Acts 26 in Carapana

1 Bairo cʉ̃ caĩrõ bero, atore bairo qũĩñupʉ̃ Agripa Pablore: —Mʉ majũ quetibʉjʉya mʉ cabairijere. Bairo cʉ̃ caĩrõ, Pablo pʉame cʉ̃ wãmorẽ ñumʉgõrĩ atore bairo qũĩñupʉ̃ Agripare:

2 “Yʉ ʉseanijãñuña ãmerẽ yʉ cabairijere mʉ nocãrõ carotimasĩ, mʉ cabʉsʉrotiro jʉ̃gori. Bairo mʉ cabʉsʉrotiroi, yʉ pʉame judío majã yʉre na cabʉsʉjãrĩjẽ nipetirijere mʉ yʉ quetibʉjʉ masĩgʉ.

3 Mʉ, nocãrõ carotimasĩ, judío majã marĩ caátiãnierẽ mʉ masĩjãñuña. Tunu bairoa marĩ ya wãme marĩ caãmeo bʉsʉrique netõnucũrĩjẽ cʉ̃ãrẽ mʉ masĩjãñuña. Bairo cabai mʉ caãnoi, caroaro mena yʉ caquetibʉjʉrijere mʉ catʉ̃goro yʉ boya.

4 “Judío majã nipetiro masĩrãma cawãmaʉ ãcʉ̃pʉ̃ã na watoare ãcʉ̃ yʉ caátiãnijʉ̃goatajere. Yʉ ya yepapʉ ãcʉ̃, bairi Jerusalén macãpʉ cʉ̃ãrẽ ãcʉ̃, yʉ caátiãnajẽrẽ masĩrãma.

5 Tunu bairoa fariseo ya poa macããcʉ̃ yʉ caãnie cʉ̃ãrẽ masĩrãma. ‘Torea bairo niñami,’ mʉrẽ ĩ quetibʉjʉ masĩrãma, na mʉ cajẽniñaata. Fariseo poa macããna pʉame judío majã tocãnacã poa macããna netõjãñurõ Dios yaye quetire jãã tʉ̃goʉsanucũña.

6 Marĩ ñicʉ̃jãã ãnanarẽ Dios cʉ̃ caĩjʉ̃goyeticũrĩqũẽrẽ cariape yʉ catʉ̃gorije wapa ãmerẽ ñiña beserotirã átiyama yʉ pesua.

7 Marĩ yarã Israel yepa macããna pʉga wãmo peti rʉpore pʉga pẽnirõ cãnacã poari majũ caãna pʉame Dios cʉ̃ caĩjʉ̃goyeticũrĩcãrõrẽ bairo cʉ̃ caátipeere coterã átiyama. Bairo coteri yua, ʉmʉrecóo, ñamii cʉ̃ãrẽ, cʉ̃rẽ caĩroarã pʉame cʉ̃ ñubuecõã ãninucũñama. Tierea yʉ cʉ̃ã yʉ cacoterije wapa yʉ pesua pʉame ãmerẽ yʉ bʉsʉjãrã átiyama.

8 Mʉjãã, yʉ caĩrĩjẽrẽ catʉ̃gorã, ¿dopẽĩrã camasã cariacoatanarẽ tunu Dios cʉ̃ cacatiorijere cariape mʉjãã tʉ̃goetiyati?

9 “Yʉ cʉ̃ã cajʉ̃goyepʉre, ‘Jesús Nazaret macããcʉ̃ yaye quetire catʉ̃goʉsarãrẽ capee roro majũ na yʉ átigʉ,’ ñi tʉ̃goñawʉ̃.

