Matthew 5 in Akawaio

1 Sises uya anpisin pe ka'pon amʉ' ensa' a'tai, iyekainʉmʉ'pʉ i'kʉrʉ pona, mɨrɨpan ereuta'pʉ. Ipoitorʉ ton amʉra'pʉ ipiya',

2 mɨrɨpan kon enupa pɨ' iye'sara'tɨ'pʉ:

3 “Pori' pe entu'ma' na'ne' nan ta'kwarʉ kon yau esi, apʉne pʉra to' iwano' pe Papa e'to' esa' wannɨ pe esi.

4 Pori' pe te'ton kon kamoro tʉuta'kwarʉkai' ukaran nɨ pɨ' na'ne' nan serɨ pe, apʉne pʉra Papa uya pori' pe to' ku'to' oton.

5 Pori' pe te'ton kon kamoro mɨ pe te'ku'san pen, apʉne pʉra tanporo rɨ non tʉrʉ Papa uya to' ena'.

6 Pori' pe te'ton kon kamoro iwan pe, mɨrɨ awonsi'kɨ tuna'kiri' ke na'ne' nan ipokena' i'se, apʉne pʉra to' rɨ a'wetato' oton.

7 Pori' pe te'ton kon kamoro ɨsentu'kena' ton, apʉne pʉra Papa usentu'mato' oton to' pɨ'.

8 Pori' pe te'ton kon kamoro wakʉ pe tewan kon yau nekonekayai'ne' nan, apʉne pʉra to' uya Papa ento' oton.

9 Pori' pe te'ton kon kamoro ɨsɨ pe te'san i'nɨ'pankanin nan, apʉne pʉra Papa munkɨ amʉ' pe to' e'to' oton.

10 Pori' pe te'ton kon kamoro ɨsɨ pe rɨ, ipan pe rɨ tʉkota'masan wakʉ kupʉ to' uya wenai, to' iwano' pe Papa e'to' esa' wannɨ pe esi.

11 “Pori' pe ɨwesi kon mɨrɨ ka'pon amʉ' uya asapema kon a'tai, iwenai pʉra ɨkota'ma'nokon a'tai mɨrɨ awonsi'kɨ to' usaurokʉ ɨri pe rɨ ɨpɨ'nokon a'tai urɨ uriya'.

12 Mɨrɨ pe iyesi pɨ' ipan pe pori' pe kuru e'tɨ', apʉne pʉra eke rɨ ɨyepe'pʉ kon esi pɨ' Epʉn po, apʉne pʉra mɨrɨ kasa rɨ arawɨron kon pu'kena' amʉ' kota'mapɨtʉ'pʉ to' uya mɨrɨ.

13 “Non waiyori pe rɨ ɨwesi kon, e'tane ine'ne' pe pʉra waiyo enasa' yau, nai kasa ine'ne' pe kanan iye'to' pe ikupʉ? Wakʉ pe pʉra rɨ iyesi mɨrɨ, eno'mato' pe rɨ iyesi ka'pon amʉ' uya iwasa'pɨ'to' pe tʉusarɨ kon a'tai.

14 “Serɨ non weyu pe rɨ ɨwesi kon. Wʉ' pon pata e'so'namʉ pʉra iyesi mɨrɨ.

15 Mɨrɨ pe pʉra ka'pon amʉ' uya raan'pu po'tɨsa' nonka pʉra iyesi mɨrɨ pʉsau o'koi'. E'tane ru'ku, to' uya inonka iyapon pona, mɨrɨpan uya tanporon kon nɨ wei'tɨ ɨutɨ tau.

16 Mɨrɨ kasa, tɨwɨ ɨweyu pe na'ne' ne'wei'tɨi ka'pon amʉ' uya ento' pe. Mɨrɨ a'tai, wakʉ ɨnkupʉnʉ ento' pe to' uya, mɨrɨ awonsi'kɨ Papa, ɨkʉipʉnʉ, Epʉn pon apurɨpɨ'to' pe to' uya nɨrɨ.

17 “Pu'kena' amʉ' mɨrɨ awonsi'kɨ Mosi' nekama'pʉ Main eno'mai' uye'sa' tukai' kʉsi'tutʉu. Eno'mase'na uye'sa' pen e'tane a'ku'tɨi' ru'ku uye'sa'.

18 I'napairon ekama uya ɨpɨ'nokon; Epʉn mɨrɨ awonsi'kɨ non e'weuka pʉ'kʉ pona, ɨ'rɨ rɨ mo'ka pʉra iyesi Papa Maimu yapai. Aiko pe rɨ na'ne' pen nʉwarai'ka'pʉ esi moro rɨ Main pe tanporon nɨ uta'ku'tɨ pʉ'kʉ pona.

