Luke 1 in Achi

1 Uqꞌuiyal ticawex quitzꞌibam chi puwi saꞌ tak ri uꞌanom ri Dios chikaxoꞌl riꞌoj, ri nabe kacojom rubiꞌ ri Jesucristo.

2 Quitzꞌibam cꞌu ri cꞌutum lo chike cuma ri raj chac ri Dios, ri xebilow chi utz ri xuꞌan ri Kanimajawal Jesucristo chwi xujek lo ruchac. Yey e rique ri xquitzijoj ri Utzilaj Tzij puwi Rire.

3 Riꞌin mismo lic xinwetaꞌmaj na chi utz y nuchꞌobom lo rakan puwi ronoje saꞌ tak ri xuꞌano chwi lo rucꞌunic ri Kanimajawal che ruwachulew. Yey chinuwach riꞌin, lic utz quintzꞌiban pan cheꞌla Teófilo y cantzijoj rusucꞌ waꞌ cheꞌla chucholaꞌj

4 chaꞌ quetaꞌmaj la chi utz puwi ri Kꞌijsak cꞌutum chiwach la.

5 Echiriꞌ ri Herodes catakan puwi ri luwar re Judea, cꞌo jun aj chacunel pa Rocho Dios, Zacarías rubiꞌ. Rire e cuqꞌuil raj Abías. Ri rixokil Elizabet e cuqꞌuil ri ralcꞌoꞌal can ri Aarón.

6 Ri Zacarías y ri Elizabet junam lic e jusucꞌ chwach ri Dios, yey lic queboc il che ronoje Rutzij Upixab ri Dios Kajawxel y na jinta junok catzꞌakaw mac chiquij.

7 Pero rique na jinta juna calcꞌoꞌal, ma ri Elizabet na utz taj calanic yey quicabichal e nimak winak chic.

8 Xopon cꞌu rukꞌijol echiriꞌ ri Zacarías cucꞌ ri rachbiꞌil e aj Abías queꞌquilokꞌoj ukꞌij ri Dios.

9 Ecꞌu raj chacunel pa Rocho Dios caquiꞌan jun sorteo chaꞌ caquichaꞌo china chique coc chupa ri Luwar Santo pa ri Rocho Dios re cuꞌporoj incienso. Jecꞌulaꞌ xquiꞌan wa sorteo, y waꞌ xtzak puwi ri Zacarías.

10 Echiriꞌ xopon ruꞌorayil re caporox ri incienso, conoje ri ecꞌo chwach ri Luwar Santo quetajin che uꞌanic orar.

11 Ecꞌuchiriꞌ, jun ángel re ri Dios Kajawxel xwinakir chwach ri Zacarías puwiquikꞌab ri altar pa caporox wi ri incienso.

12 Echiriꞌ ri Zacarías xril ri ángel, xcam ranimaꞌ che y lic xuxiꞌij rib.

13 Noꞌj ri ángel xubiꞌij che: —Zacarías, maxiꞌij awib, ma ri Dios utom chi ri atzꞌonom che. Rucꞌ cꞌu rawixokil cacꞌojiꞌ jun acꞌajol yey Juan rubiꞌ cacojo.

14 Cacꞌojiꞌ cꞌu quiꞌcotemal awucꞌ y lic e qꞌui ri quequiꞌcot che ri ralaxibal racꞌajol,

15 ma rire cuꞌana lic nim ukꞌij chwach ri Dios. Na cuchinaꞌaj ta vino y na cuchinaꞌaj ta yaꞌ re kꞌabaric; y e ne chiriꞌ cꞌa matzem, rucꞌaꞌam chi lo ruchukꞌab ri Santowilaj Ruxlabixel ri Dios.

16 Y ruma cꞌu Rire, lic e qꞌui chique ri e aj Israel quetzelej jumul chic rucꞌ ri Dios Kajawxel y caquiya tanchi quib pukꞌab.

17 Ecꞌu wa Juan canabej lo chwach ri Kanimajawal rucꞌ ruchukꞌab ri Ruxlabixel ri Dios jelaꞌ pachaꞌ ri kꞌalajisanel Elías re ojertan. Yey ri chac coluꞌanaꞌ e cucoj utzil chomal chiquixoꞌl ri ticawex cucꞌ ri calcꞌoꞌal y cujalcꞌatij ri quinaꞌoj ri na e ta cojol tzij chaꞌ cuꞌana pachaꞌ ri quinaꞌoj ri quebin jusucꞌ. Jecꞌuriꞌlaꞌ rire quebuyijbaꞌ ri tinamit chaꞌ caquicꞌul chi utz ri Kanimajawal —xcha ri ángel.