10 Bairo ĩ tʉ̃goñarĩ, tore bairo yʉ ápʉ Jerusalén macãpʉ. ‘Narẽ ñeña,’ sacerdote majã quetiuparã na caĩwoarica pũrõ, papera pũrõrẽ cʉ̃gori, preso jorica wiipʉ na yʉ jowʉ Jesucristore catʉ̃goʉsarãrẽ. Tunu na ũnarẽ aperã, na capajĩãrero ĩñarĩ, ‘Ñujãñuña bairo na caáto,’ ñi tʉ̃goñanucũwʉ̃.

11 Nairõ popiye na baio joroque na yʉ ápʉ, Jesús mena na catʉ̃goñatutuajãnaparore bairo ĩ. Ñubuerica wiiri caãno cãrõ caãnarẽ, bairo na yʉ ápʉ. Bʉtioro majũ na ũnarẽ yʉ pesucʉpʉ. Bairo narẽ bʉtioro capesucʉcʉ ãnirĩ, ape macããrĩpʉ cʉ̃ãrẽ yʉ ápʉ́, to macããnarẽ popiye na átiácʉ́.

12 “Torecʉ, popiye na baio joroque átigʉ, jĩcã rʉ̃mʉ Damasco macãpʉ yʉ ápʉ́. Bairo sacerdote majã quetiuparã, ‘Narẽ ñeña,’ na caĩwoarica pũrõ mena na cañerotijoricʉ yʉ ãmʉ.

13 Bairo na cañerotijoricʉ ãnirĩ Damasco caátíwã yʉ caátó caãnoa, pasaribota caãno jõbui macããjẽ caasiyarije ũnierẽ ñiñawʉ̃. Bairo tiere yʉ caĩñarõ, muipʉ netõrõ caasiyarije pʉame yʉ, yʉ mena caáná tʉpʉ asiya etawʉ.

14 Bairo caasiyaetaro, jãã nipetiro yepapʉ jãã ñacoapʉ. Bairo yepapʉ jãã caãno, atore bairo jĩcãʉ̃ yʉre cʉ̃ caĩbʉsʉocajorore yʉ tʉ̃gowʉ hebreo yaye mena: ‘Saulo, Saulo, ¿dopẽĩ yʉre mʉ pesucʉtiyati? Wecʉ cʉ̃ caágaetie jʉ̃gori cʉ̃ upaʉ pʉame ãpõã yucʉ mena cʉ̃rẽ cʉ̃ catuapuaatato bero cʉ̃ majũã royetunemoñami. Torea bairo mʉ cʉ̃ã mʉ majũã mʉ royetuya mʉ caátipeere yʉ caborore bairo mʉ caáperie jʉ̃gori.’

15 “Yʉ pʉame, ‘Quetiupaʉ, ¿ñamʉ ũcʉ̃ mʉ ãniñati?’ cʉ̃ ñi jẽniñawʉ̃. Bairo yʉ caĩrõ, atore bairo ñinemowĩ tunu: ‘Yʉa, Jesús Nazaret macããcʉ̃ yʉ ãniña. Roro yʉ átigʉ, mʉ caʉsaʉa yʉ ãniña.

16 Wãmʉnʉcãrĩ mʉ caátí macãpʉ ácʉ́ja. Yʉre cajʉácʉ mʉ ãnigʉ. Tunu bairoa ãme yʉ mʉ caĩñarĩjẽ, tunu yʉ mʉ caĩñanemopee cʉ̃ãrẽ caquetibʉjʉpaʉ mʉ ãnigʉ. Bairi ãmerẽ mʉrẽ yʉ buiaeta ĩñoña.

17 Judío majã, judío majã caãmerã cʉ̃ãrẽ na yʉ netõõgʉ. Bairi mʉrẽ natʉ joʉ yʉ átiya ãmerẽ.

18 Camasã pʉame cacaapee biarãrẽ bairo caãna niñama. Bʉtioro canaitĩãrõpʉ caáñesẽãrãrẽ bairo caãna niñama. Bairo caãna nimirãcʉ̃ã, cacaapee pããrãrẽ bairo, tunu cabusuropʉ caáñesẽãrãrẽ bairo caãna nigarãma mʉ caquetibʉjʉrijere na catʉ̃goʉsaro jʉ̃gori. Wãtĩ, na quetiupaʉre bairo cʉ̃ caãninemorõ yʉ boetiya. Dios yaye queti pʉame roquere na catʉ̃goʉsarore yʉ boya. Tunu bairoa yʉ mena na catʉ̃goñatutuarore yʉ boya. Bairo na catʉ̃goñatutuaro, roro na caátajere na yʉ masiriyobojagʉ. Dios yarã caroarã mena na cʉ̃ã na ãnio joroque yʉ átigʉ. Bairi mʉrẽ natʉ yʉ quetibʉjʉ rotijoya,’ ñi quetibʉjʉwĩ Jesús.

19 “Bairi quetiupaʉ rey Agripa mʉrẽ ñinemoña: Ʉmʉrecóopʉ caãcʉ̃ yʉre cabuiaetaricʉ yʉre cʉ̃ caátirotirore bairo yʉ ápʉ. Cʉ̃rẽ yʉ botioepʉ.

20 Bairi atie, cʉ̃ yaye quetire Damasco macããnarẽ yʉ quetibʉjʉ jʉ̃gowʉ. Cabero Jerusalén macããna, bairi nipetiro Judea yepa macããna, judío majã, judío majã caãmerã cʉ̃ãrẽ atore bairo na ñi quetibʉjʉwʉ: ‘Dios mena tʉ̃goña qũẽnoña roro mʉjãã caátiãnajẽrẽ. Tiere tʉ̃goña qũẽnorĩ, Dios cʉ̃ carotirore bairo pʉame ása. Bairo caroaro ãnajẽ pʉamerẽ mʉjãã caáto ĩñarã, camasã pʉame, “Bairi na yerire merẽ wasoa yaparoupa,” ĩ masĩgarãma,’ na ñi quetibʉjʉwʉ.

21 Atiere yʉ caquetibʉjʉrije wapa, judío majã pʉame templo wiipʉ yʉ caãno, ñerĩ yʉ pajĩãgamiwã.

22 Bairo yʉ na caátigamiatacʉ̃ãrẽ, Dios pʉame yʉ jʉáticõã ninucũñami. Bairo yʉ cʉ̃ caátoi, nipetiro camasã quetiuparã, cabʉgoro macããna cʉ̃ãrẽ yʉ quetibʉjʉcõã ãninucũña ati rʉ̃mʉrĩ cʉ̃ãrẽ mai. Profeta majã, bairi Moisés ãnacʉ̃ cʉ̃ã, cabaipeere na caquetibʉjʉcũrĩqũẽrẽ bairo jeto na yʉ quetibʉjʉnucũña camasãrẽ. Di rʉ̃mʉ ũno ricaati wãmerẽ na yʉ quetibʉjʉetiya.

23 Atore bairo marĩrẽ ĩ quetibʉjʉ jʉ̃goyeticũñañupã Moisejãã: ‘Popiye bairi bero, riacoagʉmi Mesías, Dios cʉ̃ cajoʉ. Cʉ̃ã nigʉmi cariacoatacʉ nimicʉ̃ã tunu cacatijʉ̃gopaʉ. Tunu bairoa marĩ Israel poa macããna, ape poari caãna cʉ̃ãrẽ caroa queti, na canetõpeere na quetibʉjʉgʉmi Mesías,’ ĩ quetibʉjʉ jʉ̃goyeticũñañupã Moisejãã,” ĩ quetibʉjʉyupʉ Pablo Agripare.

24 Bairo Agripare cʉ̃ cabairiquere cʉ̃ caĩquetibʉjʉripaʉa, Festo pʉame atore bairo qũĩñupʉ̃ Pablore bʉsʉrique tutuaro mena: —¡Pablo mi mecʉ̃cõãña! Bʉtioro tiere mʉ cabuerije jʉ̃gori camecʉ̃rẽ bairo ácʉ mʉ baiya.

25 Bairo cʉ̃ caĩmiatacʉ̃ãrẽ, atore bairo qũĩñupʉ̃ Pablo: —Nocãrõ caãnimajũʉ̃ Festo, cariape mʉrẽ ñiña: Mecʉ̃ mee yʉ baiya. Yʉ cabuerije cariape niña. Bairi tiere cariape catʉ̃goñaʉ pʉame cabero, “Cariapea caquetibʉjʉrije niña,” ĩ masĩbujioʉmi.

26 Ãnia niñami quetiupaʉ rey Agripa tie yʉ caĩquetibʉjʉrijere caroaro camasĩ cʉ̃ã. Bairo caãcʉ̃ cʉ̃ caãnoi, uwiricaro mano tiere cʉ̃ yʉ quetibʉjʉya. Yʉ caquetibʉjʉrije pʉame cayasioro ũnopʉ̃ cabairique mee niña. Nipetiro camasã judío majã na caĩñarõ baiyupa. Bairi quetiupaʉ rey Agripa cʉ̃ã tiere masĩjãñuñami —qũĩñupʉ̃ Pablo Festore.

27 Qũĩ yaparo yua, atore bairo qũĩñupʉ̃ Pablo quetiupaʉ rey Agripare: —Nocãrõ caãnimajũʉ̃ Rey Agripa, ¿profeta majã marĩrẽ na caĩjʉ̃goyeticũrĩqũẽrẽ cariape mʉ tʉ̃goyati? “Cariape tiere tʉ̃goyami,” ñi tʉ̃goñaña.

28 Bairo cʉ̃ caĩrõ, bairo qũĩñupʉ̃ Agripa Pablore: —Ato cãrõã mʉ caquetibʉjʉrijeaca mena Jesure caĩroaʉ, ¿cristiano yʉ ãnio joroque yʉ mʉ átigayati?

29 Pablo pʉame atore bairo qũĩnemoñupʉ̃ tunu: —Capee bʉsʉrique mena, o petoaca yʉ cabʉsʉrije to ãnimiatacʉ̃ãrẽ, mʉ, nocãrõ caãnimajũʉ̃, bairi ato macããna nipetiro ãme yʉ caĩrĩjẽrẽ catʉ̃gorã cʉ̃ã yʉre bairo Cristore catʉ̃goʉsarã mʉjãã caãnierẽ yʉ boya. Ãpõãwẽ cadena mena popiye yʉre bairo jiyaricarã mʉjãã caãno roquere yʉ boetiya —qũĩñupʉ̃ Pablo Agripare.

30 Bairo cʉ̃ caĩrõ tʉ̃go, quetiupaʉ rey Agripa wãmʉnʉcãñupʉ̃. Tunu bairoa quetiupaʉ gobernador Festo, bairi Berenice mena, nipetiro to caruirã cʉ̃ã wãmʉnʉcãñuparã.

31 Bairo wãmʉnʉcãrĩ bero yua, ape arʉapʉ acoásúparã, Pablo cʉ̃ cabairijere ãmeo bʉsʉráná. Topʉ atore bairo ãmeo ĩñuparã na majũ: —Cʉ̃, Pablo, ñee ũnie buicʉperiyami. Bairi cʉ̃ cayasimasĩrõ maniña. Tunu bairoa preso jorica wiipʉ cʉ̃ caãnipee cʉ̃ã maniña —ãmeo ĩñuparã.

32 Bairo ãmeo ĩ yaparori bero, bairo qũĩñupʉ̃ Agripa Festore: —“Emperador romano yʉ cabairijere cʉ̃ caĩñabesero roquere yʉ boya,” cʉ̃ caĩẽtĩcõãta, mʉ majũã cʉ̃ mʉ wiyomasĩbujioʉ —qũĩñupʉ̃.