Acts 7 in Chipaya

1 Nekztanaqui timplu chawc jiliriqui Estebanz̈quiz pewczic̈ha, tuz̈ cjican: —¿Ultimu nuz̈upanza amya?

2 Nekztanaqui Estebanqui kjaazic̈ha, tuz̈ cjican: —Wejt jilanaca, ejpnaca, jilirinaca, nonz̈na. Uc̈hum zuma honorchiz Yoozqui uc̈hum tuquita atchi ejp Abraham cjita z̈oñz̈quiz persuna tjeezic̈ha. Nii oraqui Abrahamqui Mesopotamia yokquin kamñitac̈ha. Imaz̈ Harán yokquin kami okatc̈ha.

3 Nii oraqui Yoozqui Abrahamz̈quiz cjichic̈ha: “Am yoka eca, niz̈aza am parintinacami eca. Jakzi yokquinam okac̈haja, jalla nicju am tjaajznac̈ha”.

4 Jalla niz̈tiquiztan Abrahamqui Caldea yokquiztan ulanchic̈ha, Harán yokquin kami ojkchic̈ha. Nekz kaman Abrahamz̈ ejpqui ticzic̈ha. Nekztanaqui tekzi tii uc̈humz̈ kamz yokquiz Abraham tjonchic̈ha. Yoozza nii irpichiqui.

5 Jalla tekz kaman, Yoozqui ana c̈hjul yok irinsami tjaachic̈ha. Abrahamz̈tajapa persun yoka ana z̈elatc̈ha. Jalla nuz̈ cjenami Yoozqui taku ecchic̈ha, tuz̈ cjican: “Tii yoka amtapanz̈ cjequic̈ha. Niz̈aza am ticz̈tanaqui tii yokaqui am maatinacaz̈ tanznaquic̈ha”. Jalla nuz̈ cjican Yoozqui Abrahamz̈quiz taku tjaachic̈ha. Nii oraqui Abraham ana ocjalchiz cjenami, Yoozqui nuz̈ chiichic̈ha.

6 Niz̈aza Yoozqui niiz̈quiz cjichic̈ha, “Wiruñaqui am majchmaatinacaqui yekja yokquin kamaquic̈ha, nacjuñta z̈oñinacaz̈takaz. Nekziqui pusi patac wata kamaquic̈ha. Jalla nii yokquin am majchmaatinacaqui yekja z̈oñz̈ mantakaz paaquic̈ha. Niz̈aza sufrican kamaquic̈ha”.

7 Niz̈aza Yoozqui cjichic̈ha: “Am majchmaatinaca sufriskatchiz̈ cjenaqui, wejrqui nii sufriskatñi z̈oñinaca casticac̈ha. Nekztanaqui am majchmaatinacaqui nii yokquiztan ulanz̈caquic̈ha. Ulanz̈cu tii yokquiz wejr sirwaquic̈ha”.

8 Niz̈aza Yooz Ejpqui tsjii compromiso paachic̈ha Abrahamz̈tan. Nii compromis jaru Abrahamqui persun janchiquiz chimpuskatchic̈ha. Niz̈aza quinsakal tjuñquiztan Isaac majch nastan, Abrahamqui niiz̈ persun majchquiz chimpuchic̈ha. Wiruñaqui Isaacqui niiz̈ majch Jacobz̈quiz chimpuchic̈ha. Wiruñaqui niz̈azakaz Jacobqui niiz̈ tuncapan lucmajch maatinacz̈quiz chimpuchic̈ha. Jacobz̈ lucmajch maatinacz̈quiztan tjonchic̈ha uc̈hum tuncapan t'akanaca.

9 ‛Nii Jacobz̈ majchnacaqui uc̈hum tuquita atchi ejpnacatac̈ha. Ninacaqui José cjita lajkz̈ quintra iñiziñitac̈ha. Jalla niz̈tiquiztan ninacz̈ lajk tuychic̈ha. Nekztanaqui nii tuyta lajkqui Egipto yokquin chjichtac̈ha. Pero Yooz Ejpqui Josiz̈tan chicapachatac̈ha nii oraqui.

10 Nekztan sufrichi z̈elan Yoozqui José liwriichic̈ha. Niz̈aza walja zizñi cjissic̈ha. Jalla nuz̈ cjen Faraón chawc jiliriqui Josiz̈tan cuntintutac̈ha. Nekztanaqui Faraonqui José utchic̈ha, Egipto wajtchiz z̈oñinaca mantiñijapa, niz̈aza Faraonz̈ kjuychiz z̈oñinaca mantiñijapa.