18 Ri Zacarías xutzꞌonoj cꞌu che: —¿Suꞌanic cacubiꞌ nucꞌuꞌx che waꞌ? Ma riꞌin lic in nimalaj winak chic yey jenelaꞌ ri wixokil —xchaꞌ.

19 Ri ángel xucꞌul uwach, jewaꞌ xubiꞌij che: —Riꞌin in Gabriel, intakom lo ruma ri Dios Kajawxel chaꞌ quinoꞌlchꞌaꞌt awucꞌ y coꞌlnuyaꞌa wa utzilaj tzij chawe.

20 Noꞌj woꞌora catcanaj canok at meꞌt, y na utz ta cꞌu riꞌ catchꞌawic, ma na xacoj ta ri ximbiꞌij chawe. Copon na cꞌu ri kꞌij echiriꞌ calax racꞌajol; cꞌa ecꞌuchiriꞌ, utz catchꞌaw tanchic —xcha che.

21 Ecꞌu ri e cꞌo pan chwach ri Luwar Santo coyeꞌem jampalaꞌ quel lo ri Zacarías, yey lic xubisoj quicꞌuꞌx ma lic xmayin chupa ri Luwar Santo pa ri Rocho Dios.

22 Echiriꞌ xel lo ri Zacarías, na utz ta cachꞌaw chique; xa cuꞌan chi cꞌutubal rucꞌ rukꞌab chique ma xcanaj can meꞌt. Y jelaꞌ xquimaj usucꞌ cꞌo xcꞌut chwach ri Zacarías chupa ri Luwar Santo.

23 Echiriꞌ ri Zacarías xuqꞌuis tak rukꞌijol cachacun chupa ri Rocho Dios, xeꞌec chirocho.

24 Cꞌa tecꞌuchiriꞌ, ri rixokil Elizabet xcanajic yewaꞌ ixok. Woꞌob icꞌ cꞌu riꞌ xuchajij rib chirocho, e riꞌ na xel tubi. Yey xaki jewaꞌ ri cuchꞌobo:

25 «E ri Nukaw Dios ꞌanayom waꞌ chwe ma xinjuchꞌ caꞌn che y xresaj ri chꞌamibal we.»

26 Icꞌowinak chi cꞌu wakib icꞌ riꞌ echiriꞌ ri ángel Gabriel xtak lo ruma ri Dios chupa jun tinamit Nazaret rubiꞌ, pa ri luwar re Galilea.

27 Xtak lo rucꞌ jun kꞌapoj ali María rubiꞌ, yey rire lic jusucꞌ rubinic chwach ri Dios. Ri María unimam chic cacꞌuliꞌ rucꞌ jun ala José rubiꞌ, yey rire e jun chique ri ralcꞌoꞌal can ri rey David.

28 Ecꞌuchiriꞌ, xoc bi ri ángel pa cꞌo wi ri María, y jewaꞌ ri rutzil uwach xuyaꞌo: —¡Chatquiꞌcotok! E riꞌat lic nim akꞌij awalaxic chiquixoꞌl conoje rixokib. Ma ri Dios Kajawxel cꞌo awucꞌ yey acꞌulum ri unimal rutzil ucꞌuꞌx Rire —xcha che.

29 Ri María echiriꞌ xuta waꞌ wa chꞌaꞌtem, xsach unaꞌoj puwiꞌ y jewaꞌ xutzꞌonoj chiribil rib: “¿Saꞌ queꞌelawi wa cabiꞌx chwe?”

30 Ecꞌuchiriꞌ, ri ángel jewaꞌ xubiꞌij che: —María, maxiꞌij awib, ma arikom ri unimal rutzil ucꞌuꞌx ri Dios.

31 Ecꞌu woꞌora catcanajic at yewaꞌ ixok, calax jun awalab y Jesús rubiꞌ cacojo.

32 Rire lic nim ukꞌij y cabiꞌx che e Ucꞌajol ri Jun catakan chwi ronoje. Ecꞌu ri Dios Kajawxel cuya pukꞌab cuꞌan rey jelaꞌ pachaꞌ ri rey David, rumam re ojertan.

33 Y cayaꞌtaj che catakan puwi ri tinamit Israel yey rutakanic na jinta utakexic —xcha che.

34 Ecꞌu ri María xutzꞌonoj che ri ángel: —¿Suꞌanic cuꞌana riꞌ waꞌ, we riꞌin cꞌa jinta ne wachijil? —xchaꞌ.

35 Ri ángel xucꞌul uwach: —E ri Santowilaj Ruxlabixel ri Dios cakaj lo pawiꞌ y ruchukꞌab ri Jun catakan chwi ronoje, cuchꞌuk awiꞌ pachaꞌ sutzꞌ. E uwariꞌche racꞌa calaxic cabiꞌx che e Santowilaj Ucꞌajol ri Dios.

