Acts 22 in Carapana

1 “Yʉ yarã, yʉ jʉ̃gocʉare bairo caãna, yʉ pacʉare bairo caãna cʉ̃ã tʉ̃gopeoya yʉ cabairijere mʉjããrẽ yʉ caĩpeere.”

2 Bairo narẽ hebreo yaye mena cʉ̃ cabʉsʉro jʉ̃gori, netõjãñurõ jĩrĩã bʉsʉjãnañuparã. Bairi Pablo pʉame atore bairo na ĩ quetibʉjʉnemoñupʉ̃ tunu:

3 “Yʉ cʉ̃ã judío majã yaʉ yʉ ãniña. Cilicia yepa macãã macã Tarsopʉ cabuiaricʉ yʉ ãniña. Topʉ cabuiaricʉ nimicʉ̃ã, ato Jerusalén macãpʉ na cabʉtioricʉ yʉ ãniña. Yʉre cabuericʉ Gamaliel ãmi camasĩ majũ. Marĩ ñicʉ̃jãã ãnanarẽ Moisés cʉ̃ caátiroticũrĩcã wãme cãrõ jĩcãrõ tʉ̃nia yʉ buewʉ. Yʉ catʉ̃goñarĩjẽ nipetirije mena Dios marĩrẽ cʉ̃ caroticũrĩqũẽrẽ yʉ catʉ̃goñamasĩrõ cãrõ yʉ átinucũwʉ̃, mʉjãã nipetirã ãme ati rʉ̃mʉrĩrẽ mʉjãã caátiãnorẽ bairo.

4 Mai, cajʉ̃goyepʉre cawãma quetire catʉ̃goʉsari majãrẽ popiye na baio joroque na yʉ ápʉ. Narẽ yʉ átipajĩãregawʉ. Bairi narẽ ñee, preso jorica wiipʉ na yʉ jorewʉ noo caʉ̃mʉa, o carõmia caãnarẽ.

5 Sacerdote majã quetiupaʉ, bairi nipetirã cabʉtoa camasĩrĩ majã cʉ̃ã torea bairo masĩñama yʉ caátajere. Nana, ‘Narẽ ñeña,’ ĩrĩcã cartare qũẽnorĩ, Damasco macãpʉ yʉ jowã, marĩ yarã judío majã tʉpʉ. Bairo yʉre na cajoro, topʉ yʉ ápʉ́ Jesucristore catʉ̃goʉsari majãrẽ macãʉ̃ ácʉ́. Narẽ ñee atíri, ato Jerusalén macãpʉ roro na átigʉ, bairo yʉ bomiwʉ̃.

6 “Bairo yʉ caborije caãnimiatacʉ̃ãrẽ, Damasco caátíwãpʉ yʉ caátó caãnoa, ti macãrẽ yʉ caetagaro majũ, pasaribota caãno, caasiyarije majũ ʉmʉrecóopʉ caatíe yʉtʉ asiya etawʉ.

7 Bairo yʉtʉ caasiyaetaro yua, yepapʉ yʉ ñacũmucoapʉ. Bairo yepapʉ ãcʉ̃, atore bairo yʉre jĩcãʉ̃ cʉ̃ caĩbʉsʉocajorore yʉ tʉ̃gowʉ: ‘Saulo, Saulo, ¿dopẽĩ yʉre mʉ pesucʉtiyati?’

8 Yʉ pʉame, ‘Quetiupaʉ, ¿ñamʉ ũcʉ̃ mʉ ãnicʉti?’ cʉ̃ ñi jẽniñawʉ̃. Bairo yʉ caĩrõ, atore bairo ñinemowĩ tunu: ‘Yʉa, Jesús Nazaret macããcʉ̃ yʉ ãniña. Roro yʉ átigʉ, mʉ caʉsaʉa yʉ ãniña,’ ñiwĩ.

9 Yʉ mena caáná pʉame tie caasiyarijere ĩñarĩ, acʉanetõcoama. Bairo caasiyarijere ĩñamirãcʉ̃ã, yʉre caĩ cʉ̃ cabʉsʉocajorijere tʉ̃goesupa.

10 Tunu atore bairo cʉ̃ ñi jẽniñanemowʉ̃: ‘Yʉ Quetiupaʉ, ¿ñerẽ yʉ caátiere mʉ boyati?’ Bairo yʉ caĩrõ, atore bairo ñiwĩ: ‘Wãmʉnʉcãrĩ, mʉ caátí macã Damascopʉ ácʉ́ja. Topʉ mʉ quetibʉjʉgarãma mʉ caátipee nipetirijere,’ ñiroyawĩ Jesús.

11 Caasiyabatorijere yʉ caĩñacãnamuátato jʉ̃gori, yʉ pʉame ñiñamasĩẽpʉ̃. Torena, yʉ mena macããna Damascopʉ áná, wãmo mena yʉ tʉ̃gã ámá.

12 “Ti macãpʉ ãñupĩ jĩcãʉ̃ caʉ̃mʉ Ananías cawãmecʉcʉ. Cʉ̃ pʉame bʉtioro Diore caĩroaʉ ãmi. Tunu bairoa Moisés ãnacʉ̃ cʉ̃ caroticũrĩqũẽ cʉ̃ãrẽ catʉ̃goʉsaʉ ãmi. Bairi, Damasco macããna judío majã tocãnacãʉ̃ã, ‘Caroʉ́ niñami Ananías,’ na caĩnucũʉ̃ ãmi.

13 Bairi Ananías pʉame ti macãpʉ yʉ caetaatato bero, ñiñaʉ etawĩ. Bairo etari, atore bairo ñiwĩ: ‘Saulo, yʉ yaʉre bairo caãcʉ̃, caĩñamasĩẽtĩmiatacʉ, ĩñamasĩña tunu.’ Bairo cʉ̃ caĩrõ, jicoquei ñiñamasĩcoapʉ tunu.

14 Cabero atore bairo ñinemowĩ: ‘Dios, marĩ ñicʉ̃jãã ãnana na caĩroaricʉ pʉame mʉ beseyupi, Dios cʉ̃ caátipeere mʉ camasĩparore bairo ĩ. Tunu bairoa cariape caácʉre ĩñarĩ, tunu cʉ̃ caĩrĩjẽ cʉ̃ãrẽ mʉ catʉ̃goʉsaparore bairo ĩ, mʉ beseyupi Dios.

15 Bairi mʉ pʉame cʉ̃ cabesei ãnirĩ, tocãnacãʉ̃ camasã noo na caãnopʉ, mʉ caĩñarĩqũẽ, mʉ catʉ̃gorique cʉ̃ãrẽ caquetibʉjʉñesẽãpaʉa mʉ ãnigʉ.

16 Bairi ãmerẽ jicoquei bautiza rotiya marĩ Quetiupaʉ ya wãmerẽ ĩrĩ, roro mʉ caátajere Dios cʉ̃ camasĩrĩparore bairo ĩ,’ ñi quetibʉjʉwĩ Ananías.

17 “Tie cabaiátato bero, yʉ, Damascopʉ caãnimiatacʉ, yʉ tunuapʉ́ ati macã Jerusalẽpʉ. Atopʉ etari bero, ati wii templo wiipʉ ñubueãcʉ̃, qũẽguericarore bairo Jesure cʉ̃ ñiñawʉ̃.

18 Atore bairo ñiwĩ Jesús: ‘Ati macã macããna yʉ caátiãnierẽ na mʉ caquetibʉjʉgarijere tʉ̃goʉsagaetigarãma. Bairi jicoquei ati macã Jerusalẽrẽ witiweyo ácʉ́ja.’

19 Bairo cʉ̃ caĩrõ tʉ̃go, atore bairo cʉ̃ ñiwʉ̃: ‘Yʉ Quetiupaʉ, aperopʉ macããnarẽ yʉ quetibʉjʉ uwijãñuña. Na pʉame, natʉ ãcʉ̃ yʉ caátajere masĩrãma. Nipetiropʉ na cañubueri wiiri sinagogare etari, mʉrẽ catʉ̃goʉsarãrẽ preso jorica wiipʉ na yʉ cũrerotiwʉ. Tunu na yʉ baperotiwʉ.

20 Tunu bairoa mʉ yaye quetire caquetibʉjʉ Estebãrẽ na capajĩãrocaripaʉre yʉ cʉ̃ã yʉ ãmʉ. “Ñujãñuña bairo na caáto,” ñi tʉ̃goñawʉ̃ yʉ cʉ̃ã. Yʉa, cʉ̃rẽ capajĩãrã jutii cabui macããjẽrẽ yʉ coteãmʉ,’ cʉ̃ ñiwʉ̃ Jesure.

21 Bairo yʉ caĩrõ tʉ̃gomicʉ̃ã, atore bairo ñinemowĩ tunu: ‘Ácʉ́ja. Apero cayoaropʉ macããnarẽ caquetibʉjʉápáʉ mʉrẽ jogʉ yʉ átiya,’ ñinemowĩ Jesús.”

22 Tipaʉ narẽ cʉ̃ caquetibʉjʉro bero, tocãrõã Pablo cʉ̃ caĩrĩjẽrẽ tʉ̃gojãnañuparã judío majã. Bairo tʉ̃gojãnarĩ, atore bairo ĩ awajajʉ̃goyuparã tunu: “¡Ãni, cʉ̃ cacatinemorõrẽ jãã boetiya! ¡Cʉ̃ pajĩãyasio rocarotiya!” ĩ awajayuparã.

23 Bairo awajacõãnirĩ, na jutii cabui macããjẽrẽ tuweri jeeyaye ĩñoñuparã. Tunu bairoa ñerĩ mena jõbuipʉ wẽẽmʉgõ joyuparã. Bʉtioro asiarã bairo ásuparã.

24 Bairo na cabairo ĩñarĩ, quetiupaʉ comandante pʉame soldaua ya wiipʉ Pablore na cũrotiyupʉ. Topʉ cʉ̃ ʉ̃mʉarẽ na baperotigayupʉ Pablore. Pablo pʉame dope bairo roro cʉ̃rẽ na caĩjʉ̃goatajere, “Yʉre cariape tiere cʉ̃ quetibʉjʉáto,” ĩ, cʉ̃ baperotigayupʉ soldaua quetiupaʉ.

25 Bairo Pablore cʉ̃ jiyari bero, cʉ̃ na cabapeparo jʉ̃goye Pablo pʉame comandante rocajãñurĩ caroti capitán, topʉ caãcʉ̃rẽ atore bairo qũĩ jẽniñañupʉ̃: —Yʉa, romano majõcʉ yʉ ãniña. Bairi, roro yʉ caátajere bocáñaẽtĩmirãcʉ̃ã, ¿yʉre mʉ baperoti masĩñati?

26 Bairo cʉ̃ caĩrõ tʉ̃go, capitán pʉame ásúpʉ cʉ̃ quetiupaʉ comandante tʉpʉ. Cʉ̃ tʉpʉ etari, atore bairo qũĩñupʉ̃: —Jãã mʉ cabaperotiatacʉ, romano majõcʉ niñami. Bairi caroaro tʉ̃goñajʉ̃goyetiya cʉ̃rẽ mʉ caátipeere.

27 Bairo cʉ̃ caĩrõ tʉ̃go, quetiupaʉ comandante pʉame Pablo tʉpʉ ásúpʉ. Cʉ̃ tʉpʉ etari yua, atore bairo qũĩ jẽniñañupʉ̃: —¿Cariape, romano majõcʉ mʉ ãniñati? Bairo cʉ̃ caĩrõ, Pablo pʉame qũĩñupʉ̃: —Cʉ̃ majũã yʉ ãniña.

28 Bairo cʉ̃ caĩrõ tʉ̃go, bairo qũĩñupʉ̃ comandante tunu: —Yʉa, romano majõcʉ ãnigʉ, pairo majũ dinero mena na yʉ wapatirewʉ. Pablo pʉame atore bairo qũĩñupʉ̃: —Yʉ roque romano majõcʉre bairo cabuiaricʉ yʉ ãniña.

29 Bairo Pablo na cʉ̃ caĩrõĩ, uwiri cʉ̃rẽ cabapegamiatana pʉame witicoásúparã. Quetiupaʉ comandante cʉ̃ã, “Romano majõcʉ yʉ ãniña,” Pablo cʉ̃ caĩrõ tʉ̃gori, Pablore roro cadena mena cʉ̃ cajiyarotiatajere tʉ̃goña uwijãñuñupʉ̃.

30 Ti rʉ̃mʉ busuri rʉ̃mʉ caãno, quetiupaʉ comandante pʉame, dope bairo judío majã cʉ̃rẽ na caĩbʉsʉpai jʉ̃goatajere cariape masĩgʉ, Pablore na cajiyaataje ãpõã cadena wẽẽrĩrẽ na õwãrotiyupʉ cʉ̃ ʉ̃mʉarẽ. Cʉ̃ õwãroti yaparori bero, sacerdote majã quetiuparã, bairi nipetiro Junta Suprema macããnarẽ na neñarotiyupʉ. Na caneñapetiro yua, Pablo preso jorica wiipʉ caãniatacʉre wiyori bero, natʉ cʉ̃ neásúpʉ, nipetiro cʉ̃rẽ na caĩñajoropʉ.