11 ‛Wiruñ tsjii kjaz̈ watquiztan tsjii mach'a z̈ejlchic̈ha, ancha sufrichic̈ha tjapa Egipto yokquin kamñi z̈oñinacami, niz̈aza tjapa Canaán yokquin kamñi z̈oñinacami. Jalla nuz̈ cjen uc̈hum tuquita ejpnacaqui ana c̈hjulu lujlsmi nii timpunacac wachatc̈ha.

12 Pero Jacobqui tsjii quintu nonchic̈ha, Egipto yokquin trigo z̈ejlchi. Nuz̈ nonz̈cu niiz̈ majchnaca cuchanchic̈ha. Niiz̈ majchnacaqui uc̈hum tuquita ejpnacatac̈ha. Jalla niitac̈ha primer ojktaqui Egipto yokquinaqui.

13 Nekztanaqui pizc wilta ojkz̈cu, Josequi niiz̈ jilanacz̈quiz pajkatchic̈ha. Jalla niz̈tiquiztan Egipto chawc jiliriqui Josiz̈ familia pajchic̈ha.

14 Jalla nekztanaqui Josequi mantichic̈ha niiz̈ ejp Jacobo zjijcajo, niz̈aza tjapa familianacz̈tanpacha. Ninacaqui pakallak tunca pjijskani z̈oñitac̈ha.

15 Jalla nekztanaqui Jacobqui kami ojkchic̈ha Egipto yokquin. Nekzi ticzic̈ha Jacobqui. Nii yokquin ticzizakazza uc̈hum tuquita atchi ejpnacaqui.

16 Wiruñaqui nii atchi ejpnacz̈ tsjijnaca chjichtatac̈ha Siquem cjita yokquin. Nicju tjattatac̈ha Abrahamz̈ kjayta yokquin. Abrahamqui nii Siquem yoka paaztan kjaychic̈ha Hamor cjita maatinacz̈quiztan.

17 ‛Tuquitan juramintuz̈tan Yoozqui Abrahamz̈quiz taku tjaachic̈ha, tuz̈ cjican: “Am majchmaatinacz̈quiz tii yoka tjaac̈ha”. Nii tjaata taku cumplis ora z̈catz̈inz̈can Israel wajtchiz z̈oñinacaqui waljaz̈ miratc̈ha Egipto yokquinaqui.

18 Nii oranaca Egipto yokquinaqui tsjii chawc jiliriqui mantiz kallantichic̈ha, ana José pajñi.

19 Nii jiliriqui uc̈hum wajtchiz z̈oñz̈ quintra pinsichic̈ha. Nekztan anawal quintra paachic̈ha uc̈hum tuquita atchi ejpnacz̈quiz. Nii jiliriqui mantichic̈ha, Israel lucmajch maatinaca majttan zawnc uchla, ticzi cjisjapa.

20 Jalla nii timpu Moisesqui majttatac̈ha. Ancha c'achja wawatac̈ha niiqui. Yoozqui nii wawz̈tan wali cuntintutac̈ha. Niiz̈ maa ejpqui c̈hjep jiiz kjuyquiz mantiñchic̈ha.

21 Ana iya nii wawa c̈hjoj c̈hjoji atz̈cu, kjuyquiztan chjitchic̈ha. Nekztanaqui Egipto chawc jilirz̈ persun majtqui nii Moisés wawa wajtchinc̈ha. Jalla nuz̈ wajtz̈cu, persun maatiz̈takaz uywazzinc̈ha.

22 Jalla niz̈tiquiztan Moisesqui tjapa nii Egipto z̈oñinacz̈ tjaajintanaca zizñi cjissic̈ha. Niz̈aza zuma paatiquiztanami niz̈aza zuma chiitiquiztanami walja rispittatac̈ha Moisesqui.

23 ‛Niiz̈ pusi tunc watchiz cjican Moisesqui parti Israel z̈oñinacz̈quin tsjii tjonzñi ojkz pecchic̈ha.

24 Jalla nuz̈ tjonzñi ojkz̈cu cherchic̈ha, tsjii Egipto z̈oñiqui tsjii Israel z̈oñi wjajtatc̈ha, jalla nii cherchic̈ha. Nii Israel z̈oñz̈tan cjatz̈cu kijtchic̈ha. Nekztan nii Egipto wjajtñi z̈oñz̈quiz ayni tjepuncan conchic̈ha.

