Romans 3 in Carapana

1 Mʉjãã pʉame bairo yʉ caĩquetibʉjʉrijere tʉ̃gorã, “¿Toroque judío majãrẽ bairo marĩ caãnajẽ cʉtie to wapa manicʉti?” mʉjãã ĩrã. “¿Marĩ rupaʉ macããjẽ yisetarotirique cʉ̃ã to wapa manicʉti?” mʉjãã ĩrã.

2 Yʉ pʉame, “Judío majã marĩ caãnajẽ cʉtie wapacʉtimajũcõãña,” ñiña capee marĩ cabairique jʉ̃gori. Bairi caãnijʉ̃goro marĩ judío majãrẽ cʉ̃ yaye quetire marĩ cũjʉ̃goyupi Dios.

3 Aperã jĩcããrã judío majã Diore na catʉ̃goʉsaetimiatacʉ̃ãrẽ, cʉ̃ caĩjʉ̃goyeticũrĩqũẽ cariape nicõãña. Bairi cʉ̃ caĩquetibʉjʉcũrĩcãrõrẽã bairo áticõãmasĩñami Dios.

4 Nipetirije cʉ̃ caátigariquere cariapea áticõãgʉmi cʉ̃ caĩrĩcãrõrẽã bairo. Nipetiro camasã caĩtopairã na caãnimiatacʉ̃ãrẽ, cʉ̃ pʉame cariapea cʉ̃ caĩrĩcãrõrẽ bairo átimasĩñami. Dios ya tutipʉ cʉ̃ã atore bairo quetibʉjʉya: “Mʉa, Dios, tocãnacã rʉ̃mʉ caroaro cariape caquetibʉjʉ mʉ ãniña. Bairi ni jĩcãʉ̃ ũcʉ̃ camasocʉ caãnorẽ bairo mʉrẽ cabʉsʉjãʉ̃ mácʉ̃mi,” ĩ quetibʉjʉya.

5 Mai, ¿dope bairo ñicʉti? ¿Aperã camasã na caĩtʉ̃goñarõrẽ bairo ñicʉti? Atore bairo ĩbujiorãma: “Rorije marĩ caáti ĩñoata, Dios caroaro cariape cʉ̃ caãnajẽ cʉtiere nipetiro camasã na masĩõ joroque ána marĩ átiya. Bairi carorije marĩ caátie ñujãñuña. Tore bairo, ‘Caroa macããjẽ niña,’ marĩ caĩmiatacʉ̃ãrẽ, ¿nopẽĩ roro marĩ caátie wapa marĩ qũĩñabesecʉti Dios?” ĩ tʉ̃goñabujiorãma jĩcããrã camasã.

6 ¡Bairo mee niña! Bairo na caĩtʉ̃goñarĩjẽ caãnorẽ bairo caãmata, ni ũcʉ̃ jĩcãʉ̃rẽ qũĩñabese masĩẽtĩbujioʉmi Dios.

7 Apeyera, aperã atore bairo ĩnemorãma: “Marĩ caĩtorije mena Dios cariape cʉ̃ caĩrĩjẽrẽ marĩ áti ĩñogarã. Bairi camasã cʉ̃rẽ, ‘Cañuʉ majũ cariape cʉ̃ caĩrĩcãrõrẽã bairo caácʉ niñami,’ ĩbujiorãma. Bairo na caĩmiatacʉ̃ãrẽ, ¿dopẽĩ Dios pʉame marĩrẽ, ‘Mʉjãã caĩjʉ̃goricarore bairo mʉjãã átiyaparoetiya,’ marĩ qũĩcʉti? Bairo cʉ̃ caĩata, cariape ĩẽtĩñami Dios,” ĩbujiorãma camasã. Tame, bairopʉa bairo na caĩrĩjẽ wapa maniña.

8 Bairo ĩrã yua, atore bairo ĩmecʉ̃nucũrãma: “¿Nopẽĩrã carorije macããjẽrẽ marĩ ápericʉti? Caroa macããjẽ pʉame to átio joroque ĩrã, carorije macããjẽ marĩ caáto ñuña,” ĩmecʉ̃nucũrãma. Na pʉame, “Pablo cʉ̃ã torea bairo buenucũñami,” ñi bʉsʉpaiyama. Camasã yʉre na catʉ̃goʉsaro boetiri, tore bairo ñi bʉsʉpainucũñama. Bairo na caĩbʉsʉpairije wapa Dios pʉame roro popiye na baio joroque na átigʉmi.

9 ¿Tame, dope to baimiñati? Marĩ, judío majã, ¿aperã netõjãñurõ caroarã cañurã majũ marĩ ãniñati? ¡Marĩ baietiya tame yʉra! Bairi marĩ, judío majã, aperã judío majã caãmerã nipetiro camasã rorije caãna jeto marĩ ãniña. Torea bairo yʉ cʉ̃ã yʉ quetibʉjʉnucũña.