36 Y chatape waꞌ, jenelaꞌ rawatz-achakꞌ Elizabet umatzem chi jun acꞌa tob lic nimalaj winak chic. E ri cabiꞌx che na utz taj calanic, woꞌora yewaꞌ ixok y e uwakib icꞌ waꞌ.

37 Ma chwach ri Dios na jinta cꞌana cꞌayew —xcha che.

38 Ecꞌuchiriꞌ, xubiꞌij ri María: —Riꞌin pukꞌab ri Nukaw Dios in cꞌo wi. Ecꞌu Rire chuꞌana wucꞌ janipa ri xbiꞌij la chwe —xchaꞌ. Ecꞌuchiriꞌ, ri ángel xel bi chwach.

39 Cꞌo cꞌu jun kꞌij ri María xuyac bi rib y lic canic xumaj bi ube chujuyub chupa jun tinamit re Judea.

40 Echiriꞌ xoponic, xoc chirocho ri Zacarías y xuya rutzil uwach ri Elizabet.

41 Xew cꞌu xuta ri Elizabet ri rutzil uwach xyaꞌ ruma ri María, racꞌa umatzem lic xuyiquij rib y ri Santowilaj Ruxlabixel ri Dios xkaj puwi ri Elizabet.

42 Ruma cꞌu riꞌ, lic co xchꞌawic, jewaꞌ xubiꞌij: —Nim akꞌij awalaxic riꞌat chiquixoꞌlibal conoje rixokib y nim ukꞌij rawalab amatzem.

43 ¿Chaꞌtaj yaꞌtajinak can waꞌ chwe riꞌin coꞌlbina ruchu ri Kanimajawal wucꞌ?

44 Ma xew xinta ri rutzil nuwach xayaꞌo, na jampatana racꞌa numatzem lic xuyiquij rib ruma ruquiꞌcotemal.

45 Nim akꞌij awalaxic riꞌat ma xacoj ronoje janipa ri xbiꞌx chawe ruma ri Dios Kajawxel yey waꞌ lic e cuꞌanaꞌ —xchaꞌ.

46 Ecꞌuchiriꞌ, ri María xubiꞌij: «Riꞌin lic canyac ukꞌij ri Dios Kajawxel,

47 y ri wanimaꞌ lic caquiꞌcot rucꞌ ri Dios Nucolobenel;

48 ma xinjuchꞌ caꞌn che, tob in jun raj chac na jinta co nuwach. Chwi cꞌu riꞌ woꞌora conoje ri ticawex caquibiꞌij na chwe: “Lic nim akꞌij awalaxic riꞌat”

49 ma e ruchukꞌab ri Dios Kajawxel lic saꞌch tak ri utz uꞌanom wucꞌ. Ecꞌu rubiꞌ Rire lic nim ukꞌij Santo.

50 Y cucꞌut na ri rutzil ucꞌuꞌx chique janipa ri cꞌo xiꞌin ib pa canimaꞌ chwach Rire.

51 Rire e ꞌanayom uqꞌuiyal chac rucꞌ ruchukꞌab. Usachisam ri quinaꞌoj ri caquiꞌan nim che quib,

52 y resam ri takanic paquikꞌab ri e nimak takanelab; yey uyacom quikꞌij ri lic na jinta co quiwach.

53 Chique ri quenumic, uyaꞌom quibeyomalil; noꞌj ri beyomab xebutak bi y na jinta cꞌo xuya bi chique.

54 Ebutoꞌom cꞌu rutinamit Israel, tak ri raj chac Rire; yey na umescꞌutam ta ucꞌutic ri rutzil ucꞌuꞌx

55 na jinta utakexic che ri Abraham y chique conoje ri ralcꞌoꞌal canok, jelaꞌ pachaꞌ rubiꞌtisim chique ri katiꞌ-kamam ojertan» xchaꞌ.

56 Y ri María laj oxib icꞌ xcanaj can chirocho ri Elizabet. Cꞌa tecꞌuchiriꞌ, xtzelej lo chirocho.

57 Ecꞌuchiriꞌ xopon rukꞌij ri Elizabet re cutzir uwach, xalax ri ralab.

58 Y echiriꞌ ri ejekel lo chunakaj rire y tak ri cꞌo chux che xquito xutzir uwach ruma runimal rutzil ucꞌuꞌx ri Dios cꞌutum lo che, lic xequiꞌcot junam rucꞌ.

59 Echiriꞌ racꞌa xuqꞌuis wajxakib kꞌij ralaxic, xecꞌun lo ri quecojow ri retalil re circuncisión chaꞌ caquiꞌan waꞌ che. Yey rubiꞌ xcaj caquicojo e Zacarías, jelaꞌ pachaꞌ rubiꞌ rukaw.