19 Ɨnʉ' rɨ aiko pe rʉ'kwɨ na'ne' Main tonpa i'kwɨ'nin mɨrɨ awonsi'kɨ tʉron kon enupanin mɨrɨ rɨ marɨ ku'to' pe to' uya e'to' oton aiko pe Papa e'to' esa' wannɨ pe yau; e'tane ɨnʉ' rɨ Main kupʉ pɨ' na'ne' mɨrɨ awonsi'kɨ ipɨ' enupanin pe na'ne' e'to' oton eke pe kuru Papa e'to' esa' wannɨ pe yau.

20 Ta uya ɨpɨ'nokon, wakʉ rɨken ku'to' auya'nokon pe iyesi Pari'si amʉ' mɨrɨ awonsi'kɨ Main pɨ' enupanin nan entai; mɨrɨ kupʉ auya pʉra iyesi a'tai, Papa e'to' esa' wannɨ pe ya' ɨyepa'kato' oton kon parɨ pen nɨ,” ta'pʉ iya.

21 Miyarɨ rɨ usenupan nɨto' ekama'pʉ Sises uya; “Eta'pʉ auya'nokon pena rɨ ka'pon amʉ' pɨ' ta'pʉ, ‘Ɨtonpa kʉ'wɨnɨi,’ tawon, mɨrɨ awonsi'kɨ, ‘Ɨnʉ' rɨ tʉtonpa wɨnin nʉ'pʉ kota'mato' oton,’ tawon,

22 e'tane ta uya ɨpɨ'nokon, ɨnʉ' rɨ sakoro' pe na'ne' tʉtonpa pɨ' kota'mato' oton Papa uya. Takapʉ uya kanan, ɨnʉ' rɨ tʉtonpa esa'nin ‘Ra'ka,’ tukai' esi Esuwerʉ amʉ' Konsʉrʉʉi ton nʉkota'ma ton pe, e'tane ɨnʉ' uya, ‘Ɨmɨrɨ, iya'kwarʉ pʉn!’ tasa' a'tai tʉtonpa pɨ', ɨsɨ rɨ apo' e'ma tau iyesi mɨrɨ.

23 “Mɨrɨ pe iyesi pɨ', ɨuse'mato' Papa ena' esi a'tai, moro ɨyenu yau ɨri pe ɨtonpa e'ku'to' ɨpɨ' tʉku'se itɨkɨ ɨtonpa e'ku'to' ɨri pe ɨpɨ' konekai'.

24 Papa ena' use'man nɨto' apon piyau ɨntʉrʉnʉ tʉnonkai', wapiya ɨtonpa a'kɨrɨ ekoneka ta, ɨyenna'po pa ɨntʉrʉnʉ tʉse'na.

25 “Oko pe pʉra ɨyeyaton ko'tʉ ta' ayayai'ne' a'kɨrɨ ekonekaka'kɨ ipokon pe rɨ marɨ ɨwesi koro'tau, ɨkota'mato' ya' ɨtʉrʉ iya wapiya, eseru aimenkanin uya ɨtʉrʉ pʉresiman ena', mɨrɨ awonsi'kɨ ɨyeno'ma to' uya pariki'si ta'.

26 I'napairon nɨ ekama uya ɨpɨ'nokon; ɨyepa'kato' oton pen nɨ tanporo ɨne'manʉ kon i'ma'ka auya'nokon pʉ'kʉ pona rɨ.

27 “Eta'pʉ auya'nokon; ‘Tʉtaan'pʉ kenan kʉsekumankai,’ tawon.

28 E'tane ekama uya ɨpɨ'nokon; ɨnʉ' uya rɨ uri'san ensa' a'tai ekumai' pe, iyekumaka'sa' rɨ mɨrɨ uri'san a'kɨrɨ tewan yau.

29 Enwo'ne' winon ɨyenu uya ɨye'makoima emapu'tɨ pe iyesi yau, imo'kakɨ eno'ma pa; wakʉ iwa pe rɨ iyesi tikin nɨ ɨpun tonpa'kasa' auya a'tai, tanporo ɨpun eno'ma ekota'man nɨto' ya' entai.

30 Enwo'ne' winon ɨyemiyatʉ uya ɨye'makoima emapu'tɨ pe iyesi yau, a'tɨkɨ eno'ma pa; wakʉ iwa pe iyesi mɨrɨ tikin nɨ ɨpun tonpa'kasa' auya a'tai, tanporo ɨpun eno'ma ekota'man nɨto' ya' entai,” ta'pʉ Sises uya.

