rĩburu yóboi, ñamineca jataivʉ barejacárã ũmevʉ japuiyeque jia ʉrad̶a Adriático ãmicʉriyare. Ñami corica baji dicũre memeipõeva “¿Joborõ joabenoi eaivʉ bárica?” arĩ dápiarejaquemavʉ ne baju.

28 Que baru corevarejaima na aipino ʉ̃mʉjʉrõ jia ʉrad̶a ne yebai. Aru treinta y seis paimetros ʉ̃mʉjʉrõ marejávʉ̃ noi. Quĩ́jino no yójĩboi, corevarejaima cojedeca. Aru veintisiete paimetros ʉ̃mʉjʉrõ marejávʉ̃ noi.

29 Que teni jidʉrejaima, “¿Jãrajidica?” aivʉ ẽcarʉi cʉ̃raboaque. Que baru ẽmeóvarejaima yóvaicʉvaiboa dʉcʉriboa dicũre nʉmene d̶aiboare japʉvainocapũravʉi jocarĩ. Aru, “Maumejiena miad̶áe tʉjarõri”, arĩ jẽniarejaima na.

30 Dicũre memeipõeva dupini nʉiyʉrejaimad̶a dicũre jocarĩ. Dicũ quĩ́jicũ bʉoimeare jod̶eni, dicũre ẽmeóvari jia ʉrad̶ai, borocʉrĩ “Apeboa dʉcʉriboare epenanʉivʉbu pũraboi”, arejaima na, borocʉrivʉ.

31 Ʉbenita Pablo arejame churaravai jabocʉre aru churaravare máre: —Ina dicũre memeipõeva ne nʉru jiad̶ocũre jocarĩ, mʉjavacari yainájaramu, arejame náre Pablo.

32 Que baru apevʉ churarava burarejaima dimeáre, dicũre bʉorĩ yuyaimeare. Aru dicũ quĩ́jicũ tʉrĩ jia ʉrad̶ai, corĩ bíjarejavʉ̃.

33 Miad̶áe tʉquiye jipocai cãreja, Pablo ãicõjenejame náre. —Caride pʉcasumana vaiyede mʉja cãrijivʉ, coreivʉ, ye ãmevʉ ãiyede.

34 Que baru parʉrõreca jẽniaivʉ mʉjare. Ãjara, parʉburĩ tarãjivʉ. Ãrʉjara. Caivʉ maja yaibénajaramu, arejame Pablo náre.

35 Que arĩ, Pablo pã́ure jẽni, Jʉ̃menijicʉre torojʉede jíniburu yóboi ne jã́inoi, pã́ure cotʉvarĩ, ãrejame ʉ̃.

36 Caivʉ ina ʉ̃́re ãñʉre jã́ivʉva, na máre ãrejaima na.

37 Aru caivʉ ñʉja dicũi cʉrivʉ doscientos setenta y seis paivʉ baju barejacárã ñʉja.

38 Que teni caivʉ yapiniburu yóboi, ñʉje ãiyede pʉpʉiyede, trigo ãmicʉe oteiyede, jarʉvarejaima dicũre jocarĩ jia ʉrad̶ai, dʉcʉbecũ d̶arãjivʉ dicũre.

39 Miad̶áe tʉiyede yo joborõre ye coreóvabedejaima ina dicũre memeipõeva. Ʉbenita jã́rejaima tuipãvare ẽpacũ, cʉ̃raboa cʉbenore. Que baru, “Tuijarãjarevʉ noi”, arĩ dápiarejaquemavʉ ne baju.

40 Mamarʉmʉre apevʉ burarejaima dʉcʉriboa bʉoimea máquede diboáre, dajocarãjivʉ jia ʉrad̶a jívʉi. Dinʉmʉma apevʉ duarejaima dicũ jipocateivea bʉoimeare, diveáre ẽmeóvari jipocatenajivʉ dicũre diveáque. No yóboi, jãmʉórejaima ʉracaje ũmevʉ paicajede, eaiyʉrĩduivʉ ẽpacũi.

41 Ʉbenita dicũ pũrabo jia ʉrad̶a jívʉi apecũ ẽpacũ ʉracũ cʉrejavʉ̃. Ñʉje jiad̶ocũ jãrejavʉ̃ ẽpacũra. Aru pũrabo ẽpacũi dorĩ jẽnejavʉ̃. Pãcaiboa parʉriboa jãriyad̶edejavʉ̃ pare ñʉje jiad̶ocũre copovaiye japʉvainore.

42 Que baru ina churarava boarĩ́ jarʉvaiyʉrĩdurejaima ina bʉoimarare, ne tarĩ dupini nʉmenajiyepe aivʉ.

43 Ʉbenita ñai churaravai jabocʉ mead̶aiyʉrejame Pablore. Que baru churaravare boarĩ́ jarʉvaicõjemenejame ʉ̃ ina bʉoimarare. Quénora ina tarĩ majidivʉre biarárĩ coicõjenejame jia ʉrad̶ai mamarʉmʉre, ne tarĩ nʉrajiyepe ayʉ ẽcarʉita.

44 Aru ne yóboi nʉicõjenejame apevʉre jorĩ jocʉveai, dicũ mácarõ jarʉvaiye. Que teni caivʉ ñʉje baju mead̶aivʉ, earejacarã joborõita.