60 Noꞌj ruchu xubiꞌij chique: —Na cacoj ta Zacarías che, ma Juan rubiꞌ cacojic —xchaꞌ.

61 Xquibiꞌij cꞌu che: —¿Suꞌbe riꞌ? Ma na jinta junok chiquixoꞌl ri atz-chakꞌ la jelaꞌ rubiꞌ —xechaꞌ.

62 Ecꞌuchiriꞌ, rucꞌ ri quikꞌab xquitzꞌonoj pan che rukaw racꞌa saꞌ ri biꞌaj caraj rire cacoj che.

63 Ecꞌu rukaw racꞌa xutzꞌonoj juperaj tzꞌalam re tzꞌibanic y jewaꞌ xutzꞌibaj chwach: «Juan rubiꞌ cacojic.» Y conoje lic xcam canimaꞌ che.

64 Cꞌa ecꞌuchiriꞌ, ri Zacarías xjakataj ruchꞌawibal y jelaꞌ utz xchꞌaw tanchic. Y xujek cꞌu riꞌ cuyac ukꞌij ri Dios.

65 Y conoje ri ticawex catajin waꞌ pa quijolom rucꞌ xiꞌin ib, y xeꞌec cꞌu utzijoxic waꞌ chique conoje ri e cꞌo pa tak ri juyub re Judea.

66 Yey janipa cꞌu ri xetaw re rutzijoxic, xquicꞌol waꞌ pa canimaꞌ y caquichꞌob cꞌu rakan: «¿Saꞌ nawi ruwach wa ralco ala echiriꞌ canimaric?» quechaꞌ. Jewaꞌ xquibiꞌij ma lic kꞌalaj ri Dios ukꞌalajisam ruchukꞌab puwiꞌ.

67 Ecꞌuchiriꞌ, ri Zacarías rukaw ri ralco ala xujek cakꞌalajisanic ma ri Santowilaj Ruxlabixel ri Dios xkaj lo puwiꞌ; jecꞌuwaꞌ xubiꞌij:

68 «Lic nim ukꞌij ri Dios Kajawxel re Israel ma xcꞌun kucꞌ re cojoꞌlucolobej ri oj utinamit.

69 Xutak lo jun Kacolobenel lic cꞌo uchukꞌab yey Rire elinak lo chiquixoꞌl ri ralcꞌoꞌal can ri David, ri raj chac ri Dios.

70 Ma ojertan e ubiꞌim lo waꞌ cuma ri kꞌalajisanelab e jusucꞌ chwach.

71 Ubiꞌim cojoꞌlucolobej paquikꞌab ri tzel quebilow ke y paquikꞌab ri quechꞌamin keꞌoj

72 chaꞌ cucꞌut ri rutzil ucꞌuꞌx chique ri katiꞌ-kamam y na cumescꞌutaj ta ri santowilaj utzij uꞌanom lo ojertan

73 puwi ri biꞌtisinic xuꞌan che ri kakaw Abraham.

74 Ubiꞌtisim cojoꞌlresaj paquikꞌab ri tzel quebilow ke chaꞌ jelaꞌ na rucꞌ ta xiꞌin ib cakalokꞌnimaj

75 ronoje kꞌij che ri kacꞌaslem rucꞌ jun santowilaj kabinic kasilabic y jusucꞌ kacꞌojiꞌic chwach Rire.

76 Ecꞌu riꞌat nucꞌajol, cabiꞌx chawe at kꞌalajisanel re ri Jun catakan chwi ronoje; ma catnabej bi chwach ri Kanimajawal re cabiꞌij chique ri winak caquiyijbaꞌ ri quibinic quisilabic chwa rucꞌunibal Rire.

77 Y catnabej bi chwach chaꞌ ri katinamit caquetaꞌmaj ri Dios quebucolobej ma cucuy ri quimac.

78 Ecꞌu ri ka Dios, ruma ri unimal rutzil ucꞌuꞌx, cutak lo ri Jun kucꞌ re chilaꞌ chicaj, waꞌ e pachaꞌ ri Kꞌijsak re rusakribal

79 chaꞌ quebuya pa kꞌijsak ri e cꞌo pa kꞌekuꞌm y e cꞌo chuxeꞌ ri camic, yey cucꞌam kawach chupa ri be re ri utzil chomal» xchaꞌ.

80 Y rucꞌajol ri Zacarías catajin unimaric y catajin ucꞌojiꞌic uchukꞌab chwach ri Dios. Xjekiꞌ cꞌu pa tak luwar catzꞌintzꞌotic, xopon na rukꞌijol echiriꞌ xucꞌut uwach chiquiwach ri tinamit Israel.