10 Tirʉ̃mʉpʉ cʉ̃ãrẽ atore bairo ĩ woatuyupa Dios ya tutipʉ: “¡Ni jĩcãʉ̃ ũcʉ̃ camasocʉ cañuʉ caroaro cariape caácʉ mácʉ̃mi!

11 Ni jĩcãʉ̃ ũcʉ̃ caroaro catʉ̃gomasĩ mácʉ̃mi. Ni jĩcãʉ̃ ũcʉ̃ Diore bori cʉ̃rẽ camacãʉ̃ mácʉ̃mi.

12 Nipetiro camasã Dios yaye caroa quetire jãnarĩ ricaati quetibʉjʉrique pʉamerẽ tʉ̃goʉsarã átiyama. Caroa wãme ũnierẽ besemasĩẽtĩrĩ tʉ̃goñamawijiacoayama. Bairi, ¡ni jĩcãʉ̃ ũcʉ̃ camasocʉ cañuʉ cariape caácʉ mácʉ̃mi!

13 Na bʉsʉrica, masa ope cayaamani opere bairo niña. Ti ope caʉ̃nirĩjẽ caʉ̃niwitirorea bairo roro na cabʉsʉrije witinucũña. Ĩtopaijãñuñama. Tunu bairoa ãña nima capũnirõrẽ bairo, pũnirõ na risero mena bʉsʉnucũñama.

14 Roro na caĩrĩjẽ jʉ̃gori aperãrẽ na tʉ̃goña yapapuao joroque átinucũñama.

15 Yoaro mee asiari noa ũna na caboenarẽ jicoquei na pajĩãrenucũñama.

16 Noo na caátópʉ aperãrẽ roro na tʉ̃goña royetuao joroque na átinucũñama. Tʉ̃goñarĩqũẽ paio joroque na átinucũñama.

17 Jĩcã majãrẽ bairo yerijõrõ ãnimasĩẽtĩñama.

18 Petoaca ũno Diore cʉ̃ masĩgaetimajũcõãñama. Na cʉ̃ caĩñabesepee cʉ̃ãrẽ di rʉ̃mʉ ũno tʉ̃goñagaetiyama,” ĩ quetibʉjʉyupa Dios ya tutipʉ.

19 Atore bairo marĩ masĩña: Dios pʉame Moisés ãnacʉ̃ jʉ̃gori cʉ̃ caroticũrĩqũẽrẽ marĩ judío majãrẽ marĩ cũñupĩ. Tiere cʉ̃ cacũmiatacʉ̃ãrẽ, tiere marĩ caátipeyomasĩẽtĩẽ jʉ̃gori marĩ buicʉtiya. Bairi nipetiro judío majã, judío majã caãmerã cʉ̃ã, “Cabuicʉna marĩ ãniña. Dios popiye cʉ̃ caátiparã marĩ ãniña,” marĩ caĩmasĩparore bairo ĩ, marĩ cũñupĩ Dios Moisés ãnacʉ̃ cʉ̃ caroticũrĩqũẽrẽ. Bairi ni jĩcãʉ̃ ũcʉ̃rẽ Moisés ãnacʉ̃ cʉ̃ caroticũrĩqũẽrẽ caátipeyogamirĩcʉ̃rẽ, “Tie mʉ catʉ̃goʉsarije jʉ̃gori mʉ yʉ netõõgʉ,” di rʉ̃mʉ ũno ĩẽtĩgʉmi Dios.

21 Ãmerẽ yua, Dios pʉame ñe ũnie cawapa mánarẽ bairo marĩ ãnio joroque cʉ̃ caátaje quetire marĩ ĩñoñami. Mai, tie queti pʉame cawãma queti mee niña. Tirʉ̃mʉpʉa Moisés ãnacʉ̃rẽ, bairi profeta majã cʉ̃ãrẽ na quetibʉjʉ jʉ̃goyeticũñupĩ. Bairo na cawoatucũrĩcã tutiripʉre cabuerã ãnirĩ atore bairo marĩ masĩña: Moisés ãnacʉ̃ cʉ̃ caroticũrĩqũẽrẽ marĩ catʉ̃goʉsaro jʉ̃gori mee, Jesucristo mena marĩ catʉ̃goñatutuarije jʉ̃gori roque ñe ũnie cawapa mánarẽ bairo marĩ tuao joroque marĩ átiyami Dios. Nipetiro camasãrẽ jĩcãrõ tʉ̃ni torea bairo na netõõgʉmi cʉ̃ mena na catʉ̃goñatutuarije jʉ̃gori.

23 Bairi marĩã camasã nipetiro roro caána jeto marĩ ãniña. Ni jĩcãʉ̃ ũcʉ̃ Dios cʉ̃ caborore bairo caátiemʉetapeti mácʉ̃mi.

24 Bairo caãna marĩ caãnimiatacʉ̃ãrẽ, Dios pʉame camasãrẽ camai ãnirĩ cʉ̃ macʉ̃ Jesucristo cʉ̃ cariarique jʉ̃gori, ñe ũnie cawapa mánarẽ bairo marĩ tuao joroque marĩ ásupi. Ni jĩcãʉ̃rẽ wapa jẽnirĩcãrõ mano tore bairo marĩ átibojayupi.

25 “Yʉ macʉ̃ yucʉpãĩpʉ cʉ̃ cariarije jʉ̃gori camasã na carorije wapare na yʉ masiriyobojagʉ,” ĩ tʉ̃goñañupĩ Dios. Bairi marĩ pʉame tiere masĩrĩ, Jesucristo mena marĩ catʉ̃goñatutuata, caroaro marĩ ẽmʉetamasĩgarã yua marĩ cʉ̃ canetõõrĩqũẽrẽ. Bairo átiri marĩ masĩõñami, Dios cañuʉ cariape caácʉ cʉ̃ caãnajẽ cʉtiere. Bairi tunu tirʉ̃mʉpʉ macããna roro na caátiere ĩñamicʉ̃ã, cariapea yerijõrõ catʉ̃goñaʉ ãnirĩ, roro popiye na baio joroque na ápeyupi.

26 Torea bairo ãme cʉ̃ãrẽ cañuʉ cariape cʉ̃ caãnajẽ cʉtiere marĩ masĩõcõã niñami. Tore bairo cʉ̃ caãnajẽ cʉtiere marĩ ĩñonemocõã ninucũñami, Jesucristore catʉ̃goʉsarãrẽ ñe ũnie cawapa mánarẽ bairo na ãnio joroque cʉ̃ caáticõãninucũrĩjẽ jʉ̃gori.

27 Bairi marĩ pʉame marĩ majũ caroaro marĩ caátiãnie jʉ̃gori, “Dios cʉ̃ caĩñajoro cañurã marĩ ãniña,” marĩ caĩbotiomasĩpee maniña. Moisés ãnacʉ̃ cʉ̃ caátiroticũrĩqũẽ marĩ caátie jʉ̃gori mee caroarã marĩ ãniña. Jesucristo mena marĩ catʉ̃goñatutuarije jʉ̃gori roque Dios pʉame, “Cañurã mʉjãã ãniña,” marĩ ĩ masĩñami.

28 Bairi yua, atore bairo marĩ ĩ yaparoetaya: “Ni jĩcãʉ̃ ũcʉ̃ Moisés ãnacʉ̃ cʉ̃ caroticũrĩqũẽrẽ cʉ̃ caátipeyogamirĩjẽ jʉ̃gori mee, Jesucristo mena cʉ̃ catʉ̃goñatutuarije jʉ̃gori mena roque, ñe ũnie cawapa mácʉ̃rẽ bairo qũĩñagʉmi Dios,” marĩ ĩ masĩña.

29 Bairi Dios pʉame, ¿judío majã quetiupaʉ jeto cʉ̃ ãniñati? ¿Aperã judío majã caãmerã nipetiro ati ʉmʉrecóo macããna quetiupaʉ mee mʉjããrã cʉ̃ ãnicʉti? ¡Yʉra, ati ʉmʉrecóo macããna cʉ̃ãrẽ nipetiro quetiupaʉ majũ niñami!

30 Jĩcãʉ̃ã niñami camasã quetiupaʉ. Apei maniñami. Cʉ̃, jĩcãʉ̃ã niñami, ñe ũnie carorije wapa mánarẽ bairo marĩ ãnio joroque caátimasĩ, Jesucristo mena marĩ catʉ̃goñatutuaro jʉ̃gori. Tore bairo átinucũñami Dios na rupaʉre cayisetarotiricarã judío majã, o cayisetarotiena judío majã caãmerã cʉ̃ã na caãnierẽ ĩñapeoricaro mano jĩcãrõ tʉ̃nia.

31 Bairi yua, ¿Jesucristo mena marĩ catʉ̃goñatutuarije jʉ̃gori, Moisés ãnacʉ̃ cʉ̃ caroticũrĩqũẽ, wapa manorẽ bairo to tuao joroque marĩ áticʉti? ¡Baietiya bairopʉa! Jesucristo mena marĩ catʉ̃goñatutuaro jʉ̃gori tie Moisés ãnacʉ̃ cʉ̃ caroticũrĩqũẽ caroaro cariape tiere marĩ átinemomasĩõ joroque marĩ átiya.