25 Nekztanaqui Moisesqui kuzquiz zizzic̈ha, Yoozqui nii utchic̈ha, Israel z̈oñinaca Egipto z̈oñinacz̈ mantuquiztan liwriizjapa, jalla nii. Niz̈aza Moisesqui pinsichic̈ha, Israel z̈oñinacaqui niz̈tazakaz zizzic̈ha. Pero nii Israel z̈oñinacazti ana niz̈ta naazic̈ha, Moisesqui Yooz uchta liwriiñi, jalla nii.

26 Jaka taz̈uqui Moisesqui tsjii pucultan Israel z̈oñinacz̈tan ch'aasñi zalchic̈ha. Jalla nuz̈ zalz̈cu, pertunaskats pecchic̈ha, tuz̈ cjican: “Jilanaca, pucultan anc̈hucqui Israel z̈oñinacc̈hucc̈ha. ¿Kjaz̈tiquiztan anc̈hucpora ch'aasjo?”

27 Nekztanaqui ana wal uj paañi z̈oñiqui Moisés tewkzic̈ha, tuz̈ cjican: “¿Ject am jiliri utchejo, wejrnac mantiñijapajo?

28 Zezcu Egipto z̈oñi conchamc̈ha. ¿Jazic wejrzam conz pecjo?”

29 Jalla nii nonz̈cu Moisesqui atipassic̈ha Madián yokquin. Jalla nicju kamchic̈ha nacjuñta z̈oñi cjenaqui. Nicju tjunatan zalzcu, pucultan ocjalchiz cjissic̈ha, nii yokquin kaman.

30 ‛Pusi tunc watquiztan nekztan tsjii ch'ekti yokquintac̈ha Moisesqui, Sinaí cjita cur z̈cati. Jalla nekz z̈elan, tsjii anjilaqui niiz̈quin jecz̈quichic̈ha, tsjii kalu ujz̈tan taaztaz̈takaz, nii taypiquiz.

31 Jalla nii cherz̈cu, Moisesqui ispantichic̈ha. Jalla nii uj cheri macjatcan, nonzic̈ha Yooz Jilirz̈ jora. Nii joraqui tuz̈ cjichic̈ha:

32 “Wejrqui am tuquita atchi ejpnacz̈ Yooztc̈ha. Abrahamz̈ Yooztc̈ha, niz̈aza Isaacz̈ Yooztc̈ha, niz̈aza Jacobz̈ Yooztc̈ha”. Nekztanaqui Moisesqui tsucchi kjarcati kallantichic̈ha. Iya ana cherzñi atchic̈ha.

33 Nekztanaqui Yooz Jiliriqui cjichic̈ha: “Am c̈hjata chjojkzna. Tii amiz̈ tecz̈ta yokaqui wejt yokac̈ha.

34 Wejrqui weriz̈ illzta z̈oñinacaz̈ sufriñi cherchinc̈ha nii Egipto yokquin kamñi. Niz̈aza ninacaz̈ llaquizan ninaca kjawñi nonzinc̈ha. Jalla niz̈tiquiztan ninaca liwrii chjijwz̈quichinc̈ha. Picha, ninaca liwriizjapa am cuchnac̈ha Egipto yokquin”.

35 ‛Tuqui Israel wajtchiz z̈oñinacaqui Moisesquiz ana rispitchic̈ha. Niiz̈quiz cjichic̈ha: “¿Ject am jiliri utchejo, wejrnaca mantiñijapajo?” Jalla nuz̈ cjenami Yoozqui nii Moisespacha jiliri utchic̈ha, Israel z̈oñinaca liwriyajo. Israel z̈oñinaca liwriizjapa, nii taazta kalquiz jecz̈quichi anjilaqui Moisesquiz yanapaquic̈ha.

36 Jalla nekztanaqui Moisesqui uc̈hum tuquita atchi ejpnaca jwessic̈ha nii Egipto yokquiztan. Ima nii yokquiztan ulanskatan milajrunacami Yooz siñalanacami paachic̈ha, niz̈aza Ljoc cjita kot taypiquiz tjakzic̈ha, jalla nuz̈ milajru paachic̈ha. Nekztan pusi tunc wata ch'ekti yokquin ojklaycan milajrunacami Yooz siñalanacami paachic̈ha.

37 Jalla tii Moisespacha Israel wajtchiz z̈oñinacz̈quiz cjichic̈ha: “Yoozqui wejr cuchanz̈quichic̈ha anc̈huc liwriizjapa. Jalla niz̈ta irata Yoozqui Israel z̈oñinacz̈quiztan yekja liwriiñi profeta cuchanz̈caquic̈ha. Jalla niiz̈ tjontan anc̈hucqui niiz̈quiz caza”. Jalla nuz̈ cjichic̈ha Moisesqui.

38 Niz̈aza Moisesqui Israel z̈oñinacz̈tan ch'ekti yokquin z̈ejlchic̈ha, Sinaí cjita cur latuquiz. Jalla nekz tsjii anjilz̈tan parlichic̈ha. Niz̈aza uc̈hum tuquita atchi ejpnacz̈quiz palt'iz̈inchic̈ha. Jalla niz̈tiquiztan Yooz taku tanzic̈ha, tjurñi Yooz taku. Uc̈humnacaltajapa nii tanzic̈ha. Niz̈aza uc̈humnacaquiz nii taku tjaajinchic̈ha.

39 ‛Uc̈hum tuquita ejpnacaqui Moisesquiz ana caz pecchic̈ha. Ana pajz pecatc̈ha, Yooziz̈ uchta jiliri, jalla nii. Egipto yokquinpanz̈ quejps pecatc̈ha.

40 Jalla nekztanaqui uc̈hum tuquita ejpnacaqui Aaronz̈quiz paljaychic̈ha, tuz̈ cjican: “Yooznaca paaz̈inalla, wejtnaca tucquin chjichñijapa. Nii Moisesaqui wejrnaca ulanskatchic̈ha Egipto yokquiztan. Pero anziqui anal zizi atuc̈ha, c̈hjulukat niiz̈quiz watc̈hani. Cunamit curquiztan ana quejpz̈cac̈hani”.

41 Jalla nekztanaqui nii z̈oñinacaqui korquiztan tsjii wac chul turu paakatchic̈ha ninacz̈tajapa, tsjii yooz cjisjapa. Nekztan nii paata yoozquiz wilana conchic̈ha. Niz̈aza ninacaz̈ paata yoozquiztan ancha cuntintutac̈ha.

42 Jalla niz̈tiquiztan Yoozqui ninaca jaytichic̈ha, ninacz̈ persun kuzcamakaz kamajo. Jalla niz̈tiquiztan persun kuzcama cjicjican arajpach tjuñimi, jiizimi, warawaranacami sirwichic̈ha. Jalla nii puntuquiztan Yooz taku chiiñi profetanacaz̈ cjijrta liwruquiz tuz̈ cjijrtatac̈ha: “Israel z̈oñinaca, anc̈hucqui pusi tunc wata ch'ekti yokquin kamcan, wilana conchinc̈hucc̈ha. ¿Wejtquin sirwisjapa niz̈ta paachinc̈hucjo?

43 Anapanc̈ha. Antis Moloc cjita z̈oñiz̈ paata yoozquin jawkchinc̈hucc̈ha nii wilananaca. Niz̈aza Renfán cjita warawara yooztakaz cherchinc̈hucc̈ha. Jalla nii warawar yoozquin rispitchinc̈hucc̈ha wilana tjaacan. Niz̈aza anc̈huca tuqui nii z̈oñiz̈ paata yooznaca chjitskatiñc̈huctac̈ha. Anc̈hucpachaz̈ niz̈ta yooznaca paachinc̈hucqui, nekz sirwizjapa. Jalla niz̈tiquiztan anc̈huc jwesac̈ha anc̈huca kamz yokquiztan. Jalla nuz̈ jwescu Babilonia cjita yokquiztan nawjctuñtan chjichac̈ha”. Jalla nuz̈ Yooz tawk liwruquiz cjijrtatac̈ha.

44 ‛Ch'ekti yokquin ojklaycan uc̈hum tuquita ejpnacaqui zkiz timpluchiztac̈ha. Yoozqui Moisesquiz nii timplu plano tjeezic̈ha. Nekztanaqui Yooz mantita plan jaru, nii timpluqui paatatac̈ha. Nekziqui Yoozqui sirwitatac̈ha.

45 Nii zkiz timplu uc̈hum tuquita ejpnacaqui tanzic̈ha irinsaz̈takaz. Josuez̈ irpita, uc̈hum tuquita ejpnacaqui nii timplu chjitchic̈ha, Canaán yokquin luzcan. Nekz z̈ejlñi z̈oñinacz̈quiztan nii yoka tanzic̈ha. Yooz pacha nii z̈oñinaca chjatkatchic̈ha, uc̈hum tuquita ejpnacz̈quiz tjaazjapa. Nii yoka tanz̈cu jalla nekz kamchic̈ha Davidz̈ kamtacama.

46 David cjita jiliriqui Yooziz̈ ancha okz̈tatac̈ha. Jalla niz̈tiquiztan Davidqui tsjii timplu kjuya kjuyz pecatc̈ha Yooz sirwizjapa. Niiz̈ tuquita ejp Jacobqui nii Yooz sirwichizakazza.

47 Pero ultimquiziqui Salomón cjita Davidz̈ majch, niic̈ha Yooz timplu cjican kjuychiqui.

48 Jalla nuz̈ timplu kjuyta cjenami, werar Yoozqui anaz̈ z̈oñiz̈ kjuyta kjuyquiz z̈elasac̈ha. Jalla nuz̈ cjichizakazza tsjii Yooz taku chiiñi profet z̈oñiqui. Yooz puntuquiztan jalla tuz̈ cjijrchic̈ha nii profet z̈oñiqui:

49 “Wejt mantis julzza arajpachaqui. Tii yokaqui wejt kjojcha jeejzkatzjapaz̈takazza. ¿C̈hjuluz̈ cheechi kjuya anc̈hucqui wejttajapa kjuyasajo? Jalla nuz̈ cjic̈ha Yooz Jiliriqui. ¿Jakziquint wejt jeejz yoka z̈ejljo?

50 Wejrtc̈ha tjappacha paachintqui”. Jalla nuz̈ Yooz puntuquiztan cjijrtatac̈ha.

51 Niz̈aza Estebanqui tira chiichic̈ha, tuz̈ cjican: —Anc̈hucqui ancha chojru kuzzizc̈hucpanc̈ha, ana Yoozquin kuzzizc̈hucc̈ha. Cjuñchizc̈hucc̈ha pero ana Yooz taku nonzinc̈hucc̈ha. Niz̈aza anc̈hucqui Yooz Espíritu Santuz̈quiz anapan caziñc̈hucc̈ha. Tuquita ejpz̈ niz̈tazakazza anc̈hucqui.

52 Anc̈huca tuquita ejpnacaqui Yooz taku chiiñi profetanacz̈quiz ana rispitchipanc̈ha. Antis sufriskatchipanc̈ha. Nii profetanacaqui tsjii tsjan zuma z̈oñiz̈ tjonz mazinchic̈ha. Anc̈huca tuquita ejpnacazti ninaca conchic̈ha. Jaziqui nii zuma z̈oñiqui tjonchic̈ha. Anc̈huczti nii z̈oñi preso tankatchinc̈hucc̈ha, y niz̈aza conkatchinc̈hucc̈ha.

53 Anjilanacaqui anc̈hucaquiz Yooz lii tjaachic̈ha. Jalla nii tjaata lii ana cazziñc̈hucc̈ha. —Jalla nuz̈ Estebanqui paljaychic̈ha.

54 Estebanz̈ chiita taku nonz̈cu, ancha z̈awjchic̈ha. Niz̈aza Estebanz̈ quintra iz̈ke jojchic̈ha, ninacaz̈ z̈awjchi tjeezjapa.

55 Estebanzti Espíritu Santuz̈ irpitapankaztac̈ha. Nekztanaqui Estebanqui arajpach kjutñi cherzic̈ha. Nekztan Yoozquiztan walja c'ajz̈quiñi cherchic̈ha. Niz̈aza Yooz Ejpz̈ z̈ew latuquiz Jesusa tsijtsi cherchizakazza.

56 Nekztan Estebanqui cjichic̈ha: —¡Arajpach kjutñi cherz̈na! Arajpacha cjetzil cheruc̈ha. Niz̈aza Yooz Ejpz̈ z̈ew latuquiz tsijtsi z̈ejlc̈ha Jesusa Yooz Maatiqui.

57 Ninacazti ana nonzñi yujcchic̈ha. Cjuñi chawczic̈ha. Niz̈aza altu jorz̈tan kjawcan apura zalchic̈ha tanzjapa.

58 Jalla nuz̈ tanz̈cu, wajtquiztan jwessic̈ha. Nekztan wajtz̈ tjiiquin, maztan c̈hajcchic̈ha. Nii maz c̈hajcñi z̈oñinacaqui tsjii Saulo cjita tjowz̈quiz ninacz̈ zquiti cwitiz̈inajo ecchic̈ha.

59 Jalla nuz̈ maztan c̈hajcan, Estebanqui Yoozquin mayizichic̈ha, tuz̈ cjican: —Wejt Yooz Jesús Jiliri, wejt animu chjichalla.

60 Jalla nekztanaqui Estebanqui quillzic̈ha. Altu jorz̈tan kjawchic̈ha, tuz̈ cjican: —Wejt Yooz Jiliri, tii z̈oñinaca tii ujquiztan pertunalla amqui. Jalla nuz̈ kjawz̈cu, ticzic̈ha.