31 “Tasa' iya kanan, ‘Ɨnʉ' uya rɨ tʉno'pʉ nonka a'tai, tɨwɨ nʉkaretai'tɨi kuru rɨ iye'nonka karetaai ke,’

32 e'tane ekama uya ɨpɨ'nokon; ɨnʉ' rɨ tʉno'pʉ nonkayai'ne', iyekumasa' pen nɨ e'tane uya tekumasen pe iyesi emapu'tɨ mɨrɨ, mɨrɨ awonsi'kɨ ɨnʉ' rɨ inonkasa' rʉ'pʉ mari'mayai'ne', ekuma pe iyesi mɨrɨ.

33 “Eta'pʉ auya'nokon pena rɨ kanan ka'pon amʉ' pɨ' ta'pʉ, ‘Ausauro'sa' rʉ'pʉ ipɨ', iku'to' pe auya kʉ'pʉremekʉi, e'tane Papa ya' ausauro'sa' rʉ'pʉ awɨrɨ rɨ e'kɨ.’

34 E'tane ekama uya ɨpɨ'; ɨ'rɨ rɨ kʉkai ɨnku'ton pen nɨ pɨ', Epʉn nɨ kʉsesakʉi—Papa apon mɨrɨ,

35 non nɨ kʉsesakʉi—Papa pʉta apon mɨrɨ; Surusiran nɨ kʉsesakʉi—eke kin pata'se' mɨrɨ.

36 Mɨrɨ awonsi'kɨ a'pai rɨ kʉsesakʉi, apʉne pʉra tikin nɨ rɨ a'pai i'po' aimu'naka auya pʉra iyesi mɨrɨ awonsi'kɨ i'kʉrʉntanʉkʉ auya pʉra rɨ iyesi.

37 Ewai' ta auya a'tai, ewai' ka'kɨ; kane ta auya a'tai, kane ka'kɨ rɨ nɨrɨ. Tʉron nɨ pe ausaurokʉ a'tai mɨrɨ esi Makoi winon pe.

38 “Eta'pʉ auya'nokon nɨ, ‘En epe'pʉ pe en nɨ esi; ɨ epe'pʉ pe ɨ rɨ esi,’ tawon.

39 E'tane ekama uya ɨpɨ'nokon; ɨri pe ɨku'nin nʉ'pʉ pɨ' kɨse'mai. Ɨnʉ' uya rɨ ɨwɨnɨ yau enwo'ne' winon ɨye'peta pɨ', iratoi rʉ'pʉ rɨ marɨ ira'tɨkɨ iwinɨkʉi'.

40 Mɨrɨ awonsi'kɨ ɨnʉ' uya rɨ ayarɨ pe iyesi yau ko'tʉ ta' ɨ'rɨ wenai rɨ, mɨrɨpan uya ɨpon mo'ka pe iyesi yau itepe'pʉ pe, tɨwɨ ipʉro'pon pokon pe ɨpon mo'kai.

41 Ɨnʉ' uya rɨ ta'kwarʉkai' ayarɨ ta'kɨrɨ a'tai 1 mayirʉ, enta 2 mayirʉ e'to' airɨ.

42 Ɨyekama'poyai'ne'nokon irepatɨ', mɨrɨ awonsi'kɨ kera'tɨi ɨnʉ' rɨ ɨyekama'ponin ɨiwano' pɨ' piyapai.

43 “Eta'pʉ auya'nokon; ‘Ɨtonpa i'nʉnkakɨ, ɨyeyaton ewaruma'tɨi'ma.’

44 E'tane ekama uya ɨpɨ'nokon; ɨyeyaton kon nɨ i'nʉnkatɨ', mɨrɨ awonsi'kɨ ɨpʉrematɨ' ɨkota'manin kon pona,

45 Epʉn pon ɨkʉipʉnʉ kon munkɨ amʉ' pe ɨwesi kon pa. Ɨri ton nɨ mɨrɨ awonsi'kɨ wakʉ ton nɨ weyu pe wʉi enu enuku emapu'tɨnin. Ipokena' ton mɨrɨ awonsi'kɨ ipokena' ton pen nɨ pona tuna ennoko iya.

46 Ɨi'nʉnkanin kon nɨken i'nʉnka auya'nokon yau, ɨ'rɨ ken si ɨyepe'pʉ kon eporo auya'nokon mɨrɨ? Mɨrɨ pe' kupʉ pʉrata amʉranʉ'nin nan uya pʉra nai?

47 Mɨrɨ awonsi'kɨ ɨtonpa ton nɨken nɨ pɨ' miyarɨ ta auya'nokon yau, ɨ'rɨ ken si kupʉ auya'nokon tʉron kon entai? Mɨrɨ pe' kupʉ Papa apurɨnin nan pen uya pʉra nai?

48 Mɨrɨ pe iyesi pɨ', wakʉ pe e'tɨ', ɨkʉipʉnʉ kon, Epʉn pon esi wakʉ pe